Nieuwe bedrijfsgebouwen VI
voor akkerbouwbedrijven (Slot)
A Is voorbeeld de inbouw van een
bewaarplaats in de reeds eerder be
grote schuur van 21 meter breed en
30 meter lang (zie artikel 5)
Afmetingen bewaarplaats: bruto 21
meter breed en 15 meter diep
netto 20 meter breed en 13*A meter
diep 270 m2.
Mechanische koeling
O,
Wat kost een
bewaarplaats?
Richtprijzen materialen (exklusief B.T.W.)
De specialist boerderijbouw, van het
consulentschap
voor de Akkerbouw en de Rundvee
houderij te Goes,
J.H. van Nieuwenhuizen.
1 ot slot in dit artikel een en ander over scheidingswanden, mechani
sche koeling en de kosten van een bewaarplaats.
Wanneer produkten als afzonderlijke partijen moeten worden opge
slagen zijn drukvaste scheidingswanden nodig. Hierbij kan men gebruik
maken van verplaatsbare keerwanden van L of T steunen of los of vast
in de beton geklemde stalen IPE of HE balken.
a. Verplaatsbare keerwanden
De hoogte bedraagt veelal 3 meter en
de onderlinge afstand 150 cm.
Tegenwoordig hebben de steunen
een stalen voetplaat (60 x 60 x 0,5
cm), terwijl er nu ook steunen zijn
van 2 meter hoog met een los opzet-
stuk van 1 meter. Hierdoor kan zo
lang mogelijk met een boxenvuller
over de keerwand worden gewerkt.
Tussen de steunen komen planken
(3,8 x 15 cm). Het is wel gewenst om
niet hoger te storten dan de hoogte
van de steunen, de trekstangen aan
de steunen goed te bevestigen en de
steunen op een vlakke vloer te
plaatsen.
Bij uien is er onvoldoende druk op de
voetplaat en moeten op de voetpla
ten planken worden gelegd!
b. Ingeklemde stalen balken in de
beton (tekening 2298)
De scheidingswanden kunnen ook
worden gebouwd van los of vast in de
beton geklemde stalen balken. Tus
sen de stalen balken wordt meestal
hout aangebracht, soms een gewa
pende metselkonstruktie van holle
bouwstenen. De wanden blijven dan
zonder trekstangen staan. Bij voor
keur is de afstand tussen de stalen
balken niet groter dan 2lA meter met
tot 1,50 meter hoogte hout van llA cm
dik en de rest 6,3 tot 4,4 cm dik. De
hele konstruktie is niet duurder dan
de verplaatsbare keerwanden. De
stalen balken zijn HE-A 180 - maxi
maal 250 cm van elkaar - bétonvoet
60 x 60 cm en 95 cm diep - bij voor
keur verbonden met de betonvloer.
Het is ook mogelijk om tussen de
stalen balken 5 a 6 houten balken 1XA
x 17V^ cm liggend te bevestigen en
deze één- of tweezijdig te bekleden
met 19mm dik multiplex.
Een groot voordeel van deze kon
struktie is dat bij het vullen en ledi
gen van de bewaarplaats geen hin
derlijke obstakels zijn, wat bij ge
bruik van L-steunen wel het geval is.
De scheidingswand tussen de be
waarplaats en de rest van een schuur
wordt veelal gebouwd van een ver
plaatsbare keerwand van hout tussen
L steunen. Voor de isolatie van deze
wand is de goedkoopste oplossing
door vóór de keerwand 10 k 12 cm
dikke isolatieplaten aan te brengen.
Achter deuren is een keerwand van L
steunen en een opschepopening de
eenvoudigste oplossing.
worden voorzien van speciale koel-
huisdeur(en). Daarnaast vraagt een
dergelijke bewaarplaats nogal wat
vermogen.
Onderstaande gegevens zijn ontleend
aan rapport 18 (1979) van de "Stich
ting Proefboerderijen IJsselmeerpol-
ders"
20 m2 plafond boven centrale
luchtsluis met regelkleppen etc. k
75,- 1500,-
310 m2 dakisolatie en 100 m2
isolatie voor eindgevel en centra
le luchtsluis - alles 10 cm PS 20 -
regelwerk 10000,—
4 inlaatluiken van 1,44 m2 en 4
uitlaatluiken van 2 m2 - handbe
diend vanaf 4800,—
aanleg elektra - extra voorzienin
gen schakelkast - meet- en regel-
kast - 8 ventilatoren van 2Vi pk -
volautomatische regeling - cen
trale temperatuurmeting vanaf
Snelle koeling (20 dagen)
322 ton pootaardappelen 259 ton uien
Benodigd vermogen 12.86 kW (18 pk) 17.64 kW (24 pk)
Totale investering 26.000,— 80,— /ton) 44.000,— 170,— /ton)
Jaarlijkse kosten per kg 2,2 cent 5,0 cent
p veel bedrijven is er belangstel
ling voor het bouwen van een mecha
nisch gekoelde bewaarplaats voor de
opslag van pootaardappelen, knolsel
derij, uien, witlofwortelen etc. Een
mechanisch gekoelde bewaarplaats
moet zeer goed worden geïsoleerd en
Benodigd vermogen
Totale investering
Jaarlijkse kosten per kg 1,2 cent
Alles inklusief B.T.W., exklusief éx-
tra aansluitkosten en extra voorzie
ningen aan de bewaarplaats! De ge
noemde investeringen hebben dus
alleen betrekking op de kosten en de
aanleg van de verdamper, de kom-
pressor en de kondensor.
