Gebrek aan arbeidskrachten
probleem voor glastuinbouw
Algemene Aannemingsvoorwaarden voor
de Kassenbouw gereed
D e twee grootste problemen van de glastuinbouw zijn momenteel de
sterk stijgende energieprijzen en het gebrek aan vakbekwame mede
werkers. Aan een geleidelijk verhoogde gasprijs zal de tuinbouw zich
nog wel weten aan te passen, er zijn tekenen die daar op wijzen. We
krijgen hulp d.m.v. subsidies en voorlichting en er is een steeds verder
gaande produktieverhoging.
D irekteur Uittenbroek van de Ra
bo-bank Midden-Westland gaf een
uiteenzetting over de financierings-
problematiek in de glastuinbouw. De
laatste twee jaar is in het Westland
geweldig geïnvesteerd, in 1979 in het
werkgebied van deze bank zelfs in
totaal voor 397 miljoen. Voor dit
jaar verwacht men aanzienlijk lagere
investeringen, toch zal men in drie
jaar tijds per bedrijf gemiddeld
400.000 hebben geïnvesteerd.
Voor energiebesparing meer
samenwerking nodig tussen
tuinder en kassenbouwer
Landbouwschapscommissie bracht werkbezoek aan Westland
Enorme investeringen
Schermdoek
Voorwaarden
Vragenlijst
Over de arbeidsvoorziening maken wij ons echter zeker zo grote zor
gen. De tuinbouw zal dan ook moeten proberen een objektief beeld van
de bedrijfstak te geven tegenover de buitenstaanders en niet zagen aan
de poten onder de eigen stoel, zoals ze nu doet". Aldus de heer B.
Uittenbroek, direkteur van de Rabo-bank Midden-Westland, tot de
deelnemers aan het werkbezoek van de Commissie Bedrijfsontwikke
ling en Agrarische Voorlichting (BOAV) van het Landbouwschap.
D e BOAV bracht onlangs een
werkbezoek aan het Westland om
zich te oriënteren over de aktuele
problemen in de glastuinbouw.
Naast een glasgroentebedrijf en een
rozenkwekerij bezocht de Commis
sie ook de Rabo-bank Midden-
Westland in Naaldwijk. De exkursie
werd afgesloten met een bezoek aan
het DENAR-kas projekt in Rijswijk.
Vooral dë WIR, rentesubsidies en de
hoge inflatie zijn hiervoor als oor
zaak te noemen. Volgens Uitten
broek waren dergelijke hoge inves
teringen ook niet te handhaven. Hij
waarschuwde echter wel voor het in
de knel komen van de diepteinveste
ringen. De bankdirekteur pleitte in
Commissie werd echter gesteld dat,
hoewel het beeld in het gebied Mid
den-Westland relatief gunstig is, het
niet overal zo ligt. De slatelers heb
ben dit voorjaar b.v. te maken met
bedroevend lage slaprijzen. Ook
heeft de gasprijs verhoging van 1
april jl. nog weinig invloed gehad.
O,
'p het rozenteeltbedrijf van de
heer Verbeek in Honselersdijk werd
de Commissie gekonfronteerd met
een modern, arbeidsintensief bedrijf,
Sinds november 1968 is de Com
missie Bedrijfsontwikkeling en
Agrarische Voorlichting werk
zaam binnen het Landbouwschap,
als voorzitter fungeert thans de
heer AJ.G. Doeleman (Voorzit
ter van de ZLM), plaatsvervan
gend voorzitter is de heer H. van
Dam (Voedingsbond CNV).
De Commissie houdt zich bezig
met de voorbereiding en stand
puntbepaling op het terrein van
het landbouwstruktuurbeleid en
agrarische voorlichting, men fun
geert in de eerste plaats als advie
sorgaan van het Dagelijks Be
stuur van het Landbouwschap.
Daarnaast houdt de Commissie
zich bezig met de voorbereiding
van de standpuntbepaling door
het landbouwbedrijfsleven in de
Landelijke Raad voor de Bedrijf
sontwikkeling en in het Bestuur
van het Ontwikkelings- en Sane
ringsfonds voor de Landbouw.
