De staat Washington: hét
appelteelt gebied van de
wereld (1
DRS. VAN DER MEIJS:
TOEVOEGINGEN VEEVOEDER
MOETEN TERUGGEDRONGEN
D,
TT och heeft dit systeem voordelen:
H et gevaar van overproduktie be
gint in de VS ook de kop op te steken.
Er worden verschillende andere val
leien bouwklaar gemaakt voor fruit
teelt d.w.z. men zorgt er voor wate-
raanvoer vanuit de Rocky Moun
tains op plaatsen waar het grondwa
ter niet toereikend is. Ook wordt er
overgegaan op dichtere beplantin
gen hetgeen waarschijnlijk in deze
optimale klimaatsomstandigheden
een nog hogere opbrengst per hekta-
re tot gevolg zal hebben. Ook grote
bedrijven gaan investeren in de ap
pel- en perenteelt en aanplantingen
van zo'n 200 a 300 ha zijn geen bij
zonderheid. Niet alleen het gevaar
voor lage prijzen maar ook het feit
dat de sorteer, verpakkings- en af-
zet-kapaciteit niet toereikend zal zijn
bedreigt de Yakima vallei.
T och zijn de meeste telers nog op
timistisch over de toekomst:
D,
N
Verloop temperatuursom in 1981
Verschillen in de
praktijk
Overproduktie
Hoge boom vorm
N achtvorstbestrijding
Samengevat:
aast de grote oppervlakten, de
zeer hoge opbrengsten en de uitste
kende kwaliteit zijn er in de staat
Washington aan de Westkust van de
V.S. vooral op het gebied van de af
zet interessante verschillen met de
Nederlandse appelproduktie. Deze
lijken me interessant genoeg om te
vermelden.
In de Yakima-vallei (Yakima is een
zijrivier van de Columbia-rivier) zijn
de klimaatkondities uitstekend: ge
middeld 300 dagen zon, warm in de
zomer (tot 30 graden C) en koude
nachten in het najaar die nodig zijn
voor de kleur van de Red Delicious.
Irrigatie is er noodzakelijk vanwege
de droge zomer; sprinklers onder en
over de bomen heen is het meest
toegepaste systeem. De meest voor
komende rassen zijn: Golden en Red
Delicious, Winesaps and Red Ro-
mes. Van de peren is de Bartlett ve
ruit de belangrijkste soort.
Onze moderne plantsystemen zijn
daar nog lang niet ingeburgerd; de
meest gebruikte onderstam is MM
111. De nieuwere aanplanten begin
nen overigens wel ons systeem te be
naderen want zowel de arbeid als de
grond beginnen beperkt te worden.
André de Jager
'e grootte van de fruitbedrijven
varieert van 10 tot 250 ha, de gemid
delde opbrengst ligt er tussen de 50
en 60 ton per ha met een gemiddelde
prijs van zo'n 50 cent per kg.
Het afzet systeem is geheel anders
georganiseerd dan in Nederland. Het
fruit wordt verkocht aan een "ship
per", deze levert het fust en zorgt
voor het transport uit de boomgaard
naar de sorteer- en verpakruimte.
Daar wordt het fruit door hem eerst
opgeslagen in CA-cellen of gelijk
gesorteerd en verpakt in eenmalige
kartonnen dozen.
De teler hoeft dus na de pluk hele
maal niet meer naar het fruit om te
kijken; na het verpakken zorgt ook
de "shipper" voor de afzet. Was
hington levert fruit voor vrijwel de
gehele VS, en het hele afzetsysteem is
daarop afgestemd.
