VOOK mi
VI'Oil w
TOEN
SCHIJF VA N VIJF
NU MAAL TIJD SCHIJF
METASYSTOX-R
Geen vergelingsziekte door
bladluisbestrijding
met
Ons gewicht, een gewichtige
zaak
dressings
Vier belangrijke groepen
voedingsmiddelen
V oorkeursprodukten
Wat er niet in staat
Geslaagden handvaardigheidskursussen
houtbewerking e.d.
Vr7
onder redaktie van de Redaktiekommissie Bond
van Plattelandsvrouwen voor Zeeland en Bra
bant
Redaktieadres:
Mevr. LJ. de Regt-van Maldegem.
Anna Mariaweg 1, 4494 PB Geersdijk.
In vergelijking met zo'n dertig jaar geleden is er veel veranderd in de
voedingsgewoonten van de Nederlander. De voedingsvoorlichting heeft
zich aan deze veranderingen zoveel mogelijk aangepast, De basis van de
voorlichting bestond evenwel nog steeds uit de Schijf van Vijf die in
1953 werd geïntroduceerd. Mede als gevolg van het feit dat in de
voedingsvoorlichting meer nadruk is komen te liggen op de preventie
van de welvaartsziekten ontstond de behoefte aan een voorlichtingsin
strument dat meer met deze "nieuwe" voedingsvoorlichting in over
eenstemming is.
In een goed samengestelde geva
rieerde voeding kunnen in principe
alle voedingsmiddelen een plaats
krijgen. Voor de praktijk van de al
gemene voedingsvoorlichting is dit
uitgangspunt niet bruikbaar.
Daarom is besloten om uit te gaan
van een indeling in produktgroepen,
die in hun voedingsstoffensamen-
stelling bepaalde overeenkomsten
vertonen. Daarnaast is getracht de
"meer-minder gedachte" in de inde
ling tot uiting te laten komen'
Een en ander resulteerde in vier
groepen voedingsmiddelen.
Groep I: brood, rijst, macaroni en
andere graanprodukten,aardappe
len, peulvruchten.
Deze groep wordt hoofdzakelijk ge
zien als bron van zetmeel, voedings
vezel, plantaardig eiwit, B-vitamines
en mineralen.
Groep 2: groente en Fruit.
Deze groep wordt hoofdzakelijk ge
zien als bron van vitamine C en voe
dingsvezel.
Groep 3: melk, melkprodukten, kaas,
vlees, vleeswaren, kip, vis en ei. Deze
groep wordt hoofdzakelijk gezien als
bron van dierlijk eiwit, B-vitamines
en mineralen.
Groep 4: halvarine, margarine en
boter.
Deze groep wordt hoofdzakelijk ge
zien als bron van vet, vitamine A en
D en linolzuur.
Een gevarieerd gebruik uit elk van
deze groepen voedingsmiddelen
voorziet in alle benodigde voedings
stoffen en vormt een goede basis
voor een evenwichtig samengestelde
voeding. Daarom wordt er gekozen
voor richtlijnen voor het samenstel
len van maaltijden in plaats van een
totaal dagmenu, zoals dat bij de
Schijf van Vijf het geval was, Het
grote voordeel hiervan is dat aan elke
maaltijd evenveel aandacht kan
worden besteed. Momenteel wordt
vaak te veel nadruk op de warme
maaltijd gelegd.
Gevarieerde keuze uit elke groep is
erg belangrijk omdat niet alle pro-
dukten binnen een groep elkaar vol
ledig kunnen vervangen. Zo is melk
voor wat betreft eiwit goed vervang
baar door vlees, maar voor wat be
treft het calcium niet; groente en
fruit zijn ook maar tot op zekere
hoogte uitwisselbaar.
