Luteijn rekent op achterban bij
het maken van een groene vuist
Luteyn wil het vaandel
voeren
T
I
Motie Zuid-Westelijke fruittelers
Kontraktenstelsel uit de
kinderziektes
Lichte aardappelregeling
niet afwijzen
Rondvragen tijdens algemene vergadering
Bovendien kan pas over een melk-
heffing worden gepraat als er ook
reële prijsvoorstellen voor het nieu
we jaar worden gedaan.
en aanzien van het kontrakten
stelsel voor suikerbieten zei Luteijn
dat hij van mening was dat de kin
derziektes nu achter de rug zijn en nu
toegewerkt kan worden naar een
meer permanent stelsel.
Het voorstel van een driejaarlijks,
voortschrijdend, gemiddelde refe
rentie is, mede door zijn eenvoud,
aantrekkelijk. Dat geld ook voor de
mogelijkheid om zonder te sterke te
rugloop van het eigen quotum, zich
wat meer op produktie van vooral
A-bieten te richten. Gezien de mo
gelijkheden binnen het teeltplan en
de rentabiliteitsvergelijking tussen
B-bieten en granen, koolzaad e.d. is
naar mijn mening de Nederlandse
akkerbouwer het meest gediend bij
stabilisatie van de produktie op on
geveer het huidige niveau van ruim
120.000 ha. Het zal in de toekomst de
uitbetalingsprijs voor de teler zeker
ten goede komen, indien de suiker
verwerkende koöperatieve- en parti-
kuliere industrie zijn investerings
schema's hierop zoveel mogelijk af-
steld.
n Brussel wordt steeds meer en
meer nu ook gepraat over produkten
waarbij tot nu toe een grote mate van
vrije markt en prijsontwikkeling
plaatsvindt.
Het gesprek over een aardappelre
geling verloopt uiterst langzaam, zei
Luteijn. Velen in ons land zijn daar
waarschijnlijk niet ongelukkig mee.
Immers men staat niet te dringen om
een EEG-aardappelregeling. Toch
moeten we hier oppassen. Het zou
wel eens beter kunnen zijn om maar
zo snel mogelijk tot een lichte rege
ling te komen, dan de zaak wat te
laten doorsudderen en straks (ook in
relatie met de fabrieksaardappelen)
met een voor ons land veel nadeliger
zware regeling gekonfronteerd te
worden. Ik ben er dan ook voorstan
der van op zo kort mogelijke termijn
te besluiten tot een regiem voor
konsumptie-aardappelen op EEG-
niveau, dat inhoudt:
vrij verkeer van aardappelen bin
nen de EEG, en het wegwerken
van konkurrentievervalsing;
kwaliteitsregels;
bescherming tegen importen uit
derde landen;
enige nationale ruimte om be
paalde overschotssituaties te lijf
te gaan.
Om dit laatste draait uiteraard de
diskussie. Wat we in elk geval niet
moeten hebben is een interventie
systeem met het doorschuiven van
voorraden naar een volgend pro-
duktiejaar, waarschuwde Luteijn.
Toch hebben ook wij in Nederland
enige ruimte nodig. Bijvoorbeeld om
de voortreffelijk funktionerende ga
rantieregeling voor pootaardappelen
via de STOPA te kunnen behouden.
Ik vraag me overigens meer en meer
af of>we als konsumptieteiers zo
langzamerhand ook niet tot het op
zetten van een gezamenlijk fonds,
waaruit althans enige opbrengstga
rantie kan worden verstrekt, geko
men dient te worden.
Wat voor 35.000 ha pootaardappelen
kan, moet toch ook voor 70.000 ha
konsumptieaardappelen mogelijk
zijn, stelde de KNLC voorzitter.
Tevens pleitte Luteijn er wederom
voor dat men in Brussel ook meer
aandacht moet besteden aan de teelt
van gewassen voor veevoedergrond
stoffen met name denkt hij daarbij
aan diverse soorten veldbonen,
waarmee plantaardig eiwit kan wor
den gewonnen ter vervanging van
geimporteerde sojabonen.
De heer L.S. Melse uit Werkendam zei dat hij bij het horen van ir.
