SIT, een nieuwe
te bestrijden
u it de ervaringen in de afgelopen
jaren is duidelijk naar voren geko
men, dat de vliegen bij het loslaten
over het veld verspreid moeten wor
den. Het duurt even voordat ze weg
vliegen. Zouden ze allemaal op een
kluitje zitten, dan zijn ze een gemak
kelijke prooi voor vogels.
Het loslaten kan met de hand ge
beuren of met een vliegmachine. Er
w anneer er een nieuw middel op
de markt komt, is het in het begin
vaak beperkt verkrijgbaar. De pro-
duktie moet nog op gang komen. Dit
is ook het geval met de gesteriliseer
de uievliegen. De produktie is nog
betrekkelijk klein. Daarom zal in
1981 deze methode alleen op Flak-
AKKERBOUW
INTERNATIONAAL
D e uievlieg komt overal in Nederland voor. Vrijwel geen enkele
uienteler zal een bestrijding van dit insekt achterwege durven laten. Tot
voor kort waren er drie mogelijkheden om er iets aan te doen, een
vollevelds grondbehandeling voor het zaaien, een behandeling van het
zaad met een insecticide, of toepassing van een granulaat bij het zaaien.
Voor enkele gebieden zal er volgend jaar een vierde methode bijkomen
- het loslaten van gesteriliseerde insekten Vaak spreekt men van
Steriele Insekten Techniek, kortheidshalve SIT.
D c chemische bestrijding van de
uievlieg richt zich op de maden. Het
is een grond- of een zaadbehandeling.
Vliegen komen vrijwel niet met het
middel in aanraking en worden dus
niet gedood. Hierdoor zou het in
principe mogelijk zijn de SIT toe te
passen en tegelijkertijd de normale
bestrijding uit te voeren. Dit doet na
tuurlijk niemand. Wel is het denk
baar dat de ene teler de SIT toepast
en zijn buurman chemische middelen
gebruikt. Dit kan dus rustig.
H oe meer gesteriliseerde mannet
jes er losgelaten worden, des te beter
is het resultaat. In ieder geval moeten
er voldoende losgelaten worden om
te voorkomen dat het aantal vliegen
groter wordt. Zonder SIT is er in de
zomermaanden altijd sprake van een
uitbreiding. Het is dus belangrijk te
weten hoeveel vliegen er van nature
zijn. Uit onderzoek is gebleken dat
dit na de winter kan variëren van
3000 tot 15000 per ha. Het aantal
dieren dat losgelaten wordt, is in alle
gevallen zo groot, dat er altijd sprake
zal zijn van een vermindering.
D e uievlieg is een slechte vlieger.
Voor de SIT is dit een voordeel.
Wanneer in een bepaald gebied het
aantal uievliegen is teruggedrongen,
dan behoeven er voor verdere be
scherming steeds minder vliegen
losgelaten te worden. Hierdoor
wordt de methode hetaalbaar. Zou
de uievlieg goed kunnen vliegen, dan
werd een leeg gebied direct weer op
gevuld. Er zouden dan jaarlijks veel
meer vliegen losgelaten moeten
worden, waardoor het veel te duur
zou worden.
I n de afgelopen jaren zijn er met de
SIT proeven genomen. Voor de be
strijding van de uievlieg is deze me
thode even effectief als de chemische
middelen.
Aardappelexport
november 1980
De uievlieg
Bespuitingen
Hoeveel vliegen loslaten?
Buurpercelen
Welke uien
Loslaten van de vliegen
Even effectief
Welke gebieden eerst?
kee en Oostelijk Flevoland toepas
baar zijn.
Nadere inlichtingen
De gesteriliseerde uievliegen worden
gekweekt en losgelaten door een
speciaal voor dit doel opgerichte fir
ma, met de naam "de groene vlieg".
Het adres is "De Groene Vlieg" Tel.
01875- 1862
Wie belangstelling heeft voor deze
methode van bestrijding en meer
hiervan wil weten, kan het beste
rechtstreeks contact met deze firma
opnemen.
Britse aardappeltelers boos
In de reeks van ontevredenen met
prijzen hebben zich ook de Britse
aardappeltelers ingevoegd.
Dat bleek óp de jaarvergadering van
de Britse Aardappelraad. De Britse
regering wil de garantieprijs voor
aardappelen niet verhogen, ondanks
de gestegen kosten.
Voor dit jaar verwacht de Board een
surplus van 350.000 ton, dat is nog
geen 10% van vorig jaar.
Ter ondersteuning van het prijspeil
heeft de Board reeds 423.000 ton ge-
kontrakteerd.
Meer Canadese tarwe naar
Sovjets
Canada doorbreekt het graanem-
bargo tegen de Sovjet-Unie, door de
verkoop van een extra 2,1 miljoen
ton in het lopende oogstjaar. Het
betekent dat in dit oogstjaar de Ca
nadese export naar de Sovjet-Unie
ruim 5 miljoen ton zal bedragen, wat
goed 1,2 miljoen ton meer is dan in
de overeenkomst terzake van het
graanembargo eerder is overeenge
komen.
De verkoop heeft betrekking op tar
we, voergerst durum-tarwe en rode
wintertarwe.
Het is aan te nemen dat b.v. ook
Australië zijn houding ten aanzien
van het graanembargo zal wijzigen.
Volgens het Produktschap voor
Aardappelen is in de maand novem
ber 132.000 ton konsumptie- en in
dustrieaardappelen uitgevoerd.
