Belgische jonge boe
overheidshulp
Belgische jonge boeren willen
Z.A.J.K. tekent protest aan
tegen prijsvoorstellen
Medefinanciering agrarische
producent niet aanvaarden
EERSTE KAMER NEEMT WET AGRARISCH
GRONDVERKEER AAN
COPA herhaalt:
prijsverhoging van 15,3%
I n het verleden was het gewoonte
dat een opvolger in het bedrijf mee
werkt voor kost en inwoning en een
geringe vergoeding. Velen kwamen
daardoor tekort. Dit is aanleiding
geweest tot het maken van wet op het
uitgestelde loon.
Weinig belangstelling voor bedrijfsopvolging
ONDERZOEK NAAR
TOEKOMST VOOR
C0VEC0-WEERT
GEWENST
Veroudering
Pacht overheersend
Uitgesteld loon
Financiële hulp
Voor eind 1981 toetsingscriteria verwacht
De Eerste Kamer der Staten-Generaal heeft 24 maart 1981 de Wet
Agrarisch grondverkeer aangenomen. Naar verwachting zullen de
hierbij behorende toetsingscriteria nog voor het einde van dit jaar
worden vastgesteld.
Bij de verdediging van het wetsontwerp op 17 maart j.l. zei minister ir.
G. Braks o.a. de totstandkoming van deze wet nog steeds van groot
belang te achten.
Sedert de indiening van het ontwerp is de extreem grote prijsstijging
van de laatste jaren tot staan gekomen. Sinds begin vorig jaar is er zelfs
sprake van een omslag van de prijzen naar de daling. De daling is
begonnen in de noordelijke provincies en had daar een meer dan mar
ginaal karakter. In de loop van het vorige jaar zijn, zij het schoorvoe
tend, de overige provincies gevolgd. In het zuiden, meer in het bijzonder
in Noord-Brabant, werd lang weerstand geboden tegen deze dalende
tendens, maar ook daar vond eind vorig jaar een daling van enige
betekenis plaats.
C.O.P.A. heeft kennis genomen van de ontwerp-resolutie,
aangenomen door de Landbouwkommissie van het Euro
pees Parlement op J8 maart 1981, over de voorstellen van de
Europese Kommissies betreffende de vaststelling van de
prijzen voor een aantal landbouwprodukten en een aantal
maatregelen voor het seizoen 1981/1982. Dit ontwerp sig
naleert dat de reeële inkomens van de boeren in de loop van
de laatste jaren zowel algemeen als substantieel een voort
durende, konstante daling hebben vertoond; het brengt ge
voelige verbeteringen aan in de voorstellen van de Kom
missie, zowel wat betreft het algemene niveau van de land
bouwprijzen als wat betreft de verwerping van de uitbreiding
van de medeverantwoordelijkheid of financiële deelname
van de producenten voor alle landbouwprodukten, zelfs die
in een tekortsituatie.
C.O.P.A. richt een dringend verzoek tot het Europees Parle
ment en de E.G.-Raad, om in de loop van hun komende
beraadslagingen rekening te houden met deze ontwerp-re
solutie en anderzijds recht te doen aan de gerechtvaardigde
eisen, met name die van een verhoging van de landbouw
prijzen met 15,3%, die C.O.P.A. namens alle boeren in de
E.G. heeft gesteld.
C.O.P.A. en zijn leden-organisaties zijn overeengekomen
hun pogingen en akties in de komende weken bij alle be
sluitvormingsorganen voort te zetten en te intensiveren, ten
einde vóór 1 april 1981 de rechtvaardige eisen en aspiraties
van de boeren in de E.G. te kunnen realiseren.
M inder dan de helft van de oppervlakte van België is in gebruik als
kultuurgrond. Jaarlijks gaat nog steeds ongeveer 15.000 hektare ver
loren door de aanleg van wegen, industrieterrein en woningbouw. De
Belgische landbouw wordt bovendien belemmerd door een slechte
ruimtelijke ordening waardoor er vrij veel verspreide bebouwing voor
komt. Het aantal landbouwbedrijven is gedaald tot 125.000, jaarlijks
verdwijnen er meer dan 5000 bedrijven. Part-time landbouw komt veel
voor, 34% van de bedrijfshoofden heeft een nevenberoep. Evenals in ons
land is de gemiddelde oppervlakte van de bedrijven vrij klein, nl. 15 ha.
De grond wordt in het Vlaamse gedeelte intensiever gebruikt dan in het
Waalse. Globaal gezien is de helft van de grond in gebruik als grasland,
de rest als akker- en tuinbouwgrond.
De agrarische jongerenorganisa
ties van de (toen nog) negen EG-
landen spraken vorig jaar oktober
over "De problemen van de jonge
boeren". Dat gebeurde tijdens een
seminarium in het Noorditaliaan-
se Lazise, georganiseerd door het
CEPFAR, het Europese centrum
voor vorming en ontwikkeling in
de landbouw. Als diskussiemate-
riaal leverden de jongerenorgani
saties uit de negen lidstaten een
overzicht van de agrarische pro
blematiek in hun land. Voorzover
van belang werd daarbij ook aan
dacht geschonken aan specifiek
op de bedrijfsovername gericht
maatregelen.
