Enkele voorbeelden van
organische stofbalans
Kwaliteitsbehoud pootaardappelen
harde noodzaak
D,
E igenlijk zouden alle poters die de
boerderij verlaten, die op reis gaan op
de één of andere manier, zo'n behan
deling moeten hebben. Ik vind dat de
discipline zo groot moet worden dat
dèt gaat gebeuren langs vrijwillige
weg. Als de handel er in 't algemeen
met z'n betalingen rekening mee zou
houden, zouden we het snel kunnen
bereiken.
N iet dwingend maar dringend zei zeer onlangs een vooraanstaand
pootaardappelexporteur. Sprekend over het streng bewaken en behou
den van de kwaliteit pootaardappelen doelde hij op het behandelen van
de partijen pootgoed met t.b.z. Niet dwingend voorschrijven, maar wel
dringend aanbevelen.
M en zou kunnen zeggen dat we
nu zo ongeveer aan het eind van het
pootseizoen gekomen zijn. We heb
ben door de vele informaties nu ook
langzamerhand een totaalbeeld van
de kwaliteit pootaardappelen 1979.
Wat virus-ziekten betreft kunnen we
gèrust zijn. Het ziet er weer ouder
wets uit. Niet dat het nu allemaal nul
is in percentage, maar alles zit ruim
schoots binnen de normen.
U it het bovenstaande blijkt dat ons
pootgoed vaak lang bewaard moet
worden. Zo van augustus in het ene
jaar tot april-mei in het andere jaar.
Verder moeten onze pootaardappelen
vaak een lange, moeilijke weg afleg
gen. Naar het Midden-Oosten of naar
Zuid-Amerika.
I n de praktijk blijkt overduidelijk
Op peil...
Extra kwaliteit
T.b.z.-behandeling dringend aanbevolen
Kwaliteit
Een lange weg
T.b.z.
V oor een goede bodemvruchtbaarheid en daarmee voor een hoog produktievermogen van de grond is het
nodig dat Uw grond in een goede konditie verkeert. Anders gezegd: de struktuur van de grond dient in orde te
zijn.
Hierbij zijn 5 faktoren van veel belang:
1. Waterbeheersing en ontwatering:
2. Profielopbouw en hewortelbare diepte;
3. Bemesting en grondbewerking;
4. Kalktoestand;
5. Organische stofgehalte.
KONSULENTSCHAPPEN VOOR
DE AKKERBOUW EN DE RUND
VEEHOUDERIJ IN ZUIDWEST
NEDERLAND
serie Zuidwest - bodem best nr. 7
e ene faktor- vult de andere aan.
Al deze faktoren dienen dus in orde te
zijn. Het organische stofgehalte van
de grond krijgt in deze serie de bij
zondere aandacht. Voor een goede
struktuur van de grond is een organi
sche stofgehalte van minimaal 2%
vereist. Vele gronden in het Zuid
westen halen deze 2% niet. Veelal ligt
het gehalte tussen 1,5-2% en soms
zelfs beneden 1,5% organische stof.
In dit artikel zal nader worden inge
gaan op enkele voorbeelden hoe het
organische stofgehalte op peil te
houden of te verbeteren is.
Het verhogen van het humusgehalte
van de grond is een zaak van lange
adem en kan niet op korte termijn
gerealiseerd worden. Evenzo gaat
een daling van het humusgehalte ook
erg langzaam, haast ongemerkt,
maar het gebeurt wel als er jaarlijks
nief genoeg aanvoer van nieuw or
ganisch materiaal plaatsvindt.
In één van de vorige bijdragen in
deze serie hebt U kennis kunnen ne
men van de normen, die we hanteren
bij het berekenen van een organische
stofbalans voor een bedrijf. Het op
stellen van zo'n organische stofba
lans voor Uw bedrijf geeft een goed
inzicht in de effekten die verwacht
mogen worden van de maatregelen
die U toepast c.q. overweegt met be
trekking tot deze zaken.
"V an de aanwezige voorraad effek-
tieve organische stof in de grond
wordt jaarlijks ongeveer 1/50 deel of
2% afgebroken. Dit betekent dat de
ze zelfde hoeveelheid minimaal
jaarlijks weer moet worden toege
voegd om het gehalte op peil te hou
den. Bij een humusgehalte van 2%
betekent dit dat jaarlijks 1400 kg ef-
fektieve organische stof moet wor
den toegevoegd aan de bouwvoor en
bij een humusgehalte van 2,5% is dit
1750 kg. Deze hoeveelheden zijn dus
reeds nodig voor het op peil houden
van de genoemdé gehaltes. Voor een
verhoging is dus veel meer nodig en
dit is tevens een zaak van lange ter
mijn. In de praktijk blijkt het al
moeilijk genoeg het humusgehalte te
handhaven.
Een goed gewas Italiaans raaigras in
de stoppel levert ruim 1200 kg
effektieve
organische stof per ha.
In onderstaande voorbeelden met 2 heel verschillende bouwplannen wordt
een organische stofbalans nader uitgewerkt voor een akkerbouwbedrijf van
40 ha.
