y T
4
Jaarverslag Proefstation voor de fruitteelt
Fruitteeltvaria
D e Gloster valt steeds meer op
door hoge produktie. Op een lande
lijk proefveld werd door dit ras in het
vijfde groeijaar de Jonagold in pro-
duktiviteit voorbij gestreefd. In het
zesde groeijaar werd de voorsprong
vergroot. Over 4 proeftuinen gemid
deld produceerde de Gloster in de
jaren 1976-1980 14 kg meer per
boom dan Jonagold en 20 kg per
boom meer dan Golden Delicious.
De James Grieve kwam zelfs maar
aan de helft van de Gloster kilo's!
Jammer dat klokhuisschimmel bij
Gloster zoveel voorkomt. Bespuitin
gen metTopsin en Benlate, toegepast
tijdens het afbloeien gaf weinig of
geen verbetering.
I n een hoofdstuk over onderstam-
De kleur bij Jonagold.
I n de hoofdstukken over het ge-
bruikswaardeonderzoek grootfruit
(P.B. Goddrie) en teeltonderzoek
groot fruit (dr. ir.S.J. Wertheim)
Andere nieuwe rassen.
Virusvrije kwee C
Verkoop fruit op stam
Prijzen nieuwe oogst
Rijpe Precoce
Uw belangstelling waard.
H et zojuist verschenen Jaarverslag 1980 van het Proefstation voor de
fruitteelt te Wilhelminadorp bevat gewoontegetrouw veel nieuws. Di
recteur R.K. Elema zou echter graag naar meer nieuws willen brengen,
want in zijn inleiding merkt hij op dat de spanning tussen de beschik
bare middelen enerzijds en de onderzoekcapaciteit die nodig is om
urgente fruitproblemen op te lossen, steeds groter wordt. Het is dus
bezuinigen, waardoor zelfs bij de uitbreiding van een barak met tweede
hands meubelen genoegen moest worden genomen.
D aarnaast kon de heer Elema ook
een gunstiger- geluid laten horen.
Goede resultaten met nieuwe appel
rassen en met moderne intensieve
beplantingen hebben geleid tot meer
plantplannen. De relatief goede
prijzen voor goed fruit en de nieuwe
rentesubsidieregeling hebben deze
tendens nog versterkt. De stemming
onder de fruittelers was aan het eind
van het jaar heel wat optimistischer
dan aan het begin.
De vruchtverruwing bij Karmijn kan
door hespuitingen met gibberillinen
verminderd worden.
wordt o.a. veel aandacht hesteed aan
nieuwe rassen. Speciaal ook over het
nieuwe topras Jonagold worden veel
bijzonderheden vermeld. Het is be
kend dat de Jonagold zeer veel goede
eigenschappen heeft. Vroege pro-
duktie. hoge produktie, grote vruch
ten die -voorzover ze voldoende
gekleurd zijn - uitstekend smaken.
En om die kleur gaat het. We lezen
daarover het volgende:
Jonagold gaf dit jaar weer eens grote
problemen met het op kleur komen
van de vruchten van de inmiddels
tienjarige proefbomen. Zelfs vruch
ten die voortdurend en volledig in het
licht hingen vertoonden nauwelijks
enige blos. Wel viel op dat de kleur
van de vruchten aan wat sterker
groeiende bomen aanzienlijk beter
was dan van vruchten van enkele no
gal zwakgroeiende bomen.
Mogelijk is voor een goede kleur een
hoge blad/ vrucht-verhouding
noodzakelijk. Wegnemen van lich-
tonderscheppende scheuten, onge
veer veertien dagen vóór de pluk. gaf
nauwelijks of geen toename van de
blos te zien. Ook het zeer lang laten
hangen van de vruchten had vrijwel
geen toename in de hoeveelheid blos
tol gevolg. De bomen die in 1979
opvielen vanwege hun vroege en
goede vruchtkleur vertoonden dit
verschijnsel niet in 1980. De pro-
duktiviteit van dif ras blijft ook bij
oudere bomen goed. Bij het ouder
worden van de bomen nemen de
kleurproblemen toe. Als we het goed
begrijpen zou dan door extra zwaar
dunnen en/of toepassing van een
groeiprikkclende sterke wintersnoei
wellicht verbetering van de kleur
kunnen worden bereikt. Op die ma
nieren stikstof?) is er per vrucht
relatief veel blad aanwezig.
