c
Extra gelden voor bedrijven met
financiële problemen
D,
B
Eerste wereldvoedseldag
op 16 oktober 1981
Minister Braks bij N.C.B.:
STAATSBOSBEHEER
EN CBS MAKEN
VIERDE
BOSSTATISTIEK
orry moest van de dokter met
haar rugklachten drie weken plat op
bed en liefst in een ziekenhuis. Nu
hebben we op zo'n 35 kilometer van
Kiberege in het distriktshoofd-
plaatsje Ifakara een Zwitsers missie
ziekenhuis. Echte nonnen zwaaien
daar nog de skepter en met de regel
maat van de klok hoor je wel ergens
stemmen met een diep Zwitsers ac
cent. Het ziekenhuis is befaamd in
Tanzania. Ifakara zelf stelt niet zo
veel voor. Een lange straat met aan
weerszijden winkeltjes van Aziati
sche zakenlieden waarin van alles,
voorzover het in Tanzania verkrijg
baar is, te koop wordt aangeboden.
Het ziekenhuis telt echter op het
moment nog vijf europese doktoren
en ze kunnen er heel wat. Van heinde
en verre komen de patiënten naar dit
enige ziekenhuis van het hele Ulanga
en Kilomberodistrikt. Corry heeft
één van de 9 privékamertjes met
aansluitend een badkamer. Het was
in tijden niet in gebruik geweest en
toen de potige non de deur opende
zwermde er een horde muskieten uit
hun rust verstoord op en begonnen
de vleermuizen onder de plafond
platen zenuwachtig te piepen. We
hadden trouwens op zoiets gerekend,
want die arme nonnen kunnen met
hun uitgedunde gelederen ook niet
alles meer tot in de puntjes bijhou
den. Anatonie onze huisboy hadden
we samen met een emmer, een dweil
en een grote fles desinfectant mee
genomen. Hij kon onmiddellijk aan
de slag.
O,
Mensen die van verre komen, vaak
na langdurig lopen of wachten op de
bus, kun je natuurlijk geen uurtje
bezoek voorschrijven. De meeste tijd
van de dag is het dan ook tamelijk
druk in de gangen van het zieken
huis. De zalen zijn allen in aparte
gebouwen ondergebracht met een
brede strook tuin ervoor en erachter.
Familieleden of vrienden wachten
daar en slapen ook maar wat tijdens
de heetste uren van de dag. Wanneer
het enigszins kan wordt er door de
familie of kennissen voedsel naar de
zieken gebracht. Dat wordt dan met
zijn allen rond het bed opgegeten.
Vaak dribbelen er kippen en hanen
door de lange galerij die de zalen
scheidt. Gek, we keken er ook niet
eens van op, maar dan flitst het door
je heen, dat zo iets in Nederland een
rel zou ontlokken. Er zijn ook een
stuk of drie oude honden die hun tijd
grotendeels slapend tegen de muur
van de galerij doorbrengen. Op het
heetst van de dag liggen die dieren
op hun rug met de poten wijd uit om
zoveel mogelijk koelte te vangen. De
dokters, de nonnen en de paters
hebben hier bijna allemaal een fiets,
waarmee ze zich in het ziekenhuis
verplaatsen. Het is een tamelijk uit
gestrekt komplex en bovendien ko
men ze met die Fiets ook van huis of
van het klooster. Ook de nonnetjes
bewegen zich behendig op hun Fiets
jes en gebruiken af en toe hun fiets
bel wanneer een patiënt of diens fa
milielid hardnekkig in de weg blijft
lopen.
ndertussen gingen we naar zuster
Sara die samen met nog een bejaarde
non de administratie voert. Wilt U
alleen lig- en verpleeggeld betalen of
moet ik er ook het eten bijrekenen?
Alleen maar liggeld, zeiden we, want
onze aziatische vrienden zouden
voor een dagelijks potje warm voed
sel zorgen. Bovendien had de dokter
Corry op het hart gedrukt om tussen
de 5 en de 10 kilo af te vallen! Dat
kost U dan 40 shilling per dag, zei de
non. Dat komt neer op een tientje en
daar mag je in een Nederlands zie
kenhuis niet eens je voeten voor op
de mat vegen. Zuster Sara schudde
ons vervolgens dusdanig stevig de
hand dat we er van schrokken. Maar
't was uiterst proper in haar kan
toortje, alles glom en blonk. In de
kamer van Corry was intussen al een
heel ander beeld ontstaan. Ze had
bloemen gesneden en in een vaas
naast haar bed gezet, daar stonden
ook de foto's van Jack en Kristian.