Vanuit het oogpunt van preventie
van welvaartsziekten heeft een voe
ding met weinig vet en suiker en met
wat meer linolzuur en voedingsvezel
dan momenteel gebruikelijk is, de
voorkeur. Op basis van het gehalte
aan deze voedingsstoffen kunnen de
vier groepen produkten worden on
derverdeeld in zogenaamde le voor-
keursprodukten en 2e voorkeurspro-
dukten.
In het overzicht worden hiervan
voorbeelden gegeven.
Een aantal voedingsmiddelen staat
niet in de vier produktgroepen. Deze
mogen zeker niet beschouwd worden
als "minderwaardig" of "slecht". Het
zijn die voedingsmiddelen die voe-
dingskundig geen wezenlijk onder
deel van de maaltijden uitmaken. Ze
hebben wel een funktie als aanvul
ling van de maaltijden (b.v. zoet
broodbeleg, sausen, olie) of als graag
gebruikt tussendoortje (frisdrank,
koek, snacks, noten). Deze produk
ten kunnen een plaats hebben in een
goede voeding, maar het is wel be
langrijk dat ze bijzaak blijven.
Voorlichtingsbureau
voor de Voeding
In het leerjaar 1980-1981 kwam na
afsluiting van de eerste op eind ja
nuari een tweede handvaardigheids-
kursus "Houtbewerking" voor begin
ners in de Groene School te Kapelle
tot stand. Deze tweede ging in het
begin van februari van start. De kur-
susduur omvat 48 lesuren (16 lesa-
vonden van 3 uren). De toelatingseis
omvat een minimumleeftijd van 16
jaar bij de aanvang van de kursus. Op
29 mei vond de eindles plaats. Aan 17
kursisten, waaronder 3 dames, kon
het diploma worden uitgereikt, te
weten aan:
J. Borg te Hansweert, J.A. de Buck te
Oostkapelle, C. Burger te 's Heer Hen
drikskinderen, W.M. Duvivier te Hein-
kenszand, L. Janse te Heinkenszand, Joh.
de Jonge te Heinkenszand, C.M. Linden-
bergh te Kloetinge, J.M. Mieras te We-
meldinge, A. van Mourik te Zierikzee, E.
van Mourik-Fossberg te Zierikzee, K.
Niemeijer te Hansweert, S.M.M. de Pun-
dert te Oost-Souburg, M.A. Roose te
Vlissingen, A.M. Steketee te Yerseke,
H.A. Stokvis te Goes, P.M. van Velpen te
Kruiningen en G.A.A. Walrave te 's
Gravenpolder.
Naast deze kursussen voor beginners
is in dit schooljaar ook een kursus
met de officiële naam "houtbewer
king, schilderen, leerbewerking en
touwknopen" tot stand gekomen.
Voor deelname hieraan is het diplo
ma van "houtbewerking beginners"
nodig. Het aantal lesuren van deze
vervolgkursus bedraagt 96. Het aan
tal lesavonden bedroeg 26 die eens
per week zijn gehouden. Op 8 mei
vond de eindles plaats. Diploma's
zijn uitgereikt aan:
T.J. Dalebout te Kamperland, E.J. Dek te
Krabbendijke, J.A. Karelse te Heinkens
zand, F.N.A. Karelse-Dekker te Hein
kenszand, A. Lamper te Borssele, E.E.
Montenarie te Vlissingen, L.C. de Visser
te Kamperland, J. van de Vrie te Bieze-
linge, H.K.J. Weststrate te Borssele, L.M.
Zuijdwegt te Wemeldinge. Hierbij zijn 2
dames.
Hoewel de zomer pas voor de deur
staat dient nu reeds de aandacht te
worden gevestigd op kursussen in het
nieuwe leerjaar. De aanvangstijd er
van is omstreeks september-oktober.
Inmiddels is gebleken dat voor
"Timmerkursussen", zoals de prak
tijk de kursussen in houtbewerking
meestal aanduidt, weer belangstel
ling bestaat. Uiteraard geldt dit voor
meerdere kursussen.