Elders lezen we dat bij snoeiproeven
de korte snoei een gemiddeld betere
vruchtkleur opleverde dan een sterke
vervangsnoei en weinig inknippen.
Een korte snoei is groeiprikkelend.
dus het lijkt in de lijn van het voor
gaande te liggen. Overigens was de
kg-opbrengst bij korte snoei ook
duidelijk lager, dus daardoor was er
ook veel blad per vrucht.
Ook door ringen van de bast van de
stam en bedekken van de grond met
licht reflecterend wit plastic werd
getracht de kleur te bevorderen bij
Jonagold. Het effect was niet groot.
Evenals .Jonagold heeft ook Elstar
problemen bij het op kleur komen
van de vruchten. In tegenstelling tot
Jonagold heeft bij dit ras echter het
ongeveer veertien dagen vóór de
pluk wegnemen van lichtonder-
scheppende scheuten een zeer goed
effect op de mate van roodkleuring
van de vruchten. Vruchten die echter
volledig binnenin de bomen hangen
blijven volkomen geel. De producti
viteit van de te Wilhelminadorp nu
negenjarige bomen blijft uitstekend;
wel moet steeds voldoende worden
gedund om zoveel mogelijk vruchten
van voldoende grootte te kunnen
oogsten.
De produktiviteit van Summerred
blijft goed. Gebleken is dat verlating
van het pluktijdstip de vruchten
meer en intensiever doet kleuren,
terwijl de onaantrekkelijke grauw-
groene kleur van de achterzijden van
de vruchten omslaat naar het meer
aantrekkelijke geel. Op 25 augustus
echter lag reeds 22% van de totale
'vruchtdracht onder de bomen; het
waren vrijwel uitsluitend de qua
kleur meest aantrekkelijke en mooi
ste vruchten. Het lijkt waarschijnlijk
dat toepassingen van een late-val-
middel nodig zijn om bij Summerred
een hoog percentage goedgekleurde
vruchten te kunnen oogsten. Overi
gens liet de kwaliteit van Summerred
nogal te wensen over vanwege het
hoge percentage vruchten met
scheuren in de steelholte.
In het nummer van vorige week
was te lezen dat inde IJsselmeer-
polders bij verkoop op 't hout
1,— tot 1,25 per kg zou zijn
betaald. We lazen dat in de IJs-
selmeerpolders editie van de
Landbode in de gewoonlijk be
trouwbare tuinbouwrubriek. Te
vens stond daarin dat voor Gol
den apart 70 ct wordt betaald.
Misschien dat de jongste beplan
tingen met relatief veel Jonagold,
Elstar. Karmijn enz. voor ge
noemde hoge prijs zijn verkocht,
maar volgens nadere informatie
liggen de prijzen voor het
"doorsneebedrijfmeer tussen de
80 en 90 ct. Ook in Zeeland
schijnen op dat niveau zaken te
zijn gedaan. Opvallend is dat pe
ren toch weer extra gewild zijn.
De handel betaalt als regel een
hogere prijs als er een flink per
centage peren in het pakket zit.
Uiteraard kijkt men daarbij
vöoral erg vriendelijk naar de
Conference.
De prijzen van het fruit nieuwe
oogst liggen lager dan vorig jaar.
Toen was de markt echter schoon
en leeg. Nu is er nogal wat aan
bod oude oogst. Wie een kijkje
neemt bij de groente- en fruit-
kramen op de markt ziet vooral
nog veel Granny Smith aangebo
den. We zagen in een paar kra
men stuntverkoop met deze ap
pel: "Vul zelf een tas met Granny
Smith voor 5 gulden". Waar
schijnlijk wijst dat er op dat het
ras aan zijn eind is en tegen elke
prijs weg moet. Dan blijft er nog
konkurrentie van perziken, die op
flinke schaal worden aangeboden
en bij warm weer goed worden
verkocht, terwijl tevens de eerste
buitenlandse druiven uitnodi
gend liggen te lonken. Maar dat is
normaal vqor de tijd van het jaar.
