Ij
tJ
1979/1980
•T*
KEN
Rentabiliteit groenteteelt in
de open grond over oogst
Aanstelling kontaktpersonen bij
fruitveilingen
zojuist:
verschenen
Nieuwe
appelrassen
hebben de
voorkeur
Topdrukte in
't kleinfruit
Koude douche!
Jaarverslag 1980 STULM
OUDE EN NIEUWE
FRANSE APPELEN
Eerste van oogst 1981
CVZ doet niet mee
w/
Op ZUID-BEVELAND is de oogst
van het kleinfruit in volle gang, ver
schillende soorten, waaronder rode
bessen zijn bijna allemaal geplukt.
Het eerste en belangrijkste Rode
bessenras Jonkheer van Tets was
matig van kwaliteit met teveel ge
scheurde bessen en op 't laatst zelfs te
veel rotte besjes tussen de trossen.
We kunnen dit euvel weer toe schrij
ven aan een te lange natte periode.
De laatste week is een start gemaakt
met het ras Stanza en dit is aanmer
kelijk beter van kwaliteit.
Toch een ras wat steeds meer be
kendheid krijgt in onze streek. De
prijs, die betaald wordt voor de verse
konsumptie is redelijk te noemen,
maar niet echt goed. Dit kunnen we
wel zeggen van de frambozen, met
prijzen dik boven de 5,— per kilo.
Hetzelfde euvel als bij de bessen, de
kwaliteit liet in 't begin te wensen
over. Dit verbetert echter snel, omdat
we nu al een tijdje droog weer heb
ben, met eigenlijk te weinig zonnige
uren.
Bij het hard fruit bestaan de werk
zaamheden uit het dunnen van die
rassen, waar het jonge hout te dik is
Ofschoon in ons THOOLSE gebied,
de overgrote meerderheid van de in
woners van hun vakantie genieten,
blijven traditiegetrouw, de agrariërs
hun dagelijkse werk verrichten. Juist
in de zomermaanden hoopt het werk
zich meestal op, zodat er praktisch
geen dag gemist kan worden.
Er wordt al weer met oogsten be
gonnen. Wanneer de oogst en de
verdienste goed is geeft dit altijd veel
voldoening. Als een koude douche
komt het bij de meeste telers over,
wanneer de prijzen door een over
aanbod bij de veilingen, te hard on
deruit gaan. Zo was vorige week het
aardappelaanbod van 400-450 ton
per dag, wel wat ruim groot, voor de
toch wel goed bezette kopersbanken.
Door het in ons gebied grote struk-
tuur verval van de grond komt lang
niet iedereen aan de gewenste pro-
duktie. De vroegste leveranciers zijn
echter wel goed aan hun trekken ge
komen met een behoorlijke gelde
lijke opbrengst. Dit geldt vooral voor
de telers met eigen mechanisatie. Als
gevolg van de zeer warme dagen de
vorige week zijn vooral de vroege
aardappelen hard achteruit gegaan.
Veelal zal er van deze percelen geen
topproduktie verwacht kunnen wor
den. Zo zullen er dit jaar in ons ge
bied meerdere gewassen zijn, die met
een te hoge temperatuur vlug het
loodje zullen leggen. Zo hier en daar
hoort men ook van witschimmel in
de zaaiuien, en dit is meestal voor het
gewas funest. Wanneer tegenvallers
in de produktie zich wat ophopen,
hetzij door ziekte in het gewas, of
door onrendabele prijzen, dan is dit
een teleurstelling voor de teler.
Tegenvallers moet men niet teveel
kort achter elkaar krijgen, en onge
wild komt men dan vlug in een wat
defaitistische stemming. Niets is
echter funester voor een bedrijf, dan
wanneer men geen perspektief meer
ziet. Ieder voor zich dient altijd goed
na te gaan waar nog kansen liggen,
hetzij met intensieve teelten, of met
uitbreiding van de glasteelt.
