N u we dit schrijven is het al weer de 4e week van de maand
november. Nog steeds zijn de werkzaamheden te velde niet
klaar en dat zijn we niet gewend. De graanoogst was al laat en zo
schoof alles op en nu zitten we nog met wat bieten in de grond.
Tevens moet er nog wat geploegd en gezaaid worden, maