KNLC
kommerrtaar
Gundelach
Het pachtersvoordeel
en de beroepskeuze
«te
IVIet ontsteltenis nam ik dinsdag
morgen kennis van het overlijdensbe
richt van Gundelach. Reeds enige tijd
cirkuleerden berichten over zijn
zwakke gezondheid. Wie hem de
laatste tijd geregeld ontmoette, kon
ook al niet aan de indruk ontkomen
dat hij wel erg veel van zichzelf verg
de. Dat het nu kort na zijn herbenoe
ming zo dramatisch zou eindigen kon
natuurlijk niemand vermoeden.
Ik heb zelf nooit onder stoelen of
banken gestoken geen bewonderaar
van het beleid van Gundelach te zijn.
Dat neemt niet weg dat zeer zeker
toch zijn grote invloed in Brussel en
zijn belangrijke bijdrage aan de ont
wikkeling van de Europese Gemeen
schap en in het bijzonder het ge
meenschappelijk landbouwbeleid on
derkend moet worden.
H et vestigen van een vruchtgebruik geschiedt in de meeste gevallen
bij testament. Het is de gebruikelijke manier om de langstlevende ouder
financieel inkomen te verschaffen, terwijl de vermogensbestanddelen
waarop het vruchtgebruik rust reeds naar de kinderen overgaan.
I n de huidige Suksessiewet wordt in
artikel 10 aangegeven dat al wat ie
mand ten koste van erflaters vermo
gen heeft verkregen in verband met
een rechtshandeling, waarbij de
Landbouwschap ondersteunt
landelijke organisatie
rundveeverbetering
SUBSIDIE
ACHTERSTALLIG
ONDERHOUD TUINEN
EN PARKEN
De werkelijkheid van 1981
BIJDRAGEREGELING
GEVELISOLATIE
BESTAANDE KASSEN
KAN UITGEVOERD
Het zat er van jongsaf in Piet zou boer worden op "Alles wisselt" een
boerderij die al vele jaren in het bezit was van de familie en waar ze
goede en slechte tijden hadden beleefd. Grootvader was er erg blij mee,
mede omdat de familietraditie werd voortgezet en er weer een Piet van
Wullem boer werd. De vader van Piet wilde het doen zoals zijn vader het
ook had gedaan.
Eerst een goede opleiding met de nodige kursussen, toen in maatschap
met zijn vader, met inbreng van gebruik en genot van de grond en
gebouwen en de eigendom van de werktuigen. Laten we eerlijk zijn. Piet
en zijn vader boerden goed en hij had zowaar een kapitaaltje vergaard
voor hij zelfstandig boer werd.
In overleg met boekhouder en eko-
nomisch sociaal voorlichter had
vader het bedrijf aan Piet verpacht
(we praten nu over 10 jaar gele
den). Alles ging goed, ook bij hem liet
de naam van de boerderij het werke
lijke leven zien. Toen de vader van
Piet plotseling overleed werd beslo
ten, dat Piet van de boerderij 26 ha
zou kopen en zijn zuster 13 ha. en aan
hem verpachten. Omdat de zuster en
haar man een goede baan hadden
ging het hen niet om het rendement,
ze verdienden genoeg aan hun salaris.
Voor Piet een uitkomst hij kwam
hierdoor immers voor lagere lasten.
Zijn zuster en zijn zwager gunden
hem dat van ganser harte. Men had
alles laten waarderen door erkende
taxateurs.
Voor een prijs van 12.500 per ha
had de overdracht plaatsgevonden.
Piet en zijn vrouw moesten wat zui
niger aandoen om de rente- en af
lossingsverplichtingen op te kunnen
brengen dit was immers aanmerke
lijk meer dan de pacht. Ruim een
jaar later, na de overdracht van de
grond, ze waren aan het aardappelen
rooien kwam er een brief van de in-
spekteur van belasting, waarin stond
dat het pachtersvoordeel was vastge
steld op 520.000, omdat de waarde
het vrije verkeer op het moment
van overdracht was bepaald op
32.500 per ha. Afrekening van dit
pachtersvoordeel zou phs plaatsvin
den bij verkoop van de boerderij ook
aan de kleine Wim die inmiddels 12
jaar was en ook boer wilde worden.
Het bedrag dat dan eerst naar de fis-
kus moet onder de huidige maatsta
ven in het tarief 20%-50% ligt tussen
de 104.000 en de 260.000. Toen
Piet zijn vrouw vroeg, waarom hij
niet at, zei hij: "Er is^een fiskale steen
in mijn maag gevallen, die me het
eten onmogelijk maakt, luister maar
eens!!!!" Het eten is onaangeroerd
blijven staan. Bij het aardappelrooi-
en kon hij 's middags geen enkel voer
meer bij de stortbak krijgen, omdat
zijn gedachten ergens anders waren.
