8 weken lang "vast weer'
Plasvorming
Veel extra werk
Fokveedag
Meer dan 130 mm neerslag!
Opbrengsten vallen niet tegen
Geen zon - geen opbrengst!!
Een heel oud gezegde
We hebben al weken lang vast weer
op WALCHEREN. De uitdrukking
"vast weer" wordt meestal gebezigd
wanneer het een tijd lang regelmatig
mooi weer is. Bovengenoemde uit
drukking slaat nu helaas op weken
lang ongunstig weer. Er zijn rekords
gebroken wat de hoeveelheid neer
slag in juli betreft. Zowel voor de
groei van de gewassen als voor het
verloop van de werkzaamheden is de
overvloedige regenval ongunstig.
Door piasvorming op minder goed
doorlatende perceelsgedeelten kon
er in alle gewassen stagnatie in de
groei optreden. Vooral in bruine bo
nen of andere stambonen en zaai-
uien zijn dergelijke plekken al zeer
goed zichtbaar. Ook in aardappelen
en bieten zal dit zeker voorkomen, al
is het van de weg af wat minder dui
delijk zichtbaar. Er zal zeker ook
onzichtbare schade zijn, die pas later
bekend zal worden bij de oogstre-
sultaten. Het weinig zonnige weer zal
mogelijk de kg-opbrengsten van de
granen en erwten ongunstig beïn-»
vloeden.
Eén en ander zal sterk afhangen van
het moment van weersverbetering.
Krijgen we op korte termijn meer
zon en hogere temperatuur, dan zal
de korrelvulling bij een gezond ge
was nog kunnen meevallen. Op de
meeste percelen is in ieder geval een
voldoend aantal aren van goede om
vang aanwezig.
De oogst van o.a. de vroege gras
zaadsoorten kampt ook met veel
tegenslag. Er zijn percelen die voor
de tweede maal gemaaid moeten
worden. Het doorgegroeide gras in
de zwaden moet weer worden losge-
maaid. Al met al veel extra werk en
kans op gewichts- en kwaliteitsver
lies en extra schonings- en droog-
kosten. We zagen de maaidorser tij
dens een korte weersverbetering
weer op het veld in graszaad en kar
wij.
Met de bestrijding van het "kwaad"
in de aardappelen is het ook erg ris
kant geweest. Er kan niet overal tij
dig met de spuitmachine gewerkt
worden. Voorzover bekend komt er
nog zeer weinig "aardappelziekte"
voor. Het koude weer is kennelijk
ongunstig voor het optreden van de
schimmel. De aanslag van aardap
pelknollen is aanmerkelijk minder in
aantal dan vorig jaar. Het laat zich
aanzien dat de sortering aanzienlijk
grover wordt. De veehouders hebben
volop gras beschikbaar voor het vee.
De kwaliteit is echter niet optimaal,
terwijl het voor de hooi- en kuilwin-
ning al eveneens tegenzit. Daar komt
ook nog bij dat de graszode plaatse
lijk ernstig beschadigd wordt door
stuktrappen.
Tijdens de fokveedag was het weer
redelijk gunstig. De belangstelling
van de inzenders was redelijk. Er
waren enkele nieuwe gezichten,
maar enkele oude vertrouwde "stal
len" lieten het afweten, wat toch wel
als een gemis werd gevoeld. Vooral
na de middag was de belangstelling
voor het gebeuren groot. Van des
kundige zijde werd ons meegedeeld
dat het aangevoerde rundvee kwali
tatief zeer goed is. Alle prijswinnaars
vanaf deze plaats geluk gewenst met
de behaalde successen. Tenslotte
hopen we vurig op een stevige toe
name vah de omzet van de strand
paviljoens.
De eerste drie weken van juli zijn
voorbij en helaas moeten we voor
SCHOUWEN-DUIVELAND vast
stellen dat we in de akkerbouwsektor
te kampen hebben en krijgen met
grote problemen. In genoemde perio
de is meer dan 130 mm neerslag ge
vallen en er waren maar vijf droge
dagen, veel wind en weinig zon.
De oogst van de plantuien en vroege
graszaadsoorten ging gepaard met
moeilijkheden en verliezen. Maar
enkele dagen kon 's middags gras
zaad van stam gecombined worden.
