Landbouwers in Yerseke
Moer verkeren in moeilijke
positie!
Toekomstige struktuur
Yerseke Moer
H et LEI heeft getracht zich een beeld te vormen van de toekomstige
struktuur van de landbouw in het gebied De Yerseke Moer. Dit heeft
voornamelijk plaatsgevonden op basis van de ontwikkelingen in het
recente verleden.
W at het aantal hoofdberoepsbe-
drijven betreft verwacht het LEI dat
in de toekomst waarschijnlijk nog
meer ondernemers van beroep zullen
veranderen, dit omdat een derde van
de jongere bedrijfshoofden een te
klein bedrijf heeft, hetgeen voor een
aantal jonge boeren in het verleden
reeds aanleiding - is geweest van be
roep te veranderen. Daar de situatie
in de andere beroepssektoren on
gunstig is, valt aan te nemen dat in
het komende decennium toch een
wat kleiner aantal de landbouw als
hoofdondernemer gaat verlaten. Op
basis van enkele veronderstellingen
meent het LEI dat het aantal hoofd-
beroepsbedrijven van 114 in 1978 zal
dalen tot plm. 100 in 1988.
H,
V
Uit onderzoek L.E.I, blijkt:
Minder kultuurgrond
Akkerbouw
De landbouw in het ruilverkavelingsgebied Yerseke Moer verkeert in
een moeilijke positie. Bijna 40% van de bedrijven is te klein, onder meer
door een te geringe bedrijfsoppervlakte. Een ander probleem is de
ongunstige bodemgesteldheid, met name in het centrale gedeelte. De
bodem bestaat hier uit klei op veen en biedt mede door de hoge water
standen slechts beperkte exploitatiemogelijkheden. Ook de ongunstige
verkaveling (de bedrijven hebben gemiddeld bijna 9 kavels) en ontslui
ting belemmeren een goede bedrijfsontwikkeling.
Dit blijkt uit een onderzoek betref
fende het funktioneren van de land
bouw in dit gebied, dat het Land-
bouw-Ekonomisch Instituut in op
dracht van de Landinrichtingsdienst
heeft verricht. Ongeveer 40% van het
ca. 1300 ha grote gebied bestaat uit
grasland; aan de randen treft men
vooral fruitteelt en bouwland aan. In
Het relatienotagebied gezien vanaf
de Postbrug.
de afgelopen jaren is de oppervlakte
grasland en de omvang van de vees
tapel teruggelopen. Op vele bedrij
ven in dit gebied is de veehouderij
slechts een neventak, die een te ge
ringe omvang heeft om goed te kun
nen funktioneren, terwijl moderni
sering van de melkveehouderijbe
drijven moeilijk is te verwezenlijken
doordat de bedrijven in het alge
meen bijna geen grond aan huis
hebben. De akkerbouwproduktie
nam de afgelopen jaren iets toe; het
bouwplan is vrijwel gelijk aan dat in
andere streken in de provincie Zee
land, zij het dat wat méér mais en
minder handelsgewassen worden
geteeld. Het fruitteeltareaal bleef de
laatste jaren op hetzelfde niveau; dit
in tegenstelling tot elders in het land,
waar het areaal onder invloed van
lage prijzen is ingekrompen.
Weinig perspektief voor
landbouw
In de komende jaren zal in Yerseke
Moer 100 ha kultuurgrond aan de
landbouw worden onttrokken ten be
hoeve van de verbreding van het ka
naal door Zuid-Beveland. Daarbij
komt nog dat 400 ha in de Yerseke
Moer is aangewezen als gebied met
hoge landschappelijke waarde, waar
de landbouw aan beperkingen onder
hevig is. De perspektieven om als
landbouwbedrijf te kunnen blijven
funktioneren zijn, gezien de te ver
wachten areaalverkleining en exploi
tatiebeperkingen en gezien de on
gunstige produktieomstandigheden,
voor een aantal bedrijven ongunstig.
Voor de komende jaren moet dan ook
worden verwacht dat het aantal be
drijven en arbeidskrachten verder zal
teruglopen, terwijl ook de produktie
niet zal toenemen.
(Deze publikatie kan uitsluitend
Een kijkje in het ruilverkavelingsge
bied nabij Vlake. Aan de horizon
links Yerseke.
worden besteld door overschrijving
van 11,40 op girorekening no.
41.22.35 t.n.v. het Landbouw-Eko-
nomisch Instituut te Den Haag. Ver
meld dient te worden; "Zend publi
katie no. 2.137").
D e oppervlakte kultuurgrond van
bedrijven met voornamelijk grond in
het blok, zal in de toekomst vermin
deren en wel voornamelijk als gevolg
van de uitvoering van de kanaalver
breding wat ca. 100 ha zal vergen. Er
wordt voorts rekening gehouden met
een verdere vermindering van het
graslandareaal en een verdere toena
me van het oppervlak bouwland.
Geschat wordt dat het bouwlanda
reaal in 1988 ca 65% van de kultuur
grond zal bestaan tegen in 1978 57%.
Hierbij is geen rekening gehouden
met de mogelijke - gevolgen ten ge
volge van de aanwijzing van een re-
latienotagegebied. Deze aanwijzing,
zo verwacht het LEI, zal mogelijk tot
gevolg hebben dat het graslanda
reaal aanzienlijk minder zal afne
men.
et totale areaal bouwland over
tien jaar van bedrijven met voorna
melijk grond in het blok, is geraamd
op plm. 520 ha. Wellicht neeemt het
areaal mais nog iets toe. De produk-
tieomvang van de akkerbouw op de
rest van het bouwland wordt uiter
aard hoofdzakelijk bepaald door het
bouwplan. Deze is vooral afhanke
lijk van prijsverhoudingen en
vruchtwisselingseisen. Het is dan ook
niet mogelijk aan te geven hoe de
Het kanaal door Zuid-Beveland dat
verbreed zal worden ten koste van een
flinke hap landbouwgrond.
verhoudingen tussen de gewassen
over tien jaar zullen zijn. De akker
bouw is vergeleken met het gemid
delde voor Zeeland vrij intensief. Dit
betekent een relatief aandeel van de
vrije produkten. De veedichtheid is
in de Yerseke Moer laag. Dit geldt
vooral voor de melkveedichtheid.
Momenteel zijn er nog 15 bedrijven
met voornamelijk grond in het blok
waarop men melkt. Gezien de struk
tuur van deze melkveehouderij, is te
verwachten dat dit aantal verder zal
afnemen en dat over tien jaar slechts
een aantal van 5 a 10 bedrijven nog
melkvee zal hebben. Ook het aantal
koeien zal waarschijnlijk afnemen.
Door naar verhouding iets meer
hectaren mais ten opzichte van het
graslandareaal, kan de totale vee
dichtheid - en met name de jongvee-
en mestveebezetting per ha grasland
plus snij maïs - eventueel iets toene
men. Het verloop hiervan zal overi
gens sterk afhankelijk zijn van de
rentabiliteit over een reeks van jaren
van de rundveemesterij.
oor de tuinbouw wordt een ge-
ijven van de omvang de ko
mende tien jaar verwacht. Aangeno
men mag worden dat enige vermin
dering van de fruitteelt wordt ge-
kompenseerd door enige groei in de
champignonteelt en de vollegronds-
groenteteelt, aldus de samenstellers
van het LEI rapport "Yerseke
Moer".
blokgrens
voorlopige grens relatienotagebied
11