Voorts is de Commissie nauw be
trokken bij het beleid van het
Borgstellingsfonds voor de Land
bouw.
Wat betreft de tuinbouw is men
momenteel onder meer betrokken
bij standpuntbepaling en realise
ring op het gebied van energiebe-
sparingsbeleid, glasafbraakrege-
ling, toepassing algemene aanne-
mingsvoorwaarden voor de kas
senbouw en experimentele pro-
jekten.
De kas van de heer Kuyvenhoven is te
lang en te smal voor een efficiënte
bedrijfsvoering.
kwamen de commissieleden onder
de indruk van wat daar gedaan wordt
om energiebesparingsmogelijkheden
in de praktijk te testen. Twee van de
drie kassen waren al onder dak, men
was hard aan het werk om ook de
derde nog voor de bouwvakvakantie
onder glas te krijgen. Als alles vol
gens plan verloopt kunnen in augus
tus de eerste komkommers worden
geplant.
Jan van Liere
Het inzetten van het glas is vakwerk;
de commissieleden keken er vol be
wondering naar.
Er werd hard gewerkt om de DE-
NAR-kas voor de bouwvakvakantie
glasdicht te krijgen.
dit kader voor een snellere procedure
bij instanties als b.v. het Borgstel
lingsfonds wanneer tuinders als ge
volg van te sterk uitgelopen bouw
kosten of het verkeerd uitpakken van
een nieuw teeltplan in moeilijkheden
zijn gekomen.
"De glastuinbouw biedt, zeker ver
geleken met andere sektoren in het
midden- en kleinbedrijf, geen slecht
beeld", aldus Uittenbroek. "Men
heeft geprofiteerd van de geboden
mogelijkheden. De oudere onderne
mers hebben tijdig het roer overge
dragen, zodat aan het hoofd van de
moderne bedrijven merendeels jon-
ge ondernemers staan". Vanuit de
geleid door een goede ondernemer die
een zeer hoge opbrengst weet te be
halen. Verbeek werkt met een be
weegbare scherminstallatie waardoor
zo'n 20% besparing op de gaskosten
(op jaarbasis) wordt bereikt. Dit doek
schuift uit wanneer de buitentempe
ratuur daalt beneden 10 a 11 gr.C.
Het tomatenbedrijf van de heer
Kuyvenhoven, eveneens in Honse
lersdijk, is een voor het Westland vrij
representatief bedrijf. De opper
vlakte glas is 11.000 m2. Het is een
smal (35 meter breed) en lang be
drijf; het warenhuis is 320 meter
lang. Voor een efficiënte bedrijfs
voering is dat te lang en te smal, men
is b.v. beperkt in het aanbrengen van
energiebesparende middelen. Daar
de buurman niet wil meewerken aan
een eventuele herstrukturering
dreigt het nu nog rendabele bedrijf
in de toekomst in moeilijkheden te
komen.
Bij het bezoek aan de DENAR-kas
"Niet meer maar beter". Onder dit niet onbekende thema heeft de heer
ir. U. Geling, sekretaris van de hoofdafdeling Tuinbouw van het Land
bouwschap aangedrongen op meer samenwerking tussen de tuinders en
de kassenbouwers ten behoeve van energiebesparing in de glastuin
bouw. Hij deed deze oproep bij de presentatie van de Algemene Aan-
nemingsvoorwaarden voor de Kassenbouw, die op woensdag 2 juli jl. in
's-Gravenzande officieel werden gepresenteerd. Deze voorwaarden zijn
na overleg in de Stichting Mechanisatie Centrum vastgesteld door de
Algemene Vereniging van Kassenbouwers in Nederland (A.V.K.) en het
Landbouwschap.
Mede door de grote kostenstijgingen
heeft de tuinbouw volgens Geling
behoefte aan moderne glasopstan
den, die voor vele teelten geschikt
zijn en waarbij 40 a 50% besparing
mogelijk is op het energieverbruik.
