"Uitblijven besluiten schaadt
belangen bietentelers"
Er is toekomstperspektief voor de akkerbouw
-E en bedroevende vertoning welke niet ajleen schade toebrengt aan
het gezag van de Europese Commissie en de Ministerraad maar ook
schade aan de belangen van allen die bij de bietenteelt- en verwerking
zijn betrokken, aldus vatte de heer K.C. van Kempen, voorzitter van de
Suiker Unie, de situatie samen waarin men in de teelt en verwerking
van suikerbieten is beland: te late voorstellen, geen besluiten, grote
onzekerheden en geruchten over noodoplossingen. Drs. van Kempen
die sprak op de Jaarvergadering van de Suiker Unie te Breda, wees ook
met nadruk op de noodzaak dat de telers de keuze tussen de systemen
mengprijs en kontraktenstelsel tijdig, d.w.z. uiterlijk begin januari
1981, moeten kunnen maken.
In 1990 optimale produktie
mengvoeder in 10 tal fabrieken
N
D e heer van Kempen zei voorts de
stellige indruk te hebben dat autori
teiten weinig doen om de ongelijk
heid op te heffen tussen suiker en
isoglucose. Het gebruik van deze niet
met accijns belaste zetmeelzoetstof
Voorzitter Suiker Unie drs. v. Kempen:
Zwaard van Damocles
Suikerbieten-
kampagne korter
Uit rapport Cebeco-Handelsraad blijkt:
Accijns
Dr. ir. Vos bij Groninger Maatschappij van Landbouw:
Toekomst voor veldbonen en koolzaad
Lagere raming
Australische
tarweproduktie
D e heer van Kempen zei te ver
wachten dat de oogst van het lopende
boekjaar 1980/1981 bij de Suiker
Unie weer een nivo van ongeveer 3,9
miljoen ton zal halen bij een landelijk
totaal van 6,2 miljoen ton. De relatief
hoge opbrengst gaat gepaard met een
iets lager suikergehalte (\A%) dat
waarschijnlijk voor een deel is toe te
schrijven aan de vorstperiode begin
november. De Suiker Unie verwacht
dit jaar voor op aandelen geleverde
bieten een prijs te betalen die voor A-
én B-bieten rond 112,50 per ton
(exkl. btw) zal bedragen, aannemende
dat er dit jaar geen produktieheffing
zal worden opgelegd.
Volgens de laatste prognoses van
Suiker Unie zal de gemiddelde
opbrengst van suikerbieten dit
jaar ruim 51 ton per hektare be
dragen bij een rendement van
14,2%. Dit betekent voor de Sui
ker Unie een produktie van
550.000 ton bij een landelijke
produktie van 880.000 ton. De
gemiddelde dagverwerking is
rond 44.500 ton. Met de bewezen
totale verwerkingskapaciteit van
45.000 ton per dag zal Suiker
Unie in staat zijn de kampagnes
in de toekomst in een relatief
korte tijd af te wikkelen dit ten
voordele van de leveranciers en
de werknemers.
Door de Investeringskommissie is een rapport uitgebracht over de
mengvoederproduktie en -afzet binnen de Cebeco-organisatie. Opgezet
op basis van de jongste ontwikkelingen van technologie en transport,
zal het richtlijn en basis kunnen zijn voor de advisering m.b.t. het
investeringsbeleid. Het rapport kwam op de Algemene Vergadering van
Cebeco 18 december j.l. aan de orde. Het meldt dat de omzet van
Cebeco-Handelsraad in de laatste zeven jaar met ruim 50% is gestegen
van 2.650.000 tot 4.150.000 ton. Het aantal zelfproducerende koöpe-
raties daalde met 30% tot 80, terwijl de gemiddelde jaarproduktie meer
dan verdubbelde tot bijna 52.000 ton.
