Hoe te rijmen?
Een goede gezondheid toegewenst
Geen vrije dagen!
Aardappelverbruik in
Duitsland dalend
Wat zal 1981 brengen!??
De eerste dagen van het nieuwe jaar
zijn ook op SCHOUWEN-DUIVE-
LAND al weer voorbij, hetgeen deze
keer, qua weertype, stormachtig ver
liep. Vol goede moed zullen we weer
beginnen aan het nieuwe jaar en met
hoop wachten op wat het ons zal
brengen. Wat het ook moge worden,
naast alle goede wensen, die zijn uit
gesproken en alle goede voornemens,
die gepland zijn, staat vooral de ge
zondheid voor een ieder wel boven
aan. Een goede gezondheid is van
onschatbare waarde en een rijk bezit.
T.a.v. het bedrijf hopen we zodanig te
kunnen boeren, dat we in staat zijn de
De jaarwisseling heeft evenals elders
ook op WALCHEREN een rustig
verloop gehad. Een en ander ging wel
met het nodige knal- en vuurwerk ge
paard (waarde voor Nederland 30
miljoen gulden) maar ernstige balda
digheid en vernielingen bleven geluk
kig achterwege. Voor de huisdieren
waren het enkele beroerde dagen.
Kalmerende middelen worden er voor
aangeschaft, zo lazen we.
We zijn benieuwd of er onder onze
veehouders zijn, in de buurt van ste
den en dorpen, die ook nervositeit bij
hun veestapel hebben waargeno
men. 't Zou niet ondenkbaar zijn dat
de melkproduktie er wat door terug
gelopen is. Met al de "vrije" dagen
van de afgelopen weken realiseren
we ons dat er ook binnen de land
bouw wel erg grote verschillen zijn.
De veeloze bedrijven zijn nergens
aan gebonden, maar de veehouderij
bedrijven met name de melkvee
houders, varkens- en kippenhouders
hebben hun werkzaamheden met
dezelfde zorg en toewijding moeten
voortzetten. Gevolg, misschien wat
meer vrije uren, maar zeker geen
vrije dagen. Wanneer daar dan, door
omstandigheden ook nog maar een
matige beloning tegenover staat, dan
is dat een onbevredigende situatie.
Ondanks alles zullen we toch ook in
het nieuwe jaar moeten werken om
als zelfstandig ondernemer ons be
drijf jn stand te houden.
Niet terug....
De maatschappij gaat door en daar
moeten we met mee, zei onze H.I.D.
voor de bedrijfsontwikkeling in Zee
land ir. M. Sanders, op de onlangs
gehouden vergadering van de Kring
Walcheren van de Z.L.M. We kun
nen niet terug naar meer mensen in
de landbouw, of naar paardentrak-
tie. Wat we kunnen doen is streven
naar goede opbrengsten, waar mo
gelijk de bodemvruchtbaarheid ver
beteren en kosten besparen. Een
goede kwaliteit in verband met de
afzet blijft ook onze aandacht vra
gen. De heer Sanders verstrekte een
groot aantal cijfers betrekking lub
bende op de ontwikkeling van de
landbouw op Walcheren van de ja
ren 1960 naar 1980. Het blijkt dat de
oppervlakte kultuurgrond in ons ge
bied met 13% is afgenomen, voor
geheel Zeeland is dat 7%. Voor deze
avondvergadering bestond een zeer
grote belangstelling. Het is zeker
voor herhaling vatbaar. De cijfers
betreffende de landbouwtellingen
zullen t.z.t. worden vermeld in het
jaarverslag over 1980 van de Vereni
ging voor bedrijfsvoorlichting "Wal
cheren".
De afgelopen maand december was
vrij nat, vooral de eerste helft. Overi
gens was het klimaat vrij mild; tarwe
en grasland hebben een frisgroene
kleur. Het is het grasland aan te zien
dat het deze herfst weinig stukgetrapt
is.
financiële verplichtingen van gezin en
bedrijf na te kunnen komen. Deze
laatste zijn tegenwoordig niet gering
en stijgen nog steeds..In het alge
meen staan er maar geringe of in het
geheel geen hogere opbrengsten
tegenover. Eigenlijk moeten we het
alleen hebben van de vrije produk-
ten en die zijn nog al eens onderhevig
aan grote prijsschommelingen. Ge
lukkig zitten we momenteel niet
slecht met die prijzen, maar over het
geheel betekent het toch dat de basis
om boer te blijven (worden maar
wankel is. Het is dus noodzakelijk
alles in het werk te stellen om t.a.v.
alle facetten zo efficiënt mogelijk te
werk te gaan en blijven bekijken of
veranderingen/vernieuwingen tot
verbetering kunnen leiden.