Bovendien is vereist, dat deze gla
sopstanden tenminste dezelfde hoe
veelheid licht doorlaten en moet het
klimaat goed regelbaar blijven. Om
aan deze eisen te voldoen is er in
ventiviteit, ondernemingsgeest, ge
duld en samenwerking nodig.
"Ik wil hierbij oproepen tot samen
werking tussen de kassenbouwwe-
reld en de tuinbouw onder glas. Bei
de sektoren zullen in de komende
jaren dezelfde problemen krijgen en
zullen in dezelfde richting de oplos
singen hiervoor moeten vinden", zo
stelde Geling. De Algemene Aanne-
mingswoorwaarden is zo'n vorm van
samenwerking.
Op aandrang van de telers onder glas die de opstelling van niet eenzij
dige, speciale aannemingsvoorwaarden voor de bouw van kassen nas
treefden en aansluitend op de bereidheid van de Algemene Vereniging
van Kassenbouwers in Nederland (AVK) om haar aannemingsvoor
waarden te moderniseren, werd in de zomer 1976 begonnen aan een
overleg om te komen tot "Algemene Aannemingsvoorwaarden voor de
Kasenbouw" (AAK).
De mogelijkheden voor dit overleg
tussen vertegenwoordigers van het
Landbouwschap en die van de
bovengenoemde AVK werden ge
schapen door de Stichting Mechani
satie Centrum. In deze Stichting
streven vertegenwoordigers van de
overheid, het landbouwbedrijfsleven
(Landbouwschap), de eerder ge
noemde AVK en andere organisaties
uit handel en industrie, naar het be
vorderen van een doelmatige me
chanisatie in de Nederlandse land
bouw in de meest uitgebreide zin van
het woord. Dit streven leidde er on
der meer toe dat op het gebied van
standaard voorwaarden in 1973 de
Algemene Handelsvoorwaarden
voor Landbouwwerktuigen (AHL)
tot stand kwamen en binnenkort ook
de Algemene Aannemingsvoorwaar
den Bedrijfsgebouwen in de Land
bouw (AABL) geïntroduceerd zullen
worden.
Het voorop gezette doel van de nu tot
stand gekomen Algemene Aanne
mingsvoorwaarden voor de Kassen
bouw (AAK) is geweest het maken
van duidelijke en doorzichtige voor
waarden, waarbij op evenwichtige
wijze zowel met de belangen van de
aannemer als met die van de tuin
der/ opdrachtgever rekening wordt
gehouden.
Toepassing van de Algemene Aan
nemingsvoorwaarden voor de Kas-
senbbuw (AAK) betekent danook
dat opdrachtgever en kassenbouwer
hun respektieve rechten en verplich
tingen van te voren vastleggen,
daarbij zoveel mogelijk rekening
houdend met de in de glastuinbouw
gebruiketijke gang van zaken. Om
dat de behandeling van geschillen
een grondige kennis van zaken met
betrekking tot de kassenbouw kan
vereisen, is bovendien een aparte
rechtsgang via een speciaal Arbitra
gereglement ontwikkeld.
Toepassing van de AAK zal in de
praktijk betekenen dat de kassen
bouwer een vragenlijst volgens het
laatste AAK-model samen met het
"AAK-boekje" aan de adspirant-op-
drachtgever presenteert (zaak voor
deze laatste hierop te letten) en dat
de offerte geënt is op de in de vra
genlijst vermelde gegevens en voldoet
aan een eveneens tot de AAC beho
rend schema dat aan de vragenlijst is
gehecht.
De AAK kunnen door iedereen die ze
bij de bouw van een kas (bestemd
voor de teelt en de verzorging van
gewassen) wil gebruiken, worden
toegepast.
De genoemde vragenlijst en het
"AAC-boekje" zijn op aanvraag bij
het sekretariaat van de AAC, Mans-
hol tlaan 12,6708 PA Wageningen, te
verkrijgen.
10
