"Behoud sterke agrarische
sektor inzet komende
moeilijke jaren"
Landbouwbegroting 1981
Aandacht voor
exportbevordering
agrarische produkten
D,
V
D e uitvoering van de plannen voor
het herinrichtingsgebied Oost-Gro-
ningen en de Gronings-Drentse
Veenkoloniën zal langs twee sporen
plaatsvinden. Enerzijds komen er
deelgebiedplannen, waarbij de wet
telijke procedure van de Herinrich-
tingswet wordt gevolgd en die naar
verwachting successievelijk vanaf
1984 in uitvoering kunnen komen.
Anderzijds zullen bepaalde planon
derdelen versneld en vooruitlopend
op deelgebiedplannen worden uit
gevoerd. Het betreft in het laatste
geval planonderdelen, waarvan de
uitvoering technisch gezien los van
de wettelijke procedure van de He-
rinrichtingswet kan plaatsvinden.
Voor deze aktiviteiten komen de
eerstvolgende jaren middelen be
schikbaar in het kader van het Inte
graal Struktuurplan voor het Noor
den des Lands (ISP). De regering
heeft besloten om voor de periode
1981 - 1985 126 min. extra be
schikbaar te stellen voor de versnelde
T er ondersteuning van de beleids
ontwikkeling uit hoofde van de Rela
tienota zal de komende jaren moeten
worden onderzocht langs welke we
gen de zgn. beheerslandbouw zich bij
handhaving van een ekonomische be-
drijfsopzet zal moeten ontwikkelen.
N;
D<
G egeven het feit dat de landbouw en visserij in ons land wat betreft
inkomen en werkgelegenheid voor meer dan de helft afhankelijk zijn
van export, acht ik grote aandacht en waakzaamheid voor de ontwik
kelingen in de export van agrarische produkten blijvend gewenst. Dit is
ook een algemeen belang gezien de positieve bijdrage van de agrarische
bedrijfstak aan de betalingsbalans. Met het oog hierop is een systema
tische en gerichte aanpak van een aantal markten om tot exportver
groting te komen van veel betekenis. Naast de aktiviteiten die het
bedrijfsleven zelf op dit terrein ontwikkelt, zal het departement van
landbouw en visserij, veelal in nauw overleg met het ministerie van
ekonomische zaken, hier een extra inspanning gaan leveren".
D<
Minister Braks in toelichting op begroting:
H et behoud van een sterke en geschakeerde agrarische sektor zal de
inzet vormen voor de komende moeilijke jaren. Momenteel neemt de
agrarische sektor 12% van onze werkgelegenheid voor haar rekening en
levert zij een aanzienlijk exportoverschot van 8,5 mld. op de han
delsbalans. Bovendien verschaft zij ons de zekerheid dat we op elk
moment kunnen beschikken over voldoende voedsel van de gewenste
kwaliteit en voor een redelijke prijs.
Veel aandacht voor begeleiding boeren in beheersgebieden
Een en ander is slechts mogelijk bij zodanige bedrijfsresultaten dat de
kontinuïteit van de land- en tuinbouwbedrijven niet in gevaar komt.
Hiertoe zal op een veelheid van terreinen een krachtsinspanning
noodzakelijk zijn zowel van het bedrijfsleven, als van de overheid".
Aldus minister Braks in zijn Memorie van Toelichting op de land
bouwbegroting 1981.
voor het behoud van de sterke inter
nationale konkurrentiepositie van
onze land- en tuinbouw en in sa
menhang daarmee voor het handha
ven van een zo groot mogelijke
werkgelegenheid in deze sektoren.
Bijzondere aandacht verdient in dit
verband de mogelijkheid door mid
del van uitvoering van landinrich-
tingsprojekten verbeteringen tot
stand te brengen in regionale
achterstanden bij agrarische inko
mens en in de werkomstandigheden
op land- en tuinbouwbedrijven.
Het voor ruilverkavelingen beschik-
Meer en minder
e bezuinigingen die de regering
nodig vindt, zijn ook het departe
ment van landbouw niet voorbijge
gaan. Hoewel de minister zijn be
groting met ruim 7% heeft weten te
verhogen, is er toch bezuinigd om
andere aktiviteiten te kunnen op
voeren of in stand te houden.
Minister Braks heeft zijn bijdrage
aan de bezuinigingen gezocht in het
verminderen of stopzetten van enke
le aktiviteiten, waarvan eigenlijk
maar een relatief klein aantal men
sen gebruik kan maken.
Zo is o.m. besloten enige aktiviteiten
van de Grondbank en de subsidië
ring van boerderijverplaatsing bui
ten ruilverkavelingsgebieden stop te
zetten. Daarnaast is een verlaging
toegepast in de personeelsformatie
van 120 plaatsen, waarvan 70 ten
laste van het onderzoek.