Luteyn's woorden over het eventueel maken van een groene vuist bijna
van verbazing van zijn stoel was gevallen. Moet dat nog een vraag zijn,
zo zei hij. De georganiseerde landbouw moet er voor oppassen dat het
niet hetzelfde gaat lopen als destijds tijdens de grote boerenonrust,
toen de landbouworganisaties er nauwelijks aan te pas kwamen. De
heer Melse vond het verder absoluut onverteerbaar dat aan de begro
ting van het ministerie van landbouw gelden worden onttrokken ten
behoeve van ontwikkelingshulp. Het komt er verder op neer dat de
zelfstandigen worden fijngeknepen tussen de vakbeweging en de over
heid. 't Zijn de zelfstandigen die de tekorten moeten bijpassen. De heer
Melse verweet ir. Luteyn dat hij in zijn rede wel de problemen had
opgesomd maar geen oplossingen had aangedragen en, zo ging de heer
Melse verder, wij rekenen er op dat U zich hard opstelt voor de zelf
standigen in de agrarische sektor.
Ir. Luteyn antwoordde dat de leiders
best het voortouw willen nemen,
maar die moeten er dan wel voor
100% van op aan kunnen dat de
achterban volgt. Ik betreur het dat U
de opgesomde grieven niet tegen
minister van der Stee heeft kunnen
uiten, zei ir. Luteyn, want het is van
groot belang dat de minister onder
ogen wordt gebracht wat er in de
provincies broeit. Wanneer de boe
ren vinden dat de maat vol is, en ze
willen vastbesloten strijden dan ben
ik zonder meer bereid om het vaan
del te nemen en voorop te gaan.
Maar niemand is gebaat bij een een
zame vaandeldrager zonder leger
achter zich, aldus ir. Luteyn. Ir. Lu
teyn stelde verder dat het primair
draait om de vraag of boer en tuinder
kunnen leven van hun produkten.
Het indrukwekkende verhaal dat de
landbouw zo bijdraagt aan de eko-
nomie, moet immers uitmonden in
een aanvaardbaar inkomen voor de
man aan de basis. Verder waar
schuwde de KNLC-voorzitter dat
men zich niet al te vlug door een uit
spraak van de minister moet laten
opjutten. Wanneer minister Van der
Stee voor de T.V. beweert dat de in
komens van de veehouders met 20%
zullen dalen, moet men dat niet zo
maar voor zoete koek slikken en
denken dat daarmee de zaak al be
slist is. Bovendien is het ook taktiek
van zo'n minister, want wanneer hij
stelt dat het inkomen met 20% zal
dalen en als dan later blijkt dat het
maar 5% is geworden, ervaart de
praktijk dat als een meevaller en
wordt er verder niet meer over ges
treden.
Wil de landbouw echter wat berei
ken met harde akties dan zal toch in
de eerste plaats van de boeren en
tuinders een verregaande solidariteit
worden gevraagd, aldus ir. Luteyn.
De heer J.A. Vogelaar, uit Krabben-
dijke ging in op de slechte situatie in
de fruitteelt en noemde de 800.000
gulden premie bij de hagelverzeke-
ring voor dit jaar en de rentesubsidie
zoals die voor de fruitteelt lijkt te
gaan gelden, een paar druppels op
een gloeiende plaat. Hij wees er op
dat andere EEG landen veel meer
krijgen. Voorts drong hij aan op een
grote importbeperking, van fruit uit
het zuidelijk halfrond, niet alleen in
de periode na april, maar evenzo
goed in de periode van september tot
april. Hij vroeg verder om meer
aandacht van het Landbouwschap
voor de krisis in de fruitteelt.
De heer M.J. Goud, uit Baarland, die
eveneens om aandacht voor de fruit
teelt vroeg, zei dat men in de fruit
teelt niet om speelruimte vraagt,
maar om leefruimte. De kernvraag
waar alles om draait is, hoe de mi
nister denkt een oplossing te vinden
voor de huidige problematiek om de
konkurrentievervalsing tegen te
gaan. De geldende rentesubsidie is
slechts een deeloplossing, vond de
heer Goud. Wij fruittelers willen te
len wat de markt vraagt, daarom zijn
we veel meer gebaat bij een recon
ventiepremie (dat wil zeggen een
premie op het rooien van b.v. golden
delicious en het inplanten van een
ander ras daarna). Wij willen ge
woon dat krijgen wat anderen ook
wordt toegeschoven.
Voorzitter Doeleman was het eens
met de heer Goud dat met het ren-
tesubsidie-beleid geen problemen
worden opgelost en hij wilde er bij ir.
Luteyn op aandringen om dat mee te
nemen naar het Landbouwschap.
De heer Goud zei verder dat de mi
nister had gezegd dat er financieel
niet meer ruimte was. Wel zal er 64%
van het overheidsbudget verdwijnen
in de kollektieve sektor en zoiets
komt dan kwalijk over. Wij willen als
fruittelers overeind blijven, zei de
heer Goud.