Zo oogsten, tussen de buien door,
kost altijd geld, om dan nog maar
niet te spreken van graszaad, liggend
in zwad. Ook in de plantuien kon
met behulp van schoolkinderen met
de hand wat gedaan worden. Op en
kele percelen was het mogelijk ma
chinaal te werken. Begrijpelijk dat in
deze gevallen extra kosten/verliezen
ontstonden. Afgelopen weekend was
het weer helemaal mis, veel regen.
Vanzelfsprekend resulteert dit in
ernstige gevolgen. De wintertarwe
krijgt het steeds moeilijker, uitbrei
ding van legering. Gelukkig hierbij is
toch nog dat de temperatuur aan de
lage kant is. De zomergerst houdt het
nog vrij goed, evenals de haver. De
wintergerst (maar een paar percelen)
is rijp en kan geoogst worden, maar 't
weer en de natte grond! Op verschil
lende percelen suikerbieten komen
door de vele neerslag plekken voor
met planten die aan zuurstofgebrek
lijden (slaphangend gewas en geel
worden). Ook vergelingszieke plan
ten zijn meer zichtbaar, maar over
het geheel valt het mee, evenals met
het percentage schieters. Ook bij de
aardappelen, die dit jaar zeer veel
loof vertonen en gemiddeld geen
grote aanslag, vrezen we dat we
straks te maken krijgen met verrotte
knollen. De bruine bonen hebben
het helemaal slecht, maar we kunnen
zo t.a.v. de te velde staande gewassen
nog wel doorgaan met het noemen
van ongunstige omstandigheden, nee
niet doen, de andere kant van de
medaille hopelijk is die zonniger,
zodat spoedig alles ten gunste ver
andert.
Tussen de buien door proberen we de
werkzaamheden in de WESTHOEK
toch nog te doen. De meeste karwij is
wel gedorsen en daar waar mogelijk is
graszaad van stam gecombined. An
dere percelen liggen gemaaid en
wachten op beter. Zo "modderen" we
door en we hopen nu toch echt dat er
een weersverbetering gaat inzetten, 't
Is nu al weken hetzelfde weertype en
het kan niet anders of 't is nadelig
voor de oogst. Van veel belang zal het
zijn hoe de vruchten zich zullen hou
den wanneer er werkelijk eens flink
de zon overgaat.
We denken hierbij met name aan de
bieten, aardappelen en de uien. De
opbrengsten, die tot op heden van
graszaad en karwij bekend zijn, val
len echt niet tegen. De andere ge
wassen vooral op de zwaardere
grond, houden zich nog redelijk. De
bieten hebben een diepgroene kleur
en de bladontwikkeling is natuurlijk
te fel. Ook voor de aardappelen geldt
dit enorme bladontwikkeling en
wanneer we de knolgroei zo eens
bezien, dan moeten we echt beken
nen, dat ondanks het nare weer, de
aardappelen nog redelijk groeien, 't
Is met kunst- en vliegwerk, dat we de
aardappelen tijdig kunnen bespui
ten. Soms moet je ook niet vragen
hoe het allemaal gebeurd is, de uit
werking van dit werk, zullen we ze
ker bij het rooien nog een keer tegen
komen. Zo hier en daar zien we op
een laagte de aardappelen afsterven,
ze hebben natuurlijk teveel water
gehad. Met de konserventeelt is het
ook geen succes. Verschillende per
celen erwten zijn blijven staan, om
dat men ze niet van 't land kon krij
gen.
Overmaat schaadt
De pootuien (er staan er in de West
hoek heel wat) staan gereed om ge
oogst te worden. De prijs is prima,
maar men heeft maar even kans om
ze van het land te halen. Ons verhaal
is niet optimistisch ik geef het graag
toe. Regen is in de landbouw een
produkt, dat met mate zeer welkom
kan zijn. Overmaat schaadt echter! 't
Is niet alleen onze branche, die met
Pluvius te maken heeft, maar het
weer weegt in de landbouw heel
zwaar. Iedere keer hopen we op ver
betering en diverse heiligen die in de
maand juli gevierd worden komen er
aan te pas. Het helpt allemaal niets
en toch blijven we hopen op verbe
tering en dat zal toch wel komen ook!
