"Afgelopen seizoen beter maar er moet nog
veel gebeuren
Onze Golden even delicious
als buitenlandse
D,
E en oud gezegde is: "zoveel hoofden, zoveel zinnen". Hetzelfde zou
gezegd kunnen worden van appelrassen, nl.
I n een aantal smaaktoetsen, uitge
voerd in de seizoenen 1978/1979 en
1979/1980, werd nagegaan in hoe
verre de bewering dat in Nederland
geteelde Golden Delicious minder
goed smaken dan de geïmporteerde
op waarheid berust.
N.F. O.-voorzitter Nijsten:
Herkenbaarheid
NEDERLANDSE
LANDBOUWMISSIE
NAAR PORTUGAL
Meer appels...
APPEL- EN
PERENV00RRAAD IN
DE EEG
Overproduktie
Uit smaakproeven blijkt:
Smaaktoetsen
Beste kwaliteiten
D,
D
"Na twee financieel zeer ongunstige jaren gaat het dit seizoen eindelijk
weer iets beter in de fruitteelt. Wij kunnen weer wat opgelucht adem
halen", deze optimistische woorden sprak de heer J.L. Nijsten, als
voorzitter van de Nederlandse Fruittelers Organisatie vrijdag 20 maart
j.l. te Utrecht. De appelproduktie in ons land was voor het derde jaar
achtereen opnieuw zeer groot. In 1980 werd in de EG een appelpro
duktie bereikt van 7.015 miljoen kg tegen 7.147 miljoen kg in 1979 en
6.892 miljoen kg in 1978. Maar merkwaardig genoeg ligt de gemiddelde
veilingprijs tot nu toe op 0,50 per kg, hetgeen belangrijk hoger is dan
de seizoenen 1979/1980 en 1978/1979 toen die prijzen respektievelijk
0,36 en 0,39 bedroegen. "Te betreuren is het zo zei de heer Nijsten,
dat door de enorme omvang van de hagelschade vele telers niet hebben
kunnen profiteren van dit betere prijspeil".
De gemiddelde veilingprijs voor pe
ren was dit seizoen t/m januari 68
cent per kg, vorig seizoen 51 cent.
Ook t.a.v. de peren dus een beter re
sultaat dan vorig jaar. Hier is dus
sprake van een goede prijsvorming.
De in vergelijking met vorig jaar
"verbeterde appelafzet is toe te
schrijven aan verschillende oorza
ken. De belangrijkste daarvan zijn de
verbetering van de kwaliteit en ver
betering van de presentatie. Het
kratje maakte een dusdanige opgang
dat niet alleen de verplichte rassen
en maten van klasse I, maar ook de
andere rassen en ook klasse II op
grote schaal in het kratje gingen. Het
probleem dat hieruit voortvloeide
was dat de herkenbaarheid van de
allerbeste rassen en kwaliteiten er
door werd vervaagd. Dit is dan ook
een punt dat voor het komende sei
zoen speciale aandacht vraagt. Er
zou een speciale herkenning moeten
komen op de kist voor de verplichte
rassen en maten, zo meende de
NFO-voorzitter.
Een speciale kleur voor het interieur
en een mooie en opvallende label
zouden voor deze herkenbaarheid
moeten zorgen. Hij stelde daarbij
voor dat de ook in het komende sei
zoen te verwachten subsidie van
overheid en Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen mede gedeelte
lijk zou kunnen worden gebruikt
voor het herkenbaar maken van de
allerbeste rassen en maten waarvoor
de verplichting geldt.
T.a.v. de herkenbaarheid van het
produkt zei de heer Nijsten verder
het te betreuren dat de AID niet over
voldoende mankracht beschikt om
middels een effektief kontrolebeleid
een volledige naleving van de aan
duidingsverplichting in de detail
handelsfase te waarborgen. Het ver
handelingsverbod onrijpe appelen
Op initiatief van de ministeries van
landbouw en visserij en van ekono-
mische zaken zal, in samenwerking
met het Nederlands Centrum voor'
Handelsbevordering, van 5-11 april
een agro-industriële missie in Portu
gal verblijven.
