Verslag Tuinbouwkommissie
van de Z.L.M.
Binnenkort aanduidingsvoorschriften voor alle
groenten verplicht
D e markt voor fruit is voor oogst
1980 voor een aantal rassen beter
geweest dan de voorgaande jaren.
Veel fruittelers hebben daaruit moed
geput. Hoewel moeilijk exakt is aan
te geven welke oorzaken daartoe
hebben geleid moet toch worden
aangenomen, dat eigen inspannin
gen op het gebied van kwaliteit, ras-
senkeuze en presentatie een belang
rijk aandeel hebben geleverd in het
gunstiger resultaat.
D e moderne land- en tuinbouw is
voor een belangrijk deel bij de teelt
aangewezen op het gebruik van che
mische middelen. Zonder deze steun
is de produktie van een gevarieerde
hoeveelheid produkten van een goe
de kwaliteit tegen eeri lage prijs niet
mogelijk. Ook moet zonder meer als
vaststaand worden aangenomen, dat
daarbij de nodige zorgvuldigheid
moet worden betracht. Net als bij
medicijnen heeft een juiste dosering
op een goed tijstip een heilzame
werking. Onjuist gebruik daarente
gen kan gevaarlijk zijn. Voortdurend
onderzoek leidt tot betere middelen
maar vragen bij de gebruikers desal
niettemin voortdurend oplettend
heid bij het gebruik.
De tuinbouwkommissie meent, dat
men in de land- en tuinbouw zich be
wust is van die verantwoordelijkheid.
De afkeurende reakties tegen het ge
bruik van chemische middelen komen
daarom zodanig over dat het doel
voorbij wordt geschoten. Land- en
tuinbouwers moeten niet als moderne
gifmengers worden voorgesteld. Een
dergelijke voorstelling is onjuist en
getuigt bovendien van een gebrek aan
inzicht in de gang van zaken in de
bedrijfstak. Ook daar wordt het ge
bruik van bepaalde middelen kritisch
gevolgd. Direkte voorlichting aan de
konsument op de agrarische bedrij
ven kan een belangrijke bijdrage le
veren aan een korrekte beoordeling.
men derden laten
Hoeveel werk
verrichten?
Even doorzetten
Energieprijs
Fruitteelt
Gewasbescherming
Andere onderwerpen
D e kommissie heeft zich verder
uitgesproken voor verdere stimule
ring tot deelname aan bedrijfsverzor-
gingsdiensten. Eventuele interpro
vinciale afspraken zouden tot een
verbetering van de inzetbaarheid van
tuinbouw- en fruitteeltbedrijfsverzor-
gers moeten leiden.
De tuinbouwkommissie op Tholen
heeft overleg gepleegd over een ver
dere verfijning van de teeltafbake-
ningsafspraak voor zaden in de om
geving van St. Annaland. Er zijn af
spraken gemaakt, die naar verwach
ting een verbetering van de situatie
tot gevolg hebben.
IJSSLA, verheugt zich in toenemende
belangstelling
D e financiële situatie op korte termijn voor tuinbouw en fruitteelt
geeft vanwege niet tegenvallende prijzen hoop. Gekonstateerd wordt
dat de stemming bij de fruittelers moedgevend is. Na een aantal moei
zame jaren is dat een verademing. De realiteit gebiedt evenwel ook te
konstateren, dat op langere termijn gezien de lucht zeker niet wolke
loos is:
Ook in ons THOOLSE DISTRIKT
zien de vollegrondstuinders alweer
uit naar goed drogend lenteweer. De
grote hoeveelheid regen heeft er ech
ter wel voor gezorgd, dat in de eerste
helft van maart, nog praktisch niets
aan de grond kon worden toever
trouwd. Sporadisch is een perceeltje
plantuien en vroege aardappelen ge
poot hetgeen alleen mogelijk was op
pasgeploegde grond. Alhoewel niet
direkt noodzakelijk, moet men voor
primeurteelten, zodra er in maart een
goede gelegenheid is, deze direkt be
nutten. Het specifieke winterwerk
zoals witloftrek, uienafzet en de zor
gen rondom het goed voorkiemen van
vroege aardappelen zitter er weer op.
Tot nu toe zijn de prijzen voor alle
wintergroenten goed rendabel ge
weest. Zodoende kon vorige week de
uienprijs nog boven de zestig cent
uitkomen. Gemiddeld kunnen de le
veranciers met een gespreide afzet,
dit jaar terugzien op een bevredigend
resultaat. Dikwijls wordt echter door
de uientelers de opmerking gemaakt,
dat er zoveel onkosten zitten in het
eksport klaarmaken van dit produkt,
omdat veel werk gedaan wordt door
derden (bijv. veilingen). Het komt ons
echter toch voor, dat men alleszins
een deel van die kosten met eigen ar
beid kan verrichten.
