Kans op schone zuivelmarkt
in 1981 groot
Jaarvergadering Stichting Gezondheidsdienst
voor Dieren
i
De marktnotering voor
schapen
Voorzitter Produktschap Zuivel:
De Nederlandse zuivel in 1980
Meer geldmiddelen voor schapenfokkerij
O
niet zijn eerste keus stelde hij dat een
contingentering op korte termijn een
werkzaam middel kan zijn ter stabi
lisering van de produktie. Zulks on
der de voorwaarde dat er een prak
tisch werkbaar en rechtvaardig sys
teem wordt ingevoerd. Hij wees erin
dit verband nog eens uitdrukkelijk
op niet bereid te zijn de vooraan
staande positie die Nederland in de
zuivel met hard werken en grote fï-»
nanciële offers heeft opgebouwd, op
te offeren.
Volgens de voorzitter van het pro-
duktschap betekent contingentering
De voorzitter van het Produktschap voor Zuivel de heer H. Schelhaas
acht het verantwoord te voorspellen dat de Europese Zuivelmarkt tot
medio 1981 schoon zal blijven Hij acht het zelfs niet onwaarschijnlijk
dat het gehele jaar 1981 een schone zuivelmarkt te zien zal geven,
vooropgesteld een evenwichtig exportrestitutiebeleid.
Hij zei dit woensdag 14 januari j.l. in zijn nieuwjaarsrede in de openbare
bestuursvergadering van het schap te Rijswijk.
Drs. Schelhaas konstateerde dat de
zuiveluitgaven van het Europees
landbouwfonds in 1980 verkon-
dingsgewijs minder zijn gestegen dan
de totale landbouwuitgaven, dit me
de als gevolg van de toenemende
vraag op de wereldmarkt die het
mogelijk maakte de restituties be
langrijk te verlagen. Hij zei het niet
onmogelijk te achten dat ondanks de
sterk verlaagde restituties in 1981 de
vraag naar zuivelprodukten vanuit
de derde landen althans voorlopig
onverminderd krachtig blijft.
Besparing.
Mede op grond hiervan verwacht het
produktschap voor 1981 een aan
zienlijke verlaging van de zuiveluit
gaven. Wel zijn volgens de voorzitter
ook voor 1981 de zuiveluitgaven nog
steeds te hoog. Een extra besparing
kan volgens hem gerealiseerd wor
den wanneer de E.G. met Rusland
een regeling zou treffen m.b.t. de
boterexport. Met zo'n regeling is
naar zijn mening een verdere verla
ging van het E.E.G.-huishoudboekje
met ca. 1 miljard zeker mogelijk.
Hoewel de heer Schelhaas de be
trekkelijkheid van het zuivelover-
schottenprobleem nog eens onder
streepte (er is elders veel schaarste)
konstateerde hij wel dat de politieke
bereidheid om nog meer geld uit te
geven aan het Europees zuivelbeleid
zonder meer nihil is. Ofschoon zeker
Drs. H. Schelhaas.
het einde van een verdere ontwikke
ling naar regionale specialisatie die
zelfs tot het tegendeel kan leiden.
"Invoering van een contingentering
(of wat hetzelfde is superheffing) op
de produktiegroei per individuele
melkveehouder) zou de meest ingrij
pende zuivel-politieke beslissing zijn
sinds de totstandkoming van de ge
meenschappelijke zuivelmarkt tot nu
toe.
Sedert oktober '80 wordt in ons land de representatieve marktprijs voor
slachtlammeren door het produktschap voor vee en vlees (pw) vastge
steld aan de hand van een wekelijkse prijsopgave van 8 exportslachte
rijen. Sedertdien worden deze prijzen wekelijks in het pw-statistisch
weekrapport opgenomen.
Naar de mening van de pw-advieskommissie regelingen schapen is dat
de beste methode om tot een juiste marktprijsnotering te komen. En dat
is weer .belangrijk omdat het verschil tussen de door de EG-landbouw-
ministers vastgestelde referentieprijs van 8,80 per kg lamsvlees voor
de periode '80/*81 èn de marktprijs, in de vorm van een premie per ooi
aan de schapenhouders wordt uitbetaald. De marktprijs beïnvloedt dus
rechtstreeks het inkomen van de schapenhouders.