Voor de ondernemer die zich wil
handhaven, is er nog nooit iets van
zelf aankomen waaien; meestal moet
er voor geknokt worden. Ondanks het
feit dat gespecialiseerde bedrijven het
goedkoopst kunnen produceren,
loopt men daar altijd het gevaar, dat
men te weinig poten onder z'n tafel
heeft. Het wat meer gemengde bedrijf
zit meestal wat veiliger, omdat wan
neer het soms van links niet wil,
rechts de rentabiliteit wel weer wat in
evenwicht brengt.
bezet met vruchtjes. De groei van
deze vruchten is later ingezet en ze
kunnen toch echt niet te dik hangen
omdat ze anders de gewenste maat
niet zullen bereiken. Het dunnen
gaat gelukkig tamelijk snel, omdat er
binnen in de boom weinig of niets te
dunnen valt.
Wanneer u percelen hebt, waaronder
Golden Delicious, die vrij dik han
gen, breekt nu de tijd aan om een
overbemesting toe te dienen, zeker
niet meer dan 50 tot 80 kg zuivere
stikstof per ha. De percelen Cox en
Goudreinetten die te dun hangen,
regelmatig spuiten met kalksalpeter
om stip te voorkomen.
Import
De kranten en t.v. melden ons de
grote hoeveelheden import fruit, die
vooral via Rotterdam ons land over
spoelen en dan meestal nog van zeer
slechte kwaliteit Hopelijk is de boel
opgeruimd, voordat onze zomerras-
sen op de markt verschijnen, maar de
strop ondervinden velen nu al omdat
de Golden uit de Scrub-cellen
dump-prijzen opbrengen.
We kunnen er lang en breed over
praten. Overal, tot in Brussel toe, is
geprobeerd de import van appels uit
het Zuidelijk halfrond te beperken,
echter het omgekeerde is geschied.
We worden er mee overspoeld. Wij
als telers kunnen alleen de konsu-
ment vragen, eet Hollandse appels, ze
zijn meestal goedkoper en zeker zo
goed van smaak. Onze instanties
kunnen dan op z'n minst eind juli en
aug/sept een doelgerichte reklame
voeren via t.v. en pers, gezien de bij
drage aan 't produktschap van ons
fruittelers moet dit haalbaar zijn.
De oogst van kleinfruit is momenteel in volle gang. Bij frambozen loont het
zeker!
De bedrijven met groenteteelt in de open grond hadden in Nederland
gemiddeld een verlies van 30.830,- dat is -18% van de kosten.
Van de deelnemende bedrijven had 12% een positief resultaat. Het
aandeel van deze 12% winstgevende bedrijven in de totale produktie-
waarde was 23%.
De arbeidsopbrengst - bestaande uit het ondernemersoverschot en de
berekende vergoeding voor de handenarbeid van de ondernemer - be
droeg gemiddeld 21.260,— per ondernemer. Het ondernemersinko
men per ondernemer - de arbeidsopbrengst vermeerderd met het saldo
van berekende en betaalde rente en de rentesubsidie - was gemiddeld
28300,-
Het totaalinkomen - ondernemer
sinkomen vermeerderd met de bere
kende vergoeding voor de hande
narbeid van de gezinsleden, alsmede
het inkomen dat buiten het bedrijf
werd verkregen - bedroeg gemiddeld
46.650,— per ondernemer. De ge
zinsbestedingen waren gemiddeld
43.500,— waarvan 10.380,—
aan belastingen en premies volks
verzekeringen. De besparingen be
droegen derhalve 3.150,— peron-
Smaaktest op ministerie van Landbouw
De nieuwe appelrassen doen het zeer
goed. Dat is de konklusie die nu
reeds kan worden getrokken uit de
tweede smaaktest die begin april op
het ministerie van landbouw is ge
houden.
Hoewel de gegevens met behulp van
de computer nog verder uitgewerkt
worden, heeft een eerste analyse toch
al enkele opvallende resultaten op
geleverd.
Gedurende een week hebben meer
dan 170 medewerkers van het Mi
nisterie een beoordeling gegeven
over een zestal appelrassen. De ap
pelrassen, welke steeds in paren van
2 werden getest, waren resp. Lomb-
arts Calville, Gloster, Winston, Jo
nagold, Granny Smith (Franse) en
Golden Delicious.