De gemiddelde omzetstijging per jaar lag rond de 70%.
aar de mening van de heer van
Kempen zou de medeverantwoorde
lijkheid voor de exportverliezen van
suiker beperkt moeten blijven tot de
maximaal 30 procent heffing op B-
suiker. Een hogere heffing zal vol
gens de voorzitter van de Suiker
Unie een zwaard-van-Damocles-ef-
fekt hebben. T.a.v. de quotumverde
ling bepleitte hij dat het voor Ne
derland geldende totaal-maximum
quotum (A- en B-suiker) op zijn'
minst in stand blijft.
afkojnstig uit België, Frankrijk en
West-Duitsland neemt steeds meer
toe. Door de komst van Cargill is ook
op het glucosevlak een prijzenoorlog
ontstaan. "Het zal duidelijk zijn dat
hier iets aan gedaan moet worden
omdat er volumeverlies voor suiker
en een prijsdrukkertd effekt uit voort
komen", aldus van Kempen.
In het verslagjaar heeft Suiker Unie
aanvullend op alle op aandelen ge-
jeverde bieten een ledentoeslag van
7,— en op overbieten 3,50 per
ton boven de kontraktprijs uitge
keerd. Het totaalbedrag dat boven de
minimum-EEG-prijzen werd be
taald, beliep rond 35 miljoen ofwel
gemiddeld 9,60 per ton bieten. "In
dit licht, zo zei de voorzitter van
Kempen, stemt het tot tevredenheid
dat het saldo van de exploitatiereke
ning toch bij het nivo van het voor
gaand verslagjaar kon blijven".
In de komende 10 jaar zal een gerin
gere omzetstijging te zien zijn. Uit
gegaan is het rapport van een totale
stijging van 25%. Dat betekent dat de
optimale omvang van een produk-
tiebedrijf in de nabije toekomst op
500.000 ton of meer zal kunnen zijn.
De konklusies van het rapport leiden
ertoe dat de te verwachten omzet in
1990 aan mengvoeders het meest
optimaal geproduceerd zou kunnen
worden in een 10-tal mengvoederfa
brieken, zoveel mogelijk gelegen aan
groot scheepswater en voorzien van
spooraansluiting.
Gang van zaken
Cebeco-Handelsraad passeerde t/m
november van dit jaar een omzet van
boven de 1 miljard en een volume
van ruim 2 miljoen ton. De omzet in
voerartikelen steeg met 5%, die in
meststoffen met 16% over de eerste
vier maanden.
De resultaten over het eerste kwar
taal noemde voorzitter drs. van den
Berg gunstig, zij het dat bij enkele
afdelingen minder gunstige ontwik
kelingen te konstateren zijn.
Per 30 juni vorig jaar was het bedrag
van de aangegane leningen rond
750 miljoen. In de wintermaanden
Er is alle reden om aan te nemen, dat bij ongewijzigd beleid, de graan-
produktie in de EEG struktureel zal blijven toenemen in de eerstko
mende jaren. Misschien niet met 3 min ton per jaar, zoals in het
verleden, maar gemiddeld 2 min ton per jaar produktiestijging is zeker
mogelijk. Het is deze ontwikkeling die minister Braks zorgen baart.
Aldus dr. ir. M.P.M. Vos (plv. direkteur-generaal voor landbouw en
voedselvoorziening), die wegens onvoorziene verhindering de spreek
beurt van de minister van landbouw tijdens de algemene vergadering
van de Groninger Maatschappij van Landbouw te Haren op 17 de
cember 1980 had overgenomen.
Het totale graanareaal in de Ge
meenschap is de laatste twintig jaar
vrijwel konstant gebleven. De
graanproduktie daarentegen is in die
periode sterk uitgebreid. Van bijna
70 min ton in 1960 steeg deze tot 119
min ton nu. Het gebruik van pro-
duktievere rassen, betere bemesting,
betere ziektebestrijding en intensm-5
vere teeltmethoden hebben tot deze
groei bijgedragen. De Gemeenschap
zal dit verkoopseizoen 12 min ton
zachte tarwe en 5 min ton gerst
moeten uitvoeren. En omdat net
prijspeil in de Gemeenschap hoger
ligt, zal er geld bij moeten om deze
op de wereldmarkt te kunnen afzet
ten.