Een cassetterecorder. We hadden
ook een kleine ventilator meegeno
men, want gedurende een bepaalde
tijd is er elektriciteit, 's Middags van
twee tot half zeven is er geen stroom
want dan wordt er niet geopereerd.
Soms natuurlijk wel, zoals eergiste
ren. Er werd een oude visser bin
nengebracht die in de Kilomberori-
vier door een nijlpaard was aange
vallen en daarbij zijn been groten
deels was verspeeld. Het been moest
worden geamputeerd en dat kon
geen uitstel lijden. Dan draait de ge
nerator in de namiddag en kan ge
lijkertijd natuurlijk ook de ventilator
draaien. De een zijn ellende is de
ander zijn koelte. Een paar dagen
eerder was er 's middags ook al
stroom gedraaid, want toen waren er
een tiental gewonden binnenge
bracht van een busongeluk. Onder
weg hadden we die bus al onderste
boven zien liggen. Alle passagiers
waren door elkaar gehutseld tijdens
het ongeluk. Niemand dood, maar
wel velen danig gehavend. Maar op
rustige dagen wordt vanwege brand
stofbesparing de stroom uitgescha
keld. Heet is het dan in het zieken
huis. De patiënten op de zalen die
het kunnen, verlaten dan hun bed en
liggen languit.
O,
ezoekuren kennen ze hier niet.
m de andere dag rijden we in de
landrover naar Ifakara om Corry te
troosten en te voorzien van allerlei
noodzakelijkheden. Het is een pen
deldienst van koele waren. In de
koelbox doen we veel koelelementen
en zelfs blikken vol met ijs, waarbij
we dan flessen koud water doen.
Groenten en fruit, leesmateriaal.
Boterhammetjes voor het ontbijt en
de lunch. De Patels, de Sajans, de
Singhs en al die andere bevriende
Aziatische families zorgen voor het
warme eten, en een praatje. Het ver
plegend personeel is nu helemaal
zwart, maar de verpleegsters zijn lief
en aardig en uiterst behulpzaam en
doen wat ze kunnen om de enige
blanke liggende patiënt het zo goed
mogelijk naar de zin te maken. Ook
de nonnetjes wippen allerrfaal zo nu
en dan even binnen. Tegen zessen
luidt de klok van de kleine kapel en
spoeden de witte en de zwarte non
nen zich naar het gebed. De kapel
ligt tegenover Corry's kamer en het
klare gezang van de nonnen noopt
tot luisteren terwijl we zelf vlug een
schietgebedje doen dat ze maar weer
gauw terug naar huis mag!
SCHRIJFKOUTER
Het Patershuis is geheel opgetrokken uit lokaal gemaakte baksteen.
Minister ir. G. Braks (landbouw en visserij) wil met een deel van de
25 min, die in 1981 beschikbaar zijn voor het treffen van bijzondere
maatregelen in de landbouw, de problemen verlichten van de in finan
ciële moeilijkheden geraakte moderne, goed toegeruste bedrijven. De
gedachten gaan uit naar een speciale garantieregeling van het Borg
stellingsfonds voor de Landbouw voor bijzondere kredietverlening. Op
deze manier kan een zwemvest worden geboden aan bedrijven, waarvan
het in wezen doodzonde zou zijn als ze door een aantal toevallige
faktoren kopje onder zouden gaan.
Dit o.m. deelde de bewindsman mee in een toespraak tijdens de jaar
lijkse algemene vergadering van de Noord-Brabantse Christelijke
Boerenbond (NCB) op 11 december 1980 in de Stadsschouwburg te
Tilburg.
e Zwitserse missie doet hier bui
tengewoon goed werk. Wie de
hoofdstraat (ongeplaveid) verlaat
komt al gauw bij het missiekomplex.