Ook in 1980 ontwikkelde de Nederlandse zuiveUich overeenkomstig
het model van de economische groei. Het aantal melkveehouders
nam af met 5000 - 6%); het aantal melkkoeien steeg met 2%. Als
gevolg hiervan steeg het gemiddeld aantal melkkoeien per bedrijf
van 32,5 naar 35,1. Het percentage melk dat per melktank werd
opgehaald, steeg van 80% naar 89%, het aantal ligboxenstallen van
16.000 naar 18.000. Gelijk bleef alleen de gemiddelde melkproduktie
per koe (ca. 5040 kg). De gemiddelde melkproduktie per bedrijf steeg
van 162.000 kg naar 176.000 kg, waarmee deze aanzienlijk groter is
dan op het "modale" Europese melkveebedrijf, van 60.000 kg, waar
op in de Europese landbouwpolitiek wel gemikt wordt.
Het aantal zuivelondernemingen daalde van 62 naar 58, waardoor de
gemiddeld verwerkte hoeveelheid melk per onderneming steèg tot
ca. 200 miljoen kg. Het aantal melkverwerkende bedrijven daalde
van 158 naar 154. De cijfers betreffende het aantal werknemers
komen met een vertraging van één jaar beschikbaar. Het meest
recente cijfer vermeldt een aantal van 21.100 tegen 22.600 een jaar
eerder.
Naast de nieuw ontwikkelde note
ringsvaststelling acht de pw-advies
kommissie het gewenst, het bestaan
de systeem van veemarktnoteringen
te verbeteren. Tegelijkertijd wordt
dan kontrole uitgeoefend op de via
de exportslachterijen verkregen no-
teringèn. Die overigens door het pvv,
via boekhoudkundige kontrole, ook
nog nader bekeken wordt. Ter ver
betering van het al lang bestaande
systeem van vaststelling van de no
teringen op de schapenmarkten
(Purmerend, Sneek en Utrecht) is
daarom aan de veemarktdirekties
gevraagd, daarbij drie experts uit de
kringen van de producenten, de vee
handel en de exportslachterijen te
betrekken. Tegelijkertijd is aan de
betrokken organisaties gevraagd,
daarvoor experts voor te dragen.
Desgevraagd meldt het ministerie
van landbouw en visserij, van me
ning te zijn, dat de kpsten die daar
mee gemoeid zijn, niet bestreden
kunnen worden uit de zogenaamde
regeling (EG) medebewindskosten.
Aldus een notitie van het pvv-sekre-
tariaat aan het bestuur van dit pro
duktschap dat op 14 januari in Rijs
wijk in openbare vergadering bij
eenkwam.
In 1979 is bij het Landbouwschap een
Dienst Schapenverbetering in het
leven geroepen, met de bedoeling
steun te verlenen aan de schapenfok
kerij, omdat de resultaten van een
betrekkelijk kleine groep fokkers in
direct ten goede komen aan alle
schapenhouders in Nederland.
Het Produktschap voor Vee en Vlees
heeft in 1979 en in 1980 daartoe een
heffing opgelegd van 14 cent per ge
slacht of levend uitgevoerd schaap
ten behoeve van het Schapenfonds.
Nu het nieuwe Nederlands Texels
Schapenstamboek zich begint te
ontplooien en de computermatige
verwerking van stamboekgegevens
begint is het noodzakelijk om de
hiervoor genoemde heffing per 1 ja
nuari 1981 te verhogen van 14 naar 22
cent per stuk. Bij het Landbouw
schap en bij het Produktschap voor
Vee en Vlees is de bereidheid daar
toe uitgesproken. De totale heffing
op schapen blijft evenwel 61 cent per
stuk, omdat het Produktschap voor
Vee en Vlees een ander heffingson
derdeel met 8 cent heeft verlaagd.
1 ijdens de jaarvergadering van de Stichting Gezondheidsdienst voor
Dieren in West-Nederland gehouden op 7 januari jl. heeft direkteur dr.
J. Tesink een uitvoerige toelichting gegeven op de reorganisatie van
deze dienst. In West-Nederland is voor een opzet gekozen waarbij een
drietal vestigingen blijft bestaan, nl. één in Alkmaar, één in Goes en één
in Gouda welke laatste de hoofdvestiging wordt. In Gouda zullen met
name de volgende werkzaamheden worden gekonsentreerd: het mate
riaal dat ter onderzoek wordt aangeboden gaat naar Gouda zonder dat
dit overigens noemenswaardige invloed zal hebben op de onderzoek-
duur. Aanbrengen in Goes blijft mogelijk.