Er zijn tientallen "shippers" in deze
vallei, die in onderlinge konkurrentie
en rekeninghoudend met de natio-
Weerstation
Datum
-
28/1
1* 5/2
11 /2
18/2 25/2 4/3
Leeuwarden
80
112
147
153 155
170
Eelde
58
87
121
125 127
141
Den Helder
97
131
165
172 175
192
Twente
50
73
108
110 110
121
Schiphol
95
130
169
177 179
199
Soesterberg
77
107
145
147 148
169
Valkenburg
109
144
182
190 191
211
De Bilt
72
101
137
140 142
161
Deelen
56
80
115
117 118
134
Rotterdam
102
137
176
181 182
203
Zierikzee
112
146
184
193 195
217
Volkel
73
100
138
142 143
162
Gilzè Rijen
86
113
150
152 153
174
Vlissingen
120
152
189
201 203
227
Eindhoven
80
108
146
149 150
171
Zuid-Limburg
68
94
129
130 131
151
Temperatuursom van l
Globale schatting van
peratuur wordt bereikt
1 januari tot 28 januari
de datum waarop een bepaalde waarde
van de tem-
Weerstation
Schatting uitgaande
van de temperatuursom op
WAARDE TEMPERATUURSOM
18/2
18/2
25/2
25/2
4/3
4/3
200*
250*
200 o
250*
200*
250*
Leeuwarden
6/3
17/3
9/3
19/3
10/3
20/3
Eelde
13/3
22 /3
15/3
24/3
17/3
25/3
Den Helder
28/2
13/3
3/3
15/3
6/3
16/3
Twente
16/3
24/3
18/3
26/3
20/3
27/3
Schiphol
27/2
21 3
2/3
15/3
4/3
16/3
Soesterberg
7/3
18/3
10/3
20/3
11 /3
213
Valkenburg
22/2
9/3
28/2
\Vi
1 /3
12/3
De Bilt
9/3
20/3
11 /3
22 /3
12 3
22 /3
Deelen
14/3
23/3
17/3
25/3
18/3
26/3
Rotterdam
25/2
11 /3
V)
14/3
2/3
15/3
Zierikzee
20/2
8/3
26/2
l'/3
27/2
11 /3
Volkel
8/3
19/3
11 /3
2%
12/3
22 3
Gilze Rijen
6/3
17/3
9/3
19/3
9/3
19/3
Vlissingen
17/2
6/3
17/2
9/3
17/2
9/3
Eindhoven
7/3
18/3
10/3
20/3
10/3
21 /3
Zuid-Limburg
11/3
2tt
14/3
23/3
15/3
24/3
In het kader van zijn praktijktijd
heeft André de Jager uit Ede als
student tuinbouwplantenteelt aan
de Landbouwhogeschool in Wa-
geningen een groot deel van zo
mer 1980 doorgebracht in de VS.
Hij heeft daar gewerkt op een
proefstation van een universiteit
in Alabama in de gfoenten- en
fruitteelt. Voorts heeft hij een
aantal tuinbouwgebieden in de VS
bezocht. In enige afleveringen
wijst hij met name op verschillen
tussen de praktijk in de VS en in
ons land.
nale vraag- en aanbodsituatie de
prijs bepalen die zij aan de telers
uitbetalen. De hele prijsbepaling is
dus een stuk ondoorzichtiger dan in
Nederland waar vraag en aanbod el
kaar op een veiling ontmoeten.
- gecentraliseerde sortering, ver
pakking en bewaring hetgeen
kwaliteitsbevorderend werkt
(goede sorteer installaties) en
goedkoper is dan dat iedere teler
dat voor zichzelf doet.
- de afzet naar de hele VS kan uit
stekend georganiseerd worden, de
"shippers" beschikken altijd over
voldoende hoeveelheid om op
snelle veranderingen in de vraag
in te spelen.
- de teler heeft meer tijd die besteed
kan worden aan de teelt zelf.
In Nederland zullen we mijns inziens
ook meer deze kant op moeten gaan
om met name de exportsituatie te
kunnen verbeteren.
- kleine, onrendabele bedrijven
verdwijnen hetgeen weer een sta
biliserend effekt zal hebben op de
prijs
- de uitermate goede kwaliteit die
geproduceerd wordt moet in kom-
binatie met goede marketing
technieken nog tot een vergroting
van de afzetmarkt kunnen leiden
- de konsumptie van fruit is in de
VS nog erg laag en deze kan in de
toekomst nog flink toenemen.
Naar mijn mening zal echter in de
toekomst een zekere vorm van over
produktie niet ondenkbaar zijn, want
ook andere produktiecentra in de VS
(New York o.a.) beginnen uit te brei
den en de transportkosten worden
aanzienlijk hoger hetgeen de kon-
kurrenticpositie van de Washington
appels niet ten goede komt.
Nieuwe aanplant van 300 ha ineens;
alles geirrigeerd want zonder water
groeit er, zoals op achterliggende
zichtbaar is, niets.
de mexicanen. Aan de hele westkust
werken zo'n slordige 8 miljoen mex
icanen in de groente- en fruitsektor.
Zij kunnen niet gemist worden daar
de Amerikanen niet meer bereid zijn
dit oogstwerk te doen. In de appel-
oogst worden zij per dag aangeno
men en ze worden per geplukte
voorraad kist betaald. De kontrole
op de kwaliteit is zeer scherp. D.m.v.
dit systeem wordt er hard gewerkt;
op een bedrijf waar ik gewerkt heb
(zo'n 80 ha) werd de oogst er in 1
maand met 55 a 60 mensen afge
haald. In de winter werken er een
man of 15 in de snoei.
Mede doordat het vaak moeilijk is
genoeg werkkrachten te krijgen is de
ontwikkeling van de kleinere boom-
vorm in volle gang gekomen.