Opslagkapaciteit: 270 m2 x 2200 kg
600 ton aardappelen of 270 m2 x
1600 kg 430 ton uien.
Specifikatie materiaalkosten be
waarplaats (dus eigen werk)
betonvloer begroot in de kosten
van de lege schuur;
8 ondergrondse kanalen van elk
0,73 m2 - kalkzandstenen - 8 cm
dik hard hout - 115 meter k
120,- 13800,-
116 m2 panelen voor'de zijwan
den tegen 5 liggende balken 10 x
27'/2 cm - bevestigingsmiddelen -
P.U. impregneer - plint,a 75,—
8700,-
80 m2 drukvaste wand langs de
centrale luchtsluis van 19 mm dik
- multiplex tegen 5 liggende bal
ken 10 x 27lA cm tussen in de be
ton geklemde stalen balken - 3
stuks IPE 270 en 2 stuks UNP 260
- betonvoeten 60 x 60 cm en 95 cm
diep - plint k f 60,— per m2
wand 4800,—
scheidingswand tussen bewaar
plaats en de rest van de schuur -
20 meter keerwand - 10 m2
geïsoleerde top - 110 m2 isolatie
platen vóór de keerwand (10 cm
PS 20) 7200,-
Ondersteunde koeling
382 ton konsumptie-aardv 259 ton uien
10.36 kW (14 pk) 13.26 kW (18 pk)
16.000,- 40,- /ton) 24.000- 90,- /ton)
3 cent
Drukvaste wand van 6 balken 10 x 21XA cm tussen de spanten. Hiertegen
panelen. Rechts de opstelling voor de centrale luchtsluis.
13 XA meter scheidingswand van
hout tussen 7 in de beton gek
lemde stalen balken - HE.A 180 -
225 cm van elkaar - 400 cm hoog -
betonvoeten - a 65,— per m2
wand 3510,
Totaal circa 78.000,— of 13 cent
per kg aardappelen of 18 ct per kg
uien.
De lege schuur met drukvaste stalen
spanten en buitenwanden van stalen
gevelplaten kost (zie artikel V) circa
18d,— per m2 vloer - geplaatst
door derden - exklusief dakisolatie
en B.T.W.
Het gedeelte voor de bewaarplaats
kost dus 21 meter breed x 15 meter
diep x 185,— is circa 60.000,—
of 10 ct. per kg aardappelen of 14 ct.
per kg uien.
Totaal per kg aardappelen 10 13
23 ct of per kg uien 14 18 32
ct (exklusief B.T.W.).
Uitgevoerd door een aannemer zullen
de kosten resp. 30 en 40 ct bedragen
(exklusief B.T.W.).
Yoor gebouwen met spouwmuren van
metselwerk, duurdere deuren, topge
vels met overstekken etc. zijn de kos
ten nog hoger.
De jaarlijkse kosten bedragen 4 k 5%
afschrijving - gemiddeld 5% rente en
2% voor elektra, verzekering en on
derhoud 11 k 12%.
Verder zijn er de bewaarverliezen van
gemiddeld 2% voor de eerste maand
en Vi-%% voor de overige maanden
van bewaring (voor uien hoger).
Voor een grotere bewaarplaats en bij
een eenvoudigere uitvoering zullen de
kosten lager worden. De volgende
wijzigingen zijn mogelijk:
geen panelen, geen centrale lucht
sluis, geen scheidingswand, minder
isolatie, minder ventilatoren, boven
grondse luchtkanalen, geen volauto
matische bediening, geen centrale
temperatuurmeting etc.
Meer inlichtingen over beluchtings
systemen, ventilatoren, geïsoleerde
drukvaste wanden en adressen van
bedrijven met nieuwe bewaarplaatsen
zijn verkrijgbaar bij de bedrijfsvoor-
lichters.
vanaf 20,— per m2
25,— per m2
29,— perm2
36,— per m2
Drukvaste wand van los of vast in de beton gekleurde stalen balken.
Genoemde afmetingen van de stenen zijn lengte x breedte x hoogte.
