D,
D e heer Timmerman probeerde,
de weg verhard te krijgen. Hij stuitte
meteen op Rijkswaterstaat. "Daar is
moeilijk mee te werken", vindt hij.
"Echte ambtenaren, die niets van de
problemen begrijpen. Ze komen kij
ken en dat doen ze uiteraard alleen
zomers, wanneer het lekker weer is.
Dan vinden ze, dat de problemen
overdreven zijn". De boerderij van
de familie Timmerman is al heel
oud. Op de oudste stafkaarten staat
de naam van de boerderij "Dunne-
wind" al aangegeven als een belang
rijk oriëntatiepunt. Toch is het pro
bleem van wateroverlast in de winter
en ontsluiting van de wegen er eent
je, dat de laatste jaren steeds meer is
gaan spelen. De heer Timmerman
vertelt waarom.
D e Planologische Dienst en de
Stichting Kritisch Faunabeheer zien
in de eerste plaats de landschappe
lijke waarde, gesteund door ver
schillende aktiegroepen, die vechten
voor behoud van het milieu.
"Net alsof we onverantwoordelijk
met het landschap omgaan", rea
geert de heer Timmerman veront
waardigd.
D e problemen van een boer. Het
eerste - de zandweg een wezenlijk
probleem, waar elke willekeurige
boer mee zit, wiens bedrijf in een
gebied met landschappelijke waarde
ligt. Er zijn in Overijssel nogal wat
boeren, wiens bedrijf in een gebied
ligt, dat een landschappelijke waarde
verschenen
Geen verharde weg.
Landschappelijke
waarde.
Problemen.
Rita Sanders.
Beleidsvoornemens
Ministerie van Landbouw
Boerenproblemen in een gebied
met "landschappelijke waarde"
rV ktiegroepen bemoeien zich met dingen, waar ze totaal geen verstand
van hebben. Ze denken, dat ze opkomen voor de belangen van de
samenleving, maar ze weten niet, waar ze het over hebben. Ze doen
meer kwaad dan goed". De heer W.G. Timmerman is geen voorstander
van aktiegroepen. En dat laat hij ook duidelijk blijken. Hij is niet alleen
kritisch ten opzichte van aktiegroepen, ook de diverse overheden, waar
hij de laatste jaren nogal veelvuldig mee te maken kreeg, kunnen bij
hem niet zoveel waardering oogsten.
e heer Timmerman is boer. Hij
heeft een gemengd bedrijf, dat heel
idyllisch is gelegen aan de Vecht in
Ommen. Een gebied dat op de no
minatie staat om straks landschap
spark te worden.
Het bedrijf bestaat uit 26 hektare
kultuurgrond, waarvan 22,75 hektare
in gebruik is als grasland. Op de
overige 3,25 hektare wordt voorna
melijk mais geteeld. De veestapel
van de Ommer boer bestaat uit vij
fenveertig melkkoeien, twintig kal
veren en tweeëntwintig pinken.
Naast koeien houdt deze boer ook
varkens, zoals zoveel boeren in
Overijssel. De varkensstapel bestaat
uit ongeveer dertig fokzeugen met
bijbehorende biggen. Op een bedrijf
met een dergelijke omvang is werk
gelegenheid voor twee personen. Het
leeuwenaandeel van het werk komt
neer op de zoon van de heer Tim
merman, omdat de Ommer boer af
gekeurd is wegens een longaandoe
ning.
Om zijn boerderij te bereiken moet
je door een stuk bos over een kron
kelige zandweg, die wondermooi in
dat natuurlandschap past. Maar juist
deze zandweg bezorgt de Ommenaar
veel problemen. Zijn boerderij ligt in
een gebied met landschappelijke
waarde. Dat betekent, dat hij er wel
normaal zijn bedrijf kan uitoefenen,
maar dat hij niets mag doen, dat het
landschap verandert. Hij mag de weg
niet verharden, hij mag geen bos
ontginnen, hij mag geen bomen
kappen en dergelijke. En toch wil de
heer Timmerman, dat de weg ver
hard wordt, hoe mooi de zandweg
ook lijkt. "De steeds verdergaande
mechanisatie maakt het onmogelijk
om op deze wijze verder te gaan",
legt hij uit. "Wanneer 's winters de
Vecht hoog staat, staat hier alles on
der water.
Deze boerderij ligt in de winterbed-
ding van de Vecht. Het water kan
stijgen tot wel een meter hoogte. Dan
staan alle weilanden onder. Dat be
tekent, dat we totaal afgesloten zijn
van de bewoonde wereld. We moe
ten dan met een bootje naar de ver
harde weg varen. We hebben een
melktank, maar het gebeurt, dat de
melkwagen niet kan komen.