Daartegenover staan enkele maatre
gelen ter versterking van de konkur-
rentiekracht van de agrarische sek
tor. Dit voorjaar zijn reeds extra
middelen uitgetrokken ten behoeve
van de bedrijfsverzorging 30
min.), alsmede voor energiebespa
rende maatregelen in de glastuin
bouw 25 min). Zo zullen de ko
mende jaren onderzoekprojekten
m.b.t. energiebesparing worden ont
wikkeld en getoetst.
Bovendien zijn nu met ingang van
1981 voor langere duur extra gelden
beschikbaar voor andere maatrege
len. Een deel daarvan zal ten goede
komen aan de exportbevordering.
Hiervoor zal een gericht programma
worden ontworpen. Waar mogelijk en
gewenst zullen de agrarische handel
en industrie in het kader van het sek-
torbeleid maximaal worden onder
steund.
Voor bijdragen in de kosten van de
keuring van agrarische produkten is
een hoger bedrag uitgetrokken. In de
meeste sektoren kan daarmee de be
leidsdoelstelling om naar een bijdra
ge van 50% te groeien, worden ver
wezenlijkt. Voor de vleessektor zal
dit percentage niet worden bereikt.
Het beleid in die sektor wordt pri
mair gericht op verbetering van de
doelmatigheid van de keuring, ge
paard aan het bereiken van kosten
besparingen.
Landinrichting
oortzetting van de aktiviteiten op
het terrein van de landinrichting acht
minister Braks van onverminderd
belang.
Goede inrichting van de kuituur-
grond is een onmisbare voorwaarde
bare bedrag is met 40,8 miljoen
verhoogd.
Bijzondere
landinrichtingsgebieden
Dit o.m. blijkt uit hetgeen minister ir.
Braks schrijft in de paragraaf over
inrichting en beheer van het lande
lijke gebied.
Veel aandacht moet worden besteed
aan de voorlichting en begeleiding
van agrariërs die beheersovereen
komsten sluiten. Betrokkenen moe
ten met raad en daad worden bijge
staan bij de vraag hoe de bedrijfsvoe
ring kan worden aangepast. Tevens is
van betekenis dat per gebied wordt
nagegaan hoe bestaande instrumen
ten van het landbouwbeleid kunnen
worden ingezet om het beheersbeleid
te ondersteunen.
Braks wil produktie funktie bos
stimuleren
Een kijkje in het relatienotagebied Oirschot - Best
aast de ons meer vertrouwd
zijnde funkties van het bos op het
gebied van landschap, natuur en re-
kreatie vindt minister Braks het
noodzakelijk veel meer aandacht aan
de produktiefunktie van ons bos te
besteden. Ekonomisch produceren
de bosbedrijven kunnen - naast een
10
bijdrage in de bestrijding van het
houttekort in de wereld - een be
langrijke bijdrage leveren aan het
betaalbaar houden van de andere
funkties van het bos. In zijn beleid
zal het stimuleren van een doelmati
ge beheersplanning dan ook een be
langrijk onderdeel blijven vormen.
De Boswet uit 1961 is niet meer in
alle opzichten een toereikend instru
ment om het beheer in goede banen
te leiden. Een aan de behoeften van
deze tijd aangepaste Boswet en het
daarbij behorende instrumentarium
is daarom in voorbereiding.
In bossen en natuurterreinen is veel
zinvol werk te doen. De bewindsman
wil dit werk blijvend mogelijk ma
ken, niet alleen ter verhoging van de
werkgelegenheid daar, maar ook ter
verbetering van de rentabiliteit van
het bosbedrijf.
vloeiende uit de verplichtingen op
genomen in rapporten, bedoeld in
art. 34 van de Ruilverkavelingswet
1954. In dit kader valt ook te beden
ken, dat de komende uitwerking van
de Wet vervreemding landbouw
gronden de mogelijkheden voor
grondverwerving door financieel
minder draagkrachtigen zullen ver
ruimen. Door het grondbankbeleid
op deze wijze bij te stellen, verwacht
minister Braks dat bij de beschikbare
middelen het volume van de overige
aankoopaktiviteiten kan worden ge
waarborgd.
Pacht
uitvoering van de herinrichting op
onderdelen voor dit landsgebied.
Grondbankstelsel herzien
IVf adat vorig jaar de voorwaarden
voor financiering via de Grondbank
waren verruimd, nam de belangstel
ling zodanig toe dat reeds na enkele
weken het geld opraakte en de aan-
vraagmogelijkheden moesten worden
opgeschort. Mede in het licht van de
bezuiniging heeft minister Braks be
sloten tot inperking van de werkings
sfeer van de Grondbank.
