D as Alte Land heeft zich gespe
cialiseerd op bewaring. Na nieuw
jaar neemt men hier meer dan de
helft van de totale appelvoorraden in
W. Duitsland voor zijn rekening. Een
normale appeloogst in het Neder El
be gebied is ruim 200 miljoen kg. De
bewaarkapaciteit is ook ruim 200
miljoen kg.
H et proefstation te Jork is een
enorme stimulans voor het gebied.
De telers worden nauw bij de proe
ven betrokken, zij ontvangen maan
delijks het uitstekende vakblad
"Mededelingen" en jaarlijks een
boekje van 136 pagina's vol gegevens
over gewasbescherming, onkruidbe-
strijding, aanbevolen fruitrassen en
diverse teeltadviezen. Andere aktivi-
teiten zijn er op het gebied van de
individuele voorlichting, opleiding
van jonge fruittelers, enz.
Enkele bijzonderheden over
de West-Duitse fruitteelt
Veel kersen en weinig
Golden
Bewaring en afzet
Langzaam aflopend?
Das Alte Land voorkomt, maar ook
in onze eigen agrarische wereld maar
al te bekend is.
D e appel neemt in het sortiment
een sterk overheersende positie in
met bijna 90% van de totale fruit-
produktie. Peren worden er weinig
geteeld. Kersen komen relatief veel
voor met zo'n 10-12% van de opper
vlakte. Volgens de voorlichtings
dienst is der kersenteelt onrendabel,
maar de telers lachen daarom. Een
groot deel van de geoogste kersen
wordt aan huis verkocht, wat tevens
een lokkertje is voor koppelverkoop
met andere produkten en daarom wil
men de kersen niet missen. Sommi
gen hebben er zelfs 10.000,— per
ha voor over om de kersen met over
hoge palen gespannen netten te be
schermen tegen spreeuwen. Het ap
pelsortiment ziet er als volgt uit:
18% Cox's Orange Pippin
16% Ingrid Marie
12% Golden Delicious
12% Goudreinette
7% James Grieve
7% Horneburger Pfankuchen
7% Finkenwerder Prinz
4 !4% Gloster
3% Holsteiner Cox
3% Glockenapfel
8 Vt% overige rassen
Betrekkelijk weinig Golden dus en
daarentegen een opmerkelijke verte
genwoordiging van de Cox's die met
de aangetrouwde familieleden In
grid Marie en Holsteiner aan 37%
komt. Horneburger en Finkenwer
der zijn lokale rassen die jaarlijks in
betekenis afnemen. De Gloster is
snel in opmars. Dit nieuwe ras is in
Das Alte Land gewonnen en werd
door het proefstation al vroeg ge
propageerd. De Jonagold bleef
daardoor lang op de achtergrond,
maar daar komt nu toch ook be
langstelling voor. Dit ook omdat
men weet dat in Zuid-Duitsland de
Jonagold al veel geplant is en er uit
stekend voldoet.
Dank zij de vele Cox's is voor een
oud fruitgebied het sortiment vrij
goed. Men is nu achteraf dankbaar
dat men zich behoudend heeft opge
steld tegenover de Golden. Opval-
Hier kan men zien hoeveel grond er
verloren gaat in sloten. De sloot is
hier weliswaar grotendeels begroeid
maar de overlast is er niet minder om
lend is dat alle rassen op M 9 worden
geadviseerd, behalve dé Cox's en In
grid Marie. Voor die rassen geeft het
proefstation in verband met o.a. de
houdbaarheid de voorkeur aan ster
kere onderstammen. De praktijk
kiest echter toch veelal voor de klei
nere handzamer bomen op M 9.
Eerst was er veel luchtkoeling en
mechanische koeling. Nu wordt het
steeds meer CA bewaring, al dan niet
gescrubd. De nieuwe ontwikkelingen
De jonge ondernemers, zoals Peter
Rolcke, zorgen voor modernisering
van de fruitteelt
prijsniveau zaken gedaan kunnen
worden en zo wordt veel fruit aan de
man gebracht. Verder wordt er veel
fruit aan huis verkocht en gaat menig
teler met zijn produkten naar de
weekmarkten in de omgeving. Want
men houdt er in 't algemeen niet van
om het fruit naar b.v. een veiling te
brengen om dan lijdzaam af te
wachten wat het op gaat brengen.
Liefst wil men meepraten over de
prijs en zelf beslissen.
Vooral onder invloed van de inter
ventieregeling, die alleen toegepast
mag worden via producentengroe
peringen, wint .echter de koöperatie-
ve afzet terrein. Maar echt van harte
gaat het niet.
De kosten van dit alles worden be
taald door de overheid en de fruitte
lers. De laatste zijn daartoe lid van de
Obtsbauversuchsring des Alten Lan-
des en betalen een basiskontributie
plus een bijdrage per ha. Het lid
maatschap is vrijwillig, maar ca 80%
van de telers is lid.
