Dakbedekkingen op oude rieten daken
Open dagen akkerbouw
proefboerderij Vredepeel
H et behoort tot de uitzonderingen wanneer een nieuwe boerderij nog
van een rieten dak wordt voorzien.
D e proefboerderij Vredepeel is
gelegen op jonge ontginningsgrond
(1952-1955) met een humusgehalte
van 4%. De totale bedrijfsopper-
vlakte is 36 hektaren. Op de proef
boerderij worden gewassen gezaaid
die representatief zijn voor het zuid
oostelijk zandgebied. Ook de teelt
maatregelen zijn zoveel mogelijk in
overeenstemming met datgene wat
gangbaar is in het gebied. De proef
boerderij is daarom geen model
boerderij maar een bedrijf waar re
gen en wind even vrij spel hebben als
op uw bedrijf. Ook op de proefboer
derij wordt achteraf wel eens gezegd
"Dat hadden we anders moeten
doen". U en ik kunnen van deze er
varingen leren.
Als het rieten dak versleten
is
De materialen
Het aanbrengen van de
nieuwe dakbedekking
J.H. van Nieuwenhuizen
Wat zijn de kosten?
Het proefbedrijf
Onderzoekprogramma
Op de Proefboerderij Vredepeelwordt veel onderzoek verricht
Het aanbrengen van een bedekking met riet kost veel geld, terwijl de
huidige geringe dakhellingen zich minder goed lenen voor een bedek
king met riet. Tal van oude boerderijen zijn echter nog voorzien van een
rieten dak. Veel van deze rieten daken zijn helaas geheel of gedeeltelijk
versleten. De levensduur van een rieten dak is aan de zuidwest zijde
ongeveer 30-40 jaar, terwijl de noordoost zijde veel langer goed blijft.
Een nieuw rieten dak kost vanaf 100,— per m2 dak (exklusief nieuw
hout en B.T.W.)
Het aanbrengen van een bedekking met golfplaten op een versleten riet laag vraagt veel arbeid.
N aast het aanbrengen van een
nieuwe bedekking met riet, is het
mogelijk om over de oude rietlaag
een bedekking met golfplaten aan te
brengen. De ouden rietlaag blijft dan
aanwezig, waardoor we de goede
isolatie van het dak behouden of
zelfs vergroten omdat het riet dan
konstant droog blijft. Ook in Zeeland
zijn de laatste jaren veel oude boer
derijen geheel of gedeeltelijk gedekt
met golfplaten. Het uiterlijk van de
boerderij verandert wel en soms
wordt een bouwvergunning gewei
gerd. Dit laatste is vooral het geval
voor boerderijen op de lijst van Mo
numentenzorg. Via Monumenten
zorg (rijk, provincie en gemeente)
kan subsidie worden verstrekt op de
herstelkosten van een rieten dak. Dit
geldt hoofdzakelijk voor de boerde
rijen op de lijst van Monumenten
zorg.
D e golfplaten welke worden ge
bruikt zijn de bekende asbestce-
mentgolfplaten (14 kg per m2) of
golfplaten van gebitumeerde plan
taardige en minerale vezels (o.a. on-
duline, guttaflex). De gebitumeerde
platen zijn 200 cm lang, 89 cm breed
en 3 mm dik - kleuren grijs, bruin,
blauw, rood en groen - gewicht 4 kg
per m2. Bij gebruik van deze golf
platen zijn meer (lichtere) onder
steuningen en spijkers nodig dan bij
de asbestcementgolfplaten. De min
der gunstige ervaringen met onduli-
ne zijn te wijten aan het gebruik van
te weinig ondersteuningen. Het aan
brengen van asbestcementgolfplaten
vereist een goed uitgevlakt dak, om
dat deze platen niet buigbaar zijn.
Een veel toegepaste methode is
door allereerst van boven naar bene
den om de 180 cm een houten balk
aan te brengen. Afhankelijk van de
dikte van het riet is de houtmaat
minstens 5x15 cm. Soms wordt eerst
een laag riet verwijderd maar dit
vraagt veel arbeid en geeft veel
"rommel" op het erf. Onder deze
balken worden houten klossen aan
gebracht, zodat het mogelijk is de
KONSULENTSCHAP
VOOR DE AKKERBOUW
EN DE RUNDVEEHOUDE
RIJ TE GOES
De specialist boerderijbouw,
nieuwe dakbedekking zo vlak moge
lijk te leggen.
De houten balken met de klossen
worden met lange verzinkte spijkers
aan de onder het riet gelegen span
ten, gordingen en/of sporen beves
tigd. Vervolgens worden op de ge
noemde houten balken de nieuwe
gordingen bevestigd. Deze liggen
dus evenwijdig met de nok, hout
maat 5 x 7 cm - afstand circa 138 cm
bij adbestcementgolfplaten van 153
cm lang en circa 62 cm (liever 46 cm)
bij de onduline golfplaten.
Ter plaatse van de balken en zeker
onder de klossen moet het riet wor
den weggehaald, zodat de nieuwe
dakbedekking niet kan gaan schui
ven. Wanneer de oude rietlaag wordt
verwijderd, kan worden volstaan met
het leggen van alleen nieuwe gor
dingen (5x7 cm) op de bestaande
sporen. Voordat met het werk wordt
begonnen, dienen de bestaande no-
kafdekkingen te worden verwijderd.
Het verdient ook aanbeveling al het
te gebruiken hout vooraf te behan
delen met een houtbeschermings
middel.
De golven van de golfplaten moeten
om binnendringen van vogels en on
gedierte te voorkomen met bijvoor
beeld aluminium vogelschroten
worden afgesloten. Het bevestigen
van de a.b.c. golfplaten moet gebeu
ren met thermisch verzinkte (doffe
kleur) houtdraadbouten of bij de
andere platen met speciale verzinkte
spijkers.
