Nieuwe bedrijfsgebouwen ,.|n
voor akkerbouwbedrijven
G ebakken stenen zijn er in ver
schillende afmetingen, kwaliteiten
en prijzen. Het bouwen van wanden
als spouwmuur of steensmuur wordt
weinig meer toegepast. Wanden van
halfsteens metselwerk geven geen
problemen bij de afgifte van de
bouwvergunning. Een bezwaar blijft
de kans op regendoorslag en de ge
ringe isolatie. Bij halfsteens metsel
werk worden de stenen meestal tus
sen de spanten gemetseld, zodat de
spanten aan de buitenzijde zichtbaar
blijven. Het bouwen van de half-
steenswand naast de spanten is ook
mogelijk. De spanten zijn dan niet
zichtbaar en dat staat mooier.
E en snelle methode van bouwen is
het gebruik van grote gewapende
gasbetonplaten tegen of tussen stalen
spanten. De platen zijn in diverse
lengten, hoogten en dikten te leve
ren. De spanten vragen wel de nodi
ge voorzieningen, (verzinken).
Als bezwaar geldt ook hier de witte
kleur en de platen zijn niet zo ge
schikt om te verwerken door doe-
het-zelvers.
M et name in België en in een
aantal gevallen in Zeeland zijn de
wanden gebouwd van grote beton
platen. In enkele gevallen waren ook
de spanten, gordingen en goten van
beton. De wandplaten zijn in zeer
grote afmetingen te leveren. Met de
nodige aanpassingen (lees proble
men) zijn gebouwen van beton ook
geschikt te maken als bewaarplaat
sen. Deze vorm van bouwen gaat erg
snel, maar de prijs is geplaatst niet
veel lager dan van andere construc
ties. De meeste aannemers hebben
geen ervaring met deze bouw en voor
doe-het-zelvers zijn de grote en zwa
re betonplaten niet geschikt.
D e laatste tijd wordt steeds meer
gebouwd met geprofileerde stalen
platen. Deze platen zijn veel steviger
dan de asbestcementgolfplaten en in
veel profielen, afmetingen en kleu
ren te leveren.
Gebakken stenen
Gasbetonstenen (Durox,
Ytong)
Gasbetonplaten (Durox,
Ytong, Siporex)
Betonstenen
Betonplaten
Staalplaten
Asbestcement
golfplaten
De specialist boerderijbouw, van het
consulentschap
voor de Akkerbouw en de Rundvee
houderij te Goes,
J.H. van Nieuwenhuizen.
Systeembouw van kleinere beton
platen wordt in Zeeland al jaren ge
bouw en is voldoende bekend. Deze
gebouwen kunnen in elke afmeting
enkel- of dubbelwandig en met of
zonder steenmotief in de kleuren
geel of rood worden geleverd. Op
veel bedrijven zijn deze gebouwen in
gebruik voor garage, werktuigenber
ging of veestalling. Dit systeem
bouwt snel en is met opgelegde
spanten redelijk in prijs. De meeste
gebouwen zijn niet breder dan 12
meter en voorzien van opgelegde
houten of stalen spanten op de zij
wanden.
Voor gebouwen met een breedte van
bijvoorbeeld 20 meter en met span
ten met een vrije overspanning wordt
de prijs belangrijk hoger!
Het is ook mogelijk om de wanden te
bouwen van asbestcementpanelen
(b.v. wallboard). Dit bouwt mooier
dan de betonplaten, maar het is niet
goedkoper. Van veel rundveestallen
worden de wanden gebouw van as
bestcementpanelen of argex-beton-
platen.
V
Wanden van stalen gevelplaten en koelhuisdeur.
Samenvattend kan worden gezegd dat op dit moment in Zee
land voor de wanden van landbouwbedrijfsgebouwen overwe
gend wordt gebouwd met:
gebakken stenen - halfsteens 10Vi cm breed of 14 cm brede
snelbouwstenen
gasbetonstenen - 19 cm brede Ytong- of Duroxstenen
stalen gevelplaten - elke gewenste lengte en kleur.
Voor gebouwen vanaf bijvoorbeeld 600 m2 zijn betonplaten
- A.B.C. platen of gasbetonplaten interessant. Het bouwt snel
en niet veel duurder dan traditioneel metselwerk, uitgevoerd
door een aannemer.
Aan materiaalkosten zijn stalen gevelplaten niet goedkoper
dan stenen, maar gevelplaten zijn veel eenvoudiger en sneller
te bevestigen.
Bij de toepassing van gevelplaten moet veel aandacht wor
den besteed aan het opvullen van de golven met gaas of
aluminium vogelschroten om vogels en ongedierte te weren!
V oor de wanden zijn de volgende materialen toe te passen: gebakken
stenen - gasbetonstenen - gasbetonplaten - betonplaten en gevelplaten
van asbestcement, staal of aluminium. Alle materialen hebben voor- en
nadelen. Inlichtingen hierover en verwerkingsvoorschriften zijn ver
krijgbaar bij de bouwmaterialenhandel en de aannemer.