De beoordelingscijfers voor de 6 bij
deze smaaktest betrokken appelras
sen zijn:
dernemer, dat is 7% van het totaal
inkomen.
Per bedrijf kwam 39.270,— aan
financieringsmiddelen ter beschik
king (waarvan 13,740,— door toe
name van het vreemde vermogen).
Deze middelen werden als volgt ge
bruikt:
Bruto-investeringen in duurzame
produktiemiddelen 21.800,—
Investeringen en beleggingen buiten
het bedrijf 5.310,
Mutaties in veldinventaris e.d.
760,-
Mutaties in vorderingen en geld
middelen 11.400,
Totaal
39.270,-
Gemid.
Perc.
cijfer
onv.
Jonagold
7.6
9%
Gloster
7.0
19%
Granny Smith
7.0
23%
Golden Delic.
5.8
34%
Lombarts Calv.
5.8
35%
Winston
5.6
44%
Jonagold skoort opnieuw, evenals bij
de smaaktest in november erg hoog,
terwijl ook het nieuwe ras Gloster,
evenals de Granny Smith, een goede
waardering krijgen. Golden Deli
cious, Winston en Lombarts ontlo
pen elkaar weinig en worden alle 3
als iets minder beoordeeld. Het per
centage onvoldoende waarderingen
laat nog eens zien dat de Jonagold er
duidelijk uitspringt. Tevens is te zien
dat er hierin wel enig verschil is tus
sen Granny Smith en Gloster.
In onderstaande tabel is verder
weergegeven de verdeling van de
voorkeur bij aanbieding van de ap
pel in paren:
De totale bezittingen van de onder
nemers van de opengrondsgroente
bedrijven bedroegen 560.460,—
per bedrijf. Deze bezittingen waren
per 31 december 1979 met gemid
deld 466.580,— eigen vermogen
gefinancierd.
(Deze publikatie kan uitsluitend worden
besteld door overschrijving van 12,50
op girorekening no. 41.22.35 t.n.v. het
Landbouw-Ekonomisch Instituut te Den
Haag. Vermeld dient te worden: "Zend
Mededeling No. 241")
Onlangs verscheen het jaarverslag
1980 van de Stichting tot Uitvoering
van landbouwmaatregelen
De STULM is een instelling, die is
belast met de medewerking aan de
voorbereiding en de uitvoering van
landbouwmaatregelen. Zij verricht
werkzaamheden in opdracht van zo
wel het ministerie van landbouw en
visserij als van andere instellingen en
diensten zoals Centraal Bureau voor
de Statistiek, Landbouwschap en
Produktschappen.
In het verslag wordt ruim aandacht
geschonken aan de diverse taken
waarmee de STULM zich bezig
houdt. Naast vermelding van een
aantal regelmatig terugkerende acti
viteiten (zoals landbouwtelling,
Identificatieen Registratieregeling
voor varkens en diverse enquêtes en
tellingen), wordt ook melding ge
maakt van enige nieuwe activiteiten.
In dit verband kunnen worden ge
noemd de inzamelingsactie van
landbouwbestrijdingsmiddelen en
de medewerking aan een aantal
nieuwe bijdrageregelingen, o.a. de
regelingen op het terrein van de
energiebesparing (energieschermen,
gevelisolatie en rendementsverbete
ring aardgas).
Nu de eerste Franse appelen van de
oogst 1981 al aangevoerd worden,
geeft de Franse telersvereniging AF-
COFEL - in tegenstelling tot andere
jaren - nog een cijfer voor de appel-
voorraad per 1 juli. Op die datum
werd er in Frankrijk nog 36.200 ton
appelen bewaard. Op enkele hon
derden tonnen na bestond de voor
raad uit Golden Delicious. Zowel in
het Loiredal, als in Aquitaine en ook
Midi-Pyrénées lag nog ongeveer
10.000 ton opgeslagen. In de maand
juni is er een hoeveelheid van 58.500
ton appelen geruimd, waarvan bijna
35.000 ton werd geëxporteerd.
Vorig jaar werd er rond 1 juli vrijwel
niets meer bewaard. Twee jaar gele
den wel; toen werd er nadien nl. nog
een behoorlijk kwantum (20.000 ton)
appelen van de oude oogst geëxpor
teerd.