'ok de administratie wordt vdor
een belangrijk deel in Gouda onder
gebracht. De reorganisatie heeft tot
gevolg dat een zestal personeelsleden
in Goes op wachtgeld wordt gesteld.
Ook het kwaliteitsonderzoek van
melk van Zeeuwse en West-Bra
bantse veehouderijbedrijven zal
vanaf 1 januari 1981 niet meer in
Goes plaatsvinden.
De volgende werkzaamheden blij
ven ondermeer in de vestiging Goes
gehandhaafd:
- sekties met aansluitend, eenvou
dig laboratoriumonderzoek;
- melkonderzoek (mastitisbestrij-
ding);
- sperma onderzoek;
- onderzoek van materiaal dat we
gens beperkte houdbaarheid niet
naar Gouda kan worden opge
zonden;
- sommige onderzoeken voor der
den.
De heer Tesink gaf vervolgens een
overzicht van de aktiviteiten van het
afgelopen jaar:
De reorganisatie heeft gevolgen voor
de personele bezetting. Voor de ves
tiging Goes komt daar nog overheen
het feit dat het kwaliteitsonderzoek
van melk, afkomstig van Zeeuwse en
West-Brabantse veehouderijbedrij
ven, met ingang van 1 januari 1981
niet meer in Goes zal plaatsvinden.
Runderen
In Zeeland werden in 1980 géén ge-
10
vallen van tuberculose bij 'Zeeuwse
runderen vastgesteld. Elders in den
lande was het beeld wat-minder
rooskleurig.
Inzake de - eventuele - beëindiging
van het verplichte periodieke t.b.c.
onderzoek deelde de direkteur mede
dat in Brussel een aanvrage tot
beëindiging van de drie-jaarlijkse
tuberculinatie kan worden ingediend
mits het aanvragende land voldoet
aan een aantal voorwaarden op het
gebied van de t.b.c.-bestrijding. Eén
van deze voorwaarden is een slui
tende identifikatieregeling van
slachtrunderen, anders gezegd een
alternatief bewakingssysteem, terza
ke van de tuberculosebestrijding.
Abortus Bang
Onder de Zeeuwse rundveestapel
werden geen gevallen van brucellose
vastgesteld. In het kader van het zo
genoemde grensbewakingsonder-
zoek werden op 776 Zeeuws-Vlaam-
se rundveebedrijven 9290 jonge run
deren middels bloedonderzoek op
abortus Bang onderzocht met nega
tief resultaat. De kosten van dit on
derzoek bedragen 70.342,- en
werden betaald door de Stichting
Gezondheidszorg voor Dieren in
Den Haag.
Elders in den lande werden in 1980
21 bedrijven opgespoord welke bes
met bleken met abortus Bang.
Importrunderen
In 1980 werden in Zeeland 203 le
gaal, dus met certificaat, ingevoerde
runderen onderzocht op t.b.c., abor
tus Bang en leucose. Het resultaat
was:
t.b.c. 2 positief
abortus Bang 1 positief
leucose 4 positief
Op het bedrijf waar de 4 leucose po
sitieve importrunderen werden aan
getroffen werd, bij het naonderzoek,
nog één leucosepositief rund opges
poord.
Zoals bekend vindt vanuit Zeeland
een aanmerkelijke export van rund
vee plaats.
In 1980 bedroeg het aantal 4189
stuks, in 19794101 stuks; in 1978 was
dit aantal 5311.
Leucose
Bij het zoëven genoemde grensbe-
wakingsonderzoek werden de op
abortus Bang onderzochte bloed
monsters ook onderzocht op leucose.
Op één bedrijf werden 4 besmette
jonge runderen aangetroffen. Deze
runderen waren afkomstig uit Ne
derlandse rundveebedrijven.
Aangezien in 1980 ook elders in den
lande af en toe een leucosepositief
rund werd ontdekt, dit aantal be
droeg 30, kan men konkluderen dat
een zeer geringe besmetting met leu
cose in de Nederlandse rundveesta
pel aanwezig is.
Kwaliteitsonderzoek van melk
In ons laboratorium werden in 1980
onderzocht 59.491 diepkoelmon-
sters. In de onderzochte diepkoel-
monsters werd in 78 gevallen peni
cilline aangetroffen.
Bovendien werd ingevolge de voor
schriften 2 maal een tussentijds on
derzoek verricht, waarbij 4.723
monsters werden onderzocht. Hier
bij werd nog in 7 gevallen penicilline
aangetroffen, totaal dus 85 gevallen.
