V»OR H
Vit OU W
D e convocatie van afd. Schouwen van de Ned. Bond v. Plattelands
vrouwen hield een uitnodiging in voor een exkursie naar de boerderij
van de familie Kuiper-Delst in Zonnemaire. We zouden daar een de
monstratie van weven, spinnen en snelknopen van schapenwol bijwonen
en een kijkje kunnen nemen in de schuren.
G,
N,
R ond de kerstdagen maakten we een 3-weekse reis naar Opper Volta om eens te bekijken hoe onze dochter
en schoonzooh daar leven en werken. Je hebt van te voren over zo'n afrikaans land gelezen en uit brieven en
foto's heb je je er een voorstelling van gemaakt. Toch blijkt die wel wat af te wijken, want je komt voor je
gevoel letterlijk en figuurlijk in een andere wereld.
Plattelandsvrouwen op ekskursie
H,
H et P.b. doet alles op de klok. Dat
moet ook, dus de volgende spreek
ster draaft al weer op: politieke
scholing. Het is belangrijk dat vrou
wen zich met politiek bemoeien. Het
is genoteerd! Volgend onderdeel: de
kreativiteit. Hier is meer te kijken,
dan te zeggen. Maar er valt wel te
handelen, want zo'n kursus is leuk
voor de afdelingen, zeker als er veel
doeners onder zitten.
Veel zon over maar haast geen regen meer.
D,
D(
R<
Verkoop
je handel
Opper Volta:
onder redaktie van de Redaktiekommissie Bond
van Plattelandsvrouwen voor Zeeland en Bra
bant
Redaktieadres:
Mevr. LJ. de Regt-van Maldegem,.
Anna Mariaweg 1, 4494 PB Ceersdijk.
Op een mooie wintermiddag ging het door de nog kale polders naar het
bewuste adres. Van alle kanten kwamen de dames hier bij elkaar.
- et echtpaar Kuiper stond ons al
op te wachten voor de rondleiding op
hun bedrijf. De grote groep (52 da
mes) werd in tweeën gesplitst en zó
ging onze groep het eerst met de heer
Kuiper naar de schuur. De akker
bouw is de voornaamste pijler van
het bedrijf, maar daar was het be
zoek niet om begonnen. Dat ging om
de leverancier van het produkt, waar
mevrouw Kuiper haar ambitie in
uitleeft: het schaap. De heer Kuiper
bleek een makkelijk prater te zijn en
wist ons op prettige manier duidelijk
te maken wat er bij de stamboekfok-
breekt de extra drukte van de lam-
mertijd aan. In deze periode is de
boer weinig nachtrust gegund en be
wijst de babyfoon goede diensten.
Een lijntje tussen de stal en de
slaapkamer houdt de familie op de
hoogte hoe de toestand in de kraam
kamer is. De heer Kuiper heeft ons
het gebeuren van een geboorte dui
delijk en uitgebreid verteld en hieruit
blijkt dat er veel geduld en kennis
van zaken komen kijken om alles
goed te laten verlopen. Als blijkt dat
de hand van de boer te groot is om
het lammetje te halen, komt de fij
nere hand van de dochter er soms
aan te pas. De lammeren worden
kritisch bekeken en de "prima don
na's" worden voorbestemd voor de
fokkerij. Na dexe explikatie weten
we het een en ander van de scha
penfokkerij af. We zijn weer wijzer
geworden!
O m te handelen heb je twee soorten mensen nodig. Kopers en han
delaren. Voor de handelaren is het zaak hun spullen zo goed mogelijk te
etaleren en aan te prijzen. De kopers moeten nuchter blijven. Prijsbe
wust kijken wat ze nodig hebben.
Zo ongeveer zei mevrouw Middelkoop het in haar openingswoord op de
kaderdag voor afdelingsbesturen met kommissies en P.B.
