De Dag van het
Kursussen over paarden en
paardengebruik
Internationaal symposium over
pluimveeteelt in de wereld
60 jaar Spelderholt
Handelskanalen voor slachtvee moeten
zorgen voor een vraag afgestemd op het
aanbod
De eerste vakbeurs voor de schapenhouderij de "Dag van het Schaap"
staat voor de deur. Een dag in het teken van de schapenhouderij is een
degelijk opgezette aktiviteit waaraan elke schapenhouder, beroeps of
hobbyist, zijn hart kan ophalen. Alles is er op gericht om die informatie
aan te dragen die tot een beter rendement in de schapenhouderij kan
leiden.
De "Dag van het Schaap" zal via een twintigtal standhouders, via een
groot aantal demonstraties en wedstrijden proberen de gewenste in
formatie aan te dragen. Het ééndaagse evenement laat tevens zién
welke ontwikkelingen zich in de schapenhouderij voordoen ten aanzien
van de fokkerij, melkerij, wolafzet en -verwerking en de lamsvleespro-
duktie en de promotie van het lamsvleesverbruik in Nederland.
Wat is er te zien?
In de akkerbouwschuur wordt,
evenals op een deel van het buiten
terrein in een twintigtal stands, een
presentatie gegeven van voorlich
ting, onderzoek en bedrijfsleven. In
diezelfde schuur is ook de presenta
tie en demonstratie van karkassen
van slachtlammeren naar oorsprong
en kwaliteit. In de direkte omgeving
geven verschillende instanties hun
presentatie van de op 3 juni van start
gaande kampagne voor bevordering
van het eigen lamsvleesgebruik in
Nederland.
Op de achter de akkerbouwschuur
gelegen trekkertrekbaan vindt het
Nederlands Kampioenschap Scha
penscheren een prachtige beschut
ting. De aarden wallen rondom deze
baan zorgen er voor dat menig be
zoeker de aktiviteiten van een twin
tigtal scheerders goed gade kan
slaan.
Ook de huiden worden niet vergeten.
Met name het Gotlandpelsschaap
heeft op dit gebied een grote naam.
Zowel het dier als eindprodukten er
van zijn te zien, evenals van andere
rassen.
Schapen melken
De schapenmelkerij neemt in popu
lariteit toe. Op een groot aantal be
drijven is het melken het stadium
van een aardigheid ontgroeid. Daar
wordt professioneel gewerkt. Een
demonstratie hand- en machinaal
melken zal niet ontbreken. Evenmin
als de bereiding tot kaas. Uitvoerige
informatie van het Konsulentschap
voor de Melkwinning is voorhanden.
Elk jaar moeten de schapen een paar
maal onder handen worden geno
men om ze medicijnen toe te dienen,
klauwen te behandelen en te wassen.
Dat kan op vele manieren. Met be
hulp van die behandelingseenheden,
elk van een ander merk, wordt
uiteengezet hoe dat gaat. Vooral op
het gebied van schapen,wassen wor
den verschillende methoden voor
grote en kleine koppels gedemon
streerd.
Honden hebben in de schapenhou
derij geen beste naam. Als brengers
van veel schade worden ze zelden
geëerd. Het kan echter ook anders.
De Border Collieclub gaat' met een
vijftal honden laten zien hoe dienst
baar werkende honden voor een
schapen- en rundveehouder kunnen
zijn. Demonstraties met uitgebreide
toelichting laten de bezoeker zien
welk effekt een simpel fluitsignaal
kan hebben.
25 SCHAPERASSEN BIJEEN
Nog nimmer zijn er in Nederland 25
schaperassen bijeengebracht. Het is
voor de "Dag van het Schaap" dan
ook een speciale atraktie. Een deel
van de rassen heeft slechts een klein
aantal representanten in ons land,
maar elk vertegenwoordigd dier is
eigendom van een Nederlandse
schapenhouder. Wellicht zijn er nog
meer rassen in ons land te vinden,
maar daarover is geen nadere infor
matie bekend.
In onze hedendaagse samenleving spelen de paarden een geheel andere
rol dan in de tijd waarin de motorisering nog niet zijn intrede in de
landbouw had gedaan. Het gebruik voor sport en rekreatie bepaalt nu
vrijwel volledig het karakter van de paardenhouderij en -fokkerij.