Een aspekt van de teelt waaraan
nog wat speciale aandacht geschon
ken moet worden is de nachtvorst-
bestrijding. Naast het in Nederland
ook bekende principe van waterge
ven over de boom wordt hier op
grote schaal gebruikt gemaakt van
grote windmolens. De propellers van
deze machines staan zo'n 10-12.5
meter boven de grond en mengen de
lucht tot een afstand van 90 tot 130 in
de boomgaard. De warmere boven
laag wordt dan gemengd met de
koudere onderlaag om zo te voorko
men dat de temperatuur in de boom
beneden de kritieke temperatuur
komt die de knoppen zou doen be
vriezen. Jn speciale gevallen wordt
ook nog gebruik gemaakt van olie
kacheltjes die dan op speciale af
stand van de windmolen worden ge
plaatst. De warme lucht wordt dan zo
als het ware door de boomgaard ge
blazen. Daar nachtvorst er zeer re
gelmatig en hevig voorkomt loont
het de moeite veel in de nachtvorst-
bestrijding te investeren.
In Washington wordt naar mijn
indruk een uitstekend kwaliteit-
sprodukt geteeld, veel beter dan
de gemiddelde kwaliteit in Neder
land. De afzet is prima geregeld en
de verdiensten van de telers zijn
tot op heden uitstekend. In de
toekomst kan ook hier het gevaar
van een overproduktie de kop op
steken.
oor de voornamelijk hoge
boomvorm is de arbeidsbehoefte
vooral tijdens de oogst erg groot. Het
oogstwerk wordt gedaan door
hoofdzakelijk illegaal in de VS zijn-
De invloed van het veevoeder op de kwaliteit van de dierlijke produkten
wordt niet alleen bepaald door de voedingswaarde van de grondstoffen,
maar ook door de aan het voer toegevoegde stoffen. Dit kunnen o.m.
zijn: vitaminen, spoorelementen en groeibevorderende stoffen. Meng
voeders die antibiotica e.d. bevatten, hebben het meeste nut onder
slechte hygiënische omstandigheden. Dit wijst erop dat het klakkeloos
aanvaarden van toenemend gebruik van deze middelen kan samenhan
gen met minder goede produktie-omstandigheden in de veehouderij, en
daarom ongewenst is.
Dit o.a. zei de direkteur Voedings- en Kwaliteitsaangelegenheden van
het ministerie van landbouw en visserij, drs. C.CJ.M. van der Meijs
tijdens de Algemene Vergadering van de Stichting CLO-Instituut voor
de Veevoeding de "Schothorst" in het Jaarbeurskongrescentrum te
Utrecht op 24 februari 1981.
Drs. Van der Meijs wees er tevens op
dat het massale gebruik van antibio
tica e.d. het gevaar oplevert dat de te
bestrijden bakterien er op den duur
voldoende weerstand tegen opbou
wen. Dit zou zelfs gevolgen kunnen
hebben voor de menselijke gezond
heid. Vandaar de eis dat alleen mid
delen in diervoeders mogen worden
toegelaten die niet voor medisch of
veterinair gebruik zijn gereserveerd.
Gezien het feit, dat vrijwel alle grote
exporterende en importerende lan
den studie verrichten naar de aan
wezigheid van resten antibiotica e.d.
in dierlijke produkten, zou ons land,
als exporterend land, hierbij een
vooruitstrevend beleid moeten voe
ren, zo meent de direkteur Voedings-
en Kwaliteitsaangelegenheden, die
de ongerustheid die de laatste tijd in
konsumentenkringen heerst "niet al
tijd ongegrond" noemde.
Cadmium
T)rs. Van der Meijs vroeg speciale
aandacht voor cadmium. Deze stof
koncentreert zich sterk in de nieren
en wordt door de mens nauwelijks
uitgescheiden. Gezien het feit dat
cadmium via talloze bronnen wordt
verspreid, dreigt een gestage opeen
hoping in het milieu.
Hopen
Toevoegingen aan veevoeder mogen
evenmin schadelijk zijn voor het mi
lieu. Dit kriterium wordt al in Ne
derland gehanteerd en zal binnen
kort binnen de hele EEG gelden. In
Drs. v.d. Meijs.
verband hiermee moet de toevoeging
van koper aan varkensvoer volgens
de direkteur op korte termijn worden
teruggedrongen, omdat 99% in het
milieu terechtkomt en dan bijv. de
bodemvruchtbaarheid kan aantas
ten.
Hoewel de veevoederproducent, de
veehandel en de dierenarts daardoor
met beperkingen te maken zullen
krijgen, moeten zij beseffen dat dit
noodzakelijk is om het vertrouwen
van de konsument in de verantwoorde
omgang met dieren en de onverdach
te kwaliteit van de dierlijke produk
ten te verbeteren, aldus drs. Van der
Meijs, die de hoop uitsprak dat de
bedrijfstak met volle overtuiging
hieraan zal meewerken.
9