Als het pas geregend heeft is het
slecht toeven in onze bedrijven.
Schijnt de zon en waait het op, dan is
de situatie direkt weer heel wat an
ders. Gelukkig is de zon dinsdag
goed doorgebroken. Mogelijk komt
veel nog weer goed.
WEST-ZEEUWS-VLAANDEREN
is een gebied waar het in de zomer
maanden in normale jaren altijd ge
zellig druk is van de vakantiegangers.
Het grenst aan de zee en heeft een
mooi duinengebied. Er is veel rekrea-
tiemogelijkheid, zodat in mooie zo
mers allerlei bedrijven buiten de
landbouw een goede boterham kun
nen verdienen. Geheel anders is het
momenteel in deze sektor, wat duide
lijk is te zien alleen al aan de gerin
gere drukte op de wegen.
Opbrengsten aan lage kant
Maar als het in deze branche als ge
volg van een slechte zomer niet
draait is het ook voor de boer niet
goed. Ook de akkerbouwer en vee
houder zijn ten zeerste gebaat met op
zijn tijd droog en zonnig weer. En
zeker als er zoveel neerslag valt als de
laatste 5-6 weken het geval is. Het
aantal zonuren is minimaal geweest.
Wat voor de meeste gewassen veel te
laag is. De kg-opbrengsten dreigen
dus aan een lage kant te zullen zijn.
Reeds gedorsen graszaad - en win-
tergerstpercelen die toch altijd een
goede stand vertoonden hebben dit
al bewezen. Bieten en aardappelen
groeien veel te veel in het loof. De
hoge verwachtingen die we van de
wintertarwe hadden zal hoogstwaar
schijnlijk dus ook niet uit komen. Of
het zou moeten zijn dat er nog een
maand koel en zonnig weer volgt.
Wij hebben de indruk dat van de
meeste gewassen het wortelstelsel in
de grond sterk is gereduceerd, zodat
bij droog en warm weer de planten
veel te vlug zullen aftakelen. Zoals
hier en daar in kranten gesuggereerd
wordt dat de schade nog meevalt
durft uw rubriekschrijver sterk te
betwijfelen. Daarbij komt nog dat op
veel percelen het te veel aan water
8
voor veel afval zorgt. Ook de kwali
teit zal eronder lijden. Zo is er ook al
veel peul- en stengelrot te konstate
ren bij de peulvruchten. De stamsla-
bonen die in ons gewest pas in juni
werden gezaaid zijn door de vele re
gen veelal maar gedeeltelijk boven
gekomen, terwijl er helemaal geen
groei in zit. Enkele percelen zijn zelfs
niet eens gezaaid kunnen worden.
Andere percelen zouden moeten
worden overgezaaid, maar tegen de
tijd dat ze dan weer oogstbaar zijn
zullen de fabrieken ze niet meer ver
werken. Problemen dus weer te over,
waarbij het altijd zo is dat het ene
bedrijf er meer onder lijdt dan het
andere. Wat te denken dus van ie
mand met veel graszaad in het
bouwplan. Er is al sprake van veel
zaadverlies op het veld. Lukt het on
derdoor maaien wel of niet. Wan
neer kan er dan wel gedorsen wor
den. En wat bedragen de droogkos-
ten.
Meer plantuien
Met dit soort weer daalt niet alleen
de kwaliteit maar stijgen meestal ook
de oogst- en verwerkingskosten. Het
areaal plantuien is hier dit jaar weer
uitgebreid. De prijzen leken goed te
worden, maar als ze niet geoogst
kunnen worden zijn ze vaak ook niet
van het veld te verkopen.
Ook de aardappelziektebestrijding
geeft de nodige problemen. Geluk
kig beschikken we hier nog over
vliegtuigen om mee te sproeien en
over een middel wat 14 dagen bevei
liging geeft. Met een opsomming van
de huidige problemen zou nog een
hele tijd kunnen worden doorge
gaan. Wij hopen voorlopig dat als U
dit leest het weer in gunstige zin ver
anderd is, zodat de schade niet zo
groot zal zijn als het zich nu laat
aanzien.
