KLEINE
GEWASSENKOMMISSIE
VOLLEGROND N.T.S. OP
BEZOEK IN WAGENINGEN
Meer bloemkool
aangevoerd
Kleinere Australische
oogst hardfruit in '81/82
De dweil erover
H et begint er nu in ons huisje op te
lijken dat het een goed bestierd
huishouden aan het worden is. Het
heeft wel even geduurd, want onze
ega Corry heeft nogal het een en an
der recht moeten zetten in dat hou
ten woninkje alvorens ze er een
goedkeurende knik aan kon geven.
Vier jaar vrijgezellenhuishouden
hadden het stof en vuil in alle hoeken
en kanten doen opstapelen en er een
echt hok van gemaakt. Misschien
best wel een gezellig kot, maar niks
voor een degelijke Hollandse prope
re huisvrouw. De eerste bewoner had
wél zo nu en dan zijn vriendin op
bezoek gehad. Naar men zegt een
excentrieke taaie dame die b.v. te
voet met een rugzak op haar schou
ders dwars door Afrika trok. Ter
plaatse weet men van haar te herin
neren dat ze slangen als huisdieren
hield: om de dieven de deur uit te
houden, geloofden de lokale men
sen. Doch die vriendin was ongedu
rig en ineens was ze weer voor
maanden verdwenen en bleef de
vriend alleen achter.
N a deze vrijgezel, kwam er een
man wiens vrouw in Europa was
achtergebleven. Een gemakkelijk
mens van aard. Een lezer en een
schaker, maar geen poetser die er wel
eens effe de dweil door zou halen. In
de korte periode dat we bij hem wa
ren heeft hij zes keer het eten volle
dig laten verbranden op of in het
gasfornuis omdat hij totaal verdiept
in een boek staande tussen de
brandwalmen in de keuken, hele
maal vergeten was dat er iets in de
oven stond. Er had een vogeltje een
nestje gebouwd in het aanrechtkastje
en hij voerde de muizen die hun
nesten met graagte in de kasten
bouwden. Nou U kunt begrijpen dat
er door die troep met grillige voort
varendheid de bezem werd gehaald.
Gelukkig was er op de boerderij vol
op verf aanwezig dankzij de ineen
storting van ons vorige projekt
waarvandaan die prima Hollandse
verf kwam. Het huisje is nu lief ge
schilderd en het meubilair blinkt als
een spiegel. De vloer wordt dagelijks
geschrobd. Werkelijk het wordt nu
toch echt een gezellige woning waar
we met plezier in toeven.
ya°,Pf§k veneer we 'de
Toeneming arealen van
bijna alle groenten open
grond
Rassenonderzoek
Kleine gewassen
RAK-Beveland snijdt
relatie
Industrie-Landbouw aan
De Kleine Gewassenkommissie Vollegrond van de N.T.S. heeft op 22
september een bezoek gebracht aan het I.V.T. en R.I.V.R.O. te Wage-
ningen.
Op het I.V.T. gaven de heren Hogeboom, Eenink en Van der Meer een
overzicht van de aktiviteiten bij vollegrondsgroente.
Bij de Chinese kool heeft men naar de veredelingsaspekten rand- en
schietresistentie gekeken. De bewaarkwaliteit is door het Sprenger
Instituut in een eenmalige proef bekeken.
Op het veld stond Chinese kool-materiaal dat uitgegeven gaat worden
aan de veredelingsbedrijven.
Er zullen in het komend seizoen in Australië waarschijnlijk heel wat
minder appelen en peren worden geoogst dan in de voorgaande twee
seizoenen. Volgens een eerste indikatie van het Australisch "Bureau of
Agricultural Economics" zal de appeloogst aldaar in '81/82 bijna
300.000 ton groot zijn. Dat is 14% minder dan in het vorige seizoen
(340') en ook nog 5% minder dan in het seizoen daarvoor (315'). De
produktie van peren wordt voor '81/82 geraamd op 120.000 ton (vj.
150', wj 130').
EEG-IMPORTEN VAN ZHR-AP-
PELEN
Naar voorlopige cijfers zijn er in
1981 in de EEG 366.000 ton appelen
van bezuiden de evenaar geïmpor
teerd. Dat is praktisch evenveel als in
1980 (365') en 7% meer dan in 1979.