Hij had al honderd maal de vraag
aan zichzelf gesteld:
a. het belasten van het pachtersvoor
deel bij overdracht ouders aan
kinderen is toch zeer onredelijk?
b. op een dergelijke manier wordt het
boeren voor velen door de Jiskus
toch onmogelijk gemaakt?
c. het is toch onmogelijk dat niet ge
realiseerde winst wordt belast?
d. vader verpachtte toch aan mij om
de overdracht nog enigszins moge
lijk te maken?
e. hebben we fouten gemaakt, boek
houder en sociaal ekonomische
voorlichter en notaris adviseerden
het toch ook?
Het ministerie van CRM heeft ook in
1981 subsidiemogelijkheden om
partikuliere eigenaren van buiten
plaatsen en landgoederen bij te staan
bij het opheffen van achterstallig
onderhoud aan hun tuinen en par
ken. Doel van de subsidiëring is het
voortschrijdend verval van uit oog
punt van kuituurhistorie en natuur
schoon belangwekkende tuinen en
parken zoveel mogelijk tegen te
gaan. Aanvragen kunnen tot 1 maart
1981 ingediend worden bij het mi
nisterie van CRM, Hoofdafdeling
Natuur en landschapsbescherming.
Postbus 5406, 2280 HK Rijswijk.
f. waarvoor ben ik eigenlijk bezig om
te werken?
g. hoe kan ik in een later stadium
deze fiskale claim betalen, ben ik
dan gedwongen om een belegger op
te zoeken?
Zij hebben 's avonds gebeld, naar de
voorzitter van hun organisatie, naar
verschillende kamerleden. Van de
kamerleden waren er bij die zeiden:
"Nooit van gehoord, maar het is on
mogelijk dat in dit land niet gereali
seerde winst wordt belast.
Het heeft onze aandacht hoor!"
"Krijgen we dan gauw bericht?
De beroepskeuze van onze zoon
hangt er namelijk nauw mee samen!"
J. Markusse
Vooral de laatste vier jaar was zijn
invloed binnen de Europese Commis
sie bijzonder groot. Niet in de laatste
plaats doordat hij zich steeds zelf met
grote werkkracht heeft ingezet. Ook
in Brussel gaat het leven verder. De
nu opengevallen plaats zal op zeer
korte termijn weer bezet moeten
worden. En dat betekent dat ook de
taakverdeling die binnen de nieuwe
Commissie vorige week afgesproken
was mogelijk weer op losse schroeven
gezet moet worden. Zeer zeker zal
ook uit een oogpunt van Europees
landbouwbeleid dit heengaan van
Gundelach de gang van zaken kunnen
beïnvloeden. Wij zullen moeten af
wachten wat op dit gebied de toe
komst brengt.
D e ontwikkeling van de Neder
landse land- en tuinbouw is in 1980
aanmerkelijk minder spektakulair
geweest dan gedurende een groot deel
der zeventiger jaren. Zo is het aantal
arbeidskrachten met slechts 2.000
afgenomen, tegen nog een afname
van 5.000 in 1979. Natuurlijk is hier
uit voor de toekomst nog geen harde
konklusie te trekken. Temeer daar
het aantal bedrijven even sterk afge
nomen is als in 1979. Toch lijkt de
voorzichtige konklusie gerechtvaar
digd, dat de tendens in de richting van
een zekere stabilisatie van het aantal
werkenden in land- en tuinbouw, zich
voortzet.
Met nog enige verdere afname van
het aantal bedrijven, doordat op
vooral de zeer kleine, niet-levensvat-
bare, bedrijven geen opvolger aanwe
zig is, lijkt de huidige ontwikkeling
daarom èn uit struktureel èn uit so
ciaal oogpunt niet ongunstig. Of ook
iedereen die nu in de landbouw blijft
werken overigens een redelijke belo
ning krijgt voor zijn inspanning zal in
sterke mate afhangen van het verloop
van de kosten en opbrengsten op de
bedrijven in de komende jaren. In
1980 bleek in elk geval die beloning
voor bijna alle sektoren veel te laag te
zijn. Onze eerste opdracht is om er
voor te zorgen dat die neergaande lijn
in de reële inkomens in land- en tuin
bouw weer in positieve zin wordt om
gebogen.
