VOO It m:
Vit O UW
De positie van de vrouw op de
Zeeuwse arbeidsmarkt
I
U
Wedstrijdploegen in Zeeland in opgaande lijn
D e kop van dit verhaal is een vrije vertaling van het bekende: "All animals are equal, but some are more
equal than others" uit het boek Animal Farm van G. Orwell.
U it dit alles blijkt dat voor het
vervullen van mannenberoepen aan
vrouwen - naast opleidingseisen -
een groot aantal andere eisen wor
den gesteld, die nauw samenhangen
met het heersende normen- en
waardenpatroon. In de huidige rol-
en arbeidsverdeling draagt de man
over het algemeen de verantwoorde
lijkheid voor het geld verdienen en
de vrouw voor het huishouden en de
kinderen.
Vrouwen- en
mannenberoepen
Traditioneel
Kostwinnerschap
Kritisch
De Wet gelijke
behandeling mannen
en vrouwen
Bij provinciale kampioenschappen blijkt:
mm
onder redaktie van de Redaktiekommissie Bond
van Plattelandsvrouwen voor Zeeland en Bra
bant
Redaktieadres:
Mevr. LJ. de Regt-van Malde gem.
Anna Mariaweg 1, 4494 PB Geersdijk.
"A lie mensen zijn gelijk, maar de één is meer gelijk dan de ander
Met dit citaat opent het rapport dat het ETI (Ekonomisch Technologisch Instituut) en de Stichting Zeeland
(Provinciaal Opbouw orgaan) onlangs deden verschijnen over de toegankelijkheid voor vrouwen van man
nenberoepen. Mannenberoepen zijn dan die beroepen die traditioneel niet of nauwelijks door vrouwen
worden uitgeoefend en hogere en leidinggevende funkties die niet of nauwelijks door vrouwen worden bezet.
Het rapport is het tweede dat verschijnt in opdracht van de Zeeuwse Raad voor de Arbeidsmarkt. De
Zeeuwse Raad is, evenals de andere Raden in Nederland, bezig aan een onderzoek over het vraagstuk: "de
positie van de vrouw op de provinciale arbeidsmarkt". Nu steeds meer vrouwen een baan buitenshuis zoeken,
maar nu ook de ekonomie terugloopt lijkt het me een goede zaak dat de mogelijkheden èn moeilijkheden
voor vrouwen die een baan willen eens degelijk op een rijtje worden gezet. Al was het alleen maar om te zien
of het nu werkelijk waar is: gelijke behandeling van mannen en vrouwen; wettelijk vastgelegd, maar
gemeentegoed in de praktijk?
Dit onderzoek heeft interessante feiten aan het licht gebracht en is daarom onze aandacht waard.
n totaal heeft men 22 bedrijven
onderzocht, die samen meer dan
12.000 personeelsleden hebben. Dit
is ongeveer 15% van het aantal in
loondienst werkzame mensen in
Zeeland. Verdeeld naar geslacht wa
ren dat ruim 1000 vrouwen (8%) en
bijna 12.000 mannen (92%).
De vrouwen in deze bedrijven zijn
voornamelijk werkzaam in admini
stratieve beroepen, in de huishoude
lijke dienst en als sorteer- en inpak-
personeel, (typisch "vrouwelijk"
werk dus) terwijl de mannen werken
in de produktiesektor en als onder-
houds-, magazijn- en expeditie per
soneel. Traditionele "mannenbe
roepen, die niet of nauwelijks door
vrouwen worden uitgeoefend. Een
gegeven dat (de gelijkberechtiging
van vrouw en man ten spijt) slechts
heel langzaam verandering te zien
geeft.
Hoe komt dat nu?
Een. vrij simpele, oorzaak ligt bij het
werk zelf en de gevraagde voorop
leiding. Voor de meeste werkzaam
heden worden technische opleidin
gen gevraagd (met name L.T.S.).
Vrouwen volgen nauwelijks zulke
opleidingen.
Voorts hebben de bedrijven graag
mensen met ervaring. Ervaring, op
gedaan in het bedrijf zelf. of middels
kursussen, gevolgd binnen of buiten
het bedrijf. Vaak worden kursussen
door de werkgever betaald en dan
wil men rendement zien. Met andere
woorden: het bedrijf wil dan graag
een garantie dat de persoon in kwes
tie langere tijd bij het bedrijf blijft
werken. Verloop en verzuim wil men
zo gering mogelijk houden. Velen
(ook direktieleden die het perso
neelsbeleid bepalen) menen dat
vrouwen weinig animo hebben tot
doorstuderen, meer verzuimen en
toch alleen maar enkele jaren willen
werken. Tot ze gaan trouwen bij
voorbeeld, of nadat de kinderen de
deur uit zijn.
