Bintje in't Holland-Dorp
Aardappels zaaien uitkomst voor
ontwikkelingslanden
K
RT
"E WENKEN
1
Succesvolle introduktie van
Brutus snijmaïs
Verse aardappels
PRAKTYK
Droogte problemen
weggeregend
De aardappelprodukten
Door middel van doelgerichte pers- en publiciteitscampagnes en voor
lichting aan de konsument wil Nederland zich zowel als landbouwland
als ook als toeristenland presenteren bij de West-Duitse konsument.
Het "Holland-Dorp" zal hiertoe een belangrijke bijdrage leveren.
De deelnemende organisaties hebben hiervoor één of meerdere huisjes
van het "Holland-Dorp" gehuurd om op deze wijze de konsument
voorlichting te verschaffen over de produkten die door de betreffende
organisaties worden vertegenwoordigd.
Op deze wijze kan de Duitse konsument ter plaatse kennis nemen van
het Nederlandse landbouwprodukten-pakket en zich overtuigen van de
kwaliteit.
Op uitvoerige wijze zal het Nationaal Bureau voor Toerisme voorlich
ting verschaffen inzake de reis- en vakantiemogelijkheden die Neder
land de West-Duitse konsument te bieden heeft.
•CJP
Iemand vroeg eens aan een boer waarom deze zijn akker eerst volstopte
met aardappels om diezelfde dingen er later weer uit te halen...! Een
slimmere vraag is waarom aardappels worden gepóót in plaats van
gezaaid. Een aardappelplant maakt immers zaad en dus is het ook mo
gelijk om aardappels te zaaien.
Wat gebeurt er nu als een boer
het zaad van een goed aardap
pelras aan zijn akker toever
trouwt? Hij krijgt wel degelijk een
veld vol aardappelplanten, maar
die zien er - voor deskundigen -
anders uit dan de planten waar
van het zaad is gewonnen.
Bovendien zijn de planten on
derling sterk verschillend, ze
worden op verschillende tijdstip
pen rijp en de opbrengst per plant
is ook erg ongelijk. Wat is er ge
beurd? De erfelijke eigenschap
pen die in het oorspronkelijke
aardappelras verenigd waren,
zijn verspreid geraakt over het
nakomelingschap. Zo'n ras is een
kunstprodukt. Het behoudt de
eigenschappen die erin zijn ver
enigd, als het door middel van de
knollen wordt vermeerderd. In de
knollen blijven de eigenschappen
van het ras bij elkaar, zou men
kunnen zeggen, terwijl ze in de
zaden verspreid raken. Daarom
wordt in de Nederlandse aardap
pelteelt geen gebruik gemaakt
van het zaaien van aardappels. Er
komt nog bij, dat we hier vol
doende pootaardappelen heb
ben, het transport is gemakkelijk
en de opbrengst is groter als je
poters gebruikt.
Toch heeft het gebruik van aard
appelzaden ook voordelen. Zaad
kan desnoods jarenlang worden'
bewaard. Pootaardappels kunnen
dat niet. Ook worden ziekten
minder gemakkelijk door zaad
overgebracht dan door poters.
Dat zijn de redenen dat er hier en
daar toch proeven met het zaaien
van aardappelen worden geno
men.
Het gebruik van zaad kan name
lijk juist in ontwikkelingslanden
een bijdrage leveren aan de voed-
selproduktie. In tropische en
bergachtige streken is het vaak zó
moeilijk om pootaardappelen te
vervoeren, dat ze ofwel bescha
digd worden tijdens de reis of zo
duur worden, dat de - meestal
kleine - boeren ze niet kunnen be
talen. Men neemt aan dat het
zaaien van aardappelen in som
mige streken al een flinke omvang
heeft aangenomen.
AKKERBOUW
DE GROEITIJD IS maar kort,
we zijn weer zo aan de oogst toe.
Gebruik de tijd die daarvoor nog
vrij is om uw transportmateriaal in
orde te maken. De wiellagers
voorzien van nieuw vet. Zijn de
banden nog goed? Hoe is het met
de verlichting? Werken stoplich
ten en richtingaanwijzers nog?
Vergeet ook de rem niet, U neemt
aan het verkeer deel, houd daar
rekening mee.
ER IS EEN IDEALE manier om
uw graszaadstoppel goed te laten
verteren. U moet dan 20-30 m3
drijf mest per ha over het perceel
laten rijden, wikken zaaien en het
geheel infrezen. Verder hebt U
niets te doen dan te hopen op een
bui regen en bij opkomst van de
wikken te letten op de bladrand
kever. Zo gedaan, hebt U voor het
volgende jaar een prima voor
vrucht voor aardappelen.
ER KOMEN NOG WEINIG
schieters in de suikerbieten voor.
Komt U ze tegen, hak ze dan zo
diep mogelijk weg. Ze zijn nadelig
voor de suikeropbrengst en geven
moeilijkheden bij de oogst. Ook
hebt U kans dat deze vroege
schieters nog kiemkrachtig zaad
leveren, zodat U naast de jaarlijks
toenemende aardappelopslag ook
nog bietenopslag kunt verwachten.