Heffing tapioka
Minister Braks verwacht dan ook dat
de Europese Commissie in de nabije
toekomst met voorstellen zal komen
om aan de steeds stijgende uitgaven
in de granensektor een halt toe te
roepen. Het is nog niet bekend welke
deze precies zullen zijn. Het is wel
bekend dat de Europese Commissie
het gebruik van granen in mengvoe
ders wil bevorderen door maatrege
len te treffen inzake de invoer van
met granen konkurrerende veevoe
dergrondstoffen; met name denkt zij
daarbij aan tapioka. Hoewel dit voor
ons land met zijn intensieve veehou
derij een gevoelige materie is, kun
nen wij onze ogen moeilijk sluiten
voor de stijgende uitgaven voor het
Europese graanbeleid.
We moeten bij een en ander natuur
lijk de belangen van onze intensieve
veehouderij in het oog houden. En
ook de handelspolitieke kant van de
zaak.
Verscherping kwaliteitseisen
baktarwe
Volgens minister Braks wordt in
"Brussel" gedacht aan verdere
verscherping van de kwaliteits-
kriteria voor baktarwe. De refe-
rentieprijs voor baktarwe is thans
gebaseerd op de minimum bakk-
waliteit. Dit houdt in dat het deeg
van de tarwe niet mag kleven en
dat zichtbaar en blind schot in de
tarwe maar in beperkte mate mag
voorkomen. Grote hoeveelheden
van de in de Gemeenschap ge
teelde tarwe voldoen aan deze
voorwaarden. Het zijn echter wel
minimale voorwaarden.
Het moet dan ook niet uitgesloten
worden geacht dat hier in de toe
komst voorwaarden wat betreft
gehalte aan eiwit en kwaliteit van
het eiwit aan zullen worden toe
gevoegd. Dergelijke maatregelen
zullen echter weinig effekt hebben
als niet tegelijkertijd een aktieve
exportpolitiek wordt gevoerd. Ex
port dient voorop te staan; inter
ventie is een vangnet.
een vijfjarig suikerregiem in de EEG
gaat uit van ongewijzigde A-quota.
Politiek gezien lijkt dit een realistisch
voorstel, waar minister Braks zich
achter blijft stellen. Een uitbreiding
van de A-quota in de Gemeenschap,
die door sommige kringen in het be
drijfsleven wel wordt bepleit, be
hoort gezien de ontwikkeling van de
produktie en de konsumptie niet tot
de mogelijkheden. De overschotten
zouden er nog groter door worden.
Ook zou een redelijke mate van me
definanciering bij grotere A-quota
moeilijk zijn te realiseren.
Bij gelijkblijvende A-quota tracht
het Commissievoorstel de specialisa
tie in de produktie tot uitdrukking te
brengen door middel van de verde
ling van de B-quota. Met deze ver
deling van de B-quota kan minister
Braks alleen instemmen op de uit
drukkelijke voorwaarde dat wij niet
gestraft willen worden voor het feit
dat wij in de afgelopen jaren het
mengprijssysteem hebben toegepast.
Een nieuw element in de voorstellen
is, dat de Commissie uitgaat van vol
ledige zelffinanciering in de suiker-
sektor, afgezien van de uitvoerverlie-
zen van de zgn. ACS-suiker. De
Commissiegedachte om de eerste af
zetverliezen te laten dragen dooreen
heffing op A- en B-suiker lijkt bes
preekbaar. Het Nederlandse stand
punt is evenwel dat de voorgestelde
maxima op allereerst A- en B-suiker
van m% en vervolgens op B-suiker
van 37'/2% te hoog zijn. Ook met la
gere heffingen kan men komen tot
een mate van medefinanciering die in
normale omstandigheden de afzet
verliezen in belangrijke mate dekt.
Volledige zelffinanciering onder alle
omstandigheden wijst minister Braks
van de hand.
Suikerregiem
Het nieuwe Commissievoorstel voor
Voor de teelt van veldbonen en kool
zaad zijn er in de toekomst zeker
perspektieven. Beide gewassen leve
ren nl. produkten waaraan in de Ge
meenschap een groot tekort bestaat:
plantaardige oliën en eiwit. Dit stelde
dr.ir. M.P.M, Vos (plv. Direkteur-
Generaal voor landbouw en Voedsel
voorziening) op een algemene verga
dering van de Groninger Maatschap
pij van Landbouw.
De heer Vos, die sprak in de plaats
van minister Braks, wees er op dat
bevordering van deze teelten pas in
de filosofie van het EEG landbouw
beleid: het stimuleren van produkten
waarvoor we heel erg afhankelijk
zijn van invoer uit andere landen.