De direktie van het Landbouwon
derwijs van het Min. L. en V. heeft
op het gebied van de land- en tuin
bouw, veehouderij en mechanisatie
voor 45 verschillende soorten kur
sussen een model-leerplan. Er is dus
een ruime gelegenheid voor het uit
breiden van kennis. Voor aangifte of
inlichtingen voor dit primair {cursus
onderwijs kunt U zich wenden tot: L.
Burger, Direkteur Lagere Agrarische
School, Biezelingseweg 10, Kapelle,
tel. 01102-1812.
"Aan kennis kómt geen eind"
ing. J.H. Lantinga
Gilze en Rijen Vanaf 27 mei ligt ge
durende een maand ter inzage het
gewijzigd vastgestelde bestemmings
plan "De Broekakkers". Zij die be
zwaren hebben ingediend bij de ge
meenteraad alsmede zij die bezwa
ren hebben tegen de in het ontwerp
aangebrachte wijzigingen kunnen
bezwaren indienen bij G.S.
Hoeven Vanaf 29 mei ligt gedurende
een maand ter inzage het gewijzigd
vastgestelde bestemmingsplan
"Bovendonk". Zij die tijdig bezwa
ren hebben ingediend bij de ge
meenteraad alsmede zij die bezwa
ren hebben tegen de in het ontwerp
aangebrachte wijzigingen kunnen
bezwaren indienen bij G.S.
Rijsbergen Vanaf 1 juni ligt gedu
rende een maand ter inzage het ont-
werp-bestemmingsplan "Hooiberg"
Bezwaren kunnen worden ingediend
bij de gemeenteraad.
Er zijn, uitgezonderd het weer, nog
twee zaken waar we veel over praten:
eten en lijnen.
Over voeding heeft ieder mens zijn
persoonlijke ideeën en opvattingen.
Voeding is bovendien iets, waar men
slecht zonder kan.
Hoe belangrijk voeding en alles wat
daarmee samenhangt is, blijkt ook uit
talloze onderzoeken, voorlichtings-
buro's, kongressen, opleidingen en
zovoorts. Ik heb getracht wat belang
wekkende zaken over ons gewicht op
een rijtje te zetten.
In een bevolkingsonderzoek bij 2000
mensen, uitgevoerd onder leiding van
prof. dr. J.G.A.J. Hautvast en prof.
dr. ir. A.W. van de Ban, springen de
volgende resultaten in het oog.
Van elke 100 volwassen Nederlanders
zitten er 22 boven de grens en bij hen
kan men dus spreken van obesitas
ofwel vetzucht. Onder jonge vrouwen
komt dikzijn iets meer voor dan bij
jonge mannen, maar tot op hun 44e
jaar ontlopen de cijfers elkaar niet
echt opvallend. Daarna echter stijgt
het aantal vrouwen met een te zwaar
gewicht naar 40 op 100, terwijl het bij
mannen blijft schommelen rond 26 op
100. Opvallend is ook dat 71% van
alle vrouwen tussen de 18 en 34 jaar,
die denken te zwaar te zijn, het in
werkelijkheid niet zijn. Oorzaak van
deze foute gedachte is dat schoon
heidsidealen als "slank is mooi"
sterker zijn dan gezondheidsideqlen.
Naarmate men ouder wordt, worden
de opvattingen over het eigen gewicht
duidelijk reëler. Men krijgt dan zelfs
de neiging om de omvang te onder
schatten. Zo vonden de onderzoekers
dat van elke 100 vrouwen tussen de 55
en 64 jaar er 20 zijn die denken een
goed gewicht te hebben, terwijl ze in
feite vetzucht hebben. Bij mannen
van dezelfde leeftijd ligt dat lager. In
totaal vond men omgerekend naar
landelijke cijfers 400.000 volwasse
nen in ons land die vinden dat ze niet
te zwaar zijn, terwijl ze wel degelijk
ernstig overgewicht hebben. "Over
gewicht is een risikofaktor", aldus dr.
