Nieuwe bedrijfsgebouwen
voor akkerbouwbedrijven
I
V,
De
He
B,
Vloeren
Deuren
Voorbeeld
De isolatiewaarde
Dakisolatie
Dampremmende lagen
De specialist boerderijbouw, van het
consulentschap
voor de Akkerbouw en de Rundvee
houderij te Goes,
J.H. van Nieuwenhuizen.
n de gebouwen worden de meeste vloeren gemaakt van gewapend
beton ter dikte van 12-15 cm met een wapening van bouwstaalmatten
(150 x 150 x 6 mm). Onder de beton moet plastic worden gelegd. De
vloer wordt bij voorkeur gelegd in vakken van bijvoorbeeld 4 x 5 m.
Ongewapend beton is mogelijk mits de beton machinaal wordt ver
werkt. Dit geldt dan voor erfverharding en kavelwegen (dikte van 15-17
cm).
Door een gedeelte van het vloeroppervlak te bestraten met klinkers,
tegels of grote betonplaten, wordt voorkomen dat later bij de inbouw
van een bewaarplaats de betonvloer weer voor een groot deel moet
worden opgebroken.
oor mechanisch gekoelde be
waarplaatsen is vloerisolatie voor
zien van dampremmende lagen ge
wenst. Het aanbrengen van de vloe
risolatie moet met veel zorg gebeu
ren.
Het zogenaamde "stuiven" van be
ton is te voorkomen door de vloer
met een kunstharslaag te behandelen
(bouwmaterialenhandel, verflever-
anciers). De meest gebruikte beton-
samenstelling van vloeren is 1 2 3
beton, dat wil zeggen 1 maatdeel ce
ment. 2 maatdelen zand en 3 maat
delen grond. Per m3 beton is dan
nodig 6'/2 baal cement (325 kg), 0,5
m3 zand en 0,8 m3 grond. De beton
wordt bij voorkeur geleverd door een
betoncentrale. Beton 1 3 5 is voor
vloeren niet geschikt. Voor erfver
harding wordt steeds meer gekleurd
beton gebruikt (heidepaars en rood).
Gekleurd beton is voor erfverhar
ding mooier alleen de prijs is circa
20,— per m3 hoger.
Je meest toegepaste deuren zijn
de tweedelige schuifdeuren en deze
rollen van onder of van boven. Beide
mogelijkheden hebben voor- en na
delen. De deuren zijn veelal 5 m
breed en 4 m hoog. Een grotere
breedte is in de meeste gevallen niet
nodig, maar een hoogte van 4'/2 m is
beter. Om kromtrekken te voorko
men moeten schuifdeuren worden
gemaakt van een stalen raamwerk
(thermisch verzinkte kokerprofielen)
en dubbelwandig worden bekleed
met vlakke platen van staal, alumi
nium of watervast verlijmd multiplex
(hechthout). In een aantal gebouwen
zijn roldeuren of vouwdeuren toege
past. De laatste tijd is er een toene
mende belangstelling voor de over-
headdeuren (sectiedeuren).
Voor bewaarplaatsen zijn zoge
naamde koelhuisdeuren in de han
del. Deze deuren zijn goed geiso-
leerd, voorzien van speciaal hang- en
sluitwerk en tochtvrij af te sluiten.
in Kelvin (K). De omrekeningsfactor
van 1 kcal 1.163 W of 1 W 0.860
kcal.
Met materialen kunnen diverse
wand- of dakconstructies worden
gevormd en het isolerend vermogen
hiervan (warmte-overdrachtscoëffi-
ciënt) wordt uitgedrukt in K-waarde.
De K-waarde van een constructie
W/m2K (vroeger kcal/m2h°C) be
tekent de hoeveelheid warmte die
per uur door één dak-, wand- of
vloeroppervlakte gaat bij één graad
Celsius verschil tussen binnen en
buiten. Voor bewaarplaatsen ver
dient een K-waarde van 0,4 W/m2K
0,3 kcal/m2h°C) voor de wanden
en 0,3 W/m2K 0,25
kcal/m2h°C) voor het dak de-voor
keur. Voor mechanisch gekoelde be
waarplaatsen zijn nog lagere K-
waarden gewenst (0.3).
De invloed van de buitentempera
tuur via het dak op de temperatuur in
een gebouw wordt door de praktijk
sterk onderschat. De isolatie van het
dak voor een bewaarplaats is nog be
langrijker dan voor de wanden! (dit
geldt ook voor uien).
Polystyreen (Tempex) heeft
een praktische lambdawaarde
(W/mK) van 0.035. Bij een
dikte van 8 cm wordt de K-
waarde:
0,08
1 0.38W/m2K.
0,030
Polyrethaan (Dupanel) heeft
een praktische lambdawaarde
van 0.023 - 0.026. Bij een dikte
van 5 cm wordt de K-waarde:
0.05
1 0.46W/m2K.
0.023
Hoe lager de K-waarde, hoe
beter de isolatie van een con
structie.