Een bijkomend voordeel is dat het
risiko van overschotten van andere
produkten kleiner wordt.
Voor veldbonen zijn op dit moment
nog geen rassen beschikbaar met
voldoende hoge opbrengsten, maar
men is druk doende met de verede
ling en verder onderzoek. Deze teelt
lijkt voor de toekomst zeker per
spektieven te bieden.
De Australian Wheat Board heeft
haar raming van de Australische tar-
we-oogst 1980/81 verlaagd tot 12,8
tot 15,7 miljoen ton, tegen een eer
dere raming van 13,4 a 17,1 miljoen
ton.
Verleden jaar werd een tarwe-oogst
van 16,03 miljoen ton binnenge
haald.
(The Financial Times)
is dat doorgaans hoger, naar raming
rond 1,2 miljard. Bij 10% rente
betekent dit dat gemiddeld 100
miljoen aan rente per jaar moet
worden betaald.
Bij een stagnerende markt kunnen
deze meerkosten in mindere mate
doorberekend worden. Zij werken
daardoor margeverkleinend. Van de
opnieuw globaal beoordeelde bruto
marge van rond 15% resteert slechts
llA% als bruto:overschot, van waar
uit jaarlijks de nodige versterking
van het eigen vermogen moet
plaatsvinden.
Per 30 juni 1979 bedroeg het balan
stotaal rond 1,5 miljard met een
eigen vermogen van 30% bij de le
denverenigingen als gemiddelde van
het totaal 26% en bij de Cebeco-
Handelsraad zelve van rond 32%
(aan zichtbaar vermogen en leden
rekening samen).
Deelnemingen
De participatie in andere bedrijven
maakt een jaarlijks toenemend be
drag uit. Thans is dat 17% van het
balanstotaal of rond 85 miljoen. In
dit bedrag zijn 40 ondernemingen sa
mengevat, waarvan 25 meerderheids-
deelnemingen.
Deze laatste maken 650 miljoen uit
van de ruim 1,2 miljard omzet in
het totaal van de deelnemingen.
Gunstig verlopen onder de deelne
mingen o.a. Luxan en Aviko, moei
lijker ging het bij Plukon en "Sloten"
(melkpoeder).
Voedermiddelen
In de afgelopen 5 maanden zijn de
voerkosten regelmatig gestegen; al
leen op grondstoffen basis berekend
met rond 7,- per 100 kg dat is per
jaar bijna 1 miljard oftewel 2,5
miljoen per dag aan meerkosten.
De sterk opgelopen vrachtenmarkt
speelt daarbij ook een grote rol.
Meststoffen
Tot en met oktober steeg de omzet in
meststoffen met 16% in tons maar
met 40% in geld.
De omzet in gewasbeschermings
middelen steeg in de eerste vijf
maanden van 1980 met 16%, die van
zaai- en pootgoed met 7%.
Hier merkte drs. van den Berg op dat
de export van graszaden zeer gunstig
verloopt.
Op het gebied van de ruwvoeder-
voorziening is mais na aardappelen
het belangrijkste akkerbouwprodukt
in de Nederlandse landbouw. Het ras
Brutus zal naar de opvatting van drs.
van den Berg een belangrijke rol in
de maisteelt geen spelen.
Goede ontwikkelingen kunnen ge
meld worden van de veredelingsbe-
drijven met name op het gebied van
peulvruchten en vlas.
Het ontwikkelen van nieuwe erwten
en bonenrassen, geschikt om te die
nen als eiwitbrok voor de veevoede
rindustrie heeft grote aandacht.
De omzet daling in stallen- en bun-
galowbouw bedraagt momenteel
10%. Verwacht wordt echter vooral
na begin 1981 een scherpe daling van
de werkhoeveelheid, mogelijk tot
35% over het gehele jaar.
Investeringsaktiviteiten
Van de rond 58 miljoen is ruim 85%
geïnvesteerd in de mengvoederindus
trie. Plannen tot een bedrag van
170 miljoen waren per medio 1980
in portefeuille, waarvan 125 mil
joen voor de mengvoederindustrie en
op- en overslag van grondstoffen.
vdw
9