De heer Hage, uit Steenbergen, was
van mening dat de importen beperkt
dienen te worden tot maximaal
240.000 of liever nog 200.000 ton. We
moeten hier nu veel nadruk opleg
gen, want ook in de andere fruit-
teeltlanden van de EEG zijn de prij
zen laag en daar zal men ook niet
veel voor importen voelen. Een ge
zamenlijk standpunt zal in zo'n geval
meer kans van slagen hebben. Voorts
was de heer Hage van mening dat
een inperking van de bedrijfsverzor-
gingsdiensten onaanvaardbaar is.
Deze faciliteiten dienen uitgebreid te
worden of toch minstens op hetzelf
de nivo gehandhaafd te blijven.
Ir. Luteyn antwoordde hierop dat hij
het met de voorgaande sprekers eens
kon zijn. We moeten de overheid de
vraag stellen: wil men de fruitteelt
behouden ja of nee. Zo ja, dan zal
14 december 1979
bestuur van het Landbouwschap
Raamweg 26
Den Haag
Geacht bestuur,
De leden van de Zuidelijke Landbouw Maatschappij in algemene verga
dering bijeen spreken hun grote verontrusting uit over de pinibele positie
van de Nederlandse fruitteelt.
Ondanks grote inspanningen van de ondernemers om tot een beter inko
men te geraken en ondanks de vele verschenen rapporten en voorstellen
voor verbetering, heeft de overheid geen effektieve beleidsmaatregelen
genomen voor een gerechtvaardigde verbetering van de positie van de
Nederlandse fruitteler.
De ledenvergadering van de Z.L.M. dringt er bij het bestuur van het
Landbouwschap op aan om de noodsituatie in de fruitteelt opnieuw bij de
minister van landbouw aan de orde te stellen. Dat zal moeten leiden tot
een aantal beleidsmaatregelen die redelijke inkomensmogelijkheden voor
de Nederlandse fruittelers verzekeren.
Graag vertrouwen wij erop dat deze motie aanleiding is om bij de minister
van landbouw andermaal effektievere maatregelen te bepleiten, die in het
fruitteeltrapport van het Landbouwschap "Verbetering Concurrentiepo
sitie Nederlandse Fruitteelt" staan verwoord.
Hoogachtend, Mr. J. Oggel. algemeen-sekretaris der Z.L.M.
ook die overheid met meer middelen
over de brug dienen te komen, vond
ir. Luteyn. Wat nu wordt gedaan
door de overheid, zijn in feite niet
meer dan wat aarzelende aanzetten
die we overigens niet af moeten wij
zen, want alles is beter dan niets,
maar het moet wel duidelijk zijn dat
de huidige rentesubsidieregeling on
voldoende perspektieven biedt. Ik ga
zelfs zo ver, zei ir. Luteyn dat gezien
de situatie in de fruitteelt binnen het
budget van het ministerie van land
bouw bepaalde prioriteiten verlegd
dienen te wordefi zodat de fruitteelt
daardoor geholpen kan worden. Wat
de import van fruit betreft ben ik van
mening, dat die zelfs nog een heel
eind onder 200.000 ton moet blijven.
We moeten die import niet onder
schatten. Soms komen er in septem
ber nog appels uit het Zuidelijk hal
frond op de markt die het jaar daar
voor werden ingevoerd. Die appels
blijken dan niet alleen uit de koel
huizen van de partikuliere handel te
komen maar soms ook uit de koel
cellen van de koöperatieve veilingen.
De bedrijfsverzorgingsdiensten die
nen verder te worden uitgebouwd. Ir.
Luteyn zei dat hij hoopte dat nog
voor kerstmis een beslissing wordt
genomen dat ten minste voor de eer
ste helft van 1980 de bedrijfsverzor-
gingsdienst weer is veilig gesteld.
Misschien zal de uitkomst zelfs zo
zijn dat de zorgen voor 1980 voor
deze dienst geheel kunnen worden
weggenomen.
Voorzitter Doeleman was het er mee
eens dat aan de situatie in de fruit
teelt hoge prioriteit moet worden ge
geven, maar dan zou het O.- en S.-
fonds wel meer Financiële ruimte
moeten hebben. Het heeft nu weinig
zin dat men van het kastje naar de
muur wordt gestuurd.
