Prognose kontraktteelt groenten voor de
konservenindustrie in 1981
Ook in Engeland schade
t.g.v. de kou
Minder Argentijnse
appelen en peren
9
H
Keurmeester van eigen produkt
'Het kan verkeren...'
door ir. P.H.M. Dekker
(PAGV Lelystad/Alkmaar)
Peulvruchten: meer bonen en
doperwten
De peulvruchten vormen de belang
rijkste groep. Doperwten worden
voor 100% en tuinbonen en stamsla-
bonen voor ongeveer 75% op akker
bouwbedrijven op kontrakt geteeld.
In 1981 wordt een grote uitbreiding
van het areaal doperwten verwacht:
1.500 ha (28%) meer dan in 1980. Dit
jaar verloopt de uitzaai van doperw
ten als gevolg van slechte weersom
standigheden echter moeilijk. In
maart was het te nat om te zaaien en
in april te koud om er goed mee door
te kunnen gaan. Naar verwachting
zullen pas half mei de laatste erwten
gezaaid worden. Dit kan tot gevolg
hebben dat bij een periode van warm
weer niet alle percelen in een opti
maal stadium geoogst kunnen wor
den omdat veel erwten dan gelijktij
dig oogstrijp zijn.
Bij de stamslabonen is er dit jaar een
groeiende belangstelling voor de
fijnpeulige rassen te konstateren. Het
areaal zal met ruim 40% toenemen in
vergelijking met 1980, maar toch be
neden dat van 1979 blijven. Bij de
tuinbonen zal het areaal iets afne
men.
Wanneer het totale kontraktareaal
peulvruchten vergeleken wordt met
dat van 1980 dan zal dat met 1.800 ha
(16%) toenemen.
Koolgewassen: weer wat meer
spruiten
Bij de koolgewassen neemt het kon
traktareaal spruitkool toe. Dit pro-
dukt wordt hoofdzakelijk gekon-
trakteerd door teeltkommissionairs
en via de veilingen. Waarschijnlijk
wordt de kontraktteelt bij de veilin
gen door het CBS niet als kontrakt
teelt meegenomen.
Opvallend was het grote areaal boe
renkool dat volgens de enquête in
1980 was uitgezaaid. In 1981 wordt
een gelijke oppervlakte verwacht als
in 1979 was gerealiseerd. De kon
traktteelt van de overige koolsoorten
is van beperkte omvang en vertoont
geen grote veranderingen t.o.v. die
van de twee voorgaande jaren.
Blad- en stengelgewassen,
weer wat minder
Bij de blad- en stengelgewassen valt
een geringe terugval op bij spinazie
Volgens het Engelse "Fruit and Ve
getable Information Bureau" is er
ten gevolge van sneeuw, vorst en
overvloedige regenval veel schade
aangericht in de groente- en fruit-
sektor. Met name geldt dit voor de
zwarte bessen, kersen, pruimen en
peren, terwijl ook de allervroegste
aardbeien te lijden hebben gehad
van de vorst.
Bij appels, waar de bloei net was be
gonnen, spreekt men ook van scha
de, maar de oogst van tafelappelen
zal, hoewel niet groot, zeker ook niet
klein worden. Voor de oogst van
keukenappelen (Bramley's Seedling)
zijn de verwachtingen echter heel
wat pessimistischer.
Voor de groenteteelt heeft het slechte
weer ook gevolgen. De te velde
staande gewassen hebben zich traag
ontwikkeld en zijn hier en daar, waar
erg veel regen gevallen was, zelfs he
lemaal verrot. Daarnaast kon men
ook het land niet op om te zaaien.
Wat uiteindelijk de gevolgen zullen
zijn, valt nog moeilijk te voorspellen.
Nu het weer omgeslagen is, kan er
nog veel ingehaald worden. De
voorzitter van de "National Farmers
Union Vegetable Committee" ge
bruikte in het kader dan ook de uit
drukking "wait and see".
De export van Argentijnse appelen
bedroeg van januari t/m maart '81
55.000 ton, tegen 65.000 ton vorig
jaar en 70.000 ton in de eerste drie
maanden van 1979.
Ook de export van peren gaf in het
eerste kwartaal een dalende tendens
te zien, van 30.000 ton in 1979, via
25.000 ton vorig jaar naar 20.000 ton
dit jaar.
Het grootste deel van de export was
gericht op het buurland Brazilië. Van
de appelexport was 8.400 ton bes
temd voor West-Duitsland, 8.300 ton
ging naar Nederland en 3.000 ton
naar Italië. Van de peren die t/m
maart verscheept werden (vaartijd 3
weken), had 7.700 ton Italië tot bes
temming, terwijl zowel naar Neder
land als naar West-Duitsland 1.000
ton werd verladen.
stengelgewassen zal in 1981 ongeveer
50 ha kleiner zijn dan in 1980 en rond
200 ha kleiner dan in 1979.