Wel wordt je er door aan herin
nerd dat er bij een naar verhou
ding kleine oogst van appels en
peren nogal mogelijkheden voor
de konsument zijn om ander fruit
te kopen.
Veel pererassen geven dit jaar
slechts een matige produktie. De
Precoce de Trevoux leek daarop
een uitzondering te vormen.
Overal zaten de bomen van dit
ras vol vruchten.
Er was echter veel kaf onder het
koren. Ofwel er waren veel slan
ke. pitloze peertjes tussen de nor
male vruchten. Daardoor viel de
opbrengst bij de pluk toch dik
wijls tegen. Dit te meer omdat
vooral die magere peertjes bij het
warme weer al vroeg aan de
boom rijp werden. Trouwens ook
dikkere peren werden voor een
deel voortijdig rijp. Het leek wel
of ze een zonnesteek hadden op
gelopen.
Het warme weer bracht niet al
leen nadeel. Vooral de appels zijn
de laatste paar weken enorm ge
groeid. De jodium-test hield de
James Grieve tot nu toe van de
markt. Als 't alleen een kwestie
van 70 mm maat was zou er an
ders al in de eerste week van au
gustus aanvoer zijn geweest.
D. du Cornice onderstam boomvol. (m3) kg/m3
A 1.1 24
C-Eng. 1.1 43
C-Ned. 11 39
Conference A 1.5 43
C-Eng 1.3 61
C-Ned. 1.1 62
men- en tussenstammenonderzoek
(dr.ir.H.J. van Oosten) treffen we de
volgende interessante gegevens aan:
In verschillende proeven worden
twee A en twee C beoordeeld op
groei en produktie van de daarop
veredelde rassen. De groei van de
bomen is op beide onderstammen
aanvankelijk vrijwel gelijk, maar de
bomen op kwee C zijn vroeger
vruchtbaar. Dat remt de groei zodat
uiteindelijk de bomen kleiner blij
ven.
In één proef worden twee herkom
sten van kwee C vergeleken, een En
gelse en een Nederlandse. De En
gelse herkomst geeft wat groter bo
men; de produktie verschilt niet of
zeer weinig. Enkele gegevens over
groei en opbrengst volgen hieronder.
werkzaam was tegen verruwing
en dat er geen smaakafwijkingen
ontstonden;
- Bij de gebruikswaardeonderzoek
frambozen viel in de rassenproef
Malling Delight opnieuw op als
meest produktieve ras (±240
kg/100 m2). Vraag blijft echter of
de vruchten van dit ras niet te teer
en te licht van kleur zijn. Schö-
nemann voldeed opnieuw het
beste van de laat rijpende rassen
(166 kg/100 m2);
- De Tsjechische rassen Blanka en
Primus lijken binnen het ge
bruikswaardeonderzoek witte bes
veelbelovend, ze hebben mooie
gevulde trossen en grote bessen.
Dit was een kleine bloemlezing uit de
Op kweek C zijn de vruchten minder
groot dan op twee A. Waarschijnlijk
is dat door de zwaardere vrucht
dracht.
T enslotte nog enkele andere pun
ten die aandacht verdienen:
- Uit proeven met verschillende
gibberellinen bij de rassen Kar
mijn de Sonnaville en Golden
Delicious bleek dat GA4 het best
vele gegevens uit het Jaarverslag
waaruit blijkt dat dit uw belangstel
ling waard is, want op het proefsta
tion wordt erg veel (meerjarig) on
derzoek gedaan om tot voor de
praktijk leerzame conclusies te ko
men.
Meer daarover in het 96 bladzijden
tellende jaarverslag dat verkrijgbaar
is door storting van 7,50 op pos
trekening 49 50 17 van het Proefsta
tion voor de Fruitteelt te Wilhelmi
nadorp (N.B.: Begunstigers van het
Proefstation ontvangen dit verslag
uiteraard gratis).
16