De mogelijke toetreding van Portu
gal tot de EEG en de getoonde be
langstelling van Portugese zijde voor
Nederlandse deelnening in de toe
komstige ontwikkeling van de land
bouw en agro-industrie hebben er
toe bijgedragen dat een twintigtal
vertegenwoordigers van ons agrari
sche bedrijfsleven aan het bezoek
deelnemen. De president van de
hoofddirektie van de Centrale Ra
bobank ir. P.J. Lardinois, neemt de
leiding van deze missie op zich.
De aktiviteiten van de missie zullen
betrekking hebben op die sektoren
van het Nederlands agrarisch be
drijfsleven die uitrusting en diensten
kunnen leveren aan de agro-indus
trie in uitgebreide zin, d.w.z. aan
land- en tuinbouw en aan de bewa
ring, verwerking en opslag van de
land bouw prod uk ten en de levens
middelenindustrie.
4
en de jodiumtest hebben in het begin
van het seizoen de konsumptiekwa-
liteit van het fruit verhoogd.
Volgens hem zal ten aanzien van het
importfruit de AID hetzelfde kon
trolebeleid dienen uit te voeren, als
het KCB op de veilingen.
Een gunstig symptoom, zo konsta-
teerde de heer Nijsten, is dat het
aandeel van onze appels dit seizoen
op de binnenlandse markt met circa
10% is toegenomen tot een markt
aandeel van 78% tot januari j.l. Ook
onze appel-export nam toe en tot en
met januari van dit jaar was 62% meer
geëxporteerd dan vorig jaar van de
oogst 1979-1980.
"Maar er moet nog veel gebeuren.
Een optimaal afzetbeleid kan alleen
tot stand komen indien een intensief
kontakt gerealiseerd wordt tussen de
veilingen en producenten enerzijds
en tussen de veilingen anderzijds".
De nu op gang komende ontwikke
ling van het aantrekken van zgn.
fieldman bij fruitveilingen achtte hij
een goede zaak.
Advisering over kwaliteitsbevorde-
rende maatregelen ten behoeve van
een goede afzet en bewaring is zeer
noodzakelijk. Bij deze advisering zal
het niet kunnen blijven. De veilingen
zullen in overleg met de telers een
afzetplan moeten opstellen. Slechts
dan kan een goed marktvoorzie-
ningsbeleid gerealiseerd worden", zo
stelde NFO-voorzitter Nijsten in zijn
toespraak.
T.a.v. het klein fruit vertelde de heer
Nijsten dat er ter voorbereiding van
een diskussie in het hoofdbestuur
door de kommissie Houtig Tdeinfruit
thans de wenselijkheid onderzocht
wordt van en de mogelijkheden voor
een gemeenschappelijke financie
ring van het praktijkonderzoek voor
kleinfruit d.m.v. areaalheffing, zoals
Zowel de Europese appeloogst als die
van peren is dit seizoen van vrijwel
dezelfde omvang geweest als het vo
rige. In de loop van het seizoen is er
echter minder hardfruit afgezet. Dit
resulteerde in een appelvoorraad per
1 maart jl. die 9% groter was dan vorig
jaar om die tijd en de hoeveelheid pe
ren die nog bewaard werd, was zelfs
bijna een kwart groter. Van de hele
appeloogst moest nog ruim 23% (vj
verkocht worden en van de peren-
oogst 8,5% (vj 7).
Minder interventie
Tot 1 maart jl. is er door alle EEG-
telers 4,3 min ton appelen verkocht,
vorig seizoen was dat 4,7 min ton.
Tot die tijd is er dit seizoen naar
schatting 340.000 ton appelen in de
interventie gegaan tegen 370.000 ton
vorig seizoen toen het uiteindelijk
464.000 ton werd. Van de hele pro-
duktie was dat toen 6,7%.
