Terug naar mengprijs of doorgaan
met kontraktenstelsel?
1
m
rE WENKEN
LANDBOUWSCHAP
D e nieuwe EG-marktordening voor
suiker zal, als alles volgens plan ver
loopt, ingaan op 1 juli 1981 en heeft
een looptijd van vijf jaar. De land
bouwministers uit de EG-landen zijn
het echter nog lang niet eens over de
suikervoorstellen van kommissaris
Gundelach. Over de omvang van het
maximum-quotum van Nederland is
nog niets met zekerheid te zeggen en
dat geldt ook voor de wijze waarop en
de mate waarin de telers verantwoor
delijk worden gesteld voor de finan
ciering van de nieuwe marktordening.
D,
Rassenlijst voor
Landbouwgewassen 1981
AREAAL ZAAIUIEN EVEN GROOT
ALS VORIG JAAR
E r is in ons land plaats voor
Bietentelers en industrie staan voor moeilijke beslissing:
Zelfde systeem
Redelijke mengprijs?
Nederlands kontingent
appels groter
M oeten de bietentelers en suikerindustrie weer terugvallen op het
mengprijssysteem of moet het huidige kontraktenstelsel worden
voortgezet? Deze vraag is opnieuw aktueel geworden, nu de Europese
Kommissie (het dagelijkse bestuur van de EG) onlangs voorstellen
heeft gedaan voor de nieuwe EG-marktordening voor suiker. Voor
stellen, die in het bestuur van het Landbouwschap zeer negatief zijn
ontvangen. Zoals bekend richt de kritiek zich onder meer op de voor
genomen zelffinanciering, waardoor de Europese Kommissie de telers
volledig wil op laten draaien voor de kosten, die zijn verbonden aan de
afzet van meerproduktie.
1
ja
HM MM
i n de voorstellen is de mogelijkheid
opengelaten een keuze te doen uit
toepassing van het kontraktenstelsel
of het mengprijssysteem, dat tot en
met 1977 in Nederland werd toege
past. Later is ons land noodgedwon
gen overgestapt naar het kontrak
tenstelsel, omdat toepassing van het
mengprijssysteem door Brussel werd
afgestraft door middel van een hal
vering van het B-quotum. De Euro
pese Kommissie ziet nu af van deze
afstraffing, waarmee in feite de weg
terug naar de mengprijs weer open
ligt. Volgens de voorstellen zouden
de telers van een suikeronderneming
zelf kunnen uitmaken, welk van bei
de systemen zij prefereren.
oor de Nederlandse suikerbie
tenteelt is het echter een pure nood
zaak, dat alle telers een zelfde sys
teem toepassen. Als voorwaarde
moet nu tevens worden gesteld, dat
een keuze voor de mengprijs nü tot
gevolg heeft, dat dit systeem de ko
mende jaren gehanteerd zal worden.
De verwarring zou alom zijn, wan
neer in 1982 weer een voorkeur blijkt
voor het kontraktenstelsel en boven
dien zou dit administratief grote
problemen op kunnen leveren.
In Nederland is nu driejaar ervaring
met het kontraktenstelsel opgedaan.
In een notitie van de Hoofdafdeling
Akkerbouw van het Landbouwschap
zijn de voor- en nadelen van dit sys
teem nog eens op een rijtje gezet. De
jaren 1978 en '79 waren overgangs
jaren, maar ook dit jaar liep het met
de toewijzingen niet zo soepel. In
tegendeel, er moesten ongeveer 4.000
bezwaren worden behandeld. Voorts
is sinds 1978 het areaal bieten in ons
land met maar liefst 8.000 ha terug
gelopen. Ook gezien de prijsontwik
keling en de prijsverhouding met
andere produkten wordt gekonklu-
deerd, dat deze teruggang vooral
wordt veroorzaakt door de werking
van het kontraktenstelsel. Daarnaast
levert de toepassing ervan moeilijk
heden op en niet in de laatste plaats
voor de telers, die soms in een heel
laat stadium enige zekerheid kregen
over hun toewijzing, omdat ze met de
eerste niet akkoord waren gegaan.
125.000 a 130.000 ha. suikerbieten,
zo konkludeert het Landbouwschap
in de tussentijdse notitie. Indien Ne
derland zijn quotum van 880.000 ton
behoudt en de medefinanciering
door de producent beperkt blijft
(d.w.z. handhaving heffing op B-
suiker van 30%), dan kan voor de
telers een mengprijs uit de bus ko
men, die redelijk is. Het is echter be
kend, dat er telers zijn, die vrezen dat
bij terugkeer naar het mengprijssys
teem de teelt te veel zou uitbreiden,
waardoor de mengprijs door de ge
produceerde C-suiker omlaag zou
worden gedrukt. Op basis van de
teeltontwikkeling in het verleden
onder de mengprijs is dit niet aan
nemelijk.