Het Prov. Bestuur van de bond van plattelandsvrouwen Noord Brabant
had de afd. besturen, kommissies en huishoudelijke voorlichting uitge
nodigd om op 17 februari in "Zidewinde" te komen handelen.
kerij komt kijken. Deze fokkerij was
als liefhebberij begonnen met enkele
schapen en nu lopen er zo'n 60 stuks
rond. De ooien liepen nog buiten en
komen 14 dagen voor de lammerda-
tum (begin maart) naar binnen. Wel
hebben we kennis gemaakt met drie
rammen, die voor het nageslacht
moeten zorgen. Het werd ons duide
lijk hoe goed alles geregistreerd moet
worden, om te voorkomen dat een
ooi door de verkeerde ram gedekt
wordt, waardoor inteelt zou ont
staan. Het zijn zaken, waar je als
niet-boerin eigenlijk niet bij stilstaat.
Als de ooien binnenkomen, dan
a ongeveer een uur wisselden de
groepen en werden wij het domein
van mevrouw Kuiper binnen gela
ten. Dat domein bleek zich te bevin
den op de bovenverdieping van het
woonhuis. Echt een omgeving waar
vrouwen zich direkt thuis voelen.
Heerlijk grasduinen tussen ontelbare
knotten, bollen, strengen en klossen
wol in alle mogelijke kleuren en
soorten. Hier werd ook alle informa
tie gegeven over weven, spinnen,
knopen en over toestellen die daar
voor nodig zijn. Er stonden spinne
wielen, waar je maar zo achter kon
gaan zitten om een poging te wagen
een goede draad te spinnen. Gerou
tineerde dames gaven demonstraties.
Tussendoor werden we allen nog van
koffie en koek voorzien door een
dochter des huizes.
Het moet heerlijk zijn voor mevrouw
Kuiper, dat een hobby (handwerken
in 't algemeen) tot zoiets kan uit
groeien. Het is vroeger begonnen
met het volgen van een schriftelijke
kursus handwerken. Dit leverde de
bevoegdheid op handwerkles te ge
ven op de lagere school. Met heel
veel plezier heeft zij dit werk gedaan.
Naderhand deed de gelegenheid zich
voor een weefkursus te volgen op de
Volkshogeschool "de Oude Hof' in
Bergen. En toen werd het weven!!
Voor weven is wol nodig en ik denk
dat in die periode de schapen geko
men zijn om vachten te leveren om te
spinnen. En toen was het hek van de
dam en breidde het zich uit tot wat
het nu is. Er moest nog wel even een
textielbrevet gehaald worden omdat
er ook (fabrieks)wol verkocht ging
worden, maar dit leverde geen be
zwaar op.
Er worden nu regelmatig kursussen
gegeven en er is gelegenheid voor
exkursie's.
We namen na een geslaagde middag
afscheid van een enthousiast echt
paar, wat elkaar aanvult, waar dat
nodig is. Als er hulp nodig is in de stal
of 's zomers op de akker dan is de
kursusleidster boerin en deze middag
was de boer exkursieleider voor een
groep plattelandsvrouwen. Prettig als
je op deze manier de werkzaamheden
in huis en bedrijf samen kunt kombi-
neren.
R. Mouthaan-Mantel
ezellig met tuinparasols boven
de kramen hebben de kommissies
hun waren uitgestald. De handwerk -
kommissie als grootste handelaar,
maar ook de agrarische kommissie
begint z'n toontje mee te blazen met
"Houd het groen". Allereerst de
handwerken. Er is een nieuwe tech
niek, terwijl men ook op oude tech
nieken vrolijk kan doorborduren,
letterlijk en figuurlijk.
Blijven streven naar het nieuwe,
zonder het oude te vergeten.
De agrarische kommissie heeft naast
de kursussen voor boerinnen en
tuindersvrouwen een nieuw projekt
"de boer - uw buurman". De afde
lingen, die met dit projekt willen be
ginnen kunnen terecht bij mevrouw
Bom-Broere. Reizen plannen en zien
te verkopen is de taak van de inter
nationale kommissie. Men kan een
dag mee naar Brugge, kosten 62,—
p.p. Ook wordt er gefietst. Dit jaar in
de prov. Zeeland, van 1 - 5 juni. Die
handel is erg beperkt, want er is maar
één plaats meer open. De huishou
delijke voorlichting wil wel graag
handelen met de plattelandsvrou
wen. Deze zijn echter een beetje te
vlug. De programmaboekjes voor
'81-'82 zijn nog niet klaar. De H.V.P.
kan ons wel meedelen dat er een
nieuwe docente naaien is gekomen.