In Nederland waar de beide voor
gaande seizoenen het meeste appe
len in de interventie gingen, gaat het
nu veel beter. Tot half februari was
het 44.000 ton tegen een kleine
100.000 ton vorig jaar. In Frankrijk is
daarentegen het kwantum twee keer
zo groot als vorig jaar, nl. 138.000 ton
tegen 70.000 ton.
NFO-voorzitter J.L. Nijsten
reeds enkele jaren wordt gedaan bij
het pit- en steenfruit. De problemen
met betrekking tot de voorlichting
aan de telers van kleinfruit zijn nog
niet opgelost: "een duidelijk knel
punt dat opgelost zal moeten wor
den". Voorts acht de N.F.O. het van
groot belang dat er onderzoek komt
naar de mogelijkheden van markt-
verbreding voor de kleinfruitgewas-
sen.
De mogelijkheid om bij een grote
appelproduktie in de Europese Ge
meenschap aan het begin van het
seizoen een bepaalde hoeveelheid
Klasse II uit de markt te nemen
juichten we toe. Deze regeling draagt
er toe dat dè hoeveelheden appelen
die in zulke jaren soms gedurende
het gehele seizoen boven de markt
blijven hangen aanzienlijk kleiner
worden. Zo is er in dit seizoen in het
kader van de prae-interventie
23.000 ton appelen uit de markt ge
nomen (in de totale EG 190.000
ton).
Om te voorkomen dat er door de in
terventieprijzen een overproduktie
in stand wordt gehouden moet het
niveau van de interventieprijzen in
de hand worden gehouden.
De thans door de EG voorgestelde
verhoging van 9% voor appelen en
10% voor peren vervult de heer Nij
sten met enige zorg. "Er zijn mensen
die zeggen dat afschaffing van de in
terventieregeling op korte termijn
een eind zou maken aan de overpro
duktie. Dit mag dan zo zijn, maar wij
vrezen wel dat de producenten in de
noordelijke EG-landen daarvan het
eerst de dupe zullen zijn. Ondanks
dat wij overtuigd zijn dat teeltbe-
heersing een zeer goede zaak is zijn
wij het niet eens met de gedachte om
door middel van een teeltregeling de
fruitproduktie in de EG te beperken".
De heer Nijsten deelde verder mee
dat er ook voor het huidige seizoen
weer een limitering van de import uit
de landen van het Zuidelijk Hal
frond geëist is en wel tot 275 miljoen
kg-
T.a.v. de premie voor hagelschade-
verzekering streeft de N.F.O. er naar
3e gemiddelde premie terug te bren
gen tot maximaal ongeveer 5%. "Dan
komen wij n.l. ongeveer in dezelfde
positie als de fruithagelverzekerings-
maatschappijen in Frankrijk en Ita
lië. En wij zijn voornemens dit aan
hangig te maken".
Het Hoofdbestuur zei het geheel
eens te zijn met het voorstel, om op
de voorlichting niet te bekorten. Het
beleid van het bedrijfsleven is er
steeds op gericht geweest en dat zal
in de toekomst ook zo blijven, dat
onderzoek, voorlichting en onderwijs
minimaal op het bestaande niveau
gehandhaafd dienen te blijven.
De heer Nijsten deed in verband
hiermee een dringend beroep op de
overheid het onderzoek en de voor
lichting in de fruitteelt niet verder
terug te draaien. "Het technisch bij
en voorblijven is één van de peilers
waarop onze fruitteelt rust".
T.a.v. de appelrassen zijn er veel en
snelle ontwikkelingen. Zo is binnen
het Konsulentschap Tiel van de
nieuwe aanplant in het winterseizoen
1979-1980 bijna 40% ingenomen
door nieuwe appelrassen. Hiervan
zijn de belangrijkste Jonagold, Elstar
en Gloster. Deze sortimentsver
schuiving is representatief voor het
gehele land, temeer daar dit gebied
ca. éénderde deel van het areaal ap
pelen betreft. Het aandeel Golden in
de nieuwe aanplant is drastisch te
ruggelopen tot slechts enkele pro
centen.
