Boeren wijzen minister op
groeiende onzekerheid
N och de voorzitter, noch de algemeen-sekretaris van de ZLM hebben
tijdens een bezoek van de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke
Ordening jhr.drs. P.A.C. Beelaerts van Blokland de mogelijkheid
voorbij laten gaan de minister te wijzen op de steeds groeiende onrust
bij de landbouw als gevolg van allerlei eikaars snel opvolgende nieuwe
wetten en maatregelen. "Een boer weet dikwijls niet meer waar hij aan
toe is en die onzekerheid geeft bij alle problemen nog eens extra
narigheid", zo was de strekking van hun opmerkingen. De minister
sprak op de algemene vergadering van de Z.L.M. kring Hulst.
D e heer H. van Es van Gropatax
zei de indruk te hebben dat vooral
wat betreft het wetsontwerp Voor
keursrecht Gemeenten de landbouw
in de hoek zit waar de klappen val
len.
W e beginnen er net over te den
ken om de rubberlaarzen nu maar op
te bergen want al eeó week lang had
de lucht strakblauw gestaan en be
gon de grond hier en daar te drogen.
Tot ieders grote ergernis echter
plensde er op een nacht ineens weer
20 mm uit, de volgende dag nog eens
dertig en twee dagen daarna weer 15
mm en toen waren we weer net zo ver
als destijds toen niemand er nog over
peinsde om aan veldwerk te begin
nen. Intussen begint het ons wel da
nig de keel uit te hangen want op het
programma voor dit jaar staat dat we
met meer dan honderd procent in
zet om en nabij de 500 hektare bush
moeten ontginnen en daarnaast een
kilometer of twaalf hoofdwatergang
moeten graven. Nou zijn er bij die
mooie plannen wel een heleboel
"maaren" gezet, zodat wanneer ze
niet verwezenlijkt worden de bui
tenwacht altijd kan zeggen, ja jullie
wilden wel maar de moeilijkheden
waren zo groot dat jullie er ook niks
aan konden doen. Wie trouwens de
kaart van Tanzania bekijkt en daar
de Kilomberovalley opzoekt zal het
opvallen dat dit hele gebied staat in
getekend als één groot moeras.
Daarmee is geen overdreven voor
stelling van zaken gegeven. Nog
steeds is het hier onvoorstelbaar
Kijken over de heg"
Tijdens lezing Kring Hulst:
Klappen
oorzitter A.J.G. Doeleman wees
met name op de nota Landelijke
Gebieden. Van de boeren wordt
verwacht, zo zei hij, dat men inspeelt
op allerlei beperkende bepalingen en
beheersovereenkomsten maar van
de andere kant komen de financiële
vergoedingen van de overheid maar
traag op gang. Ook de zo geprezen
vrijwilligheid is maar beperkt, zo
vervolgde hij, want via de bestem
mingsplannen buitengebied wordt
men toch weer vastgelegd. De heer
Beelaerts zei de groeiende onzeker
heid wel te kunnen plaatsen maar "in
deze ingewikkelde maatschappij
verandert alles snel en wordt het
steeds komplexer". Hij zegde toe na
te zullen gaan of de financiële ver
goedingen te traag worden uitge
keerd. Sekretaris J. Oggel wees op de
toenemende onzekerheid die ook de
landinrichtingswet heeft doen ont
staan. Ook hier zei de minister wel te
willen geloven dat die vrees bestaat,
maar zo stelde hij de aanwezigen ge
rust, we benaderen de hele proble
matiek in dit soort gebieden uiterst
behoedzaam. En bovendien, er zijn
nu toch geen landbouwers meer die
zeggen dat het landschap alleen van
hen is? Hij wees er op dat binnen de
regering de landbouw beslist niet
wordt gezien als het 5e wiel aan de
wagen. Wel achtte hij het een goede
zaak dat de landbouw de ontwikke
lingen goed blijft volgen, beter dan
tot nu toe. Instrumenten daarvoor
Aan het eind van de exkursie die
de leden van de ledenraad der
ZLM maandag j.l. hebben ge
maakt door West-Brabant, kwam
voorzitter Doeleman tot de kon-
klusie dat 't toch erg goed is eens
over de heg van de buurman te
kijken. "Zeker vanuit een bus
vanaf de dijk is de waarneming
optimaal en valt er niets te ver
doezelen". Waarop de nieuwe
kring-voorzitter J. Geluk: "dat
daar niet zoveel
meer van komt is wel verklaar
baar. Omdat we tegenwoordig
dikwijls nog alleen zijn op het be
drijf is het werk eigenlijk nooit
klaar en om je buurman nu iets te
laten zien wat niet toonbaar is...."