Tot slot diende de heer Goud een
motie in die met steun van de verga
dering werd verstuurd aan het bes
tuur van het Landbouwschap met de
volgende tekst:
Mevr. A. Bom-Broere, uit Steenber
gen, vroeg zich af hoe de opmerking
van ir. Luteyn over het maken van
een groene vuist waargemaakt kan
worden. Wij plattelandsvrpuwen die
getrouwd zijn met een boer of tuin
der, voelen de lage inkomsten direkt
in onze huishoudportemonnaie, zei
ze. Maar, wanneer er een rooipremie
komt en op dat vrijgekomen land
worden dan bieten of graan geteeld,
dan komt er weer meer druk op die
sektor. We hebben als landbouw al
zoveel ingeleverd, eerst het personeel
en nu steeds meer onze zelfstandig
heid. We worden gevraagd om ons te
bezinnen op het drukken van de
kosten, wel daar zijn we al zo lang
mee bezig, stelde mevrouw Bom.
Wanneer men een hogere pacht wil,
dan zullen daar ook hogere prijzen
tegenover moeten staan. Hoe willen
we het eigenlijk, vroeg zij zich af, in
komenstoeslagen worden door ons
afgewezen, want dan voelen we ons
als boeren die eten uit het handje van
de Staat. In Rusland waar dat sys
teem min of meer wordt gehanteerd,
bestaat nu de noodzaak tot import
van graan. De minister schermt met
het betalen van de keuringskosten,
maar laten we eerlijk zijn, hoeveel
maakt dat nu uit op een boerenbe
drijf; het zet geen zoden aan de dijk.
Moet de landbouw dan voortdurend
in blijven leveren ten gunste van de
industrie? aldus mevrouw Bom.
De heer J. Geluk, uit Dinteloord,
haakte in op, wat hij noemde de ges
pierde taal, van ir. Luteyn om het
voortouw te nemen bij het maken
van een groene vuist. Hoe gaat u
daar body aan geven zo vroeg hij
hem. We hebben de boeren tijdens
de vergadering van het KNLC voor
minister van der Stee horen klappen,
het was een hemeltergende situatie.
Ik droom ook wel eens van één grote
landbouworganisatie, zei de heer
Geluk, maar dan moet die wel een
voorzitter hebben die geen politieke
ambities heeft of niet zit te hopen op
een ministerspost en daardoor bij
voorbaat niet datgene durft uit te
spreken waarmee hij die weg voor
zich zou^blokkeren. Wij zullen dan
niet schriftelijk een motie indienen
als akkerbouwers, zei de heer Geluk,
maar we willen hier mondeling al
vast wel een motie indienen waarin
we de voorgestelde nieuwe pacht-
verhogingen zonder meer verwer
pen. Vervolgens ging ir. Geluk nog in
op de schapenregeling binnen de
EEG:
Doordat Engeland nu vrij met scha
penvlees op de Franse markt kan
opereren, is er voor de Nederlandse
schapenhouder een gevoelige prijs
daling opgetreden. Voor zoveel zo
genaamde middenbedrijven die ook
schapen hebben, betekent dat een
stevig Financieel verlies. Ik zou er
voor willen pleiten dat de Neder
landse schapenhouders die hun die
ren op de dijken laten grazen, in
aanmerking komen voor de z.g.
bergboerenregeling, dit als onder
steuning om de schapenhouderij in
stand te houden. De heer Geluk
haalde scherp uit naar de stichting
"Kritisch Faunabeheer" die de jacht
op wilde ganzen wil verbieden. Het is
al erg, steldevhij, dat die ganzen onze
produkten vreten, maar nu wil men
ze ook nog uit onze zak laten vreten.
Faunabeheer stelt dan wel dat er be
paalde gebieden zijn waar de ganzen
vrij kunnen verkeren en dat daar
voor een financiële kompensatie aan
de betrokken landeigenaars wordt
gegeven, maar 't is zo jammer dat die
verrekte ganzen niet kunnen lezen en
net niet die gebieden uitkiezen maar
elders hun vreten zoeken, aldus de
heer Geluk.
Ir. Luteyn, antwoordde dat mevrouw
Bom precies de centrale vraag had
gesteld: hoe kun je effektief die
groene vuist maken, zodat je daar
door een geduchte machtsfaktor
wordt. We kijken vaak te gemakke
lijk naar de vakbonden, maar we
vergeten daarbij dat die mensen
hebben die verdraaid goed zijn ge
traind en verder verdraaid goed zijn
georganiseerd. Wanneer we een vuist
willen maken, dan moeten we alle
maal meedoen. We moeten dan ge
bruik maken van alle mogelijke
middelen zodat de aktie ook vol
doende aandacht krijgt van de pu
bliciteitsmedia. We moeten daarbij
wel beseffen, zei ir. Luteyn, dat zoiets
Vervolg op pag. 18
17
