D e veehouders dachten eerst hun
plannen voor een paar honderd gul
den te kunnen realiseren maar dat
viel zwaar tegen: "Al met al heeft de
molen me toch zo'n 15.000,- gekost.
Daarmee wek ik dan onder gunstige
omstandigheden 10 Kwh op. Dat is
maar weinig geld als je het vergelijkt
met de 8 Vi miljoen die Stork van de
overheid heeft gekregen voor de
ontwikkeling van een vergelijkbare
molen die onder gunstige omstan
digheden ongeveer 300 Kwh vermo
gen kan opwekken. "Een lachertje,
meent Henk Voorschoten. Geef ons
dat bedrag en we zullen ze es wat
laten zien. Van Butselaar wil van een
subsidiëring van zijn projekt door de
overheid overigens niets weten. Ze
H et zijn bepaald ongebruikelijke
vragen waarop men bij de PGEM nu
een antwoord moet geven moet ie
mand die legaal elektriciteit maakt
en zelfs aan het openbaar net levert
Kosten en baten
Vergoeding
Ondersteunen
Scheikunde
W
Doet u ook aan
energiebesparing?
U treft hierbij een artikel aan waarin 2 vee
houders vertellen over hun konkrete bijdrage
tot besparing van kostbare energie. Misschien
zijn er onder de lezers die op een soortgelijke
of andere wijze ook aan energiebesparing
doen. Wellicht is het de moeite waard om ook
die ideeën dan door te spelen naar collega's.
Wij willen daaraan graag meewerken. Een te
lefoontje of briefje naar de redaktie van Uw
Z.L.M. land- en tuinbouwblad is voldoende.
zelf energie voorzienend?
land dat er een windkracht is die ho
ger is dan 3, want een windkracht die
zwakker is brengt de wieken niet in,
beweging.
In ons vlakke land komt een strenge
windkracht vrij veel voor. De
stroomrekening is overigens de laat
ste maanden nauwelijks lager gewor
den, maar, valt mevrouw Van Butse
laar in de rede, hoe kan het ook an
ders met dat vele gelas, dat vreet ge
woon stroom".
van een windmolen in de'toekomst
aan een vergunning zal worden ge
bonden. Allerlei nieuwe ontwikke
lingen waarop juristen, ekonomen
en planologen nog geen pasklaar
antwoord hebben.
A. an de toepassing van de uitvinding
kleven ook nog planologische pro
blemen. Voor de bouw van een wind
molen is bijv. een bouwvergunning
vereist. "Dat hebben ze ons inmiddels
ook verteld inaar daar wisten we niets
van. Trouwens vertelt Van Butselaar,
de gemeente is nog nooit komen kij
ken. We hebben de indruk dat de ge
meente het eerst wat door de vingers
ziet. Misschien, oppert hij, vinden ze
projekt kommercieel levensvatbaar
zijn, zal de gemeente toestemming
geven voor de bouw van de nieuwe
windmolen waarvan de as op een
hoogte van 21 m boven het naaiveld
komt en hoe gaat de PGEM zich op
stellen? "Maar het moet toch lukken,
stelt Van Butselaar zichzelf gerust. In
deze tijd van energieschaarste ziet hij
dan ook zeer goede mogelijkheden
voor de afzet van zijn installatie die
een schone, geluidarme en zeer
goedkope vorm van alternatieve
energie is..
Het is van groot belang dat op korte
termijn door onpartijdige deskundi
gen kosten/baten analyses worden
gemaakt zodat met harde cijfers de
waarde van dit vernuftig apparaat
wetenschappelijk kan worden vastge
steld.
B oer van Butselaar wordt geksche
rend iri familiekring Henk van
Knutselaar genoemd en hij beaamt
daar zelf ook wel aanleiding toe ge
geven te hebben. "Ik ben al jaren
bezig met energiebesparing. Zo heb
ik in m'n (vrij royale) woning de
openhaard aangesloten op het cv-
circuit. Als de haard brandt kan de
cv-ketel wel uit. Mooi meegenomen,
hé? glundert ie. Een ander praktisch
voorbeeld: naast het kippenhok
waarin 20.000 kippen, heeft vader
vaq Butselaar voor zijn 5 kinderen
een privé zwembad aangelegd met
de afmetingen 5 bij 10. In ons kli
maat is een niet overdekt en niet
verwarmd zwembad bepaald niet
ideaal maar daar heeft hij het vol
gende op gevonden: Als de zon
schijnt worden de asbestplaten op
het kippenhok sterk verwarmd. Met
een elektrisch aangedreven pompje
(goedkope stroom van de windmolen
natuurlijk) wordt het badwater over
de nok van het dak geleid en vandaar
stroomt het verdeeld over de platen
naar beneden onderwijl sterk in
temperatuur toenemend. Via de goot
en de regenpijp stroomt het dan weer
terug in het bassin". Op deze manier
heb ik het koude grondwater 8 a 9
graden C) in 3 zonnige dagen op on
geveer 22 graden C., terwijl ik die 100
m3 water eerder nooit warmer kon
krijgen dan 18 a 19 graden C. Prak
tisch kosteloos hebben we zo veel
meer plezier van ons zwembad.