De grote kerk domineert daar het
beeld. Alles is gebouwd uit baksteen,
die door de parochianen zelf zijn ge
maakt en gebakken. Aan de ene zijde
staat dan het patershuis en aan de*
andere zijde het zustershuis. Alles
heel indrukwekkend en zeer verras
send want wie verwacht er iets der
gelijks in deze uithoek van het im
mense Tanzania? Iedere dag krijgt
Corry bezoek van een bejaarde Ca-
pucijner pater. Hij is een.vrolijk op
gewekt baasje met een lange grijze,
baard. Al 45 jaar is hij werkzaam in
dit land. Toen hij voor het eerst uit
ging kwam hij in 17 jaar niet terug in
Zwitserland, daarna iedere 7 jaar en
nu is het iedere 5 jaar. Ik ben 73, zegt
hij en in 1983 ben ik weer aan een
verlof toe. Hij zwijgt even en zegt
dan, maar ik denk dat ik niet ga,
want mijn orde zou wel eens kunnen
zeggen dat ik niet meer terug naar
Afrika mag, vanwege mijn leeftijd, 't
Is nog 2x/i jaar, zegt hij, 't is nog lang
op mijn leeftijd, als ik me echt be
roerd voel, wellicht dat ik dan wél ga.
's Avonds voor het slapen gaan doet
hij de ronde en komt hij een nacht
gebed uitspreken. Hij converseert in
het Engels, maar hij bidt in het Duits.
Veel van deze missionarissen en
nonnen keren nooit weerom naar
hun geboorteland. Het grootste deel
van hun leven hebben ze doorge
bracht tussen de behoeftigen van
Afrika. Het kerkhof spreekt daarover
een stille taal. Zerken met Europese
namen van nonnen en paters die al
lang geleden hier hun laatste rust
plaats vonden. Een ietwat vreemde
ontroering maakt zich van ons
meester wanneer we daar even stil
staan en die oude soms scheefgezak
te verweerde zerken aanschouwen.
De hoge kokospalmen vormen een
aangrijpend dekor rond deze be
graafplaats.
Gezien de aard van de problemen -
het gaat immers om bedrijven van
vakbekwame ondernemers, met een
in wezen gezonde kern, waar door
externe omstandigheden een liqui
diteitsprobleem is ontstaan - moet
die regeling leiden tot een extra buf
fer. En wel een buffer die niet uit
sluitend tot stand kan komen langs
de weg van de traditionele borgstel
ling en de verruimde toepassing van
de Rijksgroepsregeling Zelfstandi-
gen.
Het overleg over de invulling van de
regeling koncentreert zich met name
op een onderzoek naar de mogelijk
heden om in goed samenspel met de
banken te komen tot achterstelling
van een deel van het "vreemd ver
mogen" van het bedrijf.
Nieuw instrument
De overheid, dan wel een andere in-
Utrecht - Staatsbosbeheer heeft een
begin gemaakt met het verzamelen
van gegevens voor de Vierde Bossta-
tistiek. Het gaat hier om een volledig
nieuwe statistiek waarvan de uitvoe
ring zeker drie tot vier jaar in beslag
zal nemen. Dit omvangrijke karwei,
waarvoor de voorbereidingen al in
1975 zijn begonnen, is nodig omdat
er al jarenlang grote behoefte bestaat
aan recente gegevens over bos en
bosbouw. Ook in internationaal ver
band is sterk aangedrongen op her
ziening van de nationale bosstatis-
tieken. De vorige statistiek dateert
van 1964-1968. Dat was echter een
aangepaste versie van de Tweede
Bosstatistiek die gemaakt is in de ja
ren 1952 tot 1963.
Staatsbosbeheer en het CBS ver
trouwen er op dat alle boseigenaren
aan dit belangrijke projekt willen
meewerken. Voor nadere informatie
kan men zich in verbinding stellen
met de afdeling Projektvoorberei-
ding en Statistiek van het Staatsbos
beheer, tel. 030-852508 of 030-
852510.
stelling draagt dan het risiko voor dat
deel van het vermogen. Als het slaagt,
met gezamenlijke inspanning gerich
te ruimte te scheppen, in de sfeer van
rente- en aflossingsverplichtingen
van de ondernemer, dan zal er een
nieuw instrument komen dat leidt tot
lastenverlichting en daarmee tot in
komensverbetering op dergelijke be
drijven.