Het kwaliteitsonderzoek zal met in
gang van 1 januari 1981 niet meer
door een laboratorium worden ver
richt. De reden hiervan is dat het
kwaliteitsonderzoek met ingang van
01-01-1981 door een Stichting met
eigen personeel zal worden uitge
voerd.
In toenemende mate wordt de Dienst
in konsult gevraagd voor gerezen
problemen bij runderen, schapen en
varkens.
RUNDEREN
Door nogal wat bedrijven werd een
onderzoek gevraagd naar de oorzaak
van verwerpen.
Op een aantal van deze bedrijven
werd een sterke aanwijzing verkre
gen voor een chlamydia besmetting
als oorzaak van verwerpen en vroeg
geboorte (bloedonderzoek .en onder
zoek van verse nageboorte).
Behandeling van drachtige dieren
met een antibioticum is niet voor
100% afdoende terwijl van de melk
gevende runderen de melk geduren
de enige tijd niet afgeleverd mag
worden. Het verloop in de jaren vol
gende op een uitgebroken besmet
ting is niet voorspelbaar: in de
meeste gevallen worden slechts één a
twee jaar problemen ondervonden.
Op een aantal bedrijven is het ver
loop evenwel desastreus.
Kopergebrek werd op een aanzien
lijk aantal bedrijven waargenomen
tijdens de weideperiode.
SCHAPEN
In het kader van het onderzoek naar
een doelmatige bestrijding van de
zwoegerziekte heeft op 2 bedrijven in
Zeeland de schapenbiestvrije opfok
van lammeren plaatsgevonden.
Door een H.L.S. student is onder
leiding van de Gezondheidsdienst
van de moederloze opfok op één van
deze bedrijven een verslag gemaakt.
Dit verslag heeft de vorm gekregen
van een praktische handleiding voor
diegenen die lammeren moederloos
willen opfokken. De handleiding is
op ruime schaal verspreid onder de
schapenhouders in binnen- en bui
tenland en heeft gezien de vraaq
voldaan aan een behoefte.
Kopergebrek bij lammeren met als
gevolg ernstige verlammingsver
schijnselen werd op één bedrijf
waargenomen. Een aantal lammeren
is gestorven, de overige dieren toon
den een achterblijvende groei.
Ook bij geitenlammeren werd een
soortgelijk beeld waargenomen.
Grond en gras bleken een extreem
laag kopergehalte te bevatten.
Opvallend was het grote aantal be
drijven met huidwormziekte.
VARKENS
De Ziekte van Aujeszky werd met
zekerheid op 8 bedrijven vastgesteld.
Ter voorkoming van de ziekte op
opfokbedrijven en vermeerderings-
bedrijven wordt inenting van de
zeugen en het fokmateriaal geadvi
seerd. Het voorkomen van de ziekte
op mestbedrijven is minder eenvou
dig, zeker wanneer niet bekend is of
en hoe op de toeleveringsbedrijven
wordt geënt.
Vooral in Zeeuws-Vlaanderen nam,
met name in het najaar het aantal
gevallen van virusdiarrhee toe, ook
in het aangrenzende Belgische
Vlaanderen breidde de ziekte zich
uit.
BESTEMMINGS
PLANNEN
Middelburg Vanaf 12 januari ligt ge
durende een maand ter inzage het
ontwerp-bestemmingsplan "3e plan-
verandering Buitengebied". Bezwa
ren kunnen worden ingediend bij de
gemeenteraad.
Tilburg Vanaf 12 januari ligt gedu
rende een maand ter inzage het ont
werp-bestemmingsplan "Pater van
den Elsenplein, le herziening". Be
zwaren kunnen worden ingediend
bij de gemeenteraad.
Drunen Vanaf 8 januari ligt gedu
rende een maand ter inzage het ont
werp van een herziening van het be
stemmingsplan "Venne Oost". Be
zwaren kunnen worden ingediend
bij de gemeenteraad.
Eindhoven Vanaf 12 januari ligt ge
durende een maand ter inzage het
ontwerp van het bestemmingsplan
"XIV Woenselse Heide". Bezwaren
kunnen worden ingediend bij de ge
meenteraad. Tevens ligt vanaf 6 ja
nuari ter inzage het ontwerp-be
stemmingsplan "'t Eindje". Bezwa
ren kunnen worden ingediend bij de
gemeenteraad.