Om toch dit risiko zoveel mogelijk
uit te sluiten, wordt in de notitie
voorgesteld om eventueel te kiezen
voor het mengprijssysteem over een
periode van drie jaar. In de drie
mengprijsjaren moet de industrie de
teelt ontwikkeling van de individuele
telers vastleggen. Zou in 1984 blijken
dat het areaal te veel is uitgebreid,
dan kan het huidige kontraktenstel
sel weer worden toegepast. De refe
rentie voor de te snelle groeiers zou
dan verlaagd kunnen worden. Op
deze wijze wordt een extra zekerheid
ingebouwd. Een procedure, die met
name is gekozen ten behoeve van de
stabiele telers, die niet van plan zijn
om hun areaal bieten uit te breiden.
De Commissie voor de Samenstelling van de Rassenlijst voor Landbouwge
wassen deelt mede dat:
de volgende rassen voor het eerst in de Beschrijvende Rassenlijst zullen
worden opgenomen en beschreven in de aangegeven rubrieken:
T. Marksman wintertarwe; T. Carimulti wintertarwe; T. Swifta wintertarwe;
N. Halo winterrogge: Hiervan werd reeds eerder mededeling gedaan.
N. Stratos zomertarwe: K: Kon. Kweekbedrijf en Zaadhandel D.J. van der
Have B.V., Kapelle (Zld.).
N. Ralle zomertarwe: K: F. von Lochow-Petkus GmbH, Bergen, Duitse
Bondsrepubliek. V: Cebeco-Handelsraad, Rotterdam.
N. Goldspear zomergerst: K: The Miln Marsters Group Ltd., King's Lynn,
Groot-Brittannië. V: De kweekbedrijven M.G. t.w. Dr. R.J. Mansholt's Ve-
redelingsbedrijf B.V., Ulrum en G. Geertsema-Groningen B.V., Groningen.
N. Bartimi timothee hooitype: K: Barenbrug Holland B.V., Oosterhout
(Gld.).
T. Barbino kleine timothee: K: Barenbrug Holland B.V., Oosterhout (Gld.).
N. Manoir roodzwenkgras met fijne uitlopers: K: Soc. L. Clause, Bretigny-
sur-Orge, Frankrijk. V: Mommersteeg International B.V., Vlijmen.
N. Crystal hardzwenkgras: K: Mommersteeg International B.V., Vlijmen.
N. Anko snijmais: K: Zelders B.V., Ottersum. V: Dries Zaden B.V., Hooge-
zand.
N. Irla snijmais: K: Pionee* Hi-Bred International Inc., Des Moines, Iowa,
USA. V: Kon. Kweekbedrijf en Zaadhandel DJ. van der Have B.V., Kapelle
(Zld.)
N. Darwina aardappel: K: J. Oldenburger, Assen. V: Hettema Zonen B.V.,
Emmeloord.
T. Amera aardappel: K: Kweekinstituut Karna, Valthermond.
T. Elvira aardappel: K: Saatzucht Soltau-Bergen, Soltau, Duitse Bondsrepu
bliek. V: Hettema Zonen B.V., Emmeloord.
UB. Rosalie aardappel: K: Coopérative de Lennon, Chateau-neuf-du-Faou,
Frankrijk. V: Agrico, Emmeloord.
UB. Vindika aardappel: K: B.V. Verenigde Kweekbedrijven, Emmeloord. V:
Agrico, Emmeloord.
UB. Olinda aardappel (was U): K: H. Bierma, Holwerd. V: de Z.P.C., Leeu
warden.
De gras- en klaverzaadmengsels.
In het hoofdstuk Grasland is een nieuw mengsel MK 1 opgenomen. In het
hoofdstuk Grasvelden is in de SV-mengsels geen kleine timothee meer op
genomen. Verder is in het mengsel GZ 9 het aandeel Engels raaigras verlaagd
en is 15% roodzwenkgras met fijne uitlopers toegevoegd. Het mengsel GZ 5
wordt niet meer vermeld.
De samenstelling van de overige mengsels is niet gewijzigd.
