De Maasheaaen. een bron van onzekerheid, of.,
een landschap, waarvan een ieder geniet?
u itdrukkelijk wordt door de
D e beknopte inhoud van het con
cept-voorontwerp beheersplan voor
het Maasheggen-gebied ziet er als
volgt uit:
I n de diskussie bleek dat de boeren
de schoonheid van het door hen ge
schapen en in stand gehouden land
schap onderkennen en bereid zijn
het ook in de toekomst in stand te
houden, mits kleine aanpassingen
mogelijk zijn en de Overheid komt
met een aanvaardbare onderhouds
regeling. Er is een basis voor een ge
sprek tussen de boeren en de belan
genbehartigers van natuur en land
schap. Het is wel nodig dat de laat-
sten begrip tonen voor de gerecht
vaardigde wensen van de boeren en
hen de wenselijkheid van een be
heersplan weten duidelijk te maken.
H et uitkomen van het concept
voorontwerp beheersplan heeft de in
de streek reeds lang levende grieven,
onzekerheden en onrust versterkt.
De vertegenwoordigers van de
Agrarische Overlegcommissie en
van de afdelingsbesturen hebben
deze op een openhartige en niet mis
te verstane manier aan de Geweste
lijke Raad kenbaar gemaakt.
Zij vragen zich bezorgd af:
worden de boeren aan de kant gezet,
wordt de vrijwilligheid later niet om
gezet in dwang en kan met alle bepa
lingen nog wel redelijk worden ge
boerd?
I s het in het kader van de agrarische
Boeren afwijzend tegenover
behoud De Maasheggen?
Vertrouwen
Grieven en onrust
De boeren aan de kant
gezet?
Blijft de vrijwilligheid
overeind?
Kan met alle bepalingen
nog goed worden geboerd?
A
Een doorkijkje in een vrijgesloten landschap.
Hooiwinning op dikwijls kleine percelen.
Bij gelegenheid van de 100ste
vergadering van de Gewestelijke
Raad van het Landbouwschap
voor Noord-Brabant is een werk
bezoek gebracht aan het relatie-
notagebied De Maasheggen in het
Land van Cuyk.
Voor dit relatienotagenied is on
langs een concept-voorontwerp
beheersplan verschenen. Het be
heersplan is erop gericht om de
heggen in stand te houden en zo
mogelijk de natuurwaarden te
vergroten.
De boeren krijgen drie mogelijkhe
den:
1. Het afsluiten van een bergboere-
novereenkomst.
Zij nemen dan de verplichting op
zich om niets te veranderen en dus
om de heg te laten staat. Hiertegen
over staat dan een vergoeding van
181,50/ha.
2. Het afsluiten van een basisbe
heersovereenkomst.
De voornaamste bepalingen hierin
zijn:
het plaatsen van een raster op 2
meter uit het midden van de heg,
de heg niet afzetten binnen 6 jaar.
geen bemesting, beweiding en
chemische onkruidbestrijding in
de strook tussen heg en afraste
ring,
het achterwege laten van grond
verbeteringswerkzaamheden, de
gronden gebruiken als grasland
en slechts pleksgewijze chemi
sche onkruidbestrijding met de
rugspuit.
Hiervoor kan men in kombinatie met
een bergboerenovereenkomst een
vergoeding ontvangen van gemid
deld 386,50/ha plus een aanpas
singsvergoeding van gemiddeld
76,50/ha.
De laatste vergoeding wordt in drie
perioden van 6 jaar afgebouwd.
3. Een basisbeheersovereenkomst
met aanvullend beheer.
Bovenop de bepalingen genoemd
onder 2 komen dan de volgende
voorschriften:
de heg niet afzetten binnen 12
jaar,
geen chemische onkruidbestrij
ding in het grasland en het gras
land niet scheuren of frezen,
niet slepen of rollen tussen 15
maart en 15 juni,
geen drijfmest tussen 15 oktober
en 15 april,
niet maaien voor 15 juni.
Hiertegenover staat met inbegrip
van een bergboerenovereenkomst
een gemiddelde vergoeding van
799,50/ha plus een aanpassings
vergoeding van gemiddeld 683,—
bedrijfsvoering in redelijkheid in
pasbaar om een afrastering twee
meter uit het midden van de heg te
plaatsen? Het verlies van toch al
schaarse gronden, de bestrijding van
het onkruid in de strook, met het ge
vaar dat het onkruid zich zal bestrij
den over het grasland, roepen grote
problemen op.
Wanneer de ene boer een beheerso
vereenkomst afsluit, zal de ander, de
buurman, daarvan ook de overlast
ondervinden.