Ook dit jaar werd er door de lidstaten
iets minder uit Zuid-Afrika, maar
meer uit Chili geïmporteerd. De
overige ZHR-landen leverden prak
tisch evenveel als vorig jaar. In 1981
was het aandeel van Zuid-Afrika,
Chili, Argentinië, Nieuw-Zeeland en
Australië resp. 33, 25, 21, 15 en 5%
van de totale EEG-importen vanuit
het Zuidelijk Halfrond.
Deze indikatie dient overigens wel
als zeer voorlopig te worden be
schouwd. Op het moment is het in
Australië lente (zeg: april). De bloei
van de fruitbomen zal net achter de
rug zijn. Het tijdstip van deze raming
is dus op z'n zachtst gezegd, nogal
aan de vroege kant gekozen.
In 1981 exporteerde Australië ruim
20.000 ton appelen naar de EEG (vj.
21', wj. 32'). Daarmee hebben de
Australiërs het kleinste aandeel (nl.
5%) in de totale EEG-importen van
ZHR-appelen.
u/r\rHp
Tot half oktober is er bijna 20% meer
bloemkool op de veilingen aange
voerd. Dit kwantum, in totaal 42,7
miljoen stuks, werd voor een gemid
delde veilingprijs van krap 11 dub
beltjes per stuk afgezet; 13% goedko
per dan in 1980 tot dat tijdstip.
Toch ging het seizoen goed van start.
Zowel de winterbloemkool, waarvan
het aanbod in vergelijking met vorig
jaar heel wat groter was, als de kas-
en zomerbloemkool van de volle-
grond, die t.o.v. 1980 een kleinere
aanvoer lieten zien, konden tegen
veel hogere prijzen worden verkocht.
Na juni lag de aanvoer konstant op
rr 'j
dienovereenkomstig lager dan in
1980. Zo goedkoop als in de periode
van augustus t/m half oktober 1979
was de bloemkool nu echter niet.
Onder invloed van het mooie weer in
september is er veel bloemkool eer
der geoogst dan was voorzien. De
aanvoer is dus naar vroeger in het
seizoen verschoven.
Begin december zullen de importen
vanuit het Franse Bretagne op gang
komen. Hoe groot de oogst daar zal
worden is nog niet te zeggen. Veel
hangt af wat Koning Winter voor
Frankrijk in petto heeft.
De export van Nederlandse bloem
kool heeft niet zo veel om het lijf.
Doorgaans gaat het om krap 2.000
ton, waarvan West-Duitsland en
België de belangrijkste afnemers
zijn.
Opmerkelijk was echter de relatief
grote export van de afgelopen
maanden. In de periode van april
t/m 10 oktober werd ruim 3.500 ton
aan het buitenland geleverd, tegen
630 en 1 .340 ton in üczeiiae periode
van 1980 en 1979.
export in die maand die in kilo's ge
geven is, omrekenen naar stuks (voor
september kunnen we hiervoor een
faktor 1,1 aanhouden) dan blijkt dat
16% van de veilingaanvoer in het
buitenland en dan met name in
W.Duitsland, kon worden afgezet.
Deze grote export kon echter niet
verhinderen dat het prijsniveau in
die maand laag lag.
(Marktoverzicht Groenten en Fruit)
Bij groenlof heeft men gezien dat het
een erg heterogeen en snelschietend
gewas is wat toch de nodige per-
spektieven biedt voor een kommer-
ciële oogstzekerheid. Het onderzoek
heeft uitgewezen dat het produkt vrij
goed te oogsten is.
Roodlof is een gewas dat veel in Ita
lië geteeld wordt. Het is een snel
groeiend en heterogeen gewas,
waarvan vrij eenvoudig goede selek-
ties te vinden zijn. Op het proefveld
was het verschil tussen een veldje
opgekweekt uit handelszaad en een
jaar selektie eruit erg duidelijk te
zien. Enkele jaren selektie kan ons
daar al ver brengen. Roodlof lijkt
uiterlijk op rode kool.