De Commissie voor de Samenstelling van de
Rassenlijst voor Landbouwgewassen
e notitie "Kontraktenstelsel of
mengprijssysteem" is een dezer da
gen aan de orde geweest in de
Hoofdafdeling Akkerbouw van het
Landbouwschap. Men is nog niet zo
ver, dat een eindkonklusie is getrok
ken. Het defenitieve oordeel moet
wel in de loop van de volgende maand
worden gegeven, omdat uitstel weer
de nodige onzekerheid zou opleveren
voor de telers. (Belangstellenden, die
de tussentijdse notitie van het Land
bouwschap willen ontvangen, kunnen
deze bestellen bij de Afdeling Pers en
Voorlichting van het Landbouw
schap, Raamweg 26, 25% HL Den
Haag; tel. 070 - 656920 toestel 228 en
229. Aan de toezending zijn geen
kosten verbonden).
LANDBOUWSCHAP
afd. Pers en Voorlichting
AKKERBOUW
ISOLEREN IS NOG STEEDS
de beste manier van verwarmen.
Het doel van isoleren is om door
middel van stilstaande lucht in het
isolatiemateriaal de koude of de
warmte buiten te houden. Zitten er
dus ergens nog kieren of gaten dan
heeft isoleren weinig zin. Maak
deze kieren eerst goed dicht, voor
al in uw bewaarplaatsen. Ook de
ventilatoropening kan veel koude
lucht binnen laten. Zorg ook dat
deze goed af te sluiten is.
BENT U KLAAR MET HET
ploegen? Dan onze beste wensen.
Maar ligt uw land wel goed vlak?
Ook de vooreinden en de wendak
kers? Na een flinke nachtvorst is
een korrektie met de kultivator
heel goed mogelijk. Deze tijd voor
korrektie is meestal maar kort,
soms maar enkele uren. Hang dus
regelrecht de kultivator maar weer
achter de trekker. Hoe eerder in de
winter de korrektie is uitgevoerd,
Er is een EEG-verordening in de
maak waarbij de verdeling van het
totale pre-interventie kontingent van
318.400 ton over de afzonderlijke lid
staten wordt herzien. In sommige
landen is de animo om van de*pre-in
terventie gebruik te maken namelijk
groter dan het oorspronkelijk toege
wezen kwantum, terwijl andere lan
den hun kontingentsdeel niet blijken
uit te putten.
Het totale kontingent appels blijft
dus de genoemde 318.400 ton
maar Nederland krijgt daarvan
36.688 ton toegewezen in plaats van
de oorspronkelijke 28.688 ton. Er
kan dus in het kader van de pre-in-
terventie 8.000 ton extra uit de markt
genomen worden. Ons aandeel
wordt daardoor gebracht op 11,5%
(was 9,0%).
In verband met deze herverdeling
wordt de uiterste datum waarop te
lersverenigingen hun voornemen om
van de pre-interventieregeling ge
bruik te maken, kunnen aanmelden,
verschoven van 15 naar 30 november.
(Komité van Beheer Groenten en
Fruit, Brussel november 1980).
De uitkomsten van de definitieve oogstraming van zaaiuien van het
CBS verschilt nauwelijks met de reeds eerder gepubliceerde voorlopige
raming. De totale produktie van ca. 415.000 ton is de kleinste sinds het
beruchte jaar 1976. Na de rekordproduktie in 1977 van 590.000 ton
werd er het jaar daarop wel 12% minder geoogst maar het was nog altijd
te veel. Het jaar daarop (1979) werd er opnieuw 12% minder geprodu
ceerd. Die produktie, bijna 457.000 ton, kon tegen zeer redelijke prijzen
afgezet worden. Gelukkig heeft dit gunstige jaar niet geresulteerd in
een areaaluitbreiding. Er is dit jaar vrijwel evenveel uitgezaaid als in
1979, nl. ruim 10.800 ha.
Klein beschot
Doordat het weer dit jaar voorna
melijk in de periode van half juni tot
half juli niet meezat, bleef de oogst
per ha 10% achter bij vorig jaar. Bij
een nagenoeg gelijkblijvend areaal
betekent dit dus een dienovereen
komstig kleinere oogst. Bovendien
laat de kwaliteit van de uien dit jaar
nogal te wensen over.
Dit overziende, mag verwacht wor
den dat de goede uien van de oogst
'80 voor goede prijzen van de hand
zullen gaan. Mede als we bedenken
dat er ook uit het buitenland geen
bijzonder grote oogsten gemeld wor
den.
De prijzen welke tot nu toe geno
teerd zijn op de uienbeurs van Goes
zijn de laatste weken steeds 5-10 cent
per kg hoger geweest dan die in het
vorige jaar. Om eenzelfde financieel
resultaat te behalen, moet deze
meerprijs t.o.v. vorig seizoen, gezien
de kleinere oogst en de mindere
kwaliteit, wel gemaakt worden.