De inkomensverbetering zal zeker
niet enkel via verhoging van de pro-
duktiviteit gerealiseerd kunnen wor
den. Het zuilen vooral ook de prijzen
zijn die het zullen moeten doen. Van
daar dat wij de komende tijd extra
werk zullen moeten verrichten om
invloed uit te oefenen op de Europese
Commissie, de Ministerraad en het
Europees Parlement. In dit kader is
het uiteraard van belang dat de Eu
ropese Commissie op de meest korte
termijn weer volledig met een nieuwe
landbouwkommissaris in zijn midden
kan funktioneren.
Natuurlijk zullen we ook in 1981 weer
te maken krijgen met de gevolgen van
de algemene ekonomische ontwikke
ling om ons heen. Van direkte bete
kenis daarbij zijn in feite vooral de
ontwikkelingen van de overheidsuit
gaven, de kollektieve lastendruk en
de ontwikkeling van de koopkracht.
Volgens het Landbouwschap is een
efficiënte organisatiestruktuur van
de veeverbetering onontbeerlijk met
het oog op de kwaliteit van de
dienstverlening aan de veehouder en
de betrouwbaarheid van de infor
matie. Al in 1974 bij de oprichting
van de Stichting Gemeenschappe
lijke Informatieverwerking voor de
Rundveehouderij werd de doelstel
ling van een totale integratie gefor
muleerd.
De beste garantie hiertoe biedt een
organisatie, die niet alleen op tech
nisch niveau van voldoende omvang
is, maar die ook op bestuurlijk ni
veau een voldoende grote eenheid
vormt. De ontwikkeling die zich
Voor het overheidsbudget wordt
1981, ongeacht wie de verkiezingen
wint, zonder twijfel het jaar van de
waarheid.
Na de eerste energiekrisis in 1973 is
er eerst een paar jaar aan potverteren
gedaan, daarna was het pappen en
nathouden via een door de Tweede
Kamer aangeboden Bestek-beleid.
Maar nu is de rek eruit en zal er wer
kelijk omgebogen moeten worden in
arbeidskosten en vooral overheids
uitgaven. Enerzijds is dat nodig om de
steeds maar stijgende kollektieve
lastendruk een halt toe te roepen,
anderzijds om ervoor te zorgen dat
het overheidstekort tot redelijke
proporties wordt teruggebracht, zo
dat het bedrijfsleven de strop van een
onverantwoord hoge rente niet langer
om de nek voelt. Dat daarbij de
koopkracht van de individuele Ne
derlander enige jaren onder druk zal
komen te staan valt niet te vermijden.
Het is te hopen dat de politici die zich
opmaken voor de verkiezingsstrijd
het Kerst-reces met name ook hebben
benut om zich te bezinnen op hun
uitgangspunten en de moed zullen
opbrengen om de realiteit aan hun
kiezers voor te leggen, in plaats van
zich uit te blijven putten in schijnge
vechten die onze welvaart steeds ver
der ondermijnen. Vanuit de landbouw
zullen we daarom in de komende ver
kiezingstijd niet moeten schromen
onze stem te laten horen en vooral
aan te dringen op een beleid, dat meer
perspektief biedt voor die sektoren in
onze maatschappij, waar uiteindelijk
onze welvaart verdiend moet worden.
LIJTEIJN
De kommissie van de Europese Ge
meenschappen heeft onlangs mede
gedeeld geen bezwaar te hebben
tegen het Besluit gevelisolatie in be
staande kassen van het Ontwikke-
lings- en Saneringsfonds voor de
Landbouw. Bij dit besluit werd des
tijds bepaald, dat bijdrageverlening
slechts zou plaatsvinden, indien de
Kommissie van de Europese Ge
meenschappen daartegen geen be
zwaar zou hebben.
Met de afwerking van de ongeveer
125 aanvragen, die in afwachting van
de goedkeuring van de regeling wer
den ingediend, zal nu een begin
kunnen worden gemaakt.
De aanvragers kunnen binnenkort
een beslissing op hun aanvragen te
gemoet zien.
De sluitingsdatum voor het indienen
van aanvragen voor deze regeling is
bepaald op 15 augustus 1981. Mocht
het aantal aanvragen voor deze re
geling daartoe aanleiding geven, dan
kan de aanvraagtermijn worden be
kort.
heeft voltrokken op bedrijfs- en re
gionaal niveau zal ook op landelijk
niveau dienen plaats te vinden. De
beste konstruktie voor een dergelijke
organisatiestruktuur lijkt één lande
lijke organisatie met een opbouw
vanaf de basis oftewel de individuele
veehouder.