Wortel- en knolgewassen in de
lift
De knol- en wortelgewassen zitten in
1981 in de lift. Er wordt een uitbrei
ding verwacht bij waspeen, schorse
neren en knolselderij. De uitbreiding
Over de schade, die de vorst dit jaar
aan de fruitbomen heeft aangericht
is al heel wat afgeschreven en nog
veel meer afgepraat. Logisch, want
het is de boterham en eens te meer
heeft de natuur bewezen daar een
grote greep op te hebben zonder dat
we er iets aan kunnen doen. Naar
verwachting wordt de schade groter
dan in 1977, omdat wij in Zuid-Be
veland veel bedrijven hebben met
een groot percentage peren en juist
de meeste pererassen hebben grote
schade geleden. Op de jongere pere
percelen zijn bijna geen peren te
vinden en de oudere percelen kun
nen een oogstje geven in de koppen,
want onder in de boom is bijna alles
bevroren. In 1977 waren de peertjes
ook zwart van binnen en bleven toch
aan de bomen, zodat de ooést dat
jaar nog meeviel, maar dit keer heeft
de vorst schijnbaar te lang geduurd,
want de rui is veel te groot. Bij de
appels kan er op de meeste bedrijven
toch nog een halve oogst komen,
omdat de bloemen op het latere hout
prima hebben gepakt. We moeten
echter hier de rui even afwachten.
Ook de pruimen, die meestal wel
tegen een stootje kunnen zijn flink
Evenveel augurken
Het areaal augurken die op kontrakt
geteeld zullen worden is gelijk aan
dat van 1980 nl. 50 ha. Deze opper
vlakte zal bijna volledig met de hand
geplukt worden. De teelt van augur
ken voor een éénmalige machinale
oogst kent nog te veel risiko's.
Zwart van binnen...
uitgedund, alleen de Czar kan nog
een redelijke oogst geven. Opal geeft
een matige zetting te zien. De overige
rassen is slecht te noemen, met ook
hier weer een enkele goede uitzon
dering.
Bij de kleinfruitteelt is vooral veel
vorstschade bij de rode bessen, met
name Jonkheer van Tets. De late
rassen o.a. Rondom kunnen nog een
goede oogst geven. De schade bij de
frambozen en bramen lijkt mee te
vallen, zodat we hiervan een normale
oogst mogen verwachten.
Uiteraard moeten we het verdere
Totaal areaal groenten op
kontrakt 13% groter
Het totaal areaal kontraktteelt
groenten voor de konservenindustrie
zal in 1981 ongeveer 18.380 ha be
slaan tegen 16.260 ha in 1980 en ha in
1979. De toename van het areaal
wordt vooral veroorzaakt door do
perwten, fijne peen en schorseneren.
De grote terugval in areaal bij de
stamslabonen en de knolselderij in
1980 wordt in 1981 voor een gedeelte
ongedaan gemaakt. Bij de blad- en
stengelgewassen valt de laatste twee
jaar een dalende tendens waar te ne
men.
weer op hetzelfde perceel aardappe
len te kunnen telen. In veel gevallen
hangt het er van af welke grondsoort
men heeft terwijl ook de vakbek
waamheid daarbij zeer zeker een
woordje meespreekt. Ieder jaar op
nieuw zal men gemaakte fouten
moeten ontdekken en korrigeren, om
tot een beter resultaat te kunnen ko
men. Door het minder gunstige
weertype van eind april-begin mei is
de opkomst van de verschillende
bloemzaden nog niet optimaal ge
weest. Mogelijk dat er door teveel
regen direkt na een onkruidbestrij-
ding (voor opkomst) moeilijkheden
zijn ontstaan met de opkomst van het
gewas. Maar ook het struktuur verval
van de grond speelt hier mee. De
zaaiuien zijn echter, na een wat traag
begin met een mooi gelijkmatige
stand boven genomen. Witlof die nu
al veel met de grote machine wordt
gezaaid, zal met de hoge tempera
tuur van vorige week wel niet lang op
zich laten wachten. Hoofdzaak is in
deze tijd van het jaar, om alles on-
kruidvrij te houden. Dat is met een
goed uitgevoerde bespuiting tegen
woordig wel te versieren. Wanneer
het zo treft, geeft aardappelopslag
nog wel de meeste last en zorg. De
voor de regen nog niet aangeaarde
aardappelen, zijn noodgedwongen
na de opkomst alsnog aangeaard. In
feite doet men dit niet graag, want
men werkt niet graag een boven
staande plant onder de grond omdat
dit de groei weer wat stagneert. Maar
niet alles gebeurt zoals wij het altijd
zouden wensen. Meestal blijft de
natuur, de grootste dirigent en wij
kunnen, en mogen slechts korrige
ren.
groeiseizoen afwachten, want wan
neer de maat en kwaliteit goed
wordt, kan het financiële resultaat
ook nog meevallen. De prijzen zul
len, normaal gesproken, wel goed
worden, maar je moet dan toch wel
aan een halve oogst komen.