De export van de appelen van oogst
1981 zal niet lang meer op zich laten
wachten. De eerste worden nl. in
Zuid-Frankrijk al geplukt. Op de te-
lersmarkten te Cavaillon, Carpentras
en Chateaurenard worden de laatste
dagen al enkele tientallen tonnen
nieuwe oogst appelen verhandeld.
Het betreft de rassen Cardinal, Vesta
Bella en Jersey Mac die voor ca.
1,50 per kg van de hand gaan.
Lom
Gloster
Wins
Jona
Gran
Golden
bart
ton
gold
ny
Lombart
X
26
35
28
22
51
Gloster
74
X
79
33
44
73
Winston
65
21
X
13
36
41
Jonagold
72
67
87
X
63
84
Granny
78
56
64
37
X
50
Golden
49
27
59
16
50
X
Het ministerie van landbouw heeft besloten tot het verlenen van een
experimentele tijdelijke bijdrage voor de aanstelling van kontaktper
sonen (zgn. fieldmen) bij fruitveilingen. Gedurende drie jaar zal een
subsidie verstrekt worden in de loonkosten van resp. 60, 40 en 20%,
waarbij het aantal "fieldmen" is vastgesteld op maximaal 7.
De fruitveilingen in Zeeland hebben besloten van deze regeling geen
gebruik te maken. Volgens een woordvoerder van de CVZ zijn de nu
bestaande kontakten tussen de veilingen en de fruittelers goed en de
aanstelling van een aparte persoon daarvoor is daarom niet noodzake
lijk.
Horizontaal is te lezen hoe vaak aan
de appel de voorkeur wordt gegeven
wanneer hij samen met de appel
bovenaan de tabel wordt aangebo
den. Zo geven 26 van de 100 perso
nen aan Lombart de voorkeur wan
neer hij samen met een Gloster
wordt aangeboden en 35 van de 100
personen aan Lombart de voorkeur
als gekozen kan worden tussen
Lombart en Winston.
De tabel laat zien dat bij rechtstreeks
vergelijken opnieuw een duidelijke
voorkeur bestaat voor de Jonagold.
(Bij keuze tussen Jonagold en Win
ston kiezen zelfs 87 van de 100 men
sen voor Jonagold). Ook de Granny
Smith en de Gloster worden vaak
gekozen. Opvallend is verder dat
ondanks dat Granny Smith een ho
gere waardering krijgt dan Golden
Delicious, bij rechtstreeks vergelij
ken even vaak voor de Granny als
voor de Golden worden gekozen.
Wat hier de achtergronden van zijn
moet nog blijken wanneer de resul
taten verder verwerkt zijn. We zullen
u daar in de loop van de zomer nader
over informeren.
Bovendien komt zo'n kontaktper-
soon na verloop van een drietal jaren
geheel voor rekening van de veilin
gen en deze kostenpost is niet ver
antwoord temeer daar de kontakten
binnen het huidige systeem goed
zijn. Wel zal de CVZ kontakten on
derhouden met andere veilingen in
het land over de ervaringen van de
kontaktpersonen.
De belangrijkste taken van deze zgn.
fieldmen zullen zijn: het bevorderen
van de kontakten tussen de veiling en
de fruittelers; het adviseren over be
waring en afzet; het zorgen voor
meer en betere gegevens over hoe
veelheden fruit, koelkapaciteit op de
bedrijven, enz.
Voor het goed kunnen vervullen van
deze taken is het noodzakelijk dat de
veilingen een voldoende beschik
kingsmacht over het fruit hebben.
Dit is moeilijk uit te drukken in een
percentage, maar moet praktisch
aantoonbaar zijn of in ieder geval
aannemelijk gemaakt kunnen wor
den.
Op de veiling moet daarnaast ook
een voldoende koncentratie van het
aanbod plaatsvinden.
Het werkterrein van de "fieldmen"
zal in grote lijnen in overeenstem
ming moeten zijn met de taakom
schrijving zoals deze door het Land
bouwschap en het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen is opge
steld.
9