Wanneer we momenteel de akker-
bouwsituatie op Schouwen-Duive-
land eens nader bekijken, dat moe
ten we vaststellen, dat we over het
geheel t.a.v. grond en werk niet staan
te juichen. Het ploegwerk is niet
overal klaargekomen. Alle winter
wortelen zijn nog niet geoogst. Het
vrij zachte weer in december is voor
de groei van de wintertarwe gunstig
geweest. Niet iedereen heeft zijn ge
plande oppervlakte wintertarwe
kunnen zaaien, door te natte gron-
domstandigheden, hetgeen dan
bouwplanwijziging tot gevolge zal
hebben. Daar zomertarwe en zo-
mergerst financieel nu niet zulke
aantrekkelijke gewassen zijn, zal er
gewikt en gewogen moeten worden
omtrent wat dan. De meer dan nor
male hoeveelheid regen op het einde
van 1980 heeft op vele percelen win
tertarwe verzopen plekken veroor
zaakt, hetgeen tot gevolg heeft ge
had, dat nu al vaststaat, dat dan bij-
^gezaaid (zomertarwe) moet worden
en in enkele gevallen zelfs geheel
overzaaien. Door de vele neerslag
kan ook gevoeglijk aangenomen
worden dat er nogal N-uitspoeling
plaats gehad heeft, waardoor de be
paling van de benodigde hoeveel
heid N in het voorjaar moeilijker
wordt.
We hebben nog geen voorjaar en er
kan nog van alles gebeuren, wat be
treft het weertype, maar grondonder
zoek op N-voorraad in het profiel kan
een belangrijke hulp zijn bij bepaling
van de benodigde N-hoeveelheid in
het voorjaar.
De prijsontwikkeling van verschil
lende produkten verloopt tot nu toe
niet ongunstig. Hopenlijk handhaaft
deze ontwikkeling zich in de komende
maanden, wat voor vele, eigenlijk
noodzakelijk, als zeer welkom erva
ren zou worden.
In deze eerste bijdrage van het nieuwe
jaar, willen wij U vanuit THOLEN
EN ST.PHILIPSLAND een voor
spoedig 1981 toewensen in uw gezin
en bij het werk op uw bedrijven.
Wat zal het landbouwjaar 1981 ons
brengen? Een vraag waarop wij in
deze eerste bijdrage, het antwoord
nog niet kunnen geven. Door de re
delijke goede aardappel- en uienprij-
zen op dit moment, is men minder
geneigd om alles door een donkere
bril te bezien. Anderzijds ervaren wij
dat de bedrijfsonkosten omhoog blij
ven gaan. Een eerste kennismaking
met o.a. de kunstmestprijzen voor
1981, is voldoende om met bezorgde
gevoelens vooruit te zien.
Hoewel ieder jaar op zich zelf staat,
doordat we in de landbouw zo sterk
afhankelijk zijn van de natuur, die de
kg-opbrengsten in zowel negatieve
als positieve zin kan beïnvloeden, en
Heet van de naald noemen ze dat, wat
een begin in 1981!! André van Duin
en Joop den Uyl met een glas melk. Is
me dat eventjes reklame voor ons
zuivelproduktü
Toch niet zo gek, dat er in deze
wereld een André van Duin is en dat
er melk is....
Ja, en dat er nog boeren zijn die na
oudejaars-avond op nieuwjaars-mor
gen de koeien weer bijelkaar trom
melen om te gaan melken.
Toch wel interessant de visie over
1981 te vernemen van allerlei pro
minenten. Ik kom tot de ontdekking
dat het allemaal gewone mensen zijn
- leiders - politici - kunstenaars of
filmsterren. Hoe bevoordeeld ze in
materieel opzicht soms ook mogen
lijken het blijkt lang niet altijd een
garantie te zijn om geluk en voldoe
ning te smaken.
Inmiddels zitten de eerste dagen van
'81 er al weer op en herneemt het
leven in DE KEMPEN zijn normale
ritme. We zullen ons weer meer bij
het werk kunnen gaan bepalen. Me
nigeen hoor je dan ook verzuchten.
"Fijn om weer aan de gang te kun
nen". Dat dit niet voor iedereen
geldt, is misschien toch iets om even
bij stil te staan.