A. extensief bouwplan
kg effectieve organische stof
Voor degenen, die meer doku-
mentatie willen hebben over de
waarde en de toediening van
organische stof, is een bro
chure samengesteld. Wanneer
U prijs stelt op toezending,
kunt U dit opgeven bij Uw be-
drijfsvoorlichter of bij het
Konsulentschap te Baren-
drecht, Goes of Zevenbergen.
hoofdgewassen
per ha
totaal
gemiddeld
wintertarwe
12 ha
1640
19.680
per ha
zomergerst
4
1310
5.240
suikerbieten incl. loof
8
1275
10.200
graszaad
4
1425
5-700
karwijzaad
4
1200
4-800
bruine bonen/erwten
4
175
700
vlas
4
90
160
totaal
40 ha
46.680
1167
Extra toevoegingen:
wikken (graszaad)
2 ha
65O
1.300
witte klaver(vlas/gerst
4
850
3.400
rode klaver (w.tarwe)
12
1140
13.680
l8 ha
65.O6O
1627
B. intensief bouwplan
kg effectieve organische
stof
hoofdgewassen
per ha
totaal
gemiddeld
wintertarwe
10 ha
164O
16.400
per ha
suikerbieten incl. loof
10
1275
12.750
consumptie-aardappelen
10
875
8.750
zaaiuien
5
150
750
knolselderij
3
500
1.500
winterwortelen
2
300
600
totaal
40 ha
40.750
1019
Extra toevoegingen:
I-talraaigras (w.tarwe)
10 ha
1220
12.200
100 ton kippemest
175/ton
17.500
70.450
1761
In nevenstaande voorbeelden is er
vanuit gegaan dat de groenbemes-
tingsgewassen goed zijn geslaagd en
geheel worden ondergeploegd.
Uit deze voorbeelden blijkt dat al
leen de organische stofresten van de
hqofdgewassen inklusief het onder-
ploegen van het bietenloof, niet toe
reikend zijn om een organisch stof
gehalte van 2% op peil te houden.
Ook bij het extensieve bouwplan,
wat in sommige gebieden in het
Zuidwesten met zware gronden vrij
veel voorkomt, met graszaad en kar-
wij wordt de norm van gemiddeld
1400 kg per ha niet gehaald. Bij dit
bouwplan is een ruime mogelijkheid
tot het zaaien van groenbemestings-
gewassen aanwezig met name van
klaver. Wil men nog meer doen dan
is er nog de mogelijkheid tot het
hakselen en onderploegen van stro.
Bij bouwplan B met 75% hakvruch-
ten zijn de mogelijkheden van
groenbemesting beperkt tot raaigras
in de wintertarwe.
Bij een dergelijk bouwplan is een
goede bodemvruchtbaarheid juist
een eerste vereiste en mag van extra
inspanningen in dezen ook een goed
effekt worden verwacht. De toepas
sing van dierlijke organische mest zal
op dit soort bedrijven dan ook eerder
noodzakelijk en ook eerder rendabel
zijn.
ing. A. Bakker
dat partijen pootgoed die op de juiste
wijze met t.b.z. zijn behandeld er
veel beter tegen kunnen. Men kan de
poters niet beter maken, dan ze zijn,
maar een t.b.z.-behandeling geeft
een verdere bescherming. Steeds
meer klanten hebben dat ervaren en
vragen naar t.b.z.-partijen, en beta
len daar zelfs extra voor. Steeds meer
exporteurs, die bindingen hebben
met telers, eisen voor bepaalde ras
sen, of voor bepaalde bestemmingen
de t.b.z.-behandeling. Ook met zeer
gunstige ervaringen.
Dat wil ik dan ook dringend aanbe
velen. Een premie dus, die ruim
schoots kostendekkend is voor be
handelde partijen.
O nze kostprijs is hoog opgelopen.
Eigenlijk te hoog om een vlotte kon-
kurrentie aan te kunnen. De meer
prijs die we daardoor moeten hebben
om een boterham te kunnen blijven
verdienen zal bedongen kunnen wor
den door extra kwaliteit. En onze po
ters hebben in 't algemeen een
knolkwaliteit die ver boven die van
anderen uitsteekt. Een t.b.z.-behan
deling zal zeker een extra hulpmiddel
zijn.
A. Vermeer
7
E» r wordt heel wat gereisd door onze
exporteurs en ook door onze NI-
VAP-buitendienst. De hele wereld
over. Zij krijgen daardoor een ruime
kijk op de kwaliteit van ons pootgoed.
Heel veel poters uit oogst 1979 zijn
niet alleen geplant en staan alweer te
groeien, een deel is en wordt zelfs al
weer geoogst. Door de enorme ex
port-spreiding naar de vele klimaat
zones strekt de poottijd van Neder
landse pootaardappelen zich uit van
oktober tot in mei.
Maar ook de knolkwaliteit is zeer
behoorlijk. We waren niet helemaal
gerust over de "zwartbeen" situatie,
maar ik zou zeggen: geen centje pijn.
In de partijen kwam wat dat betreft
nauwelijks rot voor en de velden
aardappelen zien er goed uit. Wat
fusarium betreft zijn er hier en daar
nog wat aanmerkingen. Dat moet
nog beter. Bij nader onderzoek blijkt
dat de meeste klachten liggen met
pootgoed dat niet behandeld is met
t.b.z. En dat stemt tot verder naden
ken.
O p de auto, van de auto: in het
schip, uit het schip. En 't gaat niet
altijd zo netjes en zorgvuldig als bij
ons op de boerderij of in de sortee-
rinrichting. Althans zoals het daar
behoort te gaan.
Kortom onze pootaardappelen leg
gen vaak een lange weg af. onder
sterk wisselende omstandigheden,
met ruwe behandelingen. En daar
kunnen al onze poters lang niet altijd
goed tegen.
M?..