Zullen zij, die anders hun gronden
zouden verpachten er nu toe over
gaan een beheersovereenkomst af te
sluiten ofn op deze manier een hoger
rendement uit hun gronden te halen?
Aldus een greep uit de vele kritische
kanttekeningen, die bij het concept
voorontwerp beheersplan werden
geplaatst.
Het is zaak dat daarbij nauwlettend
erop wordt toegezien dat de bepa
lingen geen te zware last leggen op de
schouders van de boeren. De be-
heersbepalingen moeten strikt tot de
bescherming van de heggen beperkt
blijven. Bovendien dient de Over
heid op korte termijn met een aan
vaardbare onderhoudsregeling te
komen en zorg te dragen dat het
vertrouwen in het principe van de
vrijwilligheid wordt hersteld.
H et lijkt erop dat voor het slagen
van een beheersplan op de eerste
plaats nodig is veel overleg en inten
sieve voorlichting, zodat er een sfeer
van wederzijds vertrouwen ontstaat.
Het blijkt dat de vertrouwensbasis
momenteel geheel ontbreekt. We
derzijdse goede bedoelingen hebben
daarom thans een averechts effekt.
De duidelijke toezegging van de boe
ren om de heggen te willeb laten
staan moet voor iedereen een houvast
bieden om verder te praten, om in
goed overleg tot een regeling te ko
men die voor alle partijen aanvaard
baar is.
Laten we de hoop uitspreken dat De
Maasheggen een gebied blijft waar
van iedereen, ook de boer. geniet.
Tussen Boxmeer en Vierlingsbeek ligt het mooiste Maasheggengebied, dat nog grotendeelsintact is. Be
schermende maatregelen zijn echter dringend noodzakelijk. In ruilverkavelingsverband zal een groot gedeelte
van dit gebied worden gespaard en als landschapsreservaat toebedeeld worden aan het Staatsbosbeheer.
/ha, die in 3 x 6 jaar wordt afge
bouwd.
erwacht wordt dat de boeren
naast de bovengenoemde mogelijk
heden een onderhoudsovereenkomst
zullen kunnen afsluiten, die hen een
redelijke vergoeding garandeert voor
de onderhoudswerkzaamheden aan
de heg. De inhoud daarvan is echter
nog niet bekend.
"V elen, die het behoud van natuur
en landschap voorstaan, denken dit
kennelijk zonder de boeren te kun
nen bereiken.
Zij bemoeien zich te pas en te onpas
met zijn bedrijfsvoering.
Zonder toestemming van de boeren
worden veelvuldig de gronden be
treden. Wanneer in het gebied van
de Maasheggen een boekwerkje met
enig officieel vertoon aan de Over
heid wordt aangeboden, wordt
iedereen uitgenodigd - behalve de
boeren die de Maasheggen in het
verleden hebben aangeplant en door
de jaren heen hebben in stand ge
houden. Zij kunnen slechts ongeno-
digd aanwezig zijn.
Wanneer zij een brief schrijven aan
de Staatssekretaris van C.R.M. om
een onderhoudsregeling voor de
heggen, hebben zij na maanden nog
geen antwoord gekregen. Van na
tuurbeschermingszijde is nog nooit
met de boeren kontakt opgenomen
om de bedoelingen van de natuur
bescherming te verduidelijken en
met de boeren te overleggen. Zij zijn
de vragers en dan zou ook van hen
verwacht mogen worden dat zij het
overleg openen.
Zo uiten de boeren hun ongenoegen
en het gevoel dat ze aan de kant
worden gezet.
Overheid toegezegd dat het afsluiten
van de beheersovereenkomsten ge
schiedt op basis van vrijwilligheid.
Maar intussen heeft de Staatssekre
taris van C.R.M. wel 24 ha, die in
eigendom is bij de gemeente Oeffeit
en die grotendeels bij de landbouw
in gebruik is, aangewezen als be
schermd natuurmonument.
Wordt hieraan geen uitbreiding ge
geven? Blijft het daarbij?
Is boerderijverplaatsing naar het ge
bied van De Maasheggen alleen
mogelijk als de verplaatsers bereid
zijn een beheersovereenkomst af te
sluiten? Welke beperkende bepalin
gen voor de landbouw worden in het
bestemmingsplan Buitengebied op
genomen?
Wordt de Beschikking Beheersove
reenkomsten vervangen door een
Beheerswet. Blijft daarin het princi
pe van vrijwilligheid gehandhaafd?
Al deze vragen leven in het gebied;
dat bleek duidelijk uit de toelichting
van de plaatselijke agrarische be-
stuurderen. Hieruit spreekt een brok
zorg en onzekerheid van mensen, die
niets liever willen dan hun bedrijf
zodanig te voeren dat zij daarin een
redelijk bestaan voor hun gezin vin
den.
7