"Veehouder kan niet van de wind
leven", aldus de kop van een artikel
in één van onze landelijke dagbla
den, waarin ing. Westra sekretaris
voor de veehouderij bij het Land
bouwschap zijn sombere geschiede
nis en toekomstverwachtingen
schetst. Volgens LEI - berekeningen
is het inkomen van de Nederlandse
veehouder in 1980 gedaald tot
17.000,— Uitgebreid wordt inge
gaan op tal van oorzaken die leiden
tot deze fatale gang van zaken. Als
eer^donkere wolk hangt de medeve
rantwoordelijkheidsheffing boven
het hoofd van de melkveehouder.
Opdraaien voor de kosten van het
zuiveloverschot?
Hoe te rijmen, dat er jaarlijks bij een
overschot aan rundvlees van 350
miljoen binnen de EG er 500 miljoen
buiten de EG door de vleesverwer
kende industrie geïmporteerd wordt?
Aansluiting
Valt het te verwonderen dat niet
iedereen enthousiast de hand weer
aan de ploeg slaat? Het betekent we
derom, dat velen van onze kollega's
met grote zorgen het nieuwe jaar be
gonnen zijn. Helaas misschien het
jaar waarbij ze de "aansluiting" zul
len missen. Immers iedere werkdag
sluiten negen boerenbedrijven! Ho
pelijk dat ze op een andere manier
weer aansluiting zullen kunnen vin
den.
Voorlopige berekeningen geven aan
dat in Duitsland het hoofdelijk ver
bruik aan aardappelen in 1979/1980
met 5,4 kg ten opzichte van vorig jaar
is gedaald tot 86,0 kg.
Het betekent een daling met in totaal
omstreeks 330.000 ton. Bij het kon-
sumptiecijfer is inbegrepen het ver
bruik aan aardappelprodukten om
gerekend tot verse aardappelen.
Het verbruik van deze produkten
steeg omgerekend in verse aardap
pelen van 18,7 kg tot 21,6 kg.
de prijzen van de vrije produkten die
van jaar tot jaar zo grillig kunnen
reageren op de vraag" en aanbod si
tuatie, zullen we de gevraagde 10%
prijsverhoging vanuit Brussel op de
gegarandeerde produkten, hard no
dig hebben om onze bedrijfstak niet
verder te laten uithollen. De Lei
prognoses voor 1980 bevestigen nog
eens de moeilijke situatie waarin veel
landbouwbedrijven op dit moment
verkeren. Een harde wens voor dit
jaar dat de inkomens-ontwikkeling
zich snel zal moeten verbeteren in de
landbouw, willen we nog eens dui
delijk neerschrijven. Aan het potver
teren op het verleden, en veel ar
beidsuren maken in het heden, zal
eens een eind dienen te komen!
In dit verband hebben we wat moeite
om onze wensen maar bescheiden te
houden, zoals onze alg.sekr. in zijn
hoofdartikel van 31 december j.l.
De feestdagen zijn weer gepasseerd
em de jaarwisseling zit er weer op.
Wat bedroefd staren we naar de oude
kalender en peinzen over de dagen
welke voor eeuwig zijn heengegaan.
Menige illusie hadden we gekoesterd,
doch veel is er anders uitgekomen
dan dat we verwacht hadden. Nu
staan we voor de nieuwe kalender
1981 en meerdere dagen zijn daarop
al aangekruisd voor te bezoeken ver
gaderingen en studiedagen. Zo rolt
het leven van de huidige landman
voort.
Diverse onderwerpen zullen a.s. sei
zoen behandeld worden en zo wordt
de parate kennis van de agrarische
ondernemer weer zoveel mogelijk
bijgespijkerd. Ook op ander gebied
zijn we van de partij en daarbij den
ken we dan speciaal aan onze bes
tuurstaak in ons waterschap. Voor de
nieuw benoemde bestuursleden een
hele kluif om straks wegwijs te raken
in de vele cijfers van rekeningen en
begrotingen. Een kursus voor wat
betreft zowel het binnen- als het
buitenbeheer van ons waterschap
zou beslist geen overbodige luxe zijn.