Het bestuur van het Landbouwschap
*acht het wenselijk betrokken te blij
ven bij de diskussies die tot deze
struktuur moeten leiden. Dit niet al
leen vanwege de financiële en toe
zichthoudende taak, maar ook van
wege de algemene belangen beharti
gende funktie van het Landbouw
schap.
O,
'ok tijdens leven kan een derge
lijk vruchtgebruik gevestigd worden.
Stel u schenkt bij notariële akte aan
een kind obligaties ter waarde van
100.000,- onder voorbehoud van
vruchtgebruik ten behoeve van uzelf.
Aan schenkingsrecht is dan door het
kind verschuldigd over de waarde
van hetgeen wordt verkregen n.l. de
blote eigendomswaarde. Afhankelijk
van uw leeftijd is deze waarde lager
naarmate u jonger bent. Dit is ook
wel begrijpelijk omdat het kind dan
langer moet wachten tot het de vol
ledige beschikking over de geschon
ken zaken krijgt.
Bent u als schenker 60 jaar dan be
draagt de blote eigendomswaarde
40%; bij 55 jaar 34% en bij 50 jaar
28%.
Bent u derhalve 60 jaar op het mo
ment van schenking van bovenbe
doelde obligaties dan betaalt het
kind schenkingsrecht over
40.000,— Deze obligaties verd
wijnen uit uw vermogen waardoor
op het moment van overlijden er
geen heffing van suksessierecht over
deze bezitting meer plaats heeft. Dit
lijkt een erg aantrekkelijke manier
om vermogen over te doen aan de
kinderen. Laat u de obligaties door
vererving overgaan naar het kind,
dan is er recht verschuldigd over de
volle/ 100.000,-.
De wetgever heeft één en ander tijdig
onderkend en reeds in de memorie
van toelichting op art. 9 van de Wij
zigingswet van 1897 wordt geschre
ven: "De omzetting van iemands
volle eigendomsrechten in een
vruchtgebruik of in een van het leven
afhankelijke uitkering is een meer
malen aangegrepen middel om te
bewerken, dat hij bij zijn overlijden
niet van betekenis zal nalaten".
overledene partij was, wordt geacht
krachtens erfrecht door het overlijden
te zijn verkregen. Wel moet daarbij
erflater door de rechtshandeling tot
zijn overlijden het genot hebben ge
had van een vruchtgebruik of een pe
riodieke uitkering.
U itgaande v^n het voorbeeld van
100.000,- geschonken obligaties
met een blote eigendomswaarde van
40.000,- betekent de huidige wets
bepaling dat bij overlijden van de
schenker het kind alsnog suksessie
recht moet betalen over de geschon
ken zaken. Wel is aftrekbaar datgene
waarover het kind reeds heeft moe
ten betalen, in ons voorbeeld
40.000,-. Bij overlijden is derhalve
recht verschuldigd over 60.000,—
waardoor de totaal waarde van het
geschonkene geheel onder de heffing
van het schenkings- resp. suksessie
recht is gevallen.
De wettelijke bepaling kan ook van
toepassing zijn indien door een ou
der renteloos van een kind wordt ge
leend het bedrag dat eerst aan dat
kind is geschonken of anders gezegd
het renteloos schuldig erkennen van
een geldsom. Ook is de bepaling
toepasbaar bij het schuldig erkennen
onder beding van abnormaal lage
rente. In al deze gevallen moet er wel
iets ten koste van erflaters vermogen
zijn gekomen, zonder dat daarover
schenkingsrecht is geheven. Wordt
wel over de volle waarde dit recht
geheven dan kan bij overlijden nim
mer gesteld worden dat iets ten koste
van erflaters vermogen is gekomen.
De konklusie van mijn verhaal is dat
het vestigen van een vruchtgebruik
tijdens leven geen grote besparing
aan suksessierecht oplevert. Wel
blijft natuurlijk het voordeel dat een
stuk progressie in het tarief wordt
voorkomen, omdat het belasten van
40.000,- en later 60.0Qp.-
goedkoper is dan éénmaal
100.000,-.
Veerbeek.
Alle landelijke organisaties, die in Nederland werkzaam zijn op het
terrein van de veeverbetering zullen op den duur samengaan. Dit is
tenminste het uitgangspunt van het beleid van het Landbouwschap, dat
deze volledige integratie tijdens zijn openbare bestuursvergadering van
woensdag 7 januari jl. heeft besproken. Bij de veeverbetering gaat het
om aktiviteiten op het gebied van Kunstmatige Inseminatie (KI), de
melkproduktiekontrole, de rundveestamboeken en de centrale regis
tratie en administratie der dieren en de verwerking van de bij de dieren
behorende gegevens.