- zoveel appelrassen, zoveel smaken, en
- zoveel konsumenten, zoveel smaakwaarderingen
Deze verscheidenheid aan smaken en smaakwaarderingen is overigens
niets verontrustends. Het houdt gewoon in dat er voor diverse fluit
soorten (appels, peren, pruimen) en binnen één bepaald fruitras, vooral
als het een belangrijk bijvoorbeeld Golden Delicious, Cox's Orange
Pippin) belangstelling bestaat. Iedere fruitsoort en elk ras heeft zo een
eigen aandeel in de markt.
H et is echter minder prettig als van
één bepaald fruitras, vooral als het
een belangrijk aandeel in de markt
heeft, een bepaalde herkomst minder
gewaardeerd wordt om zijn smaak.
Een dergelijk voorbeeld doet zich
voor bij Golden Delicious, het appel
ras dat in West-Europa verreweg het
grootste aandeel in de markt heeft, zo
ook in Nederland.
eelvuldig is en wordt beweerd dat
de smaak van in Nederland geteelde
Golden Delicious te wensen zou
overlaten en niet zou kunnen wedij
veren met geïmporteerde vruchten
van dit ras, met name uit Frankrijk.
Dat deze bewering de afzet van de
Nederlandse Golden Delicious niét
ten goede komt (en reeds is geko
men) laat zich raden. En als deze
slechtere naam van het Nederlandse
produkt nu terecht was, dan zou nie
mand daar een probleem van kun
nen maken. Het tegendeel is echter
waar.
In zes verschillende smaaktoetsen 1)
zijn in totaal 23 Nederlandse, 20
Franse en 1 Nieuwzeelandse her
komsten van Golden Delicious op
smaak getoetst. Uit geen van de zes
toetsen is gebleken dat, gemiddeld
kwaliteiten geschikt voor verse kon-
sumptie) op de binnenlandse markt
moet konkurreren met een Frans
produkt van exportkwaliteit! In wer
kelijkheid, dus bij gelijke kwaliteit en
"blind" proeven, blijkt er van
smaakverschil geen sprake te zijn.
'it laatste heeft voor de Neder
landse fruittelers een extra stimulans
betekend om er alles aan te doen een
genomen, Golden Delicious uit Ne
derland minder goed smaakt dan
buitenlandse Golden Delicious. De
nogal ongenuanceerde bewering dat
Nederlandse Golden Delicious wat
betreft smaak minder zou zijn dan de
Franse moet dus zonder meer van de
hand worden gewezen.
'e smaaktoetsen hebben ook ge
leerd dat het uiterlijk van een vrucht
de smaak indirekt kan beïnvloeden.
Een aantrekkelijke vrucht zal de
smaakwaardering doen stijgen, een
lelijke vrucht zal een lagere waarde
ring krijgen dan de vrucht in werke
lijkheid verdient.
De bewering dat Franse Golden
Delicious beter zou smaken dan de
Nederlandse zou best eens op dit as-
pekt kunnen berusten, temeer daar
het totale Nederlandse produkt (alle
gaaf en aantrekkelijk produkt te
presenteren. Met ingang van het in
middels bijna voorbije aanvoersei-
zoen is men daarom ook gestart met
de aanvoer in aantrekkelijke ver
pakking van de beste kwaliteiten
Nederlands fruit. Op deze wijze
wordt getracht de herkenbaarheid en
de betrouwbaarheid van het goede
Nederlandse fruit te vergroten.
at de Nederlandse konsument dit
gezamenlijke initiatief van de Neder
landse fruittelers op prijs stelt is
reeds gebleken. De resultaten van het
seizoen 1980/1981 laten zien dat de
konsument de voorkeur geeft aan het
Nederlandse fruit boven het import-
fruit.
De naam van de Nederlandse Golden
Delicious is weer een goede naam,
immers over de smaak valt niet te
twisten.