WANTSEN IN KNOLSELDE
RIJ kunnen de hartblaadjes zwaar
beschadigen, zo zelfs dat deze niet
meer groeien en zwart worden.
Het is eigenlijk een grote groene
luis die moeilijk te vinden is in het
hart van de plant. Zodra U deze
kunt vinden of de beschadiging
ziet, moet gespoten worden met 1
kg Undeen, 0,5 l Mevinfos of 0,6 l
Hoewel Nederland een klein landje
is, is het toch de grootste aardappe
lexporteur ter wereld. Jaarlijks ex
porteren wij aardappels en aardap-
pelprodukten naar praktisch alle lan
den ter wereld.
Dit betekent een positieve bijdrage
tot de handelsbalans van 1,2 miljard
gulden.
Ook voor de werkgelegenheid levert
de aardappel, en alles wat hiermee
samenhangt een positieve inbreng,
nl. 35.000 manjaren aan werk.
Van de export neemt de Bondsrepu
bliek Duitsland zo'n 65% voor haar
rekening, waarmee wij Duitsland tot
onze grootste afnemer moeten reke
nen.
Dit is dan ook de reden dat het NI-
VAA (Nederlands Instituut voor Af
zetbevordering van Akkerbouwpro-
dukten) besloot tot deelname aan dit
Holland Dorp om de Nederlandse
aardappelafzet naar Duitsland nog
eens extra te ondersteunen.
De export van verse aardappels ziet
er over de laatste vier jaar als volgt
uit:
Oogstjaar Naar BRD Totaal
1975/76 336.000 ton 789.000 ton
1976/77 410.000 ton 934.000 ton
1077/78 459.000 ton 701.000 ton
1978/79 588.000 ton 887.000 ton
Verreweg het grootste gedeelte van
deze export bestaat uit het ras Bintje.
Iets meer dan de helft van alle aard
appels die de Duitse grens overgaan,
zijn bestemd voor de Duitse aardap-
pelverwerkende industrie want de
Nederlandse aardappel, met name
het ras Bintje is bij uitstek geschikt
voor de verwerking tot aardappel
konsumptie produkt.
parathion 25%. Na 14 dagen kan
weer een nieuwe bespuiting nodig
zijn.
LAAT MAAR STAAN en wap
peren, is een slecht uitgangspunt
voor de levensduur van bedrijfsge
bouwen. Regelmatig repareren,
verven en teren mag zelfs op het
drukste bedrijf niet verwaarloosd
worden. De materialen zijn te duur
om ze voortijdig door eigen nala
tigheid te vervangen.
VEEHOUDERIJ
IETS WA T SCHAARS IS, moet
dubbel benut worden. Ten opzich
te van de veebezetting is op vele
bedrijven de oppervlakte grasland
aan de krappe kant. Het is eigen
lijk onverantwoord om percelen
die een holle stand hebben of een
groot percentage minderwaardige
grassen en onkruiden bevatten niet
om te ploegen. Vooral in deze pe
riode is duidelijk te zien welke
percelen aan vernieuwing toe zijn.
VELE PERCELEN grasland
worden tegenwoordig na frezen
Het overige deel van de export gaat
naar de Duitse konsument, die de
laatste 25 jaar Bintje heeft weten te
waarderen om haar smaak en uni
versele karakter.
Gemiddeld over het jaar heeft Bintje
in Duitsland dan ook een marktaan
deel van 9%, terwijl in het voorjaar
op sommige plaatsen in Duitsland
zelfs een kwart van alle gekochte
aardappels Bintje zijn.
Alles bij elkaar een allround ras,
vroeg rijpend maar ook lang groen
blijvend; het kan dus over een lange
periode worden geoogst.
Deze eigenschappen hebben veel
boeren doen besluiten om op het ras
Brutus over te gaan. Meer dan 10.000
hektare werd ingezaaid, een resultaat
dat tot nu toe nog door geen enkel
ander ras in het eerste jaar werd be
reikt. Het maïsareaal wordt geschat
op 135 tot 140.000 hektare, zodat
Brutus bijna 8% van het areaal in
neemt.
De weersomstandigheden zijn in
Zo er problemen waren ten gevolge
van de droogte zijn die nu grotendeels
weer wel weggeregend. Op een aantal
percelen is de schade toch blijven be
staan. De regen was altijd wel niet
even welkom zeker niet voor het gras
inkuilen, het hooien en de chemische
onkruidbestrijding. Voor het gemaai
de hooiland, de pas gemaaide luzerne
en eigenlijk alle andere gewassen was
de regen zeer welkom.
Hagelschade
Vorige maal de opmerking gemaakt
dat op regen gehoopt wordt zonder
dat dit risiko op schade mee zou
brengen. Dit blijkt niet altijd het ge
val te zijn. Zo is er in een strook ten
oosten van de Veerhaven bij Kruinin-
gen in een Noórd-noord-oostelijke
richting 22 juni vrij ernstig
verhageld. Daarbij is nogal wat scha
de aan suikerbieten, uien en aardap
pelen, maar ook de granen aange
richt. Verder is ook de schade in en
kele boomgaarden aanzienlijk.
