Beperkte teelt vroege
consumptie-aardappelen
D,
Middenvroege- en middenlate
konsumptie-aardappelen
I n 1979 werd in het zuidwesten van Nederland 35.000 ha beteeld
met aardappelen. Hiervan nam het ras Bintje 81% van het areaal voor
zijn rekening.
rt
rt
rt
rt
rt
rt
rt
rt
Rassenproef
knolselderij
e teelt van consumptie-aardappelen voor de vroege oogst is in het zuid
westen beperkt tot enkele kleine teeltgebieden met totaal ongeveer 1.600 ha.
De rassenvergelijking had in 1979 plaats op het bedrijf van de heren C. v.
Rossum en zn. te Ooltgensplaat op kalkrijke, lichte zavel. Het poten kon pas
op 13 april plaatsvinden. Het weer gedurende het groeiseizoen wras koel met
weinig zon. waardoor de groei traag was.
Geoogst is op twee tijdstippen. De opbrengsten waren bij de eerste oogst natig
en op het tweede tijdstip gewoon. Als gevolg van een onregelmatigheid in het
proefveld was slechte een deel van de cijfers bruikbaar.
Tabel 1. Gemiddelde opbrengst van
de rooiingen op 27 juni en 9 juli.
Ras
veldgewas
kg/are rel.
groter dan 40 mm
rel.
Doré
249
97
165
87
Lekkerlander
219
85
147
78
Gloria
230
89
152
80
Corine
257
100
222
118
Première
266
103
199
106
Rasbeschrijving
Doré: Is een vrij vroeg ras met matige
opbrengst, maar heeft al vroeg een
zeer goede consumptiekwaliteit.
Heeft mooie vlakogige knollen.
Gloria: Is een vroeg ras met resisten
tie tegen aardappelmoeheid. Geeft
goede opbrengsten met goede con
sumptiekwaliteit. Is gevoelig voor
rooibeschadiging.
L.ekkerlander: Is een vroeg tot mid-
denvroeg ras. Bij gelijke rooidatum
ligt de opbrengst net onder die van
Doré. Heeft een losse kiem. Is ge
voelig voor rooibeschadiging.
Corine: Is een vroeg ras met goede
opbrengst. Is geschikt voor de berei
ding van frites.
Première: Geeft zeer vroeg een hoge
opbrengst. Is resistent tegen aardap
pelmoeheid. De consumptiekwaliteit
is goed. Heeft een losse kiem. Ontvelt
gemakkelijk.
Enkc-le ra.-eigenschappen volgens de 556 Rassonlijst 1980
Ras
;Vrocg-
Knol
;ri JP-
vorm
iheid
Doré
i 8I
ro
Lekkerlander
7
r
Gloria
9
1°
Corine
1 9s
ro
Première
8
ro
-y Kooksj) j Conc-
type v/aarde
vroeg
gebruik
BC
BC
AC
AB
AC
Rooi
beschadiging
Een hoog cijfer duidt op een gunstige waardering.
1),
2)
Knolvorm: ro rond ovaal, lo lang ovaal, r rond.
Kooktype: A vast, niet melig; B iets melig, vrij vast;
C melig en tamelijk los.
Als gevolg van de neerslagverdeling liep de periode, waarin gepoot werd
van half april tot 20 mei. De opkomst en begingroei waren onder
invloed van het koele weer traag. Het verdere groeiseizoen was in het
algemeen gunstig voor de aardappelen. Gedurende wat warmere dagen
in juli deden zich hier en daar verschijnselen voor in de gewassen die
duidden op te vroeg beginnen in het voorjaar.
Om de juiste hoeveelheid stikstof aan aardappels te kunnen geven, zijn
onderzoekingen op proefboerderijen onmisbaar.