Bedrijven, die geen of weinig schade
hebben, zijn er zeker ook te vinden
op Zuid-Beveland. De strook Kat-
tendijke, Wemeldinge, Yerseke is erg
goed te noemen en ook enkele be
drijven in de Zak van Zuid-Beveland
melden een goede oogst, "Het kan
verkeren", sprak Bredero.
l et afgelopen voorjaar heeft het PAGV weer een enquête gehouden
onder de konservenfabrieken, teeltkommissionairs en enkele tuin
bouwveilingen om een inzicht te krijgen in het te verwachten areaal
kontraktgroenten in 1981. Alle bedrijven, inklusief enkele Belgische
fabrieken die ook in Nederland kontrakteren, hebben weer bereidwillig
aan deze enquête meegewerkt. De resultaten, aangevuld met gegevens
over het areaal in 1979 en 1980 zijn in de geplaatste tabel weergegeven.
De tabel is opgebouwd uit vijf groepen van gewassen nl. peulvruchten,
koolgewassen, blad- en stengelgewassen, knol- en wortelgewassen en
augurken.
(-2%) en een duidelijk grotere bij prei
(-14%). Het totale areaal spinazie zal
sterk afhangen van de resultaten van
de voorjaars- en zomerteelt omdat
men voor de planning van de na-
jaarsspinazie daar rekening mee
houdt.
Opvallend is het CBS-cijfer voor de
kontraktteelt van spinazie in 1980.
Volgens de aug./sept.-steekproef zou
dit niet meer dan 959 ha geweest zijn
tegen 1.358 ha in 1979. Behalve bij de
twee reeds genoemde gewassen
neemt ook het posteleinareaal verder
af. Het totale kontraktareaal blad- en
servenindustrie betreft zowel Am
sterdamse Bak als Parijse markt. Het
areaal knolselderij blijft nog altijd
van het areaal waspeen voor de kon-
aanmerkelijk onder dat van 1979.
Door het gedeeltelijk mislukken van
de oogst in 1980 als gevolg van de
vroeg ingevallen winter en het knol-
selderij-drama van 1979 (een veel te
groot areaal) is de animo bij de telers
om knolselderijkontrakten af te slui
ten nog niet groot. Voor deze groep
als geheel mag op een uitbreiding
van ongeveer 450 ha gerekend wor
den.
Ook in ons THOOLSE gewest wor
den de groentetelers door de groen
teveilingen verplicht, om in iedere
aangevoerde kist groente, een aan-
duidingskaart te doen met naam en
adres van de leverancier. Op zichzelf
is op zoiets niets aan te merken, om
dat handelaars en winkeljers best
mogen weten, wie de teler is van het
produkt.
De moeilijkheid zit hem hierin, dat
de teler zelf in moet vullen in welke
klasse hij het produkt aanvoert.
Wanneer de aanvoerder zijn produkt
te hoog heeft gekwalificeerd, dan
wordt dit op zijn kosten gekorri-
geerd. Aks partijdig individu zal een
juiste invulling wel eens moeilijk zijn
en soms zelfs onuitvoerbaar zijn. De
meevaller van vorige week was wel,
dat met de flink opgelopen tempera
tuur, alles enornj is gegroeid. De met
plastik folie afgedekte vroege aard
appelen zullen de afgelopen week
meestal wel van hun jasje worden
ontdaan. Voor de overgang moet
men dan wel het juiste weertype
hebben: zo mogelijk de eerste paar
dagen wat donker weer, en een buitje
regen. Deze wat geforceerde teelt
wijze veroorzaakt een vervroegde
afrijping van het gewas, zodat alleen
bij zeer gunstig weer de groei stabiel
blijft. De winst zal altijd moeten ko
men van een goede primeurprijs,
hetgeen meestal niet langer duurt
dan enkele weken. De eerstgerooide
aardappelen van vorig jaar konden
reeds eind mei aan de veiling worden
aangevoerd, maar dit jaar zal het wel
een week later zijn.
Er wordt door de vroege teler naar
gestreefd zoveel mogelijk te rooien
voor 28 juni, teneinde na twee jaar
Zuid-Beveland