Hiervan was 10.500 ton bestemd
voor de zetmeelindustrie. Hierdoor is
de totale export van oogst 1980 op
380.000 ton gekomen.
De import van konsumptie- en in
dustrieaardappelen bedroeg in no
vember 18.000 ton, waarvan circa
17.000 ton uit West-Duitsland, voor
namelijk bestemd voor de zetmee
lindustrie.
Insekten worden meestal bestreden door er een aantal dood te maken.
Veel slimmer is het echter om te voorkomen dat er veel zullen zijn. Dit
wordt automatisch bereikt als er minder geboren worden. Nu is dit
laatste echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Hoe doe je dat, min
der uievliegen geboren laten worden? Op het Instituut voor Planten-
ziektenkundig Onderzoek in Wageningen is daar iets op gevonden. Het
was bekend dat vliegen eieren leggen nadat ze gepaard hadden. Daarbij
is het niet nodig dat de eieren ook bevrucht zijn. Onbevruchte eieren
geven geen nakomelingeschap. De oplossing lag toen voor de hand,
men moest de vrouwtjes laten paren met steriele mannetjes. Aan dit
idee is verder gewerkt, waarbij men steun heeft gehad aan suksessen,
met andere insekten, in het buitenland.
U iteindelijk is men er in geslaagd
om zelf vliegen te kweken. Deze
werden dan gesteriliseerd en in het
veld losgelaten. Door naar verhou
ding veel meer gesteriliseerde man
netjes los te laten dan er in het wild
mannetjes aanwezig zijn, wordt het
aantal nakomelingen drastisch
verkleind. Stel er worden 9 gesterili
seerde mannetjes losgelaten tegen 1
mannetje dat van nature aanwezig is.
In dat geval zal slechts 1 op de 10
paringen bevruchte eieren tot gevolg
hebben. Dat wil zeggen, slechts 10%
van de eieren komt uit. Om eenzelf
de effect, zonder SIT, te bereiken,
zou er bij een latere bestrijding 90%
doding bereikt moeten worden. Voor
de meeste insecticiden is dat een
knap stukje werk. Meestal wordt zo'n
hoog percentage niet hereikt. Wan
neer men er nog meer gesteriliseerde
mannetjes zou loslaten, zou het re
sultaat nog beter kunnen zijn.
Het is niet belangrijk dat er zowel
gesteriliseerde mannetjes als vrouw
tjes losgelaten worden. Het samen
loslaten moet wel; omdat ze moeilijk
uit elkaar zijn te halen. Gesterili
seerde vrouwtjes leggen echter geen
eieren en zijn dus ongevaarlijk. Ze
lokken wel mannetjes, maar omdat
ze geen voorkeur hebben en ook
wilde mannetjes er op af komen,
maakt dit op het totaal geen verschil.
Het baat dus niet, maar het schaadt
ook niet.
Dr.lr. C.J.A. Barel
Cons.Alg.Dienst voor Plantenziekten
en Onkruidbestrijding in de land
bouw.
zige beesten. Verhoudingsgewijs
gaan er van allebei evenveel dood.
Hierdoor wordt de verhouding ge
steriliseerd: wild niet gewijzigd. Het
resultaat blijft dus gelijk. Vanzelf
sprekend moet er niet vlak na het
loslaten gespoten worden, als de
dieren zich nog niet goed verspreid
hebben. Op die manier lopen de ge
steriliseerde vliegen meer kans om
geraakt te worden en hierdoor wordt
de verhouding in ongunstige zin ge
wijzigd.
Het slechte vliegen betekent evenwel
ook, dat men niet kan profiteren van
een buurman die deelneemt aan de
SIT. De vliegen moeten per perceel
losgelaten worden. Het aantal dat
Losgelaten vliegen op een plant.
van het ene perceel naar het andere
vliegt, is te klein om er veel van te
verwachten.
Dit neemt niet weg, dat wanneer de
gesteriliseerde vliegen naar een an
der perceel toe vliegen, ze het beste
naar een andere deelnemer aan de
S1T kunnen gaan. Het is mede om
deze reden voordelig om een aantal
deelnemers bij elkaar te hebben. Bij
het accepteren van percelen voor
deelname zal hier wel rekening mee
worden gehouden.
D e uievlieg kan schade veroorza
ken in alle uiesoorten maar het meest
in gezaaide uien. De mogelijkheden
voor vermeerdering zijn het grootst in
zilver-uien. Dit betekent dat in dit
gewas de meeste gesteriliseerde vlie
gen losgelaten moeten worden. Het
resultaat is dan net zo goed als bij de
zaaiuien.
zit geen verschil tussen deze metho
den. Het loslaten van de vliegen is bij
de prijs inbegrepen. De teler behoeft
het dus niet zelf te doen.
Het is uiteraard wel zo dat met de
gesteriliseerde vliegen alleen de uie
vlieg bestreden wordt. De methode
geeft geen nevenwerking. Bestrij
dingsmiddelen hebben die soms wel,
Phytosol en Temik hebben een "ne
venwerking" tegen het stengelaaltje.
Om echter een werking te hebben
moet het beest er wel zijn en schade
doen. Vaak is dit niet het geval en is
de nevenbewerking totaal overbodig.
In die gevallen is deelname aan de
SIT een goede mogelijkheid.
Ook is het in principe mogelijk met
insecticiden te spuiten tegen bij
voorbeeld tripsen of preimot. De
losgelaten vliegen lopen dan even
veel risico als de van nature aanwe-
Zonder bestrijding gaat het niet, zoals in het midden goed te zien is.
9