"Wanneer de boer zijn hooi rot, dan
groeit zijn kool", is een heel oud ge
zegde wat de huidige jonge generatie
niet meer zo aanspreekt. Thans is het
maaien voor hooi veelal vervangen
door het maaien voor voordroogkuil
en het telen van mergkool voor bij-
voedering van het melkvee komt niet
meer voor. Gras en snijmais zijn
tegenwoordig de hoofdprodukten
welke prima passen in het systeem
van mechanisch oogsten en verwer
ken. Momenteel berust het houden
van een groot aantal stuks melkvee in
de moderne veehouderij op bepaalde
systemen.
Ook de bestrijding van het zgn.
"kwaad" in de aardappelen gaan we
volgens een bepaald preventief sys
teem te lijf. Bezien we echter ons
doen en laten in de moderne tarwe-
teelt, dan kunnen we daarin nog
weinig van een bepaald systeem
ontdekken. Bekend is welke schim
mels, roesten en insekten ons daarbij
parten spelen en ook welke groeire-'
gulatie mogelijk is. Door deze op een
rijtje te zetten moet het toch uitvoer
baar en mogelijk zijn om een. pre
ventief, kuratief en effektief systeem
uit te dokteren waarbij de gewasbe
scherming gedurende het gehele
produktieproces van de wintertarwe
voor 100% veilig is gesteld. Met zulke
vragen moet je als teler ergens heen
en we geloven, dat een tarwestu-
dieklub daarvoor de aangewezen
plaats is, want daarbij is de land
bouwvoorlichting automatisch be
trokken. Afgelopen voorjaar hebben
we de tarwepercelen intensief ge-
kontroleerd en accuut de gewasbe
scherming daarbij aangepast. Zo zijn
we al ettelijke jaren bezig en we ge
loven, dat we het goed doen. Of we
op de goéde weg zitten is echter nog
steeds de vraag, want twee jaar gele
den was de tarweopbrengst 8 ton
per ha en vorig jaar nog geen 6 ton en
de vraag is nog wat de opbrengst nu
zal worden. Daarom zijn we nu ges
tart met een studie van een water
dicht systeem waarbij slechts hoge
opbrengsten gegarandeerd kunnen
worden. Door een juiste toepassing
van teeltmaatregelen is de kans
daarop zeker aanwezig. In heel zo'n
uitgestippeld patroon kan er weinig
mis gaan en bij topopbrengsten zijn
de meerkosten van bespuitingen zeer
zeker rendabel. Als moderne tarwe-
teler durf je zo te redeneren, want je
kent je gewas en je weet wat je te
wachten staat en welke ingrepen je
eventueel nog kan doen. Trots ben je
op je gewas en je hoopt weer meer
bereikt te hebben dan voordien voor
mogelijk leek. Dat is de sport welke
in het moderne tarwetelen zit. Tot
zover is alles goed gegaan en dan
staat het gewas keurig in de aren.
Moeder Natuur heeft echter ook zijn
grillen en gedurende vier weken
aanhoudende zware regenval is het
graangewas jammer genoeg nimmer
meer droog.
Schimmels
Het gewas staat voortdurend bloot
aan aantasting van de schimmels
septoria en fusarium. Deze beiden
behoren tot de zogenaamde afrij-
pingsziekten van het graan. In slech
te zomers kunnen de schimmels de
aren aantasten en op de pakjes spo-
renmassa's produceren. Septoria
vertoont vruchtlichamen, die als
zwarte puntjes op de kafjes zichtbaar
zijn. Fusarium maakt sporen, die vrij
op het zaad voorkomen. Volgens de
rassenlijst is er verschil in gevoelig
heid tussen de rassen, maar thans is
al duidelijk schade waar te nemen en
bij sommige rassen lijkt het een dra
ma te worden. Een bestrijding is niet
aan te geven en bekend is, dat in
natte en warme zomers de schade
zeer aanzienlijk kan zijn.
Als teler staat men dus machteloos
en evenzo tegen de waterschade van
de aanhoudende regenval in de an
dere gewassen. Bij al deze schade
helpen de schimmels een handje mee
en dat is niet meer te weren. Het be
gin van de tachtiger jaren is een
slechte start voor de boeren. Diverse
kollega's veren momenteel weer wat
op door de teruggaaf van inkom
stenbelasting over het dienstjaar
1978. Dit is geen gezond teken en wel
een teken aan de wand voor onze
huidige boerenstand.
