Goed bezochte NFO-Ontwikkelingsdag
voor fruitteelt
o
D e standhouders toonden zich te
vreden met de zakelijke resultaten.
Wel konstateerden zij een wat af
wachtende houding bij veel fruitte
lers. Er heerst weliswaar een stem
ming van vertrouwen over de oogst
1980 maar anderzijds is men zich
bewust van de kwetsbaarheid en de
onzekerheid voor de komende jaren.
D e voorzitter van de kring, de heer
W. de Jager, te Kapelle, konstateerde
in zijn openingswoord dat de toe
komst van de Nederlandse en de
zuidwestelijke fruitteler grotendeels
in handen ligt van hemzelf en van
zijn gezin. Daarmee sloot hij aller
minst uit dat de overheden geen taak
meer hebben om maatregelen te
treffen teneinde de bedrijfsvoering te
verbeteren. Zijns inziens is de bij
drage van de overheid aan de hagel-
verzekering te gering en is het ont
houden van een verwerkingssubsidie
aan het pereras Beurré Lebrun een
onrechtvaardige zaak. Naar de me
ning van de voorzitter komen we in
deze economisch moeilijke tijd
weer met beide benen op de grond te
staan, een grond die we hard nodig
hebben om te produceren en onze
welvaart zoveel mogelijk veilig te
stellen. Gezien 's lands financiën was
hij t.a.v. het inwilligen door de over-
Rl ecente ontwikkelingen geven vol
gens de voorzitter reeds aanwijzingen
over hoe het fruitbedrijf er de ko
mende jaren uit moet gaan zien:
CVr
Speciale aandacht voor pereteelt
In eigen hand
Fruitkoeling kan
miljoenen goedkoper
Pereteelt
p vrijdag 16 januari j.Lwerd door de kring Zeeland/West-Noord-
Brabant van de NFO de jaarlijkse ontwikkelingsdag voor de fruitteelt
gehouden. In de voormiddag en avond werd in de hal van de veiling
Kapelle de fruitteelt-mechanisatiebeurs gehouden. Ook de voorlichting
en de bedrijfsverzorgingsdienst waren hier aanwezig. De organisatoren
konden tevreden zijn want zowel voor de mechanisatiebeurs als voor
het middaggedeelte (met een drietal inleidingen)-bestond van telerszij
de grote belangstelling.
De Jonagold kan goed worden gebruikt voor omenten. De foto is van een
Golden, die 8 jaar geleden werd omgeënt met Jonagold.
Het toch wel aanwezige grotere ver
trouwen in de toekomst is gebaseerd
op de resultaten tot nu toe van de
gezamenlijke inspanning voor ver
betering van afzet en presentatie. De
tot nog toe behaalde prijzen worden
daaraan grotendeels toegeschreven.
Koelhuizen en koelcellen maken het
mogelijk om de afzet van appels en
peren gelijkmatig over het gehele jaar
te laten verlopen. Koelhuizen en
koelcellen vormen daarom een
belangrijke schakel in de keten van
producent naar consument.
Hard fruit fappels en peren) gaat naar
de consument via de koelcel.
heid van de wensen van de fruittelers
niet al te optimistisch.
"Alle bedrijven die de laatste jaren
hun appel aanplant regelmatig heb
ben vernieuwd met moderne rassen,
nauwe tot zeer nauwe plantafstanden
en als het enigszins kon met druppel-
bevloeiing er tussen, hebben tot hun
verbazing gekonstateerd, dat zelfs
driejarige percelen rendabel kunnen
zijn.
Tegelijkertijd zijn er percelen tussen
de 15 en de 20 jaar die ondanks een
hoge kilogram opbrengst verliezen
opleveren.
Als we dan ook het afgelopen jaar in
onze beschouwing betrekken en de
lijn door durven te trekken, houdt dit
in dat de appelteelt nog sneller afge
schreven en vernieuwd zal moeten
worden dan de 15 jaar die we al een
paar jaar hanteren.
De appelrassen zijn blijkbaar ook aan
mode onderhevig en of we het nu leuk
vinden of niet, wij zullen moeten le
veren wat de konsument vraagt, aldus
de heer de Jager die er gelukkig mee
zei te zijn dat een groot gedeelte van
de telers zoveel aanplant heeft kun
nen vernieuwen. Vooral in de ruilver-
kavelingsgebieden op Zuid-Beveland
is daardoor de stemming hoopvoller
dan in die gebieden waar de vernieu
wing achter loopt.
Daar komt volgens hem nog bij dat
we in tegenstelling tot de krisis in de
Om hard fruit - dat zijn appels en
peren - vers te houden wordt het in
de koelcellen op een lagere tempera
tuur gebracht. Het fruit blijft dan wel
dóórleven, maar de levensprocessen
verlopen langzamer dan in ongekoeld
fruit. Door het koelen remmen de
verouderingsprocessen af. In de
meeste koelcellen wordt bovendien
de ademhaling van het fruit geremd
door het op te slaan in een atmosfeer
met een laag zuurstofgehalte. Hier
door worden de levensprocessen ex
tra vertraagd. Dat betekent boven
dien minder produktie van warmte.
