Inkomen melkveehouders
kan hoger door
regelmatiger produktie
Grondstof- en
eindproduktenpolitiek in
vleessektor in diskussie
Voederwaarde graskuilen
blijft achter bij laatstejaren
Over het gehele jaar gezien:
DE KOEMELKPRODUKTIE EN DE MELKAANVOER
Spreiding
N aast de hoogte van de produktie is
het van belang aandacht te schenken
Paques te Balk door
Holec overgenomen
Kalkstrooier voor
kleine oppervlakten
Sluimerend inkomen
De melkveehouderij is in ons land een belangrijke agrarische produk-
tietak. Dit is reeds vanouds. De totale jaarproduktie is in deze eeuw
belangrijk toegenomen. De totale Nederlandse melkproduktie in een
aantal peiljaren, naar gegevens van het produktschap voor Zuivel, was
als volgt: 1910 2.706 miljoen kg; 1939 5.512 miljoen kg; 1950 5.725
miljoen kg; 1960 6.721 miljoen kg; 1970 8.259 miljoen kg; 1980 11.785
miljoen kg.
Hieruit blijkt dat de totale melkproduktie sinds het begin van deze eeuw
meer dan verviervoudigd is. Dit is tot stand gekomen door verdubbeling
van de melkveestapel en door verdubbeling van de melkproduktie per
koe in dit tijdsbestek.
Deze vooruitgang is het resultaat van
foktechnische maatregelen, maar
vooral ook door gunstiger levensom
standigheden waarbij de voeding een
grote inbreng heeft. Cultuurtechni
sche maatregelen en het toenemend
gebruik van meststoffen hebben na
melijk de kwaliteit en de opbrengst
van het grasland sterk verhoogd.
Mede door de gestegen krachtvoer-
giften was het mogelijk meer koeien
per ha. te houden en door meer vee
komt er ook meer organische mest
beschikbaar. Uiteraard zijn ook de'
beter geworden konserveringsmet-
hoden van het ruwvoer hierbij van
invloed.
Paques BV te Balk en Holec NV zijn
tot overeenstemming gekomen over
de overname van de aandelen van
Paques. Paques beweegt zich op het
gebied van milieutechniek en van
energieopwekking uit biomass en
heeft daarvoor een programma ont
wikkeld dat bestaat uit anaerobe en
aerobe vergassings- en zuiveringsin
stallaties.
Deze kunnen toegepast worden voor
zowel mest en vaste afvalstoffen als-
wel voor afvalwater met name van de
food-processing industrie. Daardoor
kunnen afvalstoffen welke in veel
gevallen nu problemen opleveren,
worden omgezet in nuttige energie.
Het gevolg is b.v. dat verschillende
bedrijven self-supporting kunnen
worden gemaakt voor hun energie
behoeften, met een investering, die
in een alleszins acceptabele tijd kan
worden terugverdiend.
Holec heeft met deze overname haar
belangen op het gebied van alterna
tieve energie verder versterkt. Ge
memoreerd wordt dat onlangs een
tweetal fabrikanten van windmolens
werd overgenomen, Polenko in
Rhenen en Wind-Matic in Dene
marken. Verder is de bouw van de
fabriek voor de produktie van zon-
ne-cellen en -panelen te Helmond
inmiddels begonnen. Verwacht
wordt dat de produktie tegen het
eind van 1982 zal aanvangen. Kom-
plete zonne-energiesystemen zijn
reeds voor verkoop beschikbaar.
Vicon heeft speciaal voor die loon
werkers die jaarlijks een relatief ge
ringe oppervlakte bekalken een
nieuwe Kalkstrooier ontwikkeld, de
Penton 3512.
Met een trechterinhoud van 3500 li
ter krijgt de PS 3512 een plaats tussen
de PS 3000 (inhoud 3000 liter) en de
PS 5001 (inhoud 5000 liter). Óm het
bekende stuifprobleem op te lossen
heeft Vicon ook voor de PS 3512 een
speciaal verdeelscherm (6 meter)
ontwikkeld.
aan de spreiding van deze produktie
over het jaar. De hoeveelheid aan
gevoerde melk bij de zuivelfabrieken
loopt tijdens het jaar in de verschil
lende perioden nogal uiteen. De
hoogste dagaanvoer is vanouds in de
maanden mei, juni en juli; de laagste
in de maanden november, december
en januari. Deze verschillen staan in
nauw verband met het afkalfpatroon
van het melkvee. Immers vanaf on
geveer 2 maanden na het kalven
daalt de dagproduktie tot de droog-
stand.