Het gewas andijvie wordt gebruikt
voor kruisingen met onder andere
groenlof, roodlof, witlof, voor een
betere groei.
Van de suikermais heeft men gekon-
stateerd dat het gewas buiten erg laat
oogstbaar is. Aan de veredeling van
stengelui heeft men nog erg weinig
gedaan.
In het fytotron stond een proef met
knolvenkel bij verschillende tempe
raturen en lichtintensiteit.
Het probleem van de introduktie van
kleine gewassen is dat het er zovelen
zijn en er dus een keuze gemaakt
Dit jaar zijn de arealen van vrijwel
alle groenten toegenomen. Evenals
vorig jaar heeft spruitkool het groot
ste areaal; dit is nu 6.314 ha 8%).
Eén en ander blijkt uit de uitkomsten
van de steekproef groenten open
grond, gehouden in augustus/sep
tember 1981, van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek.
De totaal beteelde oppervlakte
stamsperziebonen is met 7% toege
nomen tot 5.210 ha, en witlofwortel
met 7,4% tot 3.689 ha.
Kleiner was de stijging bij bloemkool
1,4%). Het totale areaal in 1981 is
2.491 ha.
Een flinke uitbreiding van het areaal
vond plaats bij spinazie. Dit nam toe
tot 2.204 ha 21,5%).
De oppervlakte prei nam met 3,8%
toe tot 2.035 ha.
Een afname van het areaal vond
plaats bij sla (beteelde oppervlakte in
1981: 1.160 ha), andijvie (554 ha) en
snijbonen (174 ha).
De kontraktteelt is eveneens toege
nomen. Van de stamsperziebonen is
4.336 ha onder kontrakt geteeld. Dit
is 83% van het totale areaal (in 1980:
79%). Bij spinazie is 61% van de op
pervlakte onder kontrakt geteeld
(1.334 ha). In 1980 was dit 53%. De
kontraktteelt bij witlofwortel besloeg
1.221 ha of 33% van het totale areaal;
vorig jaar was dit 27%.
dient te worden. Aan een produkt als
groenlof is al 10 jaar gewerkt.
De kommissie heeft aangekaart dat
er volgens haar te weinig aandacht is
voor de veredeling van kleine ge
wassen. Er liggen problemen zoals de
schietsnelheid bij knolvenkel, en het
slavergelingsvirus bij bindsla. Het
tweede punt dat de kommissie wen
selijk vindt, is dat het kontakt met het
P.A.G.V. door het I.V.T. verstevigd
dienen te worden.
In de middag zette de heer Hijink,
direkteur R.I.V.R.O. de opbouw en
werkwijze van dit instituut uiteen.
De basisaktiviteit is het rassenon
derzoek, waarin de rassen op hun
gebruikswaarde worden beoordeeld.
Het gebruikswaarde onderzoek is
verdeeld in het kontinu en periodiek
onderzoek.
In het verleden is er meer aan het
periodieke gebruikswaardeonder-
zoek gedaan, nu gaat men de richting
van het kontinu onderzoek in met de
groep hoofdgewassen. Dit zijn de
gewassen met een grote produktie-
waarde. De kleine gewassen krijgen
hierdoor minder de aandacht, door
dat de kapaciteit van het R.I.V.R.O.
hiervoor te klein is.
Het beoordelen van de rassen kan
geschieden op de twee proefbedrij
ven (50 ha. in Wageningen en 90 ha.
nabij Dronten) van het R.I.V.R.O. of
op praktijkbedrijven. Om de kapaci
teit in de vollegrondsgroente uit te
breiden, heeft het R.I.V.R.O. be
hoefte aan meer bedrijven in de
praktijk voor het uitzetten van ras-
senproeven.
Heeft u nog plaats voor een derge
lijke proef, wendt u zich dan recht
streeks tot het R.I.V.R.O. te Wage
ningen (tel. 08370 - 19056).