Beton 1:2:3 100,- k 120,- per m3
Kalkzandstenen (halfsteens)
Waalformaat 21.4 x 10.2 x 5.5 cm - 72 per m2 11,— perm2
Maasformaat 21.4 x 10.2 x 8.2 cm - 52 per m2 12,— perm2
Klinkers per 1000 stuks 10,— duurder
Kalkzandsteenblokken
Afmeting 32.7 x 15 x 24 cm - 12 per m2 15,— perm2
Afmeting 32.7 x 21.7 x 24 cm - 12 per m2 20,— per m2
Gebakken stenen (halfsteens)
Waalformaat - 72 per m2
Snelbouwstenen 29 k 14 x 14 cm - 23 per m2
Porotonstenen 29 x 14 x 14 cm - 23 per m2
Porotonstenen 29 x 19 x 14 cm - 23 per m2
Gasbetonstenen (Durox-Ytong)
49/50 x 19 x 24 cm - 8 per m2 30,— per m2
49/50 x 24 x 24 cm - 8 per m2 38,— per m2
Gasbetonplaten (voor bewaarplaatsen)
Geplaatst door derden - 28 cm dik - 450,— k 500,— per m3
Drukvast - exklusief zwaardere fundering en zwaardere en verzinkte spanten.
Betonstenen
21.5 x 10.3 x 8.3 cm - 48 per m2 - kleur grijs - 12,— perm2
vuilwerk - voor kelders etc.
Betonblokken
39 x 14 x 19 cm - 12lA per m2 - 16 kg 17,— per m2
39 x 19 x 19 cm - 12 XA per m2 - 20 kg 19,— per m2
39 x 29 x 19 cm - \2XA per m2 - 30 kg 30,— per m2
«Voor funderingen - kelders
Holle bouwstenen (voor bewaarplaatsen)
2716 11 cm - 30 per m2 30,— per m2
A.B.C. golfplaten gesatineerd 13,— per m2
152.5 x 109.7 cm - donkergrijs
Stalen damwand gevelplaten
Staal - gestraald - 2 x menie
vanaf 22,— per m2
vanaf 1,60 per kg
HE-A 180 a 35.5 kg per meter
IPE 240 k 30.7 kg per meter
IPE 270 a 36.1 kg per meter
IPE 300 k 42.2 kg per meter
UNP 180 x 70 k 22.0 kg per meter
UNP 200 x 75 25.3 kg per meter
Betonstaal f 10 mm k 0,62 kg per meter
1,60 k f 2,00 per kg f 12 mm k 0,89 per kg meter
Betonstaal
150 x 150 x 5 mm
150 x 150 x 6 mm matten 5x2 meter
150 x 150 x 8 mm
A.B.C. panelen (wallboard, eterwall)
Polystyreen
8 cm dik - P.S. 20 - 2 x folie
10 cm dik - P.S. 20 - 2 x folie
12 cm dik - P.S. 20 - 2 x folie
Polyurethaan
5 cm dik
6 cm dik alles 2 x folie
7 cm dik
8 cm dik
Glaswolplaten 60 x 120 x 6 cm dik
Steenwolplaten 60 x 100 x 6 cm dik
Geïsoleerde panelen
12 cm P.S. 20 - 2 x masonite - clips
- P.U. impaegneer - plint
Multiplex
Underlayment - 19 mm dik - 122 x 244 cm
Vogelschroten van aluminium
Keerwand van L steunen - 2 delig
- 3 meter hoog - met hout 3.8 cm dik-
Hard hout (Yang of Keroewing)
80 x 130 mm
Vurenhout (Noord europees) per meter
100 x 275 mm 20,- 63 x 150 mm
75x200 mm 9,50 50x 150 mm
75 x 175 mm 8,00 38x 150 mm
75 x 150 mm 7,20
Inlaatluiken
120 x 120 cm netto vanaf 7,— per stuk
J alouzieroosters
Staal - 200 x 100 cm - zonder geïsoleerde klep vanaf 375,— per stuk
Prijzen franko - volle vrachten - afhankelijk van kwaliteit, kwantum, etc. -
voor genoemde prijzen wordt geen enkele verantwoordelijkheid genomen! Via
de aannemer liggen de prijzen vaak hoger, maar volgens de advertenties in
landbouwbladen kan het ook nog goedkoper.
11
l ,60 A 2,00 per kg
2,80 per m2
4,10 per m2
7,20 per m2
vanaf 70,— per m2
18,— per m2
20,— per m2
23,— per m2
20,— per m2
22,25 per m2
25,40 per m2
28,55 per m2
7,20 per m2
7,20 per m2
vanaf 50,— per m2
14,— per m2
2,— per m'
80,— per m2
70,— perm2
6,30
5,00
3,80