Voor de zuivelindustrie zijn deze
verschillen ongunstig. Immers de
aanvoer en verwerking moeten in
gesteld zijn op de hoogste top van de
dagaanvoer. Bij een minder variabe
le melkaanvoer over het jaar dalen
de verwerkingskosten en is er een
Het "sturen" op de EG-grondstof-
markt in de vleessektor werd daar
mee een principieel punt van dis-
kussie in het pvv-bestuur. De huidige
betrekkelijke schaarste leidde name
lijk tot maatregelen die ook de export
van gedroogd, gerookt en gezouten
varkensvlees af moet remmen naar
derde landen. Zo'n afremming -
hoewel Nederland daar weinig hin
der van ondervindt in onze grote ge
richtheid op export naar EG-lidsta-
ten - is voor een industrie die zo'n
exportbeleid wel opbouwt, fnuikend,
zo werd vanuit het bestuur opge
merkt. Met andere woorden: grond-
stofbeleid kan niet over de rug van
de export van eindprodukten wor
den gevoerd. In verband met het ve
randerende karakter van handel-
stransakties werd tegelijkertijd ge
vraagd om ook voor tendertransak-
ties te bevorderen dat het systeem
van prefixatie van restituties kan
worden gehanteerd.
Technische zaken
Technische zaken beheersten de
pvv-vergadering in hoge mate. De
onderlinge resultaten-vergelijking
van verschillende merkvarkens
maakte daarvan onderdeel uit. Of de
met financiële hulp van het pvv uit
gevoerde vergelijkingsproef her
haald zal worden is nog een vraag.
konstanter aanbod van produkten
voor de afzet. Er is dan minder buf-
ferkapaciteit nodig en de arbeids-
pieken zijn vlakker.
N aarmate het aanbod van de pro
dukten regelmatiger is, kan een vas
tere markt worden verwacht. In feite
ligt hier voor de melkveehouders nog
een sluimerend inkomen daar bij be
perking van kosten de uitbetalings-
kapaciteit van de zuivelindustrie
gunstiger wordt.
In de laatste 25 jaren zijn de ver
schillen in melkaanvoer wat kleiner
geworden. In onderstaande percen
tages, naar vierweekse perioden, die
we hebben berekend uit gegevens
van de Statistische Jaaroverzichten
van het Produktschap voor Zuivel
komt dit tot uiting.
Uit deze percentages komt de afvlak
king van de aanvoercurve tot uiting.
Immers de percentages van de hoog
ste en de laagste aanvoer per periode
komen dichter bij elkaar. In eerste
aanblik lijken de verschuivingen ge
ring, maar een verschil van 1om
vatte in 1980 een hoeveelheid melk
van rond 120 miljoen kg.
Ing. J.H. Lantinga
Dat zo'n vergelijking mogelijk is
werd al als een belangrijk winstpunt
aangemerkt. Voor herhaling pleit
zeker, dat - al of niet terecht - de
konklusies snel als verouderd zullen
worden aangemerkt. En dat pleit
voor een systematische aanpak en
duchtige afweging van de beschik
bare gelden.
Voorzitter Meijer onderkent het be
lang: "ons uitgangsmateriaal is de
peiler waarop onze hele varkenssek-
tor rust", zei hij. "We denken dat we
daarmee een uitstekende slag slaan,
maar aanbiedingen van buitenlandse
fokprodukten overstromen ons en
goed inzicht is voor de varkenshou
ders dan ook van het grootste be
lang". De in de vorige bestuursver
gaderingen uitgebreid besproken
plannen om op verzoek van de mi
nister van landbouw snel te komen
tot een identifikatieregeling voor
slachtrunderen kreeg nu een defini
tieve afsluiting. Duidelijk werd dat
va?i overheidszijde wel hand- en
spandiensten te verwachten zouden
zijn, maar dat geen enkele wettelijke
basis geboden kan worden. "Daar
mee vallen op alle mogelijke manie
ren de benen onder 't lijf van een
regeling uit" konstateerde hij. Hij
konkludeerde dan ook dat hem niets
anders overbleef dan om het bestuur
te adviseren van iedere verdere aktie
af te zien.
"Wij als producenten ervaren de schaarste aan varkensvlees momen
teel niet als verdrietig", verklaarde een van de woordvoerders uit boe-
renkring vandaag ronduit in de openbare vergadering van het bestuur
van het produktschap voor vee en vlees (pvv). "Maar ben ik objektief als
ik stel dat de EG-autoriteiten nu sneller maatregelen nemen om het
marktevenwicht te handhaven dan in een periode van te grote aan
voer?" Voorzitter G.A. Meijer na enige aarzeling: "het minder snel
ingrijpen in perioden van overvloed heeft ook te maken met de Brus
selse financiën; alhoewel in mei jl. toch ook heel snel marktondersteu:
nende maatregelen werden genomen".
