"U moet ons helpen, nieuwe Braks"
protest
Boeren van 3 landbouworganisaties
één
Kt
R ien den Dekker, een jonge boer
uit Den Hout bij Breda wees nog
eens op de grote problemen waar
vooral de beginnende boeren en
tuinders mee worstelen. "We hebben
veel te weinig eigen vermogen kun
nen vormen en de grondprijzen zijn
bijzonder hoog: een zeer moeilijke
startpositie voor een jonge boer. Hij
hield een pleidooi voor produktie-
beheersing onder de voorwaarden
dat niet het inkomen aangetast wordt
en dat zoveel mogelijk bedrijven
perspektief houden. Van minister
Braks wilde Rien een volledige toe-
D e 7000 boeren uit Zuid-Nederland sloegen massaal de handen in
elkaar telkens wanneer hun drie voormannen daarvoor in hun felle
speeches even de ruimte lieten. Die ruimte was er toen Joris Schouten
zei: "U bent hier om uifing te geven aan uw afschuw, uw afkeer en uw
afkeuring van de ongelooflijk slechte prijsvoorstellen van de Europese
Commissie. Enorm spontane bijval was er ook toen ir. D. Luteijn
sprekend over de 2,4% prijsverhoging van Gundelach uitriep: Onaan
vaardbare voorstellen waartegen zeer krachtig aktie moet worden on
dernomen. En: "Alsof niet juist de boeren door hard werken voor weinig
geld één van de belangrijkste motoren achter onze west-europese wel
vaartsontwikkeling zijn geweest".
Bij massale bijeenkomst in Den Bosch
W aarschuwend...
Startpositie
Onaanvaardbaar
X iet Bukman voorzitter van de
NCBTB richtte zich in zijn rede
vooral tot Den Haag. "Er zijn maar
weinig groepen in ons landje die beter
weten dan wij wat het is om de broe
kriem aan te moeten halen. Wij zijn
daarin aardig geoefend. Laat onze
volksvertegenwoordiging echter goed
weten dat wij niet alles kunnen ver
dragen", zo waarschuwde hij. Over
het aardgasbeleid zei Bukman te wil
len onderhandelen "maar niet tot el
ke prijs, letterlijk en figuurlijk".
De heer Schouten, voorzitter van de
KNBTB, wees met name op het
grootste bezwaar tegen de prijsvoor
stellen van Gundelach, nl. de daarin
zittende inkomensachteruitgang.
Een ander bezwaar vond hij dat de
voorstellen van de Europese Com
missie geen uitzicht bieden op een
vermindering van de problemen in
het gemeenschappelijk landbouw
beleid.
Schouten: "De hele EG samenleving
en vooral de politici moeten goed
beseffen dat de boeren zich niet tot
sluitpost van het EG-beleid en van
de financiering van dit beleid laten
dwingen. Wij gaan verbeten door om
de belangen van de agrarische ge
zinnen te verdedigen".
PH. v.d. HULK
bestaan over wat zijn organisatie wil:
"De komende tijd zullen wij het par
lement en de landbouwministers
nauwgezet bij haar standpuntbepa
ling volgen. Laat ik er evenwel geen
misverstand over laten bestaan, zei
hij waarschuwend, als er in de loop
van april niet duidelijk zicht komt op
landelijke besluiten dan kan de vlam
snel in de pan slaan. De rek is er im
mers op zeer veel bedrijven uit. Wij
zullen niet aarzelen ons zonodig op
nieuw massaal te weren.."
J. WIERENGA
"Als de superheffing er komt dan zal ik binnen een half jaar mijn
bedrijf wel moeten verkopen, stelt veehouder A. van Kampen (30) uit
Heeswijk (Nrd.-Brabant) triest vast en wat bitter: "Ik ben pas begon
nen, heb net een bedrijf overgenomen...." Zijn buurman H. Juin even
eens uit Heeswijk zit in hetzelfde schuitje. Het is daarom dat zij met
vele anderen gehoor hebben gegeven aan de oproep van hun land
bouworganisatie en een plaatsje hebben gevonden tussen de ca. 7000
boeren die bezit hebben genomen van de grote zaal in de Brabant hallen
van Den Bosch.
l NLC-voorzitter ir. D. Luteijn liet
de volle hal ook geen misverstand
et is een spektakel van jewelste.