Overmatig energieverbruik
Een werkgroep van het Sprenger-
Instituut, bestaande uit de onderzoe
kers Bakker, Van Beek, Bons en
Sterling, houdt zich bezig met het
opsporen van gebreken bij koel
huizen.
Uit een steekproef bij ongeveer hon
derd bedrijven bleek dat er niet alleen
verbeteringen mogelijk zijn aan de
gebouwen, constructies en installa
ties, maar ook aan het gebruik ervan.
Opvallend was het hoge energiever
bruik van de apparatuur voor de
koeling.
Tijdens het koelproces wordt de
lucht langs de koelelementen geleid,
waardoor de temperatuur van de
70-er jaren met de zomerrassen Dis
covery, Sommerred, Alkmene, El-
star, Karmijn, Jonagold en nog meer
goede nieuwkomers t.o.v. het bes
taande sortiment een alternatief
hebben aan lekkersmakende en
mooie nieuwe appels. "Wij kunnen
ons niet permitteren rassen te telen
die al jarenlang onder de kostprijs
gewaardeerd worden". Hoewel fi
nancieel erg moeilijk adviseerde de
heer De Jager de telers toch met
klem om te gaan vernieuwen.
"Fruitkwekers, zo besloot hij, die
hun beroep uit willen blijven oefe
nen zullen dat alleen kunnen op een
jong en zich steeds weer verjongend
bedrijf'.
In het middaggedeelte van de ont
wikkelingsdag werd speciale aan
dacht besteed aan de pereteelt. Een
drietal inleiders ging in op een aantal
aspekten ervan. De heer J. Westerla-
ken, teeltchef van de Proeftuin "Naar
beter fruit" te Numansdorp, wees
erop dat van de landelijke pereteelt er
ca. 35% ligt in het Zuidwesten. Zijn
lucht daalt. Ventilatoren blazen de
gekoelde lucht door de koelruimte
heen. In de koelruimte wordt de lucht
dan weer warmer.
Deze opwarming is toe te schrijven
aan de warmte, die vrijkomt bij de
ademhaling van het fruit, maar ook
aan andere warmtebronnen, zoals in
straling door de wanden.
Wat men echter vaak over het hoofd
blijkt te zien is dat de circulatie zelf
ook warmte opwekt. De motoren yan
de ventilatoren en de wrijving van de
circulerende lucht langs de wanden
van de cel en langs het daarin op
geslagen fruit maken ook warmte
vrij. Deze warmte vraagt weer extra
koeling en dus extra energie. De on
derzoekers hebben vastgesteld, dat
deze extra energie meer dan 40% van
de totale hoeveelheid kan bedragen.
Zij stellen dat door minder te circule
ren drastisch bespaard kan worden
op het energieverbruik van veel koel
cellen.
Voor de Nederlandse fruitteelt is een
dergelijke kostenbesparing van zeer
groot belang, ook al omdat de con
currentie met het buitenland steeds
zwaarder wordt. De onderzoekers
verwachten dat de circa 1700 telers
van hard fruit en de veilingen samen
jaarlijks 2 4 miljoen gulden kunnen
besparen, wanneer zij de aanbevelin
gen van het Sprenger Instituut opvol
gen.
inleiding kan als volgt worden sa
mengevat:
In proeven met onderstammen is
aangetoond dat Kwee C vroeger
en regelmatiger vruchtbaar is dan
Kwee A en Adams.
Door bespuitingen met C.C.C.
vanaf het 2e groeijaar kan het
aantal bomen per ha worden op
gevoerd en mede daardoor zal de
aanloopperiode worden bekort.
GA3 is bij Triomphe de Vienne
onmisbaar, bij andere rassen kan
het in beurtjaren en na nachtvorst
een goed hulpmiddel zijn.
Bij Doyenné du Cornice kan
GA4/7 goede resultaten geven
als het toegepast wordt in beurt
jaren, bij slecht bloeiweer of na
nachtvorst.
De resultaten met wortelbehan
deling zijn wisselend.
In de jeugd moet men minder
snoeien en meer buigen.
Vruchthoutsnoei geeft een betere
maatsortering.
Wegnemen van 1-jarig hout bij
Doyenné du Cornice vermindert
de beurtjaren.
Het perensortiment is bijzonder
smal, aan sortimentsverbreding
zal uit het oogpunt van risikos-
preiding meer aandacht geschon
ken moeten worden.
Door de heer J. Ruissen, bedrijf-
Bergen op Zoom Vanaf 16 januari
ligt gedurende een maand ter inzage
het ontwerp van de eerste herziening
van het bestemmingsplan "De Li
nie". Bezwaren kunnen worden in
gediend bij de gemeenteraad.