De duurste uren zijn nog dikwijls die.
De snoei is op vele bedrijven nog lang
niet klaar, hoewel op verschillende
bedrijven het einde in zicht is. Het is
wel verstandig om eerst de peren
klaar te snoeien, omdat de knoppen
sterk gaan verdikken en daardoor erg
kwetsbaar worden. Vanaf half febr.
was het prachtig weer, zodat er een
flinke lap gesnoeid kon worden in
korte tijd.
Begin deze week is het weerbeeld
plotseling veranderd en konden we
grote hoeveelheden neerslag meten.
Dan staat de snoeiprestatie even stil
en künnen de natte uurtjes gebruikt
worden om de sproeispuit startklaar
te zetten. Erg belangrijk omdat bin
nen enkele weken de eerste bespui
ting op de peren uitgevoerd dient te
worden.
Verder wordt door de zelf-sorteer-
ders en via pakstation regelmatig af
gezet tegen redelijke tot goede prij
zen. De peren, waarvan Conference
de hoofdzaak is, worden in voorver
koopveilingen massaal aangeboden.
De koper bepaalt het fust en de pe
ren worden keurig verpakt door te
lers of het pakstation. Gewoon een
goede samenwerking tussen de ver
schillende veilingen.
Helaas mankeert het aan begrip en
samenwerking op andere punten, al;
blijven we hopen dat de telers, maar
vooral direkteuren en besturen hun
gezond en zakelijk verstand gebrui
ken om tot een steeds verdere sa
menwerking te komen. Het is nu wel
een redelijk jaar, dus de wensen tot
samengaan verflauwen, maar bij
minder gunstige prijzen zal de roep
tot het veilen op één punt toenemen.
De prijzen van de Golden Delicious
gaan verder omhoog. Vooral de
klasse 1, de verpakking in de Hol
land-krat, doet het goed. Veel telers
leggen de Golden, die nu allemaal
uit de CA-cel komen, met de hand
over. Dit is in deze tijd van het jaar
een goeie zaak om een goeie kwali
teit te kunnen blijven aanvoeren.
Ook de Goudreinette trok behoorlijk
in prijs aan, de laatste partijen uit de
mechanische koeling worden nu af
geleverd, zodat over enkele weken de
scrub-bewaring aan de beurt is, waar
we toch zeker een goede prijs van
mogen verwachten. De laatste jaren
zijn de telers, die hier aan mee heb
ben gedaan slecht beloond, dus laten
we hopen op prijzen van rond de
gulden.
welke men door derden laat verrich
ten en niet voor niets zijn veel hard-
fruittelers er van teruggekomen, om
het klaarmaken van het produkt ge
centraliseerd uit te laten voeren. In
de allereerste plaats geldt dit wel voor
degene, die eigen arbeidsuren be
schikbaar hebben. De tegenwoordige
ondernemer dient het zich steeds
meer eigen te maken, om kleine re
paratie^ aan machines en gebruiks
voorwerpen zelf te herstellen. Veel
onderhoudswerk in de teelten, „kan
men verantwoord zelf uitvoeren, om
dat het meer op het juiste moment
kan gebeuren. Nogthans zal er voor
de flink opgezette loonbedrijven, voor
de naaste toekomst wel perspektief
inzitten, omdat steeds meer boeren
en tuinders het grote werk laten uit
voeren. De grote moderne machines
vereisen nu éénmaal een bepaald
aantal ha om rendabel te zijn. Uit de
vorige week geplaatste nieuwe tarie
ven voor de loonbedrijven blijkt, dat
er van die kant ook weer een kosten
stijging inzit. Om gezonde loonbe
drijven te houden, zijn die ook wel
verplicht, om de kosten aan de baten
aan te passen. Het gaat er echter
maar om,of de werkgevers dit ook bij
kunnen benen.
Wij hopen, dat na deze week de
voorjaarswerkzaamheden goed op
gang kunnen komen, en dat ons
voorlopig veel regen bespaard blijft,
omwille van de struktuur van de
grond.
Uit alle prijsberichten kunnen we de
grote verschillen in prijs waarnemen,
het allerbelangrijkste voor de toe
komst is de kwaliteit van het aange
boden produkt. Wanneer we klaar
zijn met de snoei is het raadzaam, die
rassen met de kleine schaar na te lo
pen, waarvan de maat soms tegen
valt. Een extra knip in het vruchthout
kan de maatsortering gunstig beïn
vloeden.