Talrijke spandoeken met pakkende
teksten laten omtrent dat wat de
boeren uit Zuid en Zuid-West Ne
derland, vandaag 21 maart willen,
geen enkele twijfel: er moet bij de
boeren wat verdiend worden wil men
niet over een aantal jaren met z'n
allen in de WW komen. In Brussel
moeten ze zich dit maar goed reali
seren: een van de demonstranten in
de zaal zei dit ervan: "boeren is een
volkje dat lang rustig blijft. Je mag
van mij aannemen dat wanneer ze
hun bedrijf in de steek laten zoals
vandaag, dat er dan echt wel iets aan
de hand is..." In Brussel, de plaats
waar de prijzen van de belangrijkste
produkten worden vastgesteld, zul
len ze het na Zwolle, Den Bosch en
Bleiswijk nu echt wel weten. De
boeren menen het.
Ook de ZLM liet zich in Den Bosch
niet onbetuigd. Onder aanvoering
van algemeen sekretaris mr. J. Oggel
was een komplete boerenexpres naar
Den Bosch opgestoomd met zo'n 450
boeren. Voor velen een mooi uit
stapje en nog gratis ook. Hoewel, in
een deel van de trein bleek de ver
warming stuk en het was koud die 21
maart. Enfin, zo zei een van de pas
sagiers met een verkleumd gezicht
optimistisch: "Voor zo'n zaak als
deze loop je toch wel warm en
bovendien, wij boeren zijn wel wat
gewend, nietwaar??" Om gezamen
lijk aan een stuk solidariteit uiting te
kunnen geven werd de passagiers
een protestlied uitgereikt maar van
zingen kwam niet zoveel terecht. Van
diskussiëren des te meer. In het lied
werd een dringend beroep gedaan op
de nieuwe minister van landbouw de
heer Braks, Gerrit Braks. Het laatste
couplet: "U moet en zal ons helpen,
beste nieuwe Gerritje, U moet en zal
ons helpen, beste nieuwe Braks".
V<
graag aktie voeren. Maar omdat we
commissaris Gundelach en de eigen
overheid duidelijk willen maken dat
hun voorstellen absoluut onaan
vaardbaar zijn. Toch vier jaar al zijn
de prijsverhogingen op de akker-
bouwbedrijven ver achter gebleven
bij de kostenontwikkelingen op onze
bedrijven. Waar men momenteel
dan ook de moed vandaan haalt om
te stellen dat de akkerbouw in Ne
derland op de nullijn zit is voor mij
onbegrijpelijk en onverteerbaar. Het
is een verdraaien van de feiten. Een
grof schandaal. Dat nemen we niet
langer! Applaus. En even later: "Een
heel ander punt is het menselijk as-
pekt en ik weet dat de nood al zeer
De overhandiging door prof. Kriellaars
Europees Parlement in Brussel. Rechts
in het Brusselse.
van de resolutie in het gebouw van het
de heer M. Villain een hoge ambtenaar
oor velen het goed en wel in de
gaten hadden was men op de plaats
van bestemming aangekomen. Se
kretaris R. Hoitink had de wandel
route van tevoren goed verkend en
onder zijn aanvoering wandelde men
in een rustig tempo door een deel van
de stad naar de Brabanthallen. Om
zich daar te voegen bij de duizenden
bedrijfsgenoten. Uit Brabant waren
er zelfs die per traktor luid toeterend
en overbeladen met spandoeken de
nietsvermoedende burgers uit Den
Bosch met de harde werkelijkheid
konfronteerden.
Precies op tijd opent voorzitter prof.
dr. F.V.J. Kriellaars de vergadering.