Tabel 1. Aardappelopbrensten in verhoudingsgetallen 1979
Ras
Colijnsplaat
1979
Westmaas
1979
Gem. klei
1979
middenvroeg:
Bintje
Eigenheimer
Amethyst
Hertha
middenlaat
101
97
96
107
91
94
85
104
93
99
95
Irene
Cardinal
Briljant
100
94
115
91
110
104
Gem. 100 kg/are
478
390
523
Tabel 2. Een aantal eigenschappen van de beschreven rassen (Bron: 55e Ras-
senlijst 1980)
Ras
Vroeg
rijp
heid
KnolT\
vorm
Kook=s
type
Cons,
waarde
binnen
land
Resistentie tegen
Phy
toph
thora
Schurft
Door
was
Rooi
bescha
diging
Bintje
65
lo
BC
8
3
5
5
8
Eigenheimer
7
o
BD
9S
3
4
4
8
Amethyst
7
r
BC
6
8
7
6
7
Irene
5
r
CD
9c
8
6
8
8
Cardinal
5
o
BC
6
8
6
7c
7
Briljant
5
ro
CD
8S
8
6
7
6
Hertha
6
ro
BC
7
9
6
7
6
Bij vroege aardappelen kunnen nieuwe teeltmaatregelen soms aantrekkelijke
resultaten opleveren.
Een hoog cijfer duidt op een gunstige waardering.
1) Knolvorm: o ovaal; lo lang ovaal; r rond; ro rond ovaal.
2) Rooktype: B iets melig, vrij vast; C melig en tamelijk los; D zeer
melig en los.
De oogst van de aardappelen had in
het algemeen laat plaats. De kwali
teit van de knollen, o.a. hoge droge
stofgehalten, was in het algemeen
goed tot zeer goed. Het opbrengst
niveau lag bij het veeljaren-gemid-
delde.
In 1979 werden op twee proefvelden
aardappelrassen vergeleken. De
knollen zijn geoogst na afsterven van
alle rassen.
Op de proef te Westmaas was de
groei van het gewas matig en het op
brengstniveau aan de lage kant.
Op de Rusthoeve werden normale
opbrengsten behaald.
RASBESCHRIJVING
Middenvroege aardappelen
Bintje: Algemeen verbouwd pro-
duktief ras. Is in binnen- en buiten
land zeer gewild. Geschikt voor alle
bereidingswijzen. Geeft goed ge
vormde, lang-ovale knollen. Is zeer
vatbaar voor Phytophthora in loof en
knollen en gevoelig voor doorwas.
Eigenheimer: Heeft een uitstekende
konsumptiekwaliteit. De knolvorm
en sortering vallen vaak tegen. Ta
melijk vatbaar voor Phytophthora in
het loof en zeer vatbaar in de knol.
Erg gevoelig voor doorwas.
Amethyst: Is resistent tegen aardap
pelmoeheid met hoge opbrengsten.
De sortering is aan de grove kant; de
konsumptiekwaliteit lijkt vrij goed.
Is tamelijk vatbaar voor Phytop
hthora in het loof en weinig in de
knol.
Middenlate aardappelen
Irene: Is roodschillig en geeft matige
opbrengst. De konsumptiekwaliteit
is zeer goed. De sortering is aan de
grove kant. Is weinig vatbaar voor
Phytophthora.
Cardinal: Is roodschillig en geeft ho
ge opbrengsten. Is resistent tegen
aardappelmoeheid. Heeft vrij goede
konsumptiekwaliteit. Vraagt oplet
tendheid bij bewaring in verband
met kieming. Is matig vatbaar voor
Phytophthora.
Hertha: Geeft goede opbrengst met
normale sortering en goede kon
sumptiekwaliteit. Is resistent tegen
aardappelmoeheid. Is geschikt voor
frites- en chipsbereiding.
Briljant: Is een produktief, rood
schillig ras met goede konsumptiek
waliteit. De sortering is soms grof. Is
matig vatbaar voor Phytophthora en
weinig gevoelig voor doorwas.