Sprekend over de produktie, zei de
bewindsman, dat hij in de huidige
omstandigheden niet tegen een lager
groeitempo is. Een lagere produktie-
groei kan tegelijkertijd betekenen
een lagere stijging van de produkti-
viteit. Voor handhaving van het in
komen zou dan een groter beroep
moeten worden gedaan op het
markt- en prijsbeleid. De mogelijk
heden hiertoe zijn beperkt. Het is
echter wel mogelijk om met behulp
van voorlichting bij de bestaande
produktiekapaciteit van de bedrijven
de kosten te verlagen. Juist in een
provincie als Noord-Brabant, waar
het krachtvoerverbruik zeer groot is,
bestaan ongetwijfeld nog mogelijk
heden.
De omvang van met name de
Noordbrabantse bedrijven - gezins
bedrijven waarop slechts 1 a 1,5 man
of vrouw werkzaam is - houdt sociale
risiko's in. Dit geldt vooral bij ziekte.
Er is ook niet of nauwelijks ruimte
voor enige vakantie. Minister Braks
is dan ook verheugd, dat het Ont-
wikkelings- en Saneringsfonds voor
de Landbouw meergeld beschikbaar
heeft gekregen voor de bedrijfsver-
zorging. Daarmee o.m. kan voor
1981 en 1982 opnieuw een bijdrage
worden verstrekt voor volledige ver
vangende bedrijfshulp bij ziekte en
ongeval en kan in de periode 1981 tot
en met 1983 een bijdrage worden
verleend voor bedrijfshulp ingeval
van vakantie of kursusdeelname.
De FAO, de voedsel- en landbouworganisaties van de Verenigde
Naties, heeft 16 oktober uitgeroepen tot Wereldvoedseldag.
Jaarlijks zal op deze datum, voor het eerst in 1981, over de hele
wereld aandacht worden gevraagd voor het probleem dat hon
derden miljoenen mensen niet voldoende te eten hebben.
In Nederland treedt de Commissie Ontwikkelingssamenwer
king van het Landbouwschap op als organisatir en coördinator
van activiteiten in het kader van Wereldvoedseldag. Deze
Commissie, onder voorzitterschap van oud premier Biesheuvel,
fungeert als nationaal FAO-comité. Het is de bedoeling om
volgend jaar vooral de schooljeugd over het hongervraagstuk te
informeren. Daarnaast wordt een seminair voorbereid. De
Commissie wil op Wereldvoedseldag 1981 vooral het belang
duidelijk maken van een grote voedselproduktie in de landen
van de Derde Wereld. Bij het uitwerken van de plannen zijn de
Ministeries van Ontwikkelingssamenwerking en Landbouw be
trokken.
De FAO is tot de conclusie gekomen dat het hongerprobleem in
de wereld de afgelopen tien jaar groter is geworden. NaarJ
schatting 450 miljoen mensen zijn op het ogenblik ernstig on
dervoed. Verhoging van de voedselproduktie alléén lost het
probleem niet op. Net zo belangrijk is een betere verdeling van
de beschikbare voorraden. Volgens de FAO kan dat laatste
maar op een beperkte schaal gebeuren door het verstrekken van
aankoopsubsidies of rechtstreekse voedselhulp. Veel belang
rijker is het om de bevolking van landen waar nu honger heerst
in staat te stellen het voedsel dat ze nodig hebben zelf te ver
bouwen óf het geld te verdienen waarmee men voedselaanko-
pen kan betalen.
Op de Wereldvoedselconferèntie in 1974 werd als doel gesteld
om de voedselproduktie in de ontwikkelingslanden met gemid
deld 4 procent te laten stijgen. Die doelstelling is niet gehaald:
de gemiddelde stijging bedroeg nauwelijks 3 procent. In 58
landen groeide de bevolking sneller dan de voedselproduktie.
De FAO is van mening dat er geen eenvoudig antwoord is op het
hongerprobleem in de wereld. Er moeten een groot aantal
stappen worden ondernomen, waarvan de meeste door de ont
wikkelingslanden zelf. Maar zonder de hulp van de rijke landen
zijn die stappen bij voorbaat gedoemd om te mislukken.