Achter de tafel op het hoge podium
hebben de vertegenwoordigers van
verschillende landbouworganisaties
zich in slagorde opgesteld: als kapi
teins op hun schip zo zitten zij uiter
lijk onbewogen voor de zaal met hun
achterban waarop zij kunnen reke
nen en die, zo blijkt uit veelvuldige
bijval ook op hen kan rekenen wan
neer er een beroep gedaan wordt. Ze
hebben elkaar onder de noemer
"protest Den Bosch" achter de tafel
gevonden: Piet Bukman voorzitter
van de Nederlandse Boeren en
Tuindersbond, ir. D. Luteijn voor
zitter van het Koninklijk Nederlands
Landbouw Comité, drs. Joris J.
Schouten voorzitter van de
K.N.B.T.B., de heer A.J.G. Doele-
man voorzitter van de Z.L.M. en
prof. dr. F.V.J. Krielaars voorzitter
van de NCB.
Eerst krijgen enige bedrijfsgenoten
"uit het veld" gelegenheid hun kri
tiek op de prijsvoorstellen in Brussel
te spuien.
P h. van den Hoek, een jonge ak
kerbouwer uit St. Philipsland beet de
spits af met een betoog dat bij de
toehoorders in de zaal in zeer goede
aarde viel getuige het applaus. Van
den Hoek: "We hebben ons bedrijf
niet in de steek gelaten omdat we zo
A. v. Kampen (r): net een bedrijf
overgenomen...
hoog moet zijn als we daarover pra
ten.
De spanningen, zowel geestelijk als
lichamelijk, zijn zo groot geworden
om onze veelal eenmansbedrijven
rond te zetten. Het plezier in ons
werk maakt steeds meer plaats voor
angst voor de toekomst. "Van den
Hoek zei onverkort de inwilliging van
de eisen van gerechtvaardigde COP-
A-verlangens te vragen, wil de akker
bouw in ons land niet de doodsteek
krijgen. Hij besloot met de waar
schuwing dat de eisen zonodig met
akties harder dan deze zullen worden
ondersteund.
Namens de fruitteelt gaf Gerrit van
Haarlem uit Buurmalsen een kort
overzicht van de ernstige situatie in
deze bedrijfstak. Hij deed een beroep
op de overheid om de fruitteelt uit
het moeras te trekken." De nadelen
van de grote importen moeten ons in
de vorm van financiële hulp bij de
modernisering van onze aanplant
worden vergoed en daarnaast moet
herhaling worden voorkomen door
sterker beperking van de appelim
port uit het Zuidelijk Halfrond zodat
de markt zich kan stabiliseren. Met
minder nemen wij geen genoegen
besloot hij onder grote bijval.
passing van de WIR bij bedrijfso
vername.
Namens de melkveehouderij sprak
boer J. Gielen uit Wanssum (Zuid-
Limburg). Totaal onacceptabel
noemde hij de superheffing, een niet
te verteren zaak. Hij besloot:
"Melkveehouders die 7 dagen per
week werken, ja zelfs zeer hard
moeten werken en daardoor mee
helpen aan het binnenbrengen van
miljarden broodnodige deviezen in
een land dat moeilijke tijden door
maakt, hebben recht op een mens
waardig bestaan. Hebben recht op
een goed inkomen, vergelijkbaar met
andere sektoren in de maatschappij.
Dit betekent minimaal een volledige
kompensatie van de prijsstijgingen.
Met de voorstellen van Gundelach is
dit onmogelijk. Zij zijn voor ons dan
ook volledig onaanvaardbaar".
Boerin R. Roosen-van Pelt liet na
mens de agrarische vrouwen een
noodkreet horen: "Als vrouw voelen
wij ons zeer betrokken bij het bedrijf,
zo zei ze. "Wij willen 'n stukje wel
zijn voor onze gezinnen dat in de
huidige situatie evenwel niet meer
valt te realiseren. Wil de vrouw het
broodnodige gezonde sociale klimaat
weten te behouden in de gezinnen dan
dient de nationale- en EEG-overheid
de nodige zorg te besteden aan onze
problemen".
J.W.
3