Het is mogelijk om de wand tot 2'A
meter hoogte in metselwerk uit te
voeren en de rest tot 4 meter hoogte
van asbestcementgolfplaten of stalen
gevelplaten, alleen dit bouwt niet
goedkoper.
De laatste jaren zijn veel wanden
gebouwd van grote gebakken stenen
(o.a. type Poroton). De afmetingen
zijn o.a. 29 cm lang, 9 of 14 cm
hoogte en 14 of 19 cm breed. Een
breedte van minimaal 14 cm is ge
wenst. In alle gevallen zijn deze ste
nen tussen de spanten gemetseld.
Voor funderingen en drukvaste
wanden in bewaarplaatsen zijn ze
ongeschikt.
Het is wel gewenst om een goede
kwaliteit te bestellen voor buitenwerk
en te letten op de kleur. Bij een
slechte kwaliteit is de kans op stuk-
vriezen erg groot. De rode Poroton-
stenen worden o.a. gemaakt in Gro
ningen, Duitsland en België en wor
den vooral gebruikt voor binnenwerk
in de woningbouw.
Het bouwt sneller, de wand is dikker
dan bij de gewone bakstenen en er
zijn geen problemen bij de Wel
standscommissie. De stenen regenen
echter wel gemakkelijk door (pleiste
ren).
"V an veel gebouwen zijn de wan
den gebouwd van grote gasbetonste
nen. Deze stenen zijn gemakkelijk te
verwerken, wegen niet veel, isoleren
beter dan alle andere stenen en zijn
redelijk in prijs. De meest gebruikte
stenen zijn 49 cm lang, 20 of 25 cm
hoog 19 of 20 cm breed. Een bezwaar
is de witte kleur, zodat in veel ge
meenten de stenen met een muurverf
moeten worden behandeld (licht
groen of grijs). Deze behandeling zal
na enkele jaren weer moeten worden
herhaald!
De gasbetonstenen worden ook ge
bruikt voor gewapende drukvaste
wanden in bewaarplaatsen. De
spanten staan dan bij voorkeur niet
verder dan 4xh meter van elkaar en er
moet een speciale wapening worden
toegepast. De fabrieken geven echter
voor bewaarplaatsen de voorkeur
aan de grote gewapende gasbeton
platen.
Voor bewaarplaatsen is het beter om
de platen tegen de spanten te plaat
sen (spanten niet in het zicht) en de
Wanden van witte gasbetonstenen tussen de spanten.
drukvaste wand apart in het gebouw Wanden ,an Brakken stenen (spouw),
te plaatsen.
Wanden van rode snelbouwstenen tussen de spanten.
E etonstenen zijn er in veel afme
tingen en kwaliteiten. Deze stenen
worden veel gebruikt voor funderin
gen en voor wanden van mestkelders
en sleufsilo's. Betonstenen zijn o.a.
10 - 15 - 20 en 30 cm breed.
De laatste jaren zijn van veel roos-
tervloerstallen voor vleesvee de
wanden van 20 cm brede betonste
nen gemetseld. Een bezwaar is echter
het grote gewicht, de slechte isolatie
en de regendoorslag (pleisteren).
Voor drukvaste wanden in bewaar
plaatsen worden ze weinig gebruikt.
bezwaar van asbestcementgolfplaten
is de grotere kwetsbaarheid.
In de praktijk is duidelijk gebleken,
dat voor de bouw van wanden van
grote platen een zeer goede voorbe
reiding nodig is.
In feite is deze houw alleen geschikt
voor gespecialiseerde bedrijven en
niet voor een "gewone" aannemer en
of doe-het-zelvers!
an veel landbouwbedrijfsgebou
wen zijn de wanden gebouwd van
asbestcement golfplaten. Het bouwt
snel, is goed in eigen beheer uit te
voeren en veel goedkoper dan ge
metselde wanden. In de meeste ge
vallen worden voor de wanden golf
platen gebruikt met dezelfde golf-
profielen als voor de dakbedekking.
De grootste lengte is 305 cm (naden).
Er zijn ook asbestcementgolfplaten
te leveren met een damwand profiel.
De prijs is echter bijna 100% hoger
dan van de gewone golfprofielen,
terwijl ook het hogere gewicht een
bezwaar is bij het aanbrengen. Een
Het is belangrijk dat de stalen platen
van een hoogwaardige bescherming
(verflaag) zijn voorzien. Deze "coa
tings" kunnen op verschillende ma
nieren worden aangebracht. De
duurdere platen worden geleverd
met garantie.
Het bevestigen van de platen en de
keuze van de bevestigingsmiddelen
moet volgens de fabrieksvoorschrif-
ten worden uitgevoerd. Een nieuwe
ontwikkeling (wel duur) zijn geïso
leerde panelen, welke aan weerszij
den zijn bekleed met geprofileerde
staal-, aluminium- of kunststofpla
ten. Deze platen zijn dan gas- en
dampdicht en zeer geschikt voor
koel- en vriescellen.
17