Door de jaren heen is er al veel ve
randerd in dat openbaar lichaam. In
de vijftiger en zestiger jaren stond in
de diskussies de veiligheid steeds
centraal. Thans is dit met de waterk
waliteit het geval, want haast driek
wart van de vergadertijd wordt nu
aan dit hoofdstuk besteed. In krin
gen van het waterschapswezen zijn er
ook immer goede tradities geweest,
maar ook deze dreigen meer en meer
verloren te gaan. In vroegere tijden
werd veelal tijdens een palingmaal
tijd afscheid genomen van oud-bes
tuursleden, maar ook dat is vergane
glorie geworden. Toch zouden we
graag zien, dat dit oude gebruik weer
in ere zou worden hersteld en dat het
dieet van het dagelijks bestuur voor
even terzijde zou worden geschoven.
Mede om die redenen wensen we
suggereerde. De landbouw is al jaren
bezig om in te leveren. Het gezegde
van minder meer verdienen, of de
broekriem zal nauwer aangetrokken
moeten worden in 1981, mag en kan
niet van toepassing op onze bedrijf
stak. De harde eisen die door de
georganiseerde landbouw vorig jaar
op de protest-vergaderingen zijn ges
teld, zijn naar onze mening ook in
1981 nog onverkort van toepassing.
Plicht
Naast deze verlangens zullen we
uiteraard als ondernemers in de
landbouw de plicht hebben, om alles
wat we in de hand hebben, optimaal
uit te zoeken, om een zo hoog moge
lijke financiële opbrengst te verkrij
gen op onze bedrijven. Een goed
evenwichtig samengesteld bouwplan,
dat aangepast is aan het arbeidsaan
bod en grondanalyse is mede een van
de belangrijke peilers waar men van
uit moet gaan, ook voor het jaar
1981!
In de moderne tarweteelt zijn het al
lemaal rekensommetjes welke erg
belangrijk zijn
nog helder water in onze sloten
waarin het voor de vis nog prettig en
gezond vertoeven is.
Wintertarwe
Nu we wat meer tijd hebben is er ook
kans geweest om de uitgezaaide
wintertarwe eens wat intensiever te
bekijken. Samenvattend komen we
tot de konklusie, dat we de tarwe in
drie groepen kunnen indelen. De
eerste groep is op tijd gezaaid en
staat er prachtig voor. In de tweede
groep zien we de trekkersporen van
het werken onder te natte omstan
digheden en hier en daar ook een wat
te dunne stand. Over de derde groep
kunnen we nog geen oordeel vellen,
want die tarwe is nog gewoon te jong
vanwege de late zaai.
Wat ons wel opviel was, dat de tarwe
welke begin november gezaaid was
tijdens dé vorst toen we geen bieten
konden rooien, er schitterend voor
staat. De opkomst hiervan was ge
weldig en eigenlijk hadden we toen
niet dikker hoeven te zaaien. Nor
maal doet men er onder zulke om
standigheden een paar "krapjes" bij,
maar dat blijkt niet nodig geweest te
zijn. In de moderne tarweteelt zijn
het allemaal rekensommetjes welke
wel erg belangrijk zijn. Juiste hoe
veelheid zaaizaad, ideale opkomst,
voldoende planten, dito halmgetal,
juiste aantal aren en korrels enz. enz.
Nog steeds zijn we bezig verklarin
gen te vinden voor de opbrengstver-
schillen welke vorige oogst zijn ge-
konstateerd en waarvan al onze
handelingen zijn genotuleerd. Dit
werkt opvoedend en duidelijk is ge
bleken, dat we nog niet genoeg op
schrijven.
Zaaibed- en zaaidiepte
onderzoek
Thans staat op stapel een zaaibed- en
zaaidiepte onderzoek. Zo op het eer
ste gezicht zou men nu al kunnen
stellen, dat we aan de zaaimachines
geen zaaipijpen meer nodig hebben.
Een prima zaadverdeling, overal even
ondiep uitgevoerd en dat alles onder
ideale omstandigheden gedaan, lijkt
ons de meest ideale start te wezen.
Misschien wordt dan later al het
goede u wel toegeworpen en mis
schien kan de graanteelt daarmede
ook wat eenvoudiger worden. We
weten het nog niet, maar het heeft wel
onze aandacht. Indertijd heeft het
Ramondt-systeem in onze aardappel
teelt veel bijgedragen aan de moder
nisering van deze teelt, met als gevolg
een geheel andere benadering van
moeilijkheden en mogelijkheden.
Daarom rees de vraag wat we aan de
basis bij het zaaien nog kunnen ver
beteren wat later een konstante op
brengstverhoging tot gevolg kan heb
ben. Zulke oplossingen zullen we zelf
moeten vinden, want daarvoor liggen
de kansen in de praktijk, op de per
celen tarwe.
8