E. Dekker, direkteur van de Neder
landse Hartstichting. Hij gaat ver
der: "Van alle gevolgen die overge
wicht veroorzaakt zoals gewricht-
sslijtage, huidaandoeningen, suiker
ziekte, galstenen en psychosociale
problemen zijn die van de bloedsom
loop verreweg de belangrijkste".
Wat is nu precies een gezond ge
wicht?
Voedingdeskundigen zijn het er in
tussen over eens dat daar zeker iets
konkreets over te zeggen valt. Vol
gens de huidige opvattingen mag het
lichaam van een man op zijn hoogst
voor 25% uit vet bestaan, bij vrouwen
mag het vetgehalte ten hoogste 32%
bedragen.
Dat we graag wat vet willen kwijtra
ken, blijkt uit het feit dat de helft van
onze hele bevolking al eens pogingen
heeft ondernomen om te vermageren.
Gelukkig zijn er ook 4 miljoen vol
wassen Nederlanders gevonden die -
terecht - tevreden zijn met hun ge
wicht.
Tot welke groep u ook behoort, on
derstaand receptje zal aan uw ge
wicht niet veel bijdragen. Het is
overgenomen uit een tijdschrift van
het Voorlichtingsbureau voor de
Voeding.
Heldere champignonsoep
1 ui, 1 teentje knoflook, 250 gr.
champignons, 2 eetlepels boter of
margarine, peper. 1 1 bouillon (2
bouillontabletten), 2 eetlepels klein
gesneden peterselie.
Snijd de schoongemaakte ui en het
teentje knoflook klein. Maak de
champignons schoon en snijd ze in
plakjes. Verwarm de margarine en
fruit hierin de ui en knoflook tot ze
glazig zijn. Voeg de champignons
met peper toe en bak ze even mee.
Giet de bouillon erbij en laat de soep
5 a 10 minuten koken. Doe in iedere
soepkop h eetlepel peterselie en giet
de soep erop.
R. Harmsen
Regels die voor bakken en braden
gelden, gelden niet of nauwelijks
voor dressings, marinades en diverse
eiersauzen. U kunt zich naar harte
lust uitleven in diverse kombinaties.
Voor dit werk behoeft u niet direkt
een culinair grootmeester te zijn: met
een portie kreativiteit en een beetje
zin voor smaak komt u al een eind.
Zeker nu het weer wat warmer wordt
en onze voorkeur weer uitgaat naar
de bekende rauwkost en de fijne ge
mengde salades.
Denk eens even aan de gezellige
gourmet-, grill-, een barbeque-
avonden.
Als basis voor verschillende dres
sings gebruikt men azijn, olie, kwark,
yoghurt, dunne room en mayonaise
of een kombinatie van enkele van
deze. Hier dan enkele voorbeelden:
dressing speciaal:
2 dl. azijn, 1 dl. olie, Va dl. ketjap
(sojasaus) 4 eetlepels suiker, 2 thee
lepels kerry, 2 a 3 theelepels strooia-
roma, 2 teentjes knoflook, Vz potje
atjar tjampoer (met vocht), 1 gesnip
perde ui, 2 theelepels bieslook, 1
theelepel basilicum. Dit mengsel is
heerlijk voor o.a. groene sla, ijsberg
sla, witlof, asperges, sperziebonen,
veldsla en bietjes,
lion-dressing
2 dl. mayonaise, 3 eetlepels toma-
tenketjap, xk dl dunne room, Va dl.
sherry, Va dl. cognac, 2 theelepels
sambal manis, enkele druppels Wor
cester sauce, 1 theelepel marjolein,
zout naar smaak. Heerlijk voor vis,
vlees, eieren, bleekselderij, kom
kommers, radijs, witte of Chinese
kool, tomaten, worteltjes, appels of
sinaasappels.
fB
A
BAYER
Advertentie IM
21