H enk van Butselaar is niet voor
één gat te vangen. Mocht het experi
ment met de windmolen öp een of
andere manier spaak lopen dan is er
nog een andere manier om de wind
molen in te schakelen bij het opwek
ken van alternatieve energie. "Even
scheikunde, zegt ie: uit 1 liter water
kun je met behulp van elektriciteit
1200 liter waterstof gas maken, en
dan heb je voor een paar cent per
liter een brandstof die erg geschikt is
voor de cv-ketel en zelfs voor de
auto". Fantasie, dromen? Niets van
dat alles. "Ik heb dit al in het klein
uitgeprobeerd en het is me gelukt,
maar het is alleen een beetje gevaar
lijk want er moet dan geen zuurstof
bijkomen
Als boer kom je vaak tijd tekort (hij
heeft naast zijn kippen nog 300 var
kens) en geld heb je ook niet gauw
teveel. Daarom bekijk ik het allemaal
rustig. Tenslotte heeft deze hobby
alleen nog maar geld gekost, geld dat
toch nog steeds moet worden opge
bracht door z'n varkens en kippen.
Misschien, zegt Van Butselaar hoop
vol, verandert dat ooit nog es en ga ik
in zaken. Handelaar in windmolens.
Hij ziet het al helemaal zitten
De vinding van Henk v. Butselaar: een molen die elektriciteit opwekt. Op de achtergrond het woonhuis aan de Broeksteeg 5.
zullen misschien wel geld geven
maar dan willen ze ook alles weten
en dat vertik ik. Trots: "ïk wil mijn
eigen ideeën zelf en zo afhankelijk
mogelijk verder uitwerken".
"Wat levert de molen nu konkreet qp,
hoe groot is de besparing? Hier, zo
bekent Henk van Butselaar, heb je nu
weer zo iets waar we niet aan gedacht
hebben. Er had eigenlijk een meter
geplaatst moeten worden tussen de
generator en het elektrisch net. Is
niet gebeurd. We waren al veel te blij
toen we aan de elektriciteitsmeter
zagen dat ie werkte en helemaal te
gek werd het toen de meter zelfs bij
een flinke windkracht terug begon te
lopen: we wekten konkreet meer
stroom op dan in de huishouding op
dat moment werd gebruikt. Tel uit je
winst PGEM! Het spreekt overigens
vanzelf dat het rendement sterk af
hankelijk is van het aantal uren in ons
daarvoor een vergoeding hebben?
Van Butselaar meent stellig van wel.
Er is nog een ander probleem van
meer technische aard: wanneer veel
partikulieren naar het voorbeeld van
Van Butselaar stroom aan het elek
trisch net gaan leveren dan is het van
het grootste belang dat die partiku-
liere stroomtoevoer van dezelfde
frequentie is^ls die van het openbaar
net. Tot grote verbazing van de
PGEM-technici heeft Van Butselaar
dat met zijn dynamo gefikst. Maar
wanneer honderden minder deskun
digen toeleveren met privé-molens
dan heeft de PGEM de spanning op
het net zelf niet meer in handen. Het
is dan heel wel mogelijk dat de
spanning te hoog of te laag wordt
met alle nare gevolgen van dien voor
allerlei precisie-elektrische appara
ten zoals klokken, gewichtstoestellen
enz., die sneller of langzamer gaan
lopen. Van Butselaar acht het daar
om niet onmogelijk dat het gebruik
het wel leuk ook en bovendien, moet
je als overheid dit soort partikuliere
aktiviteiten niet van harte ondersteu
nen? En het kan zelfs, afgezien van de
energiebesparing, nog werkgelegen
heid met zich meebrengen ook!"
ie overigens gedacht mocht
hebben dat de PGEM wel in z'n
nopjes zal zijn met de energie-op
wekkende aktiviteiten van Van But
selaar vërgist zich. De Energiemaat
schappij is erg terughoudend ge
weest. "Bij hun bezoek zeiden ze
weinig. Misschien waren ze wat ja
loers op mijn installatie. Ze wisten
kennelijk niet wat ze er mee aan
moesten. Ze wilden het eerst alle
maal nog es nader bestuderen.
De heiden jonge boeren zien de ko
mende tijd dan ook met spanning en
vol vertrouwen tegemoet: Zal de re
volutionaire geluidloze overbrenging
praktisch toepasbaar zijn?, zullen ze
de vereiste octrooien krijgen, zal het
J. Wierenga
13