Vroeger, toen we nog melkbussen
hadden, redden we ons wel. We
brachten de bussen met de boot
weg.Maar wat moeten we nu? Ook
bulkauto's leveren dergelijke pro
blemen op".
"Vroeger stonden natuurlijk de vel
den ook onder water, wanneer het
winter was. Maar dat water bleef in
de velden staan. Op de weg had je er
geen last van. Nu is dat allemaal an
ders. De ruilverkaveling met de slo
ten heeft voor een goede ontwatering
van de velden gezorgd. Dat betekent,
dat al het water in de Vecht stroomt.
Bovendien krijgt de Vecht ook nog
het smeltwater uit Duitsland.
Vlak over de grens liggen twee wa-
ter-verzamelbekkens. Wanneer die
te vol dreigen te worden, wordt het
water geloosd in de Vecht. Zo ge-
blemen, maar kan geen hulp bieden.
De weg, die maar één kilometer lang
is, is geen gemeenteweg, zodat hij
niet voor gemeentelijke subsidie
voor erfverharding in aanmerking
komt; sterker nog, de gemeente heeft
er geen zeggenschap over.
"De boer bewaart het landschap wel.
enorm veel schade aan. Denk je, dat
een boer zomaar schiet op elke vo
gel? Dat is toch onzin. Wij schieten
heus niet elk dier af, dat op ons land
komt.
Ik weet wel, dat mijn zoon de ver
gunning niet meer krijgt. Als ik er
niet meer ben, is het afgelopen.
Maar het is onwijs, dat ze ons de
vergunning zo abrupt willen afpak
ken".
beurt het, dat de Vecht in enkele da
gen vol is en dat was vroeger niet het
geval."
Hij vervolgt: "Ik begrijp wel, dat aan
die wateroverlast niets te doen is en
dat wil ik ook helemaal niet. Ik wil
alleen die zandweg verhard zien. 's
Winters staat ook de weg onder wa
ter. Wanneer de weg nu verhard
wordt, kunnen we hem meteen weer
gebruiken, als het water weg is. Dat is
bij de zandweg niet het geval, 's
Winters is de weg een grote modder
poel en het duurt wel anderhalve
week voor deze weer redelijk te be
rijden is. Als het in die anderhalve
week tenminste niet opnieuw gaat
regenen of sneeuwen. En dan het
materiaal. Je moet er eens bij stil
staan, hoeveel je materiaal lijdt,
doordat je altijd door de modder
moet baggeren. De motor wordt
zwaarder belast, er treedt sneller
slijtage op, het kost meer benzine".
De Ommer landbouwer vecht voor
zijn weg, temeer, daar de boerderij
nu overgenomen is door zijn zoon.
En hij hoopt dat zijn kleinzoon, die
nu zeven is, de traditie voortzet door
ook boer op de "Dunnewind" te
worden. Maar het zal steeds moei
lijker worden, want de landbouw
ontwikkeling groeit hard en de land
schappelijke ontwikkeling stagneert.
De gemeente Ommen ziet de pro
daar hoeft iedereen zich niet mee te
bemoeien. Wie kent het landschap
nu beter dan de boer, die er zijn le
venlang middenin zit"?
En dat een verharde weg minder
mooi zou zijn dan een zandweg, be
strijdt de Ommenaar ook met stel
ligheid. "Er kunnen juist veel meer
mensen van het landschap genieten,
als je het toegankelijk maakt voor
meer mensen. Ik denk niet alleen aan
automobilisten, maar ook aan inva
liden, moeders met kinderwagens,
die er willen wandelen. De zandweg
is zo slecht, dat die mensen er zelfs in
de zomer niet kunnen komen".
Hij schudt zijn hoofd. "Ambtenaren
zouden wijzer moeten zijn en zich
niet de kop op hol moeten laten
brengen door aktiegroepen", vindt
hij. En dat geldt niet alleen voor de
wegverharding, die de Ommer boer zo
noodzakelijk vindt. Een even heet
hangijzer is de vergunning voor het
afschieten van eksters en kraaien, die
de boeren afgenomen dreigt te wor
den.
"Dieren laten leven is best", zegt hij.
"Maar sommige dieren planten zich
zo snel voort, dat je de natuur niet
zonder meer zijn gang kunt laten
gaan. 's Morgens om vier uur komen
de spreeuwen al in de kersenboom,
ofschoon de kersen nog niet eens rijp
zijn. Kraaien en eksters richten ook
het zandpad.... 's Winters staan hier
geen kampeerders.