- Consulentschappen voor de
Akkerbouw en de Rundvee
houderij in het zuidwestelijk
kleigebied
- Proefstation voor de Akker
bouw en de Groenteteelt in de
vollegrond te Lelystad
- Rijksinstituut voor het Ras-
senonderzoek van cultuurge
wassen te Wageningen
- Proefboerderijen "Rusthoe
ve" en "Westmaas"
Overzicht van de gemiddelden van de beoordeelde eigenschappen van de rassenproeven in 1978 en 1979*)
Ras
Ingezonden
door
groeiherstel en
virusaantasting
hoeveelheid blad
opgerichtheid van
het loof
knolbedekking door
het loof
knolbedekking door
grond
s
OJ
E
fa
O
rH
O
c
X
gladheid van de
knol
inwendige holheid
vastheid van het
vlees
inwendige kleur
gevoeligheid voor
zwart koken
beworteling
loofinplant
Alba
Nunhem
5
6
6
6
5
r -rt
7
6
7
7
8
6
7
Albatros
v.d. Berg
5
6
5
6
5
rt
7
7
8
6
6
Arvi3)
A.R» Zwaan
3
7
6
7
5
rt-t
8
6
6
4
7
7
ïrnn^
Nunhem
5
5
6
4
5
r -rt
6
8
8
7
8
Monarch
Nunhem
6
7
6
7
5
rt-pt
6
5
6
8
4
5
Roer? v. Zwijndrecht
Rijk Zwaan
1
8
7
6
6
rt-lit
6
6
6
6
4
6
6
Rokanova
Rohde
3
9
5
7
4
r-t
e
6
6
4
6
6
T'ropa (type 71
Rijk Zwaan
3
7
6
6
5
r-t
7?
6
7
8
6
6*
-ype 623^
RijkZwaan
2
6
5
5
5
r
7
8
7*
7
8
8
7
E 17193)
Enza
5
6
4
6
5
r-rt
6
7
7
7
8
64
6
1Voor alle eigenschappen duidt een hoger cijfer op een gunstiger waardering.
2) Knolvorm: r rond, t trapeziumvorming, p plat, h hoog.
3) Vallend onder de beproevingsregeling.
4) Alleen aanbevolen voor de teelt voor de verse markt.
In 1979 werd bij de heer A. Rozendaal
te Klaaswaal een rassenproef in een
praktijkperceel aangelegd. Deze
proef omvatte de 16 rassen die in de
voorgaande jaren als beste uit het
door het PAGV uitgevoerde onder
zoek waren voortgekomen. Nader
onderzoek was nodig om meer inzicht
in de gebruikswaarde van deze rassen
te verkrijgen.
De knolselderij is in een koude,
platte bak opgekweekt en op 21
maart op_een afstand van 50 x 50 cm
uitgeplant. De aanslag van de plan
ten was goed, maar de verschillen in
loofontwikkeling waren aanvanke
lijk groot: de rassen van het Roem-
type vormden daarbij zeer veel en
die van het Iram-type zeer weinig
loof. Op 1 november is de knolsel
derij geoogst en geschoond. Een
commissie van knolselderij-deskun-
digen heeft de rassen beoordeeld op
diverse eigenschappen. Ook zijn er
opbrengstbepalingen gedaan, die
J. de Kraker
(P.A.G.V. - Lelystad)
12
echter niet als representatief mogen
worden beschouwd, omdat alle ras
sen op dezelfde, voor sommige ras
sen zeer ruime afstand waren ge
plant. Deze worden daarom niet
weergegeven, wel echter die van de
beoordelingen. Om deze cijfers te
verstevigen worden de resultaten van
alle, landelijk uitgevoerde, proeven
gegeven.
Nadat alle proefresultaten waren
verzameld en waren voorgelegd aan
de gewascommissie werd besloten om
op grond van deze gegevens de rassen
Apia, Blanco, Brandei, Correcta,
Voltreffer en Zwindra niet aan te be
velen. Van de andere rassen wordt het
resultaat in de tabel gegeven. Daarbij
dient nog te worden aangetekend dat
Iram alleen voor verse marktteelt
wordt aanbevolen en de andere zowel
voor vers als voor industrieel gebruik.