Met de ziekten en plagen in onze
gewassen is het tot nog toe goed ge
gaan. Wel is een waar
schuwing gegevén dat op percelen
suikerbieten waar gaan Temik of
Dacomex is gebruikt bladluizen ge
vonden werden, zodat een bestrij
ding gewenst kan zijn. In sommige
gevallen worden tussen de perzik
bladluizen nog wel aardappeltoplui-
zen aangetroffen. Deze lijken in eer-
geploegd. Wanneer alleen wordt
gefreesd, is dikwijls het straatgras
nog eerder boven dan het inge
zaaide mengsel. Vooral bij wat
dieper ploegen, wordt grond
bovengebracht met een lage pH.
De grasplanten staan na opkomst
spichtig, bruinrood gekleurd en
ontwikkelen zich slecht. Denk om
voldoende kalk in de bovengrond.
Dit geldt vooral voor percelen die
reeds vele jaren als grasland zijn
gebruikt en waar voor het herin-
zaaien vrij diep is geploegd.
BIJ INZAAI VAN grasland zijn
Ook de aardappelverwerkende indus
trie zit in Nederland niet stil en heeft
zich weten te ontwikkeien tot een
bedrijfstak van internationale bete
kenis en omvang. Door het leveren
van een kwaliteitsprodukt, heeft men
zich ook in Duitsland een groot
marktaandeel weten te verwerven,
middels een gamma van aardappel
produkten, zoals pommes frites, Rös-
ti, puree, geschilde aardappels enz.
april/mei allesbehalve gunstig ge
weest voor een goede ontwikkeling
van de maïsplant. Door het importe
ren van speciaal voor Nederlandse
omstandigheden geselekteerde par
tijen zaaizaad en de goede raseigen
schappen, laat de stand van Brutus
echter niets te wensen over. Brutus is
een zeer waardevolle verrijking van
het kleine assortiment maïsrassen,
dat in Nederland verbouwd wordt.
(Het ras wordt in de handel gebracht
door Cebeco-Handelsraad in Rot
terdam en in Brabant en Limburg
door Van Engelen Zaden in Vlij
men).
ste instantie wel op elkaar, ze kunnen
de vergelingsziekte echter niet over
brengen. De suikerbieten zijn intus
sen flink gegroeid. Hier en daar heeft
men ondanks meerdere toepassingen
van chemische onkruidbestrijdings
middelen toch nog wel percelen met
nogal wat onkruid. De zwarte nacht
schade speelt als late kiemer toch wel
een onaangename rol.
Meeldauw
In onze wintertarwe komt nu door
wat neerslag en het langer vochtig
blijven van het gewas hier en daar
wat meeldauw voor. Of het nu altijd
al gewenst is daartegen te spuiten, zal
een ieder voor zichzelf moeten
beoordelen. Het grootste deel van
onze tarwepercelen is intussen tegen
de aar- en afrijpingsziekten behan
deld. De tarwe was echter nog zoda
nig gezond, dat het niet onwaar
schijnlijk is dat op een aantal perce
len in het geheel geen bestrijding is
of zal worden uitgevoerd.
Bij de grasboeren zijn er door de re
gen wel wat problemen geweest en
die zijn nog niet geheel voorbij. Een
aantal percelen kon niet op een vlot
te wijze ingekuild worden. De kwa
liteit zal er daardoor niet beter op
worden.
Proefboerderij
Het is nu weer de mooiste tijd en
dikwijls de meest geschikte tijd om
een bezoek te brengen aan een proef
boerderij of aan een aantal proeven
met rasvergelijkingen, verschillende
hoeveelheden N, chemische onkruid-
bestrijdingen en ziektebestrijdingen.
Tracht de kennis die op vele plaatsen
aanwezig en voor U ter beschikking is
ook voor Uw eigen bedrijf te leren
kennen en te benutten.
Intussen zijn er al verschillende
landbouwers met hun gezin op va
kantie gegaan, velen zullen nog vol
gen in de hoop dat ze dit onder gun
stige omstandigheden kunnen doen.
over de te gebruiken mengsels de
meningen nogal eens verdeeld. Zo
is in de praktijk wel eens te horen
dat het gras in het BG3-mengsel
minder goed door het vee wordt
opgenomen. In proeven met ver
schillende mengsels op hetzelfde
perceel is dit niet gebleken. Ei
genlijk doet een paar procent
graszaad van andere soorten ook
weinig terzake. Bij een goed ge
bruik vindt men na een paar jaar
vrijwel uitsluitend Engels raaigras
en bij een slecht gebruik krijgen
andere grassen en onkruiden al
gauw de overhand.
In 1980 werd het snijmaïsras Brutus voor het eerst opgenomen in de
Nederlandse Rassenlijst.
Het ras Brutus kombineert een hoge drogestofopbrengst met een grote
stevigheid en een zeer goede voorjaarkoudetolerantie. Daarnaast is het
ras goed bestand tegen stengelrot en builenbrand.
5