A. fhankelijk van de konditie en de
konstruktie van het aanwezige dak
moet zowel bij de toepassing van as-
bestcement als onduline golfplaten
worden gerekend op minstens
45,— a 50,— per m2 dak - ge
legd door derden - exklusief B.T.W.
In een aantal oude boerderijen zijn
tevens de houten gebinten vervangen
door stalen spanten met een vrije
overspanning. Kosten geplaatst door
een konstruktiebedrijf bij een
schuurbreedte van 12-14 meter en
een nokhoogte van circa 11 meter
vanaf 3500,— exklusief b.t.w.
Wanneer naast de dakbedekking ook
spanten en wanden versleten zijn is
het (misschien) weinig interessant
Granen
Op "Vredepeel" wordt uitvoerig
onderzoek verricht naar de invloed
van een aantal belangrijke teeltmaa
tregelen bij granen o.a.
het rassenonderzoek bij tarwe en
gerst, waarbij de productiviteit de
resistentie tegen ziekten en vele
andere eigenschappen van be
kende en nieuwe rassen worden
getoetst.
de bestrijding van hinderlijke
schimmelziekten en onkruiden in
o.a. wintertarwe.
het vaststellen van de juiste stik
stofgift in verband met de be-
om op een oude boerderij een nieuwe
dakbedekking aan te brengen. In der
gelijke gevallen kan het de moeite
waard zijn om een prijsvergelijking te
maken tussen reparatie of nieuw-
hoefte van de rassen en de stik-
stofvoorraad in de grond.
de mogelijkheden van de teelt
van wintergerst op lichte gron
den. Verschillende zaaitijden
worden met elkaar vergeleken.
Suikerbieten
De suikerbiet is een belangrijk ge
was. Om deze reden wordt gezocht
naar betere kuituurmaatregelen. Uit
de vele proeven kunnen de volgende
worden genoemd:
rassenonderzoek;
beperking van het stuifgevaar op
zandgrond;
de gevolgen van diverse grond
bewerkingssystemen voor de op
komst en opbrengst van het ge
was;
de stikstofbehoefte in relatie tot
het planten aantal;
de bestrijding van onkruiden en
aardappelopslag.
Aardappelen
Het onderzoek is gericht op het ver
hogen van de kg opbrengst, maar
vooral op de verbetering van de
uiterlijke knolkwaliteit en de ge
schiktheid van aardappelen voor
verwerking tot diverse aardappel-
produkten. Enkele proeven:
rassen proeven;
stikstofhoeveelheden in relatie
tot de stikstofvoorraad in de
grond;
stikstofhoeveelheden gekombi-
neerd met beregening;
de onkruidbestrijding;
bestrijding Y-virus.
bouw.
Een nieuwe schuur kost geplaatst
door een aannemer vanaf 180,—
per m2 vloer - exklusief dakisolatie en
B.T.W.
Snijmais
In Noord-Brabant wordt ruim 45.000
ha snijmais geteeld. Omdat het ge
was ook op een aantal akkerbouw
bedrijven een belangrijke plaats in
neemt wordt eveneens aandacht be
steed aan:
mogelijkheden van kontinu
maisteelt;
chemische en mechanische be
strijding van moeilijke onkrui
den, waaronder hanepoot;
onderzoek naar de mogelijke
schadelijke nawerking van Atra-
zin in andere volggewassen.
G roentegewassen
Op een groot aantal bedrijven in
Oost-Brabant heeft een intensivering
van het bouwplan plaatsgevonden
door het opnemen van groentege
wassen, die vaak op kontrakt geteeld
worden.
Tot deze gewassen behoren o.a.
stamslabonen, tuinbonen en schor
seneren. Bij de teelt van deze gewas
sen wordt de akkerbouwer vaak ge-
konfronteerd met vraagstukken be
treffende de juiste bemesting, de on
kruidbestrijding en de vochtvoorzie-
ning. Op de proefboerderij te Vre
depeel wordt een groot onderzoek
programma afgewerkt waarin deze
problemen nader worden onder
zocht.
Diversen
Naast de proeven die gericht zijn op
de teelt van één gewas, vindt men op
de proefboerderij proeven, waarin ge
durende een reeks van jaren de in
vloed van grondbewerkingssystemen,
de vruchtwisseling, de grondontsmet-
ting de organische stofvoorziening en
de bekalking wordt bestudeerd.
Uit het voorgaande blijkt, dat op de
akkerbouwproefboerderij Vredepeel
veel onderzoek ten dienste van de
akkerbouwer op de zandgronden van
Brabant en Limburg wordt verricht.
Door een bezoek aan de Open Dagen
kunt U Uw kennis en inzicht verrui
men.
7
Nieuwe dakbedekking met A.B.C. golfplaten, nadat de versleten dak
pannen waren verwijderd.
C.R.A. Tilburg
Ir. C.J.J. de Kroon
V oor de akkerbouw in het zuid-oostelijk zandgebied wordt op de
proefboerderij te Vredepeel (L.) veel onderzoek verricht. Dit onderzoek
is duidelijk gericht op regionale problemen en mogelijkheden in de
moderne akkerbouw. De resultaten van dit werk worden middels di
verse voorlichtingsactiviteiten doorgeleid naar de praktijk en kunnen
daardoor bijdragen tot hogere opbrengsten en betere kwaliteit van de
gewassen of tot het besparen van kosten. De akkerbouwers van de
Brabantse zandgrond kunnen door een bezoek aan de open dagen op 2
en 3 JUNI kennis némen van het onderzoek dat op de proefboerderij
wordt uitgevoerd.
V