De gemeente Ommen wil niet, dat er
's winters tenten eri caravans op de
terreinen staan. Dat is prima, want zo
hou je het landschap schoon en daar
ben ik een voorstander van. Dat be
tekent, dat de kampeerders de
grootste problemen met de zandweg
niet meemaken, want die grote pro
blemen doen zich 's winters voor.
Maar ook zomers kan een zandpad
behoorlijk lastig zijn. Wanneer het
flink geregend heeft, is het pad een
grote modderpoel. De rekreanten
moeten door de modder naar het
dorp, vaak op de fiets.
Ik denk, dat de meeste rekreanten
ook liever een verharde weg willen
en allerminst vinden, dat deze het
landschap ontsiert".
De ontsluiting van de weg zit de heer
Timmerman hoog. Hij wil best in een
gebied met landschappelijke waarde
zitten, maar hij vindt, dat de laatste
tijd wel erg veel de nadruk wordt ge
legd op landschappelijke waarden en
milieu. "Terecht", beaamt hij "wordt
er gekeken, of er niet teveel chemi
sche troep in de Vecht komt, of de
bestrijdingsmiddelen niet teveel vo
gels doden en meer van dergelijke
zaken, maar het belang van boeren
wordt teveel uit het oog verloren.
Er is weinig rekreatiegrond meer,
okee, maar er is eveneens weinig
kultuurgrond meer. En is het wel
zo,dat rekreatiegiond voor een grote
massa mensen belangrijker is dan
kultuurgrond? Een mens moet zich
ontspannen in de natuur, dat is waar,
maar een mens moet ook eten. De
meeste produkten komen van het
land". Niet alleen hij, maar nog drie
boeren meer in zijn direkte omge
ving kampen met ditzelfde pro
bleem. Vandaar, dat de heer Tim
merman zich in blijft zetten voor de
ontsluiting van het Vechtdal.
De heer Timmerman: "Er wordt de laatste tijd toch wel erg de nadruk gelegd op landschappelijke waarden en milieu..."
heeft. Ze mogen er normaal hun be
drijf uituitoefenen. Ze mogen echter
geen weg verharden, geen sloot gra
ven, geen andere dingen doen, die
het boeren in deze tijd mogelijk moet
maken hun bedrijf rendabel te hou
den. "Het lijkt, of je meer mag dan in
een natuurgebied en dat is natuurlijk
ook wel zo, want in een natuurgebied
mag je helemaal niets meer, maar
een natuurgebied heeft ook zozoveel
beperkingen, dat je er de landbouw
haast niet meer kunt uitoefenen.
"We zijn hier gelukkig nog geen na
tuurgebied", zegt de heer Timmer
man. "Bovendien hebben we het ge
luk, dat de omgeving van Ommen zo
mooi is, dat er jaarlijks duizenden
toeristen komen. We proberen hier
van mee te profiteren". De gemeente
Ommen heeft ruim tachtig cam
pings. Heel wat voor een gemeente,
die tot de kleinere in Overijssel be
hoort.
Een klein stukje bos, waar de familie
Timmerman niets mee doen mag,
kan op deze wijze toch nog wat op
brengen. "Bovendien kunnen de
mensen op deze manier van de na
tuur genieten. Voor stadsmensen, die
met kleine kinderen op een flat zit
ten, is het noodzakelijk, dat ze een
weekend in de natuur kunnen rond
brengen. En dan begin ik weer over
Door het Ministerie van Landbouw
zijn één dezer dagen uitgegeven de
brochures:
Kernpunten uit de Memorie van
Toelichting op de begroting 1982
van het Minister van Landbouw
en Visserij;
Wat te doen staat.
In "Wat te doen staat", met name,
zijn belangrijke beleidsvoornemens
van dit ministerie voor het komende
jaar geplaatst tegen de achtergrond
van meer algemene informatie over
de Nederlandse landbouw en het
landbouwbeleid. Deze publikatie is
dan ook vooral bedoeld om een
breed publiek - breder dan dat van
"Kernpunten" - inzicht te geven in
de aktuele gang van zaken op een
veelzijdig werkterrein.
Bij een en ander dient wel bedacht te
worden dat de beleidsvoornemens
voor 1982, neergelegd in de Memorie
van Toelichting, die zijn van het vo
rige kabinet.
Exemplaren van beide publikaties
kunt u schriftelijk of telefonisch (tel.
070-792062) aanvragen bij de direk-
tie Voorlichting en Externe Betrek
kingen van het Ministerie van Land
bouw.
15