Nog een oorzaak vormen de ar
beidsomstandigheden. Vrouwen ko
men niet in aanmerking voor zwaar
lichamelijk of voor onaangenaam
werk.
antwoordelijkheid
vrouw èn man.
van beiden,
Van deondervraagden tot 35 jaar
meent nog slechts de helft dat alleen
de vrouw uit het hebben van kinde
ren konsequenties ten aanzien van
haar baan moet trekken, terwijl bij
degenen die ouder zijn dan 35 jaar
het merendeel deze mening is toege
daan. De helft van de jongeren vindt
het hebben, van kinderen een ver-
T weederde van de ondervraagden
vindt ook dat kostwinnaars voorrang
moeten hebben bij het krijgen van
een baan die vrij is. Meestal gaat
men er daarbij als vanzelfsprekend
vanuit dat de vrouw een werkende
man heeft en de man een vrouw die
zich enkel met het huishouden bezig
houdt en dus geen geld verdient.
Men vindt het dan niet sociaal om
aan de vrouw de baan te geven, on
der het mom: in het éne gezin twee
inkomens en in het andere geen, dat
mag niet.
Dit klinkt aardig, maar is het niet om
de doodeenvoudige reden dat in de
praktijk bij een sollicitatie aan een
vrouw altijd gevraagd wordt of haar
partner werkt, maar aan een man
nooit!
Het al dan niet bestaan van twee in
komens per gezin wordt dus alleen
gekontroleerd bij solliciterende
vrouwen.
De man werkt betaald buitenshuis
en de vrouw onbetaald binnenshuis.
De voorwaarden die verbonden zijn
aan het hebben van een baan zijn
afgestemd op deze taakverdeling.
Wat zeggen de vrouwen zelf daar nu
van?
Naast de vraaggesprekken die de
onderzoekers hadden met leidingge
venden van bedrijven, sprak men
ook met vrouwen die een mannen
beroep hebben. Het blijkt dat deze
vrouwen kritischer staan tegenover
de bestaande rolverdeling tussen
vrouw en man.
Bijna allemaal hebben ze gemerkt
dat mannen (kollega's) het vooral in
het begin moeilijk hadden met de
inbreuk op de traditie: de vrouwen
werden moeilijk geaksepteerd en
moesten "zichzelf bewijzen".
Alle ondervraagde vrouwen, in leef
tijd variërend van 19 tot 49 jaar,
hebben een ononderbroken beroeps
loopbaan achter de rug: een be
langrijk gegeven.
Opvallend is dat bij de sollicitatie
gevraagd werd hoe lang zij dachten
te blijven werken.
Met de al eerder genoemde vraag
naar het werk van de partner toch
twee merkwaardige schoonheids-
In Nederland is de "Wet Gelijke
behandeling van mannen en
vrouwen" van kracht, die bepaalt
dat er geen onderscheid meer
mag worden gemaakt tussen
mannen èn vrouwen op een aan
tal terreinen die samenhangen
met "werken". Dus bijvoorbeeld
bij het aannemen van personeel
(sollicitatieprocedures, selektie
e.d.), arbeidsvoorwaarden, oplei
dingen, promotiekansen enz.
Wie meent dat zij geen gelijke
behandeling ondervindt kan zich
wenden tot de Kommissie gelijke
behandeling van mannen en
vrouwen.
Het adres van de Kommissie is:
Sekretariaat van de Kommissie
gelijke behandeling, Muzenstraat
30, 2511 VW Den Haag.
Men kan zich ook rechtstreeks tot
de rechter wenden. Eerst een ad
vies bij de Kommissie inwinnen is
niet verplicht. De Kommissie kan
echter wel een bemiddelende rol
spelen waardoor het inschakelen
van de rechter kan worden voor
komen.
foutjes in de sollicitatieprocedure
van bedrijven die zeggen een gelijk
beleid ten aanzien van vrouwen en
mannen te voeren en beiden gelijk te
behandelen.
Waarmee we weer terug zijn bij de
kop van dit verhaal; Animal Farm. Is
de één dan toch meer gelijk dan de
ander?
E. Maris-Koster
Er staat uiteraard veel meer te lezen in
het rapport dan in bovenstaand artikel
behandeld kon worden onder andere
een hoofdstuk met aanbevelingen).