Breda Vanaf 16 januari ligt gedu
rende een maand ter inzage het
goedgekeurde bestemmingsplan
"Tramsingel". Zij die bezwaren
hebben ingediend bij G.S. tegen de
vaststelling van het bestemmings
plan kunnen beroep instellen bij de
Kroon.
Oostburg Vanaf 17 januari ligt ge
durende een maand ter inzage het
goedgekeurde bestemmingsplan
"Pèse Schorre". Zij die tijdig bezwa
ren hebben ingediend, zowel bij de
gemeenteraad als bij G.S. kunnen
beroep instellen bij de Kroon.
St. Philipsland Vanaf 16 januari ligt
gedurende een maand ter inzage het
ontwerp-bestemmingsplan "Bedrijf
sterrein Provinciale Weg". Bezwaren
kunnen worden ingediend bij de ge
meenteraad.
Veldhoven Vanaf 15 januari ligt ge
durende een maand ter inzage het
ontwerp-bestemmingsplan "Buiten
gebied, herziening XXIX". Bezwa-
stakdeskundige van het Konsulent-
schap voor de Tuinbouw "Zuidwest-
Nederland" werd de positie van de
pereteelt in Zuidwest-Nederland uit
de doeken gedaan. Hij kwam tot de
volgende konklusies:
Het rendement van peren is over
een aantal jaren bezien niet beter
dan van appels; toch is de pere
teelt erg belangrijk voor een be
drijf. Men krijgt een betere risi-
koverdeling.
Men zal vooral bij de pereteelt de
mogelijkheden om beurtjaren te
voorkomen zo goed mogelijk
moeten benutten. Regelmatig
oogsten geven de beste resultaten
(dat speelt bij peren meer dan bij
appels!)
Verder is van belang een verbre
ding van het rassensortiment.
Een appelbedrijf met één pereras
bestuiver) is minder wense
lijk. Peren is een heel andere teelt
dan appels.
Er zijn goede exportmogelijkhe
den, maar er zal veel aandacht
moeten worden besteed aan maat
en presentatie.
Ontwikkeling van binnenlandse
markt is niet gunstig. Ook hier
geldt: zorg voor een goede pre
sentatie. Na dit seizoen kan wor
den vastgesteld dat het helpt.
De langere levensduur van een
perebeplanting geeft meer stabi
liteit aan het fruitbedrijf.
Het klimaat is in de kustgebieden
gunstiger voor peren. Dit kan de
fruitteler in het Zuid-Westen dus
ook benutten.
Tot slot behandelde de heer J. de
Coster, Konsulent van de Belgische
Boerenbond te Leuven de pereteelt
in de EEG. Zijn konklusies:
Vergeleken met de zuidelijke
teeltgebieden is er een voor
sprong in vakmanschap in de
noordelijke gebieden. Ook bij de
onderstammentoepassing is er
een te becijferen voorsprong.
Er dient virusvrij onderstam
men materiaal te worden ge
bruikt.
De resultaten van onderzoek
kunnen in noordelijke landen
snel in de praktijk worden toege
past. In zuidelijke landen gaat
men er gauwer toe over om maar
af te schrijven.
De belangrijkste rassen uit de
noordelijke gebieden komen ver
houdingsgewijs in mindere mate
voor in zuidelijke gebieden en
lijken goed te handhaven.
De noordelijke gebieden liggen
dichter bij de konsumptiegebie-
den: een voordeel in verband met
de stijgende transportkosten.
Afsluitend kan worden gekonsta
teerd dat de NFO op een geslaagde
ontwikkelingsdag terug kan zien.
ren kunnen worden ingediend bij de
gemeenteraad.
Schijndel Vanaf 16 januari liggen
gedurende een maand ter inzage de
ontwerp-bestemmingsplannen
"Plein" en "Molendijk". Bezwaren
kunnen worden ingediend bij de ge
meenteraad.
Sprang Capelie Vanaf 19 januari ligt
gedurende een maand ter inzage het
gewijzigd vastgestelde bestemmings
plan "Berkhaag West I". Zij die tij
dig bezwaren hebben ingediend bij
de gemeenteraad alsmede zij die be
zwaren hebben tegen de in de voor
schriften aangebrachte wijzigingen
kunnen bezwaren indienen bij G.S.
Vlissingen Vanaf 20 januari ligt ge-,
durende een naand ter inzage het
ontwerp van het besluit van b. en w.
met toelichting en kaart, tot vaststel
ling ex art. 11 van de Wet op de
Ruimtelijke Ordening van de tweede
planverandering van het op 19 no
vember 1976 door de raad vastges
telde en op 27 juni 1977 door G.S.
van Zeeland gedeeltelijk goedge
keurde bestemmingsplan '"t Wissel".
Bezwaren kunnen worden ingediend
bij de gemeenteraad.
VMWWWVWVVWWWWMA/VWWVVWWWVVWWWWVWWWVWWW^WW
10