Over de exkursie zelf en de toe
lichtingen die daaraan vooraf
werden gegeven door ir. J.A.H.
Haenen van het CAR te Zeven
bergen, A.H. Munters en ir. C.P.
Lambregts H.I.D. voor de bedrijf
sontwikkeling in Noord-Brabant,
hopen we de volgende week uit
voeriger terug te komen.
Omdat ontwikkelingen bij een be
stemmingsplan wel eens te langzaam
gaan in, een gemeente voorziet het
Tijdens de pauze even tijd voor een
diskussie.
De minister (r) probeert de onzeker
heid weg te nemen. Van links naar
rechts burgemeester Molthoff van
Hulst, het GS-lid Geesbergen, voor
zitter J. Scheele, achter sekretaris P.
de Bruyne en links naast hem ZLM-
voorzitter A J.G. Doeleman.
nieuwe wetsontwerp naar zijn
mening toch duidelijk in een be
hoefte zij het dan misschien in min
dere mate in Zeeland". We houden
in Den Haag echt rekening met de
landbouw en voor de uiteindelijke
inhoud van het wetsontwerp zal nog
wel enige kreativiteit nodig zijn me
de gezien ook het feit dat noch de
landbouw noch de gemeenten er blij
mee zijn zoals het er nu ligf
De bijeenkomst van de Kring werd
afgesloten met de aanbieding aan de
minister van een fruitmand gevuld
met\ veel goeds uit het Zeeuws-
Vlaamse land.
moeten er in een zo goed georgani
seerde sektor wel zijn, zei hij.
De heer Beelaerts ontkende ten stel
ligste dat men bij de Rijksoverheid
van plan zou zijn de landbouw klap
pen uit te delen. "Maar uit rechtsze-
kerheidsoogpunt, gaf hij toe, moet
het rijk wel wat minder snel gaan".
Dar es Salaam, 18 mei 1980
drassig. Enige weken geleden kon
den we ons geduld ook weer niet be
waren en zijn we met een Caterpillar
D6 naar één van de hoger gelegen
gedeelten gegaan om met de leer
lingchauffeur wat bomen te ontwor
telen en lichte bush weg te schuiven.
In het begin ging het redeüjk goed
maar toen wij persoonlijk wat meer
waagden door naar een iets lager ge
deelte af te zakken moesten we dat
bekopen met een heleboel extra dol
en moeite want de bulldozer zakte
tot over zijn rupskettingen in de
drab. Verraderlijk, want twee meter
er naast was niets aan de hand. Met
geen mogelijkheid wisten we nog los
te komen, de grond was als boter.
Alleen met behulp van een tweede
bulldozer en een lange staalkabel
krabbelden we weer op het droge.
Dit moeras moet eerst droog gelegd
worden voor er daadwerkelijk land
bouw bedreven kan worden. Als dat
gebeurd is dan zal het er best goed
groeien, want op de schaarse veldjes
die vóór de regens zijn ingezaaid, en
redelijk ontwaterd zijn groeit de mais
uitstekend, zonder kunstmest zelfs.
Jammer is het alleen dat horden
apen de mais opvreten. Er zit wel
heel de dag een kerel bij die betaald
wordt om die apen weg te jagen maar
veel effekt heeft het niet. We hebben
nu vergunning gevraagd in Dar es
Salaam om die olijke dieven af te
schieten. Het wachten is op de ge
weren en de goedkeuring. Tege
lijkertijd kunnen we dan ook de wil
de varkens bestrijden die eveneens
een grote plaag vormen voor de
mais.
ruchtbaar is de grond zeer zeker
als we tenminste de onvoorstelbare
welige grasgroei zien die zich tijdens
de regen manifesteert. Er zijn in het
gebied dat in de toekomst onze
boerderij moet worden grote stukken
die voorheen reeds door een Indiër
werden beboerd die daar suikerriet
op verbouwde. Deze stukken grond
hebben geen bomenvegetatie meer
maar daar groeit het gras nog weliger
dan elders in de maagdelijke gebie
den tussen de bomen en struiken.