Melkaanvoer aan de fabrieken in Nederland per 4-weekse perioden in procen
ten van het totaal
jaar
1955
1960
1965
1970
1975
1980
4-wekelijkse periode
l
5,0
5,0
4,9
5,3
5,6
6,2
2
4,8
5,5
5,8
5,9
6,2
6,4
3
5,9
7,5
7,9
7,7
7,6
7,0
4
8,0
9,4
9,6
9,3
8,6
7,9
5
10,0
10,9
10,7
10,1
9,4
8,8
6
11,3
10,9
10,7
10,3
9,8
9,6
7
11,0
10,0
10,1
9,8
9,9
9,5
8
10,1
9,5
9,3
9,4
9,4
8,9
9
9,1
8,2
8,2
8,4
8,3
8,5
10
7,5
7,0
6,9
7,0
7,3
7,8
ll
6,2
5,8
5,8
5,8
6,3
7,0
12
5,5
5,3
5,1
5,4
5,7
6,2
13
5,6
5,0
5,0
5,6
5,9
6,2
Hoogste periode
11,3
10,9
10,7
10,3
9,9
9,6
Laagste periode
4,8
5,0
4,9
5,3
5,6
6,2
Goed voer bevordert de melkgift uiteraard in hoge mate...
Stand van de landbouwgewassen
Voor de komende stalperiode is naar schatting per grootvee-eenheid
(G.V.E.) per staldag gemiddeld 9,3 kg droge stof beschikbaar. Vorig
jaar werd dit geschat op 8,8 kg droge stof. Het blijkt dat de ruwvoe-
derpositie in vergelijking met vorig jaar ruimer is.
De beschikbare hoeveelheid droge stof bestaat dit jaar uit 67% kuilgras,
23% snijmaïs, 8% hooi en 2% bijprodukten uit de akkerbouw.
Per provincie is de situatie als volgt:
Provincie
Aantal kg
d.s. p.G.V.E.
per
staldag
kuil
gras
snij
maïs
hooi
bij-
prod. uit
de
akkerbouw
Groningen
8,5
80
12
6
2
Friesland
8
88
2
9
1
Drenthe
10
68
22
6
4
Overijssel
9,2
65
28
3
4
IJsselm. polders
8,5
65
25
5
5
Gelderland
9,7
59
32
7
2
Utrecht
9
70
14
11
5
N-Holland
10
85
8
7
1
Z-Holland
8,2
71
11
18
i-
Zeeland
10
45
35
10
10
N-Brabant
10
50
42
6
2
Limburg
12,5
40
50
4
6
Nederland
9,3
67
23
8
2
Dit jaar is 89% van de hoeveelheid ruwvoeder aan graslandprodukten inge
kuild en is 11% gehooid. Vorig jaar werd 12% gehooid.
De opbrengst van suikerbietenkoppen- en blad heeft betrekking op ca. 18%
van het suikerbietenareaal. In 1980 lag dit 1% hoger. De droge stofopbrengst
ligt gemiddeld op ca. 3.900 kg per hektare.
De kwaliteit van het gewonnen ruwvoeder is zeer verschillend. De gemid
delde voederwaarde van de zomerkuilen ligt hoger dan die van de tegenval
lende voorjaarskuilen. Desondanks is de verwachting dat de voederwaarde
van de graskuilen gemiddeld onder die van de afgelopen 12 jaar blijft.
Het verschil in kwaliteit en voederwaarde van graskuilen wordt vooral ve
roorzaakt door een te hoog gehalte aan ruwe celstof.
Dit duidt op uitstel van maaien. Verder is de ammoniakfraktie aan de hoge
kant, als gevolg van minder gunstige weersomstandigheden tijdens de win
ning van het produkt. Het ruwvoeder heeft een hoog ruw asgehalte, hetgeen
duidt op het voorkomen van te veel grond. Toch zijn dit jaar ook zeer goede
kuilen gemaakt.
De voederwaarde van het hooi ligt gemiddeld lager dan vorig jaar. De weer
somstandigheden in augustus en de eerste helft van september waren beter
voor de winning van een kwalitatief goed produkt.
Snijmaïs
De resultaten van de voorlopige oogstraming van 3 oktober 1981 voor snij
maïs zijn als volgt:
Oppervlakte Opbrengst Totale produktie
ha kg/ha x 1.000 kg
1981 144.422 49.500 7.148.900
1980 137.489* 43.000 5.930.871
1979 127.812* 43.500 5.567.500
geoogste oppervlakte
Het blijkt dat de gemiddelde opbrengst per hektare aanzienlijk hoger is dan
vorig jaar. Door een forse areaaluitbreiding is daarom de totale produktie ook
flink gestegen.
De oogst van snijmaïs verliep in september vlot. In de eerste tien dagen van
oktober werd de oogst vertraagd door veel regen waardoor het land moeilijk
berijdbaar werd.
13