Ais uitvoeringsmaatregel voor het
verplicht labelen van groente heeft
het Centraal Bureau van Tuinbouw
veilingen besloten dat voor klasse I
kwaliteit verplicht gebruik gemaakt
moet worden van de z.g.n. 4-
kleurenlabel met het Hollandmeisje.
Voor klasse II kwaliteit mag de vier-
kleurenlabel met het Hollandmeisje
niet worden gebruikt, maar is een
uniforme label met zwarte opdruk
verplicht. Het Centraal Bureau voor
de Tuinbouwveilingen heeft er op
gewezen dat de voorbedrukking van
de labels machinaal dient te gebeu
ren. De verplichting tot het labelen
van groenten wordt gefaseerd inge
voerd en wel volgens het volgende
schema:
reeds van kracht: uien en sjalotten in
balen;
per 1 mei 1981: aubergines, bleek
selderij, Chinese kool, komkommers,
koolrabi, meloenen (op basis van
C.B.norm), paprika, radijs, snijbo
nen en slabonen, tomaten voorals
nog met uitzondering van klasse I
tomaten. Voorts op basis van C.B.
norm: broccoli, courgettes, knolven
kel, rettich en ijsbergsla.
- bij de stooktuinbouw verduisteren
dreigende prijsstijgingen van de
energie de toekomst aanmerkelijk
- in de fruitteelt dient in rasver
nieuwing te worden geïnvesteerd,
waar voor de individuele fruitteler
aan geld (en rentabiliteit) ont
breekt om die door te voeren
- de regelmatige negatieve publici
teit over het noodzakelijk gebruik
van chemische middelen heeft een
belangrijke weerslag op de toch al
moeilijke rentabiliteit
- de voortgaande kostenstijgingen
blijven het voortbestaan van vele
ondernemingen ondergraven als
de resultaten van oogstjaar 1980
slechts een gevolg zijn van on
gunstige oogst- en teeltomstan
digheden elders
De Tuinbouwkommissie heeft zich in
de vergadering van 27 februari j.l. op
deze en andere zaken beraden.
B innen de tuinbouwsektor wordt
hard gewerkt om de gebruikte hoe
veelheid energie te beperken. Ener
giebesparende kassen, aangepaste
teeltmethoden en andere rassen vor
men onderwerpen van onderzoek,
die hoopvolle perspektieven bieden,
maar die nadere beproeving vragen
alvorens klaar voor de praktijk te
zijn. De tuinbouw moet dan de gële-
genheid krijgen om de onderzoeks
resultaten in de praktijk te brengen.
Er dreigt evenwel een lastenverzwa
ring Tri de vorm van een steile verho
ging van de gasprijs die de vereiste
investeringen onmogelijk maakt.
Nog steeds is de bedrijfstak onder
nemend genoeg om uitdagingen te
aksepteren. Ook de stijgende ener
gieprijzen en de gevolgen daarvan
worden open tegemoet getreden. Bij
een grote en plotselinge stijging van
de energieprijzen wordt elk perspek
tief echter weggenomen op overle
ving.
De tuinbouwkommissie is daarom
van oerdeel dat een zeer geleidelijke
verhoging van de gasprijs moet wor
den nagestreefd. Afwikkeling van de
bij de vorige overeenkomst gemaakte
afspraken is bovendien voorwaarde
alvorens over nieuwe voorwaarden te
praten.
De stimulans moet worden gevolgd
door investeringen in vernieuwing
van de opstanden. Een deel van het
thans bestaande rassenassortiment
dient door moderne rassen te worden
vervangen. De bedrijfsresultaten
hebben in de afgelopen jaren even
wel niet tot reserveringen voor deze
investeringen kunnen leiden. Welis
waar bestaat er in principe de moge
lijkheid om voor deze investering
rentesubsidie te verkrijgen maar die
is onvoldoende om de financierings-
problematiek in de fruitteelt effek-
tief te verlichten.
Bovendien blijven de stimulerings
premies op afzetverbetering en ver
hoging van de bijdrage in de premie
van de hagelverzekering naar de me
ning van de tuinbouwkommissie
noodzakelijk.
per 1 juni 1981: prei, spruiten, uien
en sjalotten anders dan bovenver
meld, witlof, kropsla.
Aan de A.I.D. is verzocht de kontrole
op de naleving te intensiveren in de
handelsstadia na en buiten de afle
veringen door de veilingen. De
K.C.B.kontroleurs zijn geinstrueerd
om binnen het raam van het eerder-
bedoelde tijdschema in het bijzonder
toezicht uit te oefenen op de naleving
R. Hoiting
van de aanduidingsvoorschriften bij
de verschillende groentengewassen.