In het bijzonder in de laatste 15 a 20 jaar is de hippische sportbeoefe
ning en het gebruik van paarden en pony's voor rekreatieve doeleinden
enorm toegenomen. Naar gegevens van het Ministerie voor Landbouw
en Visserij zijn er rond 250.000 deelnemers(sters) aan de beoefening
van sport en rekreatie met paarden en pony's. Met dit aantal neemt de
paardesport in rangorde van het totale sportgebeuren een vierde plaats
in n.l. na voetbal, gymnastiek en tennis; maar nog vóór o.a. zwemmen
en schaatsen.
Bij deze ontwikkeling ligt het voor de
hand dat hierdoor ook behoefte is
aan meer kennis van paarden, de
verzorging, omgang en het gebruik
ervan. Al sinds vele tientallen jaren
worden kursussen gehouden met be
trekking tot de paarden en paarden
houderij.
De direktie Landbouwonderwijs van
het Ministerie van Landbouw en
Visserij heeft al sinds enkele jaren
een model-leerplan voor kursussen
op dit gebied. Dit betreft: beoorde
ling, toiletteren en voorbrengen van
paarden/pony's en paardengebruik.
In de praktijk worden deze twee
kursussen meestal met de populaire
namen respektievelijk toiletteerkur-
sus en menkursus aangeduid. Deze
kursussen omvatten elk 40 lesuren,
als regel zijn het 16 lessen a 2xh uur.
De lesstof is deels theorie en deels
praktisch werk. In het najaar van
1980 kwamen in Zeeland op dit ge
bied vijf kursussen tot stand n.l. vier
"Beoordelen" respektievelijk te
Kortgene, Middelburg, Zierikzee en
Serooskerke en één "Paardenge
bruik" te Nieuwvliet. Deze kursus
sen werden georganiseerd door het
W.P.N. afd. Zeeland in samenwer
king met de Commissie Agrarisch
Vakonderwijs. De lessen aan deze
kursussen zijn allen gegeven
14
door W.J. Vos te Gapinge. In januari
j.l. zijn de examens afgenomen. Ex
aminatoren waren A. Abrahamse
en/of J. Goedegebuure.
De resultaten waren als volgt:
Kursus te Kortgene gehouden in
Manege "Schorretje" van S. den Ex-
ter. De kursus telde 12 deelnemers.
Het examen is gehouden op 14 ja
nuari 1981. Aan 10 kursisten kon het
diploma worden toegekend. Kursus
te Middelburg in Manege "De Gou
den Draak" van G.E. Kalkman. De
kursus werd door 15 deelnemers ge
volgd. Bij het examen dat op 19 ja
nuari plaatsvond slaagden alle 15
kandidaten. Kursus te Zierikzee. De
praktische lessen zijn gehouden op
het bedrijf van M.J. de Weduwen te
Kerkwerve, het aantal kursisten be
droeg 21Het examen vond plaats op
23 januari, 16 kursisten verwierven
hier het diploma.
Kursus te Serooskerke in Manege
"De Goue Rijers" van J. Pouwer. De
deelnemerslijst omvatte 12 kursisten.
Bij het examen, dat plaatsvond op 29
januari verwierven 11 het diploma.
Aan de kursus Paardengebruik te
Nieuwvliet in Manege "Riemens"
van P. Riemens namen 14 personen
deel. Het examen is gehouden op 27
januari. Dit examen omvat het af
leggen van een menproef op com-
In de manege
mando's, alsmede mondelinge vra
gen over o.a. het exterieur van het
paard, mogelijke afwijkingen, tuiga
ge, aanspanning e.d. Op grond van
deze toets kwamen 11 kursisten in
aanmerking voor het diploma.
Reeds in begin februari kon met vijf
nieuwe kursussen, allen Paardenge
bruik, worden gestart, te weten te
Middelburg, Kapelle, Hoogerheide,
Bergen op Zoom en Westkapelle.
De lessen van deze 5 kursussen wer
den eveneens verzorgd door W.J.
Vos te Gapinge. De examinatoren
waren respektievelijk C. Abrahamse
te Serooskerke en J. Goedegebuure
te Kapelle.
Kursus te Hoogerheide. Deze is ge
houden in Manege "SlevenshofEr
waren 10 deelnemers. Het examen is
afgenomen op 13 mei. Het diploma
werd aan 7 personen uitgereikt.
Aan de kursus. te Bergen op Zoom
namen 12 kursisten deel. De lessen
zijn gegeven in Manege "Bruis". Bij
het examen, dat plaatsvond op 15
mei, slaagden 7 kursisten. De kursus
te Middelburg telde 14 deelnemers.