Hij wil voorrang verlenen aan
grondbankfinanciering bij bedrijfso
vername, door een opvolgend kind
of een pachter, alsmede bij bedrijfs-
vergroting in beheersgebieden en ter
ondersteuning van het Relatienota-
beleid. Een en ander heeft geen ge
volgen voor de uitgifte van gronden
onder erfpachtvoorwaarden voort-
e stijging van de eigenaarslasten
heeft zich ook na de strukturele bij
stelling van de pachtnormen in 1977
voortgezet. Om deze stijging in de
pachtnormen tot uitdrukking te laten
komen en tevens een bijdrage te le
veren aan het tegengaan van de ver
mindering van het pachtareaal, is het
streven erop gericht nog dit najaar
een wijziging van het Pachtnormen-
besluit 1977 tot stand te doen komen.
Daarnaast is het de bedoeling het
komende parlementaire jaar het
wetsontwerp tot wijziging van de
Pachtwet in te dienen.
Dit voorstel bevat naast wijzigingen
van technische aard, o.m. de moge
lijkheid van tussentijdse ontbinding
van de pachtovereenkomst bij het
bereiken van de 65-jarige leeftijd van
de pachter en beperking van het
kontinuatierecht tot de pachter die
nog geen 65 jaar is.
Dit o.m. schrijft minister ir. Braks
(landbouw en visserij) in de Memo
rie van Toelichting op de begroting
van zijn departement over zijn be
leidsvoornemens t.a.v. de exportbe
vordering van agrarische produkten.
Ontwikkelingen bij export
Evenals in 1978 steeg het volume
van de afzet van agrarische produk
ten in 1979 met ruim 6%. Deze stij
ging was vooral te danken aan de
groei van het exportvolume (ruim
10%). De binnenlandse konsumptie
nam slechts met 2,5% toe. Het over
schot op de handelsbalans van agra
rische produkten is in 1979 opgelo
pen tot 8,5 mld 3%). De stijging
was volledig het gevolg van de volu
me-ontwikkeling van de export bij
een nagenoeg konstant prijspeil.
Opvallend is de sterke toeneming
van de agrarische export in 1979 naar
het Verenigd Koninkrijk, gevolgd
door die naar België/Luxemburg en
Italië. De ontwikkeling op de voor
ons zo belangrijke Westduitse markt
was daarentegen teleurstellend en
die op de markt van de Verenigde
Staten zelfs negatief.
Marktbewerking
T-J itbreiding van de Europese Ge
meenschappen met Griekenland,
Spanje en Portugal kan wellicht voor
een aantal produktgroepen nog tot
een vergroting van de exportmoge
lijkheden leiden. Voortdurende
kwaliteitszorg en aanpassing en ver
nieuwing van ons produktensorti-
ment zijn daarbij van grote beteke
nis. De aktiviteiten van het ministe
rie van landbouw en visserij zijn
mede daarom de laatste tijd sterker
gericht op het geven van meer be
kendheid in het buitenland aan Ne
derlandse nieuwigheden. Het streven
is erop gericht, door middel van re
gelmatig overleg met partikuliere en
publiekrechtelijke organisaties die
zich belasten met bevordering van de
export van agrarische produkten, tot
een gekoördineerde en daarmee in
tensieve marktbewerking te komen.
Deze marktbewerking betreft vooral
de begeleiding en promotie van onze
export.
Om slagvaardig op marktontwikke
lingen te kunnen inspelen is meer en
geavanceerd marktonderzoek nodig.
Daarbij gaat het vooral om direkt op
de konsument gericht onderzoek. In
het kader van de Nationale Raad
Landbouwkundig Onderzoek TNO
worden het overleg en de samen
werking gekoördineerd tussen
marktonderzoekinstellingen van be
drijfsleven en overheid, teneinde tot
bundeling ën versterking van de on
derzoekinspanning te komen.
"Holland Expo"
'e markt van OPEC (Oil Produ
cing and Exporting Countries) en
NIC (Newly Industrialising Coun
tries) wordt gekenmerkt door groei
ende koopkracht. Daar liggen mo
gelijkheden voor onze eindproduk-
ten en/of agro-industriële projekten.
Het departement van landbouw en
visserij zal in samenwerking met het
bedrijfsleven de handelsvoorlichting
op deze markten intensiveren en ini
tiatieven ontwikkelen om handels
kontakten tot stand te brengen en te
begeleiden. In dat verband vindt on
der meer in nauw overleg met het
ministerie van ekonomische zaken
de voorbereiding plaats van een va
rende tentoonstelling ("Holland Ex
po II"), gericht op het Verre Oosten.