Let isolerend vermogen (warmte-
geleidingscoëfficiënt) van materialen
wordt uitgedrukt in een (lambda)
waarde aantal W/mK (vroeger
kcal/mh°C).
In het nieuwe eenhedenstelsel wordt
kcal per uur vervangen door Watts
(W) en het verschil in graden Celsius
>ij gebouwen breder dan 20 meter
en bij mechanisch gekoelde bewaar
plaatsen valt een geisoleerd plafond
op 6 meter hoogte te overwegen. In
de meeste gebouwen wordt de isola
tie tegen het dak aangebracht. Hier
bij worden echter veel fouten ge
maakt! Het aanbrengen van de iso-
Halfsteens metselwerk tussen de spanten en strook van gevelplaten.
Het is beter om de polystyreenplaten
vanwege deze krimp niet direct te
verwerken, maar enkele maanden
droog op te slaan.
Wanden van betonplaten en een strook asbestcement golfplaten - de verzinkte
spanten staan buiten - Z.Flevoland - directie IJsselmeerpolders.
schroten om vogels en ongedierte te
weren. Vogelschroten zijn vlakke
platen en aan één zijde voorzien van
golven. Aluminium vogelschroten
zijn het goedkoopst of zelf zagen van
triplex. Het isoleren van het dak kost
veel geld. maar het moet wel goed
gebeuren in overleg met speciale
isolatiebedrijven.
Wanden van stalen gevelplaten (damwand) - sectiedeur - jalouzieroosters.
latie op of tussen de gordingen moet
worden ontraden.
De isolatie wordt bij voorkeur aan de
onderzijde tegen de gordingen aan
gebracht. Tegen de gordingen wor
den eerst latten bevestigd (latten 3,2
x 7'/2 cm en afhankelijk van de platen
60 of 100 of 120 cm hart op hart). Het
is gewenst om bij polystryeenplaten
alleen platen te gebruiken met een
m3 gewicht van minstens 20 kg met
een brandvertragende kwaliteit en
voorzien van een komo-keurmerk
(één zwarte of één rode band).
Wanneer een mindere kwaliteit
wordt toegepast, is de kans op in
krimping van het materiaal groot,
waardoor isolatielekken ontstaan.
cm polyrethaan voldoende of hele
maal niet nodig.
Voor bewaarplaatsen is een dikte ge
wenst van 10-15 cm polystyreen (PS
20) of 8-10 cm polyurethaan. Het
isolatiemateriaal is bij voorkeur
voorzien van messing en groef en
wordt met speciale clips aan de gor
dingen bevestigd (dus geen lange
spijkers). Het afdichten met plak
band is geen succes aangezien dit na
verloop van tijd los kan laten. Het
afdichten van de naden kan even
tueel gebeuren met speciale afdich
tingsstrippen.
De golven van de golfplaten van
wanden en dak moeten goed worden
dichtgemaakt met gaas of vogel-
\^oor werktuigenbergingen en voor
bewaarplaatsen met huitenluchtkoe-
ling is de aanwezigheid van dam
premmende lagen op het isolatiema
teriaal niet noodzakelijk, maar wel
gewenst. Wanneer de platen aan
weerszijden zijn voorzien van alumi
niumfolie trekken de platen minder
krom, wordt beschadiging door vo
gels en ongedierte teruggedrongen,
de brandveiligheid bevorderd en zijn
de platen beter te reinigen.
Wanneer de bewaarplaats later wordt
gebruikt als mechanisch gekoelde
ruimte zijn dampremmende lagen bij
de dak- en wandisolatie altijd nood
zakelijk. De beste combinatie kan
dan worden gevormd door geïsoleerde
sandwichpanelen voor de wanden en
polystyreen- of polyurethaanpiaten
voor het plafond of dak. De polysty
reenplaten (Tempex) zijn zeer brand
baar (smelten), de polyurethaanpia
ten branden ook met een grote rook
ontwikkeling.
Er zijn wel onbrandbare isolatiema
terialen, maar deze zijn duur(P.I.R.
en Phenolschuim).
Glaswol en steenwol branden ook
niet, maar er zijn voor dakisolatie
(nog) geen geschikte platen in de
handel.
Als materiaal is geschikt polystyreen
(Tempex, Aludek, Alutex etc.) of
polyurethaan (o.a. Dupanel, Vapot-
herm, Eurothane, Gekothaan,
Agratherm, Seltaan, Nestaan, Isostal
etc.) of de geëxtrudeerde polysty
reenplaten styrofoam (Dow Chemi
cal - kleur blauw) en styrodur (BASF
- lichtgroen). De platen styrofoam en
styrodur zijn 60 cm breed en 250 cm
lang (veel naden dus). Deze platen
isoleren iets beter dan de tempex
platen, maar zijn veel duurder. De
andere platen zijn breder en in grote
lengten te leveren. De tempexplaten
zijn het goedkoopst. Voor gebouwen
zonder bewaarplaats is een dikte van
bijvoorbeeld 6 cm polystyreen of 4
Wanden van witte gasbetonplaten (Durox - Ytong - Siporex).
7