Voor het bestellen van de labels kunt
u zich wenden tot de veiling waar u lid
van bent. De prijs van bedrukte labels
zal 0,02 per stuk zijn, blanko labels
(die u dan wel zelf met de schrijfma
chine moet invullen) gaan f 0,01 per
stuk kosten.
Daar in het seizoen geen labels ge
drukt kunnen worden is het zaak deze
zo spoedig mogelijk te bestellen.
dene ijsslarassen voor de diverse
teelten heeft de eigenschap unifor
miteit zwaar gewogen omdat daar
volgens de proefveldwaarnemers een
groot probleem ligt bij de toepassing
van een eenmalige oogst. Bij eenma
lige oogst moet ruim 80 procent
oogstbare kroppen goed mogelijk
zijn. Vooral in de zomer- en herfst-
teelt ligt bij enkele rassen het aantal
niet toegekomen kroppen erg hoog.
Ook het optreden van tuitplanten
kan bij een aantal rassen aanzienlijk
zijn. Het percentage goede kroppen
kan tevens sterk gedrukt worden
door het optreden van rand (vooral
in de zomer), erwinia (vooral in de
nazomer en herfst) en het wit (vooral
in de herfst)._Door een goede smet-
bestrijding met Ronilan en Rovral
kan de erwinia-aantasting sterk on
derdrukt worden. Beide middelen
onderdrukken ook de wit-aantasting.
De geteste rassen voor de herfstteelt
bezitten alle de resistenties tegen de
fysio's 1, 2, 5, 6 en 7 van het wit,
behalve Y 16 waarvan het witpa-
troon niet bekend is.
(RIVRO-Rassenbericht nr. 604)
Door F. van der Zweep en P. Riepma
(RIVRO)
oals bekend is met ingang van 1 september 1980 een Produkt-
schapsverordening van kracht geworden met betrekking tot het aan
duiden van kwaliteiten enz. op alle ter veiling aangevoerde fruit. Nu is
bekend gemaakt dat ook in de groentesektor de aanduidingsverplich
ting toegepast zal gaan worden. Dit wil zeggen dat met ingang van
bepaalde data alle ter veiling aangevoerde colli met groente voorzien
moeten zijn van een label of sticker waarop is aangegeven wie de
aanvoerder is, welk produkt het betreft, wat het gewicht is en wat de
inhoud is.
Met de opkomende interesse van de
Nederlandse tuinder voor nieuwe
produkten is de ijsslateelt in de be
langstelling gekomen. Afgelopen ja
ren is er op verscheidene plaatsen
oriënterend onderzoek verricht naar
de bruikbaarheid van vele ijsslarassen
voor de Nederlandse tuinder. Uit dit
onderzoek zijn een aantal rassen ge
schikt gebleken om in 1980 voor ver
dere beproeving in aanmerking te
komen. De rassen zijn afzonderlijk
voor iedere teeltperiode geselekteerd.
Het onderzoek is uitgevoerd door het
RIVRO/PAGV in samenwerking net
de proeftuinen Breda en Meterik.
Hieronder volgt een korte samenvat
ting van de verkregen resultaten.
Proefopzet en uitvoering
De proeven zijn aangelegd op de
proeftuinen Breda en Meterik en op
de tuin van het PAGV te Alkmaar.
Voor enige teeltgegevens zie tabel 1.
Bij iedere teelt zijn alle rassen in hun
"visueel optimale" stadium beoor-*
deeld op hun uniformiteit, totale
plantomvang, hoeveelheid omblad,
kropomvang, vastheid van de krop
en hun voorlopige gebruikswaarde.
Voor een aantal eigenschappen zie
tabel 2. Er is gebruik gemaakt van
éénmalige oogst met verschillende
oogsttijden. Door van verschillende
oogsttijden gebruik te maken is het
mogelijk om een goed beeld te krij
gen van de samenhang tussen het
percentage kwaliteit I aan de ene
kant en het gemiddeld kropgewicht,
het percentage rand en erwinia, het
percentage achtergebleven planten
en het percentage overrijpe, gebar
sten kroppen aan de andere kant.
Ook wordt een goed beeld verkregen
van de toename van de vastheid in de
tijd. Voor tabel 2 is van iedeY ras per
proefplaats alleen het meest optima
le oogsttijdstip verwerkt. Als meest
optimaal wordt beschouwd: een zo
hoog mogelijk percentage kwaliteit I
met daarbij een voldoende hoog ge
middeld kropgewicht 600 gr.).
Samenvatting
Bij de beoordeling van de verschei-
11