Het onderricht was in Manege "De
Gouden Draak". Op 25 mei is geëx
amineerd. 11 personen slaagden erin
De vertegenwoordigende rassen zijn:
de Texelaar, de Vlaam, Flevolander
(lie de France x Fin), Fries en
Zeeuws Melkschaap, Veluws Heide-
schaap, Kempisch Heideschaap,
Drents Heideschaap, Schoonebeker,
Blauwe Texelaar, Zwartbles, Vlaam
x Texelaar, Melkschaap x Texelaar,
Suffolk x Melkschaap, lie de France,
Fins Landras, Suffolk, Hampshire
Down, Clun Forest, Jacobschaap,
Scottisch Blackface, Gotland Pels-
schaap, Romanov, Ouessant en en de
Soay.
Van elk ras zijn een ram en ooi met
lammeren vertegenwoordigd.
Van de produktierassen en ge-
bruikskruisingen zal tijdens een de
monstratie (aanvang 10.30 uur) in
een kleine ring nabij de rassentent
door drs. A.H. Visscher van het IVO
in Zeist en auteur van menig rasbe
schrijving in het Schaap een be
schrijving en nadere toelichting op
de gebruiksmogelijkheden van het
ras worden gegeven.
STICHTINGSBESTUUR
GEÏNSTALLEERD
De inmiddels opgerichte Stichting
Dag van het Schaap heeft een be
stuur:
Als voorzitter is benoemd de heer D.
Roeper, schapenhouder te Den Burg
(Texel); vice-voorzitter J.C. Geluk,
schapenhouder en voorzitter van het
NTS; sekretaris ing. P. Westra, se-
kretaris hoofdafdeling veehouderij
van het Landbouwschap; penning
meester ir. Tj. de Boer, stafmede
werker van het PVV; bestuursleden
ir. P. Hoogschagen; J.W. Diepeveen
(bestuurslid van de Ned. Ver. Zelf
standige handel en industrie). J.B.A.
Janus (dir. Wolfederatie) en J.S.
Horsting (uitg. Misset). De laatstge
noemde heeft zich belast met de di
rekte kontakten met het uitvoerend
komité.
"De revolutionaire veranderingen in de pluimveeteelt hebben ertoe
geleid dat de prijs van eieren de laatste 25 jaar niet is toegenomen en
dat pluimveevlees een voor iedereen betaalbaar voedsel is.
Echter, konsumenten zijn vandaag de dag niet alleen geïnteresseerd in
prijs en kwaliteit van de produkten, zij stellen terecht ook belang in de
wijze waarop deze zijn voortgebracht".
Aldus de algemeen direkteur Landbouwkundig Onderzoek dr.ir. D. de
Zeeuw in zijn openingstoespraak van een internationaal symposium
over de produktie van pluimvee in de wereld op 20 mei j.l. te Apeldoorn.
Het symposium werd gehouden t.g.v. het 60-jarig bestaan van het
Instituut voor Pluimveeonderzoek "Het Spelderholt".
Bij de "kwaliteit van de produktie" is
niet alleen de intensieve veehouderij
in diskussie; het gaat ook om maat
schappelijke behoeften die dikwijls
tegenstrijdig zijn. Het onderzoek zal
hiermee voortdurend rekening moe
ten houden.
Hoewel in dit deel van de wereld de
voedsel voorziening schijnbaar pro
bleemloos is, wordt weieens vergeten
dat de produktiviteit alleen gehand
haafd kan worden dankzij veel ken
nis en "know-how".
Het landbouwkundige onderzoek
moet sterk blijven om verschillende
redenen. Voor de boer om plezierig
werken en een behoorlijk inkomen
mogelijk te maken. Met het oog op
betere produkten tegen aanvaardba
re prijzen voor de konsument. Maar
dat niet alleen, ook het medegebruik
van het platteland en de flora, fauna,
bodem, lucht en water zijn in het ge
ding. Er moeten nu enkele duidelijke
keuzen gemaakt worden. Er wordt in
het Nederlandse onderzoek gekozen
voor de samenleving als geheel, niet
alleen voor de plattelandsbevolking.
Vele antwoorden kunnen slechts ge
vonden worden als er op internatio
nale schaal gewerkt wordt. Vandaar
dat internationale kontakten, zoals
tijdens dit symposium, zo bijzonder
waardevol zijn, aldus dr. De Zeeuw.
De handelskanalen voor het tot waarde brengen van slachtdieren heb
ben als eerste taak het kreêren van een vraag die is aangepast aan het
aanbod.
Willen we enerzijds onze opgebouwde marktposities behouden en waar
mogelijk versterken en anderzijds nieuwe markten aanboren, dan zul
len we, volgens ir. Slis, een toenemend beroep moeten kunnen doen op
de flexibiliteit en inventiviteit van de handelskanalen.