Ook een kursus "anders eten" is
nieuw. De perskommissie heeft ook
niet zoveel handel. Het is de halve
pagina "Voor de vrouw" in het
Z.L.M.-blad. Maar is er copy, stuur
het dan naar één van de perskom-
missieleden. In ons standje zag het er
toch wel gezellig uit met de kranten,
dan met een rode, dan met een
groene kop.
De commissie "Vrouw" laat ook van
zich horen. Ze stimuleren ons besef
van verantwoordelijkheid voor el
kaar als vrouwen in onze bond. De
diskussie- en boekenklubleidster zijn
er ieder met hun eigen handel.
Ondertussen hebben we koffie ge
dronken met een koekje uit de agra
rische stand. Koekjes van eigen deeg.
Tarwe zo uit de combine, geschoond,
gemalen en gebuild. Ze smaken heer
lijk. Een welkome onderbreking bij
de vele informatie die over je uitges
tort wordt. Ook krijg je dan even de
gelegenheid om bij andere afdelin
gen te horen, hoe die het een en an
der organiseren en te overleggen of
we iets samen kunnen doen.
Als laatste in de rij komt het p.b. zelf
aan bod. De winterkompetitie. Een
pop, een poezie versje, een sieraad.
Het moet voor maart ingeleverd
worden. Ook de sekretaresse vraagt
in te leveren. Geen geld, wel de witte
papieren en de verandering van
adressen.
Dan zijn er de data:
10 maart boerinnendag met "Als je
met een boer trouwt"
31 maart een themadag in het teken
van de gehandicapten
6 mei kringbijeenkomsten door de
hele provincie op dezelfde dag.
Zitten we in de knoei met subsidie
aanvragen, dan kunnen we altijd
mej. van Opheusden bellen (tel.
013-351535).
Dan is er soep. We praten nog even
na, informeren hier en daar, schrij
ven nog vlug iets in onze agenda's en
huistoe. We gaan naar huis met het
gevoel dat je je tijd goed besteed
hebt.
Sien Overbeeke
Toen we pas wisten, dat ze daar voor twee jaar heem zouden gaan, las ik in een blad over ontwikkelingshulp
't volgende: "Toen de Schepper aan Boven Volta toe was had hij nog een heleboel zon en hitte over, maar de
hoeveelheid regen die hij te vergeven had was bijna op. Zo ontstond vlak onder de Sahara een stoffig dor
ongemeen arm land, waar eigenlijk niets is".
En daarmee is het wel goed getypeerd. Alle problemen die het land kent - en dat zijn er vele - hebben te maken
met watergebrek. Wij kwamen er wel in de beste tijd van het jaar. De droge tijd duurt zo'n 7 maanden, van
oktober tot mei. Ze hadden dus toen nog 4 droge maanden voor de boeg.
't Land was nog niet zo verschrikkelijk kaal, wel droog, maar overal nog wel groene struiken en bomen. Er
was nog dor gras en de stengels van gierst en sorghun waren nog op het land. Dat alles wordt geleidelijk aan
door het vee opgegeten.
2vo rond de kerstdagen liep de
temp. overdag op tot 30-35 graden,
voor ons een heerlijke temperatuur,
's Nachts daalde de temp. tot 15
graden en de plaatselijke bevolking
vind dat erg koud. Nu in februari
meet men weer al 40 graden en als
dan straks de regentijd komt is het
een erg afmattend klimaat.
't Land is erg arm. Zeker 85% van de
bevolking moet leven van het kleine
beetje dat de landbouw voortbreftgt.
Er zijn geen mineralen, weinig in
dustrie, geen aanvoerhaven, dus ho
ge transportkosten voor alle invoer.
De werkeloosheid is groot en veel
jonge mensen werken als gastarbei
ders in Ivoorkust. Met de groeiende
bevolking groeien ook de proble
men. Als de regentijd begint is het
voor de hele familie erg druk. Ieder
een, mannen, vrouwen, kinderen en
bejaarden helpen dan mee om het
land te bewerkën. Dat gebeurt voor
koop. Mannen en vrouwen lopen re
delijk goed gekleed, kinderen dragen
tot op de draad versleten kleren.