De kommissie ziet toch graag wat
meer aandacht voor de kleine ge
wassen. Toch dienen de teeltproble
men bij een gewas eerst opgelost te
zijn, alvorens gezocht kan worden
naar betere rassen/selekties. Van
enkele gewassen dienen eerst betere
selekties gezocht te worden, voordat
een rassenonderzoek kan plaatsvin
den. Deze selekties zijn nodig om
betere greep op de teelttechniek te
krijgen. Het R.I.V.R.O. zal de ge
wassen suikermais en bleekselderij
gaan onderzoeken. Van bleekselderij
heeft er afgelopen jaren een oriënte
rend onderzoek plaatsgevonden op
de proeftuin Horst-Meterik. Van
suikermais wordt het onderzoek
voortgezet. Uit suikergehalte bepa
lingen zijn de verschillen in zoet-
waarde tussen de gewone suiker
mais, snijmais, import mais en extra
zoete suikermais duidelijk merkbaar.
De extra zoete mais heeft een mooi
geel sap en het hoogste suikergehal
te. De kommissie is het er over eens
dat we deze moeten prefereren.
Namens de N.T.S. kommissie
Kleine Gewassen Vollegrond,
ing. H.C.M. Stijger
Oktober is voor dit gebied de
warmste maand van het jaar. De re
gens beginnen zich al een beetje aan
te dienen in de vorm van verspreide
onweersbuien. Het is ook de maand
van de krachtige wind die aanzwelt
tot een stijve bries en soms storm
achtig is. Het kwik klimt in de mid
dag tot 31 32 graden. De nachten
blijven koel maar niet meer zo ex
treem als in het begin toen we hier
.waren. Tegen de vroege ochtend
daalt de temperatuur tot circa 14
graden. Slapen doet het hier uit de
kunst. Muskieten zijn er nog niet en
daarom kunnen we die klamboe
(muskietennet) gelukkig ingepakt
houden. Zo tegen de morgen is het
uiterst behaaglijk met drie wollen
dekens. We moeten alleen nog op
slaapkamergordijnen uit, want toen
Corry die stukjes textiel wilde wassen
hield ze in flarden gescheurde stuk
ken in haar handen, alles was totaal
vergaan. De lokale bevolking is
overal bezig om hun akkers gereed te
leggen voor de komende regens
wanneer het nieuwe plantseizoen
begint. Er zijn er hier heel wat die
met ossen werken en met die trek
kracht hun akkertjes ploegen. Kleine
ossenploegjes worden in Tanzania
gemaakt.
Ook in onze tuin wordt nu met
man en macht gewerkt om er weer
wat van te maken, want zo'n chaos
als het binnen was toen we aankwa
men, zo was er een nog grotere chaos
in het gebied wat eigenlijk voor tuin
door moest gaan. Maar ja, ieder
heeft daarover zijn eigen ideeën. De
tuinjongen, die voorheen voor beide
vrijgezellen had gewerkt, toen hun
orders uitvoerde, voert nu gedwee de
orders van Corry uit, ook al betekent
dit dat hij nu weer vegetatie moet
rooien die hij een jaar geleden persé
moest planten. We steunden hem
een beetje in zijn vertwijfeling door
te zeggen dat alle. Europeanen gek
zijn maar gelukkig niet gevaarlijk!
Een van onze voorgangers had uit de
bush een half verbrand stuk boom
stam laten halen als dekoratie voor
de tuin en er ook nog de som van 100
shilling voor betaald. Nu wordt dat
ding verwijderd en tot kachelhout
gekapt. Het ergste vindt die tuinjon
gen waarschijnlijk nog dat er nu de
hele dag kontrole op hem wordt uit
geoefend. Voorbij zijn de dagen dat
hij het brood, zittend in de schaduw,
slapend kon verdienen!
1 (schnjfkouter)
De R.A.K. Noord- en Zuid-Beve
land organiseert voor al haar leden
en andere belangstellenden een
avond met het thema:
Relatie Industrie-Landbouw.
Op dinsdag 3 november a.s. zal de
heer Tesink een inleiding geven in de
Caisson over de problemen die de
luchtverontreiniging gaven en geven
voor de landbouw in de omgeving en
hoe hiervoor oplossingen worden en-
werden gezocht.
De avond is voorbereid door een
werkgroep van R.A.K.-leden die zich
komend seizoen gaat bezighouden
met de invloed van de industrie op
het produktiemilieu van de boer.
12