Met name in Zeeland en
Noord-Holland minder
In de meeste provincies is vrijwel
evenveel uitgezaaid als vorig jaar al
leen in Oostelijk Flevoland was het
duidelijk meer en in Noord-Holland
duidelijk minder dan vorig jaar. De
beschotten liggen in alle provincies
beneden die van vorig jaar.
De grootste teruggang zien we in het
belangrijkste teeltgebied, Zeeland.
Daar is maar 34,5 ton van een ha ge
komen, tegen 41 ton vorig jaar. Ook
in het andere belangrijke teeltgebied,
de Noordoostpolder, is dit jaar de 40
L/ha niet gehaald. Veruit de grootste
oogst per ha verkrijgt men in Ooste
lijk Flevoland. Vorig jaar werd er met
51 ton uitzonderlijk veel van een ha
geoogst; de 48 ton van dit jaar is wel
minder maar nog altijd veel.
hoe minder werk in het komende
voorjaar. Weinig rijden in het
voorjaar geeft nog steeds het beste
zaaibed.
HET ARBEIDSINKOMEN in
de akkerbouw was de laatste jaren
erg laag, 500/ha. Zit U ook
met dat probleem? Waren de op
brengsten laag of waren de kosten
te hoog? Of waren beide genoemde
oorzaken de reden van het lage
inkomen? Wat gaat er nu gebeu
ren? Zien waar het schip strandt?
Of zullen we samen uw bedrijf nog
eens doornemen? Uw bedrijfs-
voor licht er heeft ook tijd voor U!
WIE ONDERPAND HEEFT,
kan geld lenen. Maar geleend geld
moet terug worden gegeven en tij
dens het lenen moet er nog rente
betaald worden ook. Erg is dat niet
als het maar om een rendabele
zaak gaat. Uw eigen geld ergens in
steken, kan er op uitdraaien dat
uw geld weg is. Maar geleend geld
in een niet rendabele zaak is dub
bel zuur. Wanneer de zaak mis
lukt, hoe moet dan rente en aflos
sing betaald worden?
Laat U wel zeer goed adviseren.
SAMENWERKING MET DE
basis-inventaris is niet erg in trek.
Het is veel mooier over eigen
trekkers, wagens en grondbewer
kingswerktuigen te beschikken.
Dat geeft een gevoel van zelfstan
digheid. Maar de kosten van eigen
mechanisatie liegen er niet om,
f 1.000 a f 1.500 per ha zijn vol
strekt geen overdreven getallen.
Wie weet zit er nog een mogelijk
heid in om de kosten te drukken
door meer samenwerking. Denk er
eens over na, stille armoede of
minder eigen machines. Geen ge
makkelijk probleem.
VEEHOUDERIJ
BIEST IS HET BESTE en
goedkoopste medicijn voor het pas
geboren kalf dat verkrijgbaar is.
Wel moet de eerste biest binnen
een uur na afkalven worden toe
gediend in een hoeveelheid van lh
tot 3A liter. Dit geldt ook bij 's
nachts afkalven. De biest vlak na
afkalven, bevat 3 keer zoveel af-
weerstoffen tegen kalverenziekten
dan 3 uur na afkalven. Dus ook 's
nachts eerst biest geven aan het
kalf voordat U uw warme bed weer
opzoekt.
EEN VERKEERDE KEUZE bij
aanschaf is nadeliger en vervelen
der naarmate het apparaat langer
op het bedrijf meegaat. Bij aan
koop van apparatuur voor het uit
halen van kuilvoer komt het voor
dat eerst wordt gekocht en dan pas
nagedacht. Naast een gemakke
lijke bediening en goede werking,
moet de trekker voldoende vermo
gen hebben. Zeker is dit het geval
wanneer met een hefmast wordt
gewerkt. Laat U voor het kopen
eerst vakkundig en neutraal voor
lichten.
WANNEER DIEREN OP 2 ja
rige leeftijd moeten afkalven, zal
een bepaald groeiritme naar leef
tijd gerealiseerd moeten worden.
Groei per dag van 0-8 mnd. 750
gram. Van 8 tot 15 mnd. 650
gram per dag en van 15 tot 24 mnd.
600 gram. Na afkalven is het
levend gewicht bij deze groeicijfers
480 kg. Het is niet zo eenvoudig
als het er uit ziet. In het najaar te
lang buiten met weinig gras, tijde
lijk minder goed kuilvoer op stal
een lichte aandoening door maag
darmwormen zijn allemaal oorza
ken waardoor de groei kan stag
neren.
10