Dit is de mening van ir. P.L. Slis. plv. direkteur van de Direktie Ver
werking en Afzet van Agrarische Produkten van het ministerie van
landbouw en visserij. Hij sprak op 20 mei 1981 tijdens het zomer-kon-
gres van de Bond van Handelaren in Vee in de Brabanthallen te Den
Bosch.
De handelskanalen die de producent
van slachtvee in ons land gebruikt
blijken per diersoort sterk uiteen te
lopen. Dit terwijl in principe dezelf
de afzetmogelijkheden af-boerderij
aanwezig zijn. De varkens gaan
meestal van de mester naar de
slachterij of groothandel. Runderen
blijken vooral afgezet te worden via
de veehandel en veemarkt, terwijl de
mesters van kalveren vooral leveren
aan de kalvermelkproducent.
Verschillende prijsvorming
De prijvorming van de aangeboden
varkens, runderen en kalveren ge
beurt op verschillende plaatsen. Wat
de varkens betreft wordt - of werd -
de prijsvorming voor de producent
bepaald door vier grote slachterijen.
Voor een optimaal tot waarde bren
gen is het van belang dat de markt
strategie van deze slachterijen per
manent bewaakt en getoetst worden
door met name het midden- en
kleinbedrijf van de sektor. Gezien de
sterke groei van de varkensproduktie
mogen we ons gelukkig prijzen dat er
een afzetkanaal voor levende var
kens is opgebouwd.
In de rundersektor vervult de vee
markt de primaire prijsvormings-
funktie. Een bepaalde spreiding van
de produktie in deze sektor is nood
zakelijk. De kollekterende en distri
buerende rol van de veehandelaar
draagt er zorg voor dat verschillen in
plaats, tijd, hoeveelheid en aard tus
sen vraag en aanbod worden over
brugd.
Bij kalveren wordt het prijsvor
mingsbeeld vertroebeld, doordat
hier overwegend sprake is van kon-
traktproduktie in diverse vormen. Bij
dit handelskanaal speelt de faktor
inkomenszekerheid een doorslagge
vende rol. Begrijpelijk, maar het is de
vraag of hier van een optimaal tot
waarde brengen voor de producent
sprake is. De konkurrentie binnen de
diverse handelskanalen biedt slechts
een tijdelijk prijsvoordeel aan de
producent wanneer de markt de
produktiegroei niet op kan nemen.
Dit gaat namelijk ten koste van
marges en daarmee de rentabiliteit
van deze kanalen.
het diploma te behalen. Te Kapelle
in Manege "De Braanjehoek" om
vatte de kursus 12 deelnemers. Bij
het examen dat afgenomen is op 21
mei slaagden alle 12 kursisten.
In de nieuwe Manege "De Zand-
booi" te Westkapelle telde de daar
gehouden kursus 16 deelnemers. Het
examen is afgenomen op 25 mei.
Hier slaagden 10 kursisten. In totaal
waren er 138 kursisten op deze 10
kursussen.
Tijdens de lesperiode of voor het ex
amen trokken 20 deelnemers zich
terug. Bij de examens werden 8 kan
didaten afgewezen. Het totaal aantal
gediplomeerden van deze kursussen
was dus 110. Hiervan waren 63 da
mes. De dames waren dus in de
meerderheid bij dit onderwijs.
Het tot stand komen van 10 kursus
sen op het gebied van de paarden en
paardengebruik in het kursusjaar
1980-1981 was succesvol. Nu reeds
kan worden vastgesteld dat ook in
het leerjaar 1981-1982 voor dit kur-
susonderwijs een ruime belangstel
ling is te verwachten. Er zijn name
lijk nu al reeds enkele kursussen met
voldoende deelname geformeerd.
De lessen vangen aan in de maand
september. De minimumleeftijd
voor deelname is 17 jaar, bij de aan
vang van de kursus. Het is geen
voorschrift, en niet noodzakelijk,
maar wel doelmatig om eerst een
"toiletteerkursus" te volgen en daar
na de "menkursus".
Voor inlichtingen of aangifte kunt U
zich wenden tot P.J. var. Nieuwen-
huyzen, Sekr. W.P.N. afd. Zeeland,
Langeweg 24, 4339 PA Nieuw- en
Sint Joosland, tel. 01182-1313.
"Het ene paard gaat met een woord,
het andere met een rijsje en het derde
moet somstijds de sporen voelen".
Ing. J.H. Lantinga
l