Drs. Dam Jaarsma, hoofd So-
ciaal-Ekonomische Voorlichting
van het KNLC, geeft in een aantal
artikelen een samenvatting van de
door de jongeren geschreven rap
porten, deze week over België.
Waarom ondanks deze ontwikkelin
gen toch een Wet agrarisch grond
verkeer?
In open brief aan Braks
De voorstellen van de Europese
Commissie voor de Europese land
bouwprijzen zijn weer ver onder de
maat.
Hoewel er een gemiddelde prijsver
hoging van 15,3 procent noodzakelijk
is om de gestegen kostprijzen te
kompenseren, heeft de Commissie
slechts een verhoging van 7,8 procent
voorgesteld.
De Eerste Kamer der Staten-Gene
raal heeft 17 maart j.l. de begroting
van het ministerie van landbouw en
visserij voor het dienstjaar 1981, als
mede die van het Landbouw-Egali-
satiefonds (afdeling A) zonder
hoofdelijke stemming aanvaard.
Tijdens het debat werd het al of niet
voortbestaan van de Covecoslachte-
rij in Weert aan de orde gesteld.
Minister ir. G. Braks gaf naar aan
leiding daarvan te kennen, dat de
toekomst van het bedrijf de regio
rond Weert kan raken.
Te lang is reeds getalmd met de
noodzakelijke herstrukturering van
het bedrijf op grond van allerlei
overigens goed bedoelde overwegin
gen, zoals het zoveel mogelijk be
trekken van alle belanghebbenden
bij het herstruktureringsproces. In
middels is de vermogenspositie zo
danig dat er grote zorgen zijn, die de
minister deelt.
De Europese Kommissie is in haar
voorstellen voor het EG-markt- en
prijsbeleid 1981/1982 volgens het
Landbouwschap vooruitgelopen op
de diskussie over de herstrukturering
van de Europese begroting. Dit is
gedaan door voor alle belangrijke
produkten, los van het bestaan van
strukturele overschotten, een mede
financiering door de producent voor
te stellen voor het marktbeleid, zoals
dat door de Raad en de Kommissie
wordt gevoerd. Alleen in een daar
voor in aanmerking komend speci
fiek geval, zoals bij melk, kan met
-In sommige gebieden is het prijsni
veau gedaald tot beneden de in de
memorie van toelichting aangegeven
Dit kan niet anders leiden dan tot een
verdere achteruitgang van de toch al
sterk aangetaste inkomens in de
landbouw.
De Minister hierop te moeten wijzen
in een brief waarin het ZAJK stelt
helaas te hebben moeten konstateren
dat de Europese Ministerraad onder
Braks voorzitterschap tot nu toe over
voldoende visie blijkt te beschikken
om een gewenste beleidsombuiging
te realiseren.
"In dit verband willen wij er nog
maals op wijzen, dat
de overschotten niet de schuld
zijn van de boeren, maar van de
beleidsmakers;
wij medefinanciering als peiler
van een landbouwbeleid dan ook
afwijzen;
de voorstellen zoals die voor sui
ker zijn, er op duiden dat zelffi
nanciering akelig dicht voor de
deur staat;
de voorstellen omtrent granen
zullen leiden tot lagere boeren-
prijzen;
het gehele pakket niets anders in
zich houdt dan de boeren in de
E.G. nog wat verder uit te knij
pen;
er niet veel meer te knijpen valt
zodat wij niet zonder meer met
dergelijke uitkomsten genoegen
zullen nemen.
Wij hopen dan ook dat u uw woor
den zoals in ons parlement uitge
sproken gestalte zult kunnen geven
en in de naaste toekomst uw kolle
ga's kunt overhalen tot een werkelijk
beter beleid, dat niet ten koste gaat
van ons.
een beperkte en tijdelijke medefi
nanciering worden ingestemd.
De beslissing over de nieuwe prijzen
zal vóór 1 april a.s. genomen moeten
worden. Sommige lidstaten zullen er
waarschijnlijk toe overgaan de eigen
landbouw met nationale maatrege
len tegemoet te komen, als de EG-
landbouwministers vóór die datum
geen besluiten nemen. Het Land
bouwschap meent dat dergelijke na
tionale maatregelen het voortbe
staan van het gemeenschappelijk
landbouwbeleid in groot gevaar
brengen.
globale grens van 25.000,— a
30.000.- per hectare. Met name
in het Veenkoloniale gebied worden
zelfs prijzen beneden de 15.000,—
per ha. betaald.
-Voorts zijn de algemene economi
sche vooruitzichten en de' ontwikke
lingen in de agrarische sektor niet
van dien aard, dat hiervan een sti
mulans tot stijging van de grondprij
zen moet worden verwacht.
-De ingezette prijsdalingen hebben
echter nog lang niet geleid tot een
acceptabel prijsniveau over het ge
hele land.
Ten aanzien van beëindiging van het
continuatierecht bij het overschrij
den van de 65-jarige leeftijd van de
pachter deelde minister Braks mede,
dat de daartoe strekkende wijziging
van de Pachtwet waarschijnlijk nog
vóór de verkiezingen bij de Tweede
Kamer wordt ingediend.