Ondanks dit alles neemt Das Alte
Land langzaam in betekenis af.
Enerzijds 'n oud gebied dat steeds
meer ballast moet mee zeulen van
bejaarde ondernemers zonder op
volger, anderzijds door de invloed
van de industrie van Hamburg aan
de ene kant en Stade aan de andere
kant. Weliswaar is vestiging van
niet-agrarische industrie in Das Alte
Land verboden en is woningbouw
door forensen sterk aan banden ge
legd maar de druk is zo groot dat er
via sluik- en sluipwegen toch wordt
gesmokkeld. Voor veel geld doen de
fruittelers er ook nog aan mee. Het
fruitgebied zal nog lang in stand
blijven door de verbeten wil van de
telers om zich te handhaven, maar
waarschijnlijk zal het toch gaan als in
het bekende lied: "Old soldiers never
die, they just fade away". De fruit
teelt in Das Alte Land zal ook niet
van de ene op de andere dag de geest
geven, maar heel geleidelijk vervan
gen en onbelangrijker worden.
A. v. Oosten.
7
West-Duitsland neemt in de EEG op fruitteeltgebied een aparte
plaats. De produktie van appels is er bijna even hoog als in Frank
rijk en Italië, maar terwijl die twee genoemde landen veel exporte
ren, wordt door W. Duitsland juist veel ingevoerd. Zelfs zoveel dat
het prijspeil in heel W. Europa er sterk door wordt beïnvloed Een
grote fruitoogst in W. Duitsland betekent namelijk minder import
behoefte en daardoor overschotten bij de exporterende buurlan
den. Een kleine Duitse fruitoogst veroorzaakt het tegenovergestelde
en dus een vlotte afzet met goede prijzeji. Ook al omdat er een
koopkrachtig publiek is dat bereid is voor een goed produkt flink in
de beurs te tasten. Een normale W. Duitse appeloogst kan gesteld
worden op 1.72 miljard kg (Frankrijk 1.85, Italië 2.0, Nederland
0.55). Maar nu komt het: van die 1 miljard kg is slechts 35-40%
afkomstig van de beroepsfruitteelt (Erwerbsbobtsbau). De rest
-wordt "Streu-obtbau" genoemd. Bijna twee-derde van de oogst
komt derhalve van verspreide eigen perceeltjes, waarop in de eerste
plaats voor eigen gebruik wordt geteeld. Verreweg de meeste zou
men in ons land "boereboomgaardjes" noemen die matig tot slecht
worden verzorgd. Vooral in Z. Duitsland zijn er echter ook keurig
verzorgde perceeltjes bij van partikulieren die bij een fabriek wer
ken en in hun vrije tijd een stukje land beboeren.
De oogst van de "Streu-obtsbau" wordt niet via de officiële handel
verkocht maar speelt toch een grote rol. Wat de baas te veel heeft
gaat naar familie, vrienden en bekenden. De kring van konsumen-
ten loopt daardoor toch in de miljoenen. En wie het fruit gratis
krijgt hoeft het niet meer in de winkel te kopen. In het algemeen is
de Streu-obtsbau onderhevig aan beurtjaren. En een misjaar bij die
boereboomgaardjes had vooral in het verleden daardoor hoge
fruitprijzen tot gevolg. In eigen land en in de omringende export
landen.
De beroepsfruitteelt kent twee grote centra. Het ene is het Boden
See gebied in Zuid-Duitsland, waar de fruitteelt gemengde met
akkerbouw, veeteelt en de teelt van hop (voor de bierbrouwerijen)
voorkomt en in het Nieder Elbe gebied in Noord-Duitsland dat om
zijn aparte karakter in de hele wereld bekendheid geniet. Dat ge
bied wordt in dit nummer onder de loep genomen.
De afzet is een verhaal apart. De zeer
vele grossiersbedrijven zijn voor het
overgrote merendeel gesticht door
zoons van fruittelers. Die begonnen
met hun handel door het fruit van
vader, oom en buurman te verkopen.
De meeste telers hebben nog steeds
nauwe banden met enkele groot
handelaren als familieleden of goede
kennissen. Veelal wordt het fruit van
een teler over 3-4 handelaren ver
deeld, die tijdens of na het bewaren
de kans krijgen het te kopen. In zo'n
besloten gemeenschap is ieder er
goed van op de hoogte op welk
worden nauwlettend gevolgd door
het proefstation en door de telers in
praktijk gebracht.
Bijna 70% van de koelruimte zit bij
de telers. Die hebben hun schuur
hiervoor omgebouwd of er nieuwe
gebouwen voor gesticht. Men ziet
koelen gewoon als een verlengstuk
van het bedrijf. In koöperatief ver
band wordt slechts 15% van de be-
waarruimte geëxploiteerd. De rest is
van de handel, die zoals eerder ge
zegd sterk vertegenwoordigd is en
ook veel fruit importeert, inklusief
zuidvruchten.