Belangstellenden kunnen het rapport
dat uit twee delen bestaat, opvragen bij
de Zeeuwse Raad voor de Arbeids
markt, Nieuwstraat 27, 4331 JK
Middelburg.
it de' vraaggesprekken met lei
dinggevenden van de bedrijven
blijkt tweederde van de ondervraag
den vrij traditioneel te denken over
de rolverdeling tussen vrouwen en
mannen.
Het zoeken van een baan waarbij je
thuis bent als de kinderen uit school
komen en het ophouden met (bui
tenshuis) werken als er kleine kinde
ren zijn vinden zij een typische
vrouwentaak; het verrichten van
zwaar werk en het leiding geven aan
mannen een typische mannentaak.
Leeftijd speelt hierbij een duidelijke
rol!
Onder zeer grote belangstelling zijn
zaterdag in de Wilhelminapolder
even buiten Wilhelminadorp de Pro
vinciale Zeeuwse Ploegkampioen-
schappen gehouden. De omstandig
heden waren voor de wedstrijddeel
nemers niet ideaal: de grond was te
droog en te korrelig om een goede
ploegsnede te maken. Voorts werd de
aksentuering ervan sterk bemoeilijkt
door de losse bovengrond op een vrij
vaste ondergrond. Ondanks deze
handikap is er volgens algemeen ju
rylid ing. A. Remijn goed ploegwerk
geleverd. De laatste jaren konstateert
hij in de breedte een opgaande lijn in
het wedstrijdploegen. De verklaring
hiervoor is volgens hem de grotere
ervaring die de wedstrijdploegers
krijgen. Bovendien konstateert hij
een toenemende kompetitiestrijd
tussen de deelnemers.
Het ploegen met paarden trok, zoals
wel viel te verwachten, erg veel be
langstelling. Vooral het vierspan van
de heer B. de Maaker uit Wol-
phaartsdijk kon soms vanwege de op
dringende fotografen. Filmers en kij
kers nauwelijks uit de voeten. De
Maaker. die deze belangstelling wel
gewend is. ploegde ongestoord door.
Ook veel publiek bij het tweespan en
driespan van respektievelijk J. de
Schipper uit Yerseke en M. Mol uit
Waarde. Naar de mening van jurylid
Remeijn kon het ploegwerk van de
paarden toch niet op tegen dat van
de trekkers. De verklaring hiervoor
moet gezocht worden in het feit dat
de ontwikkeling van de paarden-
ploeg de laatste tientallen jaren vrij
wel stil heeft gestaan.
Kampioen van Zeeland voor 1981 is
bij de ploegen rondgaand opnieuw
geworden de heer Cees de Rijke uit
Tholen met 241 punten. Daarmee
heeft hij voor de vijfde maal in suk-
sessie de meeste punten bij elkaar
geploegd. Het is tevens zijn laatste
kampioenstitel want het wedstrijd-
!ill
Veel belangstelling voor het vierspan van de heer B. de Maaker.
reglement laat niet toe dat de Rijke gens nog niet aan zijn met veel zorg
zich volgend jaar opnieuw mag me- en akkuratesse uitgevoerd ploegwerk
ten met zijn konkurrenten die overi- konden tippen. Nummer 2 werd I.A.
De kampioen ploegen van Zeeland de heer C. de Rijke laat niets aan het toeval
over!
Haartsen 214 p.; 3 K. Brooymans 212
p. en 4 J. Deurloo, met 208 p.
Bij de wentelploegen werd de heer
N. Vermue uit 's Heerenhoek kam
pioen met 229 Vi punt. De overige
uitslagen zijn:
2. J. H oogenboom 227 Vi\ 3. D. Coppoolse
224 4. M. v. Tilbeurgh 224 7i\ 5. A.
Driedijk 222; 6. A. Geluk 222; 7. C. Baas
219 Vi; 8. C. de Loof 219 Kh\ 9. Th. Salomé
216 Vi; 10. W. de Buck 216 *4; 11. C.J. de
Jonge 212; 12. M. Oudesluys 207 l/i\ 13. L.
de Kok 206 Vi; 14. R. Rijk 206; 15. P A.
Priester 201; 16. J. Stoel 198 17. D. de
LoofT 195. Vi\ 18. P.L. Israël 193 19. N.
Noordhoek 170.
Uitslag bij de paarden:
1. J. Schipper 212 kampioen; 2. B. de
Maaker 202; 3. K. Mol 198 '/i.
Gevonden voorwerpen op de Prov. Ploeg-
wedstrijd:
1 zwarte herenportemonnee met rits en
inhoud
1 zwarte beschermkap van een fotolens,
merk CANON
1 blauwe kinderzonnebril
Te bevragen: J. Scheele, Grote Markt 28,
4461 AJ Goes. tel. 01100-21010, tst. 12.
19