Het lang heen en weer praten over
enkele procenten onder of boven de
door de Commissie voorgestelde
prijzen draagt daartoe weinig bij",
aldus de open brief.
IC enmerkend voor de Belgische
landbouw is de veroudering die de
laatste jaren heeft plaats gevonden.
Slechts 13,3% van de bedrijfshoofden
is jonger dan 35 jaar, bijna 45% is 50
jaar of ouder. Het aantal mogelijke
bedrijfsopvolgers is sterk gedaald.
Alleen voor de bedrijven met neer dan
60 hektare is er gemiddeld een opvol
ger. In totaliteit gezien zijn er voor
elke tien bedrijven die vrijkomen
maar drie opvolgers.
O ngeveer 70% van de Belgische
landbouwgrond is gepacht. Drie
kwart van de bedrijven bezit echter
wel een deel eigen grond. Meestal
betreft dit de gebouwen net enkele
hektaren grond. De pacht is in een
pachtwet geregeld. De minimum
pachtperiode is negen jaar, verlen
ging is steeds mogelijk. Net als in ons
land is er sprake van een voorkeurs
recht bij voorgenomen verkoop door
de verpachter en een opvolgings-
recht voor de kinderen van de pach
ter. De zekerheden en de bescher
ming die de pachter hierbij heeft zijn
in de praktijk veel minder groot dan
in Nederland. Zo zijn er volgens de
wet elf redenen waarom de verpach
ter een eind aan het pachtkontrakt
kan maken. De voornaamste daar
van is de in eigen-gebruikneming,
maar ook het in gebruikgeven aan
echtgenote of kinderen en de ver
koop voor een niet landbouwkundi
ge bestemming zoals bouwterrein.
Pachtontbinding met als argument
het zelf in gebruik nemen komt
steeds meer voor. Na pachtontbin
ding laten de eigenaars de grond
verzorgen door loonwerkers of ver
huren de grond per jaar voor de
maisteelt. Vooral voor de jonge bóe
ren is de wijze waarop de pacht
wordt ontbonden en het voorkeurs
recht wordt ontlopen erg teleurstöl-
lend.
Deze wet houdt in dat een kind dat
tenminste drie j2T3T geregeld heeft
meegewerkt op het bedrijf en daar
voor geen beloning heeft ontvangen
recht heeft op uitgesteld loon. Dit
loon bedraagt een derde gedeelte
van het loon van een vakarbeider.
Aan deze "loonperiode" is een max
imum van 10 jaar gesteld. Het uitge
stelde loon kan pas verrekend wor
den bij de verdeling van het bedrijf.
De Belgische jongeren eisen een
verhoging van het uitgestelde loon
en uitbetaling op het moment van de
bedrijfsovername.
"V oor bedrijfsovername en moder
nisering is er een rentesubsidierege
ling. Voorwaarden zijn hoofdberoep
landbouw, diploma en/of ervaring,
er moet op het bedrijf werk zijn voor
tenminste één volwaardige arbeids
kracht en de investering moet mini
maal 70.000,— gulden zijn. Gedu
rende 18 jaar wordt 5% rentesubsidie
gegeven en wordt de lening voor 75%
gegarandeerd. Daarnaast is het mo
gelijk de eerste drie jaar niet af te
lossen. In het kader van de aanvul
lende maatregelen getroffen in ver
band met de lage Europese prijzen in
1978/'79 kunnen jonge boeren (max.
40 jaar) nog een extra premie krijgen.
Deze kapitaal premie bedraagt 10%
van de investering, daarnaast wordt
nog 2% extra rentesubsidie gegeven
op een ontwikkelingsplan.
De Belgische jonge boeren zijn niet
tevreden met de huidige regelingen.
Om weer voldoende jongeren bereid
te vinden on tot de landbouw toe te
treden is het volgens hen o.a. nodig
dat de hulp bij vestiging wordt verbe
terd, de moderniseringssteun meer
selektief wordt toegepast, de wet op
het uitgestelde loon wordt herzien, de
afbetaling van de lening die afgeslo
ten wordt bij de bedrijfsovername fis-
kaal aftrekbaar wordt en er een meer
aktieve grondpolitiek wordt gevoerd.
Landbouwschap in brief aan Van Agt
het Landbouwschap heeft in een brief aan minister-president Van Agt
laten weten, dat het beginsel van de medefinanciering door de produ
cent van het EG-marktbeheer niet aanvaard mag worden. Verder heeft
het Landbouwschap aangedrongen op een tijdige besluitvorming over
de EG-landbouwprijzen en op een prijsverhoging, die in voldoende mate
overeenkomt met de inkomensdaling van de Europese boeren in de
laatste twee jaar. Als dit niet gebeurt verwacht het Landbouwschap, dat
in andere EG-lidstaten nationale maatregelen getroffen zullen worden.
Het Landbouwschap heeft onder meer deze standpunten aan Van Agt
kenbaar gemaakt in verband met de Europese top, die op 23 en 24 maart
a.s. in Maastricht werd gehouden.