Twee tot drie meter hoog en daar
tussendoor woekert dan nog de buf-
faloboon een soort klimplant die
bovendien op zijn bonen een haar
fijn stof heeft dat de huid doet bran
den als ware er kokend water op ge
goten. Voor de regen was de aarde
hier helemaal kaal. Het barst dus tij
dens en na de regens gewoon als bij
toverslag de grond uit. We zijn er
afgelopen week met een bushmaaier
even in bezig geweest. Het werk
vlotte goed en het haardichte en
rietdikkegras werd redelijk fijn ge
hakt, maar op sommige plaatsen kon
de trekker nauwelijks nog door de
muur van groen heenkomen. Zelf
hadden we absoluut geen zicht en
.was het ontzettend uitkijken gebla
zen. We reden in de kruipversnelling
en hebben ook nog een mannetje
boven op de kabine gezet om als uit
kijkpost te fungeren. Dat alles mocht
niet voorkomen dat we toch weer in
eens vast kwamen te zitten in de
modder. Gelijkertijd met het maaien
van dat eerste stuk kwam ook al
duidelijk uit de verf hoe ongelilk de
grond is. Er zal erg veel werk besteed
moeten worden aan het egaliseren
anders zullen er nogal wat verzopen
plekken in de mais te zien zijn. Toch
gaf dat maaien ons meteen wel het
gevoel dat er een klein stapje in de
goede richting werd gezet want toen
we zo'n twee hektare hadden ge
maaid vlak naast de werkplaats,
waar nu nog al de machines werkloos
staan, gaf die nieuwe ruimte ons di-
rekt het gevoel van meer openheid
en vrijheid. We zitten met de huisjes
en de werkplaats nu nog min of meer
weggedoken en opgesloten achter en
tussen het hoge gras en de bomen.
Wanneer straks, als de regens nog
eens stoppen, de grassen verdorren
en in brand gestoken kunnen worden
zal het hier ontzettend veranderen
wat de vrijheid van een wijdse blik
betreft.
Toch hebben we ondertussen nog
heel wat werk verzet want alle ma
chines zijn nu wel aangekomen en
gebruiksgereed gemaakt. Het meeste
materiaal kregen we binnen op wa-
gons van de Tazara spoorwegmaat
schappij, verpakt in dozen en kisten
of bij elkaar gepropt in een kontai-
ner. We hebben veel van die werk
tuigen met een groepje leerling-
chauffeurs gemonteerd en dat alles
staat nu op de propvolle werkplaats
te wachten op "harde" aktie. De
bulldozers zijn alle drie pakkens-
klaar. De veiligheidskabines en de
zware radiatorbeschermers zijn ge
monteerd. Echt allemaal noodzake
lijk want bushclearing is een gevaar
lijke \>aan. Je weet nooit hoe een
boom kan vallen, of er dode ver
molmde takken plotseling afbreken.
Maar ook de ploegen staan al gereed,
en de scraperbakken om de hoofd
watergangen te graven. We hebben
hier eigenlijk van alles. Sommige
dingen zullen misschien niet voldoen
in de praktijk, zo is er ook een kleine
Atlaskraan achter op een Ford 6600
gekocht. -Dat is een leuk stukje
speelgoed maar dat zet geen zoden
aan de dijk op een boerderij van 2000
ha met straks vele kilometers sloten.
Inmiddels wordt er nu onderhandeld
over de aanschaf van een grote rij
dende kraan. We hebbén naast de
grote Rome ontginningsploeg ook
een gloednieuwe Rumptstad twee-
scharige wentelploeg gereed staan.
Het zijn allemaal werktuigen die we
hier gaan uitproberen. Ervaringen
met een maizefarm in de Kilombe
rovalley zijn er niet. Niemand kent
de typische karaktereigenschappen
van deze grond. We zullen nog on
voorstelbaar veel moeten leren. Nou
gaat dat overal met schade en met
schande, dat zal ook hier moeten ge
beuren. 't Is alleen makkelijk schreef
onze schoonvader wat cynisch dat
jullie dat kunnen doen uit een an
dermans portemonnaie. Over die
uitspraak hebben we lang nagedacht
en we hebben er nog steeds geen
wederwoord op...!
Schrijfkouter
5