De wegen zijn er uitermate slecht. Er
zijn slechts enkele goed geasfalteerde
wegen, de rest is wel verhard maar
vol net kuilen. In de dorpen zijn het
onverharde wegen, zodat alles erg
stoffig is.
't Overgrote deel van de bevolking
woont in familieverband bij elkaar.
In een ommuurde cour staan de
kleine huisjes die door de verschil
lende gezinnen bewoond worden. De
huisjes zijn van gedroogde klei, zelf
gebakken stenen, grijsbruin van
kleur en meestal met een rieten dak
bedekking.
namelijk met de daba, een soort hak.
Daarom heeft men ook niet zoveel
hinder van de bomen en struiken die
overal in het land verspreid staan.
Als er na 't zaaien niet weer snel re
gen valt, moet het soms opnieuw ge
daan worden, omdat het zaad niet
kan kiemen.
I„
die tijd kun je beter niet ziek
worden, want niemand van de fami
lie heeft dan tijd om mee te gaan
naar het ziekenhuis om voor je te
zorgen. In de weinige ziekenhuizen
verzorgt de verpleger enkel de medi
sche kant (verbinden, medicijnen) en
de familie zorgt voor koken, wassen
en schoonmaken.
Ode weer door watergebrek zijn de
hygiënische toestanden er niet zo
best en komen er veel ziektes voor.
Natuurlijk ook door de slechte voe
ding en door de vele muggen die er in
de regentijd zijn.
e dagelijkse maaltijd (soms maar
1 per dag) bestaat uit een dikke
meelpap van gierst of sorghum en
daarbij een saus, meestal zonder
vlees, gemaakt van groenten en
kruiden, b.v. uien en groene pepers.
Maar eeT het zo ver is hebben de
vrouwen al een heleboel werk verzet.
Ze stampen eerst de kolven, daarna
zie je ze op de straat het graan wan
nen. Ik weet niet of ze het daarna
weer zelf stampen, want er zijn ook
maalderijen. Het water wordt ook
door de vrouwen gehaald. Soms
moeten ze grote afstanden lopen eer
ze bij een waterput zijn. Ze dragen
het, evenals alle andere dingen, in
grote kruiken op het hoofd. Ook
wordt het water wel In vaten aange
voerd uit de stuwmeren. Iedereen
kookt buiten op houtvuurtjes. Jon
gens en mannen halen op de fiets of
met een ezelkarretje het hout uit het
Tussen de stoffige wegen stond nu
nog wat dor gras
veld. Helaas werkt dit de ontbossing
erg in de hand, wat ook weer de no
dige problemen meebrengt.
-ond de stuwmeren is irrigatie
mogelijk en daar zie je dan ook
mooie groentetuinen liggen. De
vrouwen hebben hun eigen veldjes
om groenten en kruiden te kweken,
die ze dan weer op de markt kunnen
verkopen. Op de grotere markten is
alles te koop, zelfs vlees, zo in de
open lucht, met de gieren boven de
slachthak Hoe noordelijker men
komt hoe minder verse groenten en
zeker geen fruit. Er zijn heel weinig
winkels, dus praktisch alles is straat
en markthandel. Je vraagt je wel af,
wie wat van wie koopt. Het lijkt me
dat het meer ruilhandel is.
Textiel is ook op alle markten te
'it zijn zo maar wat indrukken,
want de ruimte is te beperkt om over
allerlei dingen te vertellen.
Maar wat toch wel het meeste indruk
maakt is de vriendelijkheid, de har
telijkheid en eerlijkheid van de be
volking, zeker ook ten opzichte van
de blanken.
Iedereen begroet je op straat met een
handdruk en informeert uitgebreid
naar de familie en de gezondheid. De
officiële taal is het frans, de landstaal
het moree. Het is heel jammer datje
maar erg beperkt met de mensen
kunt praten.
Ontwikkelingsprojekten zijn er wel
op elk gebied, maar de ontwikkeling
kan slechts met hele kleine stapjes
gemaakt worden. Soms lijkt het meer
op het tegenhouden van het achter
uitgaan, dan dat er vooruitgang ge
boekt wordt. Toch heb ik de indruk
dat de ongeveer 400 nederlanders en
vele andere buitenlanders er met
veel genoegen werken.
LJ. de R.-v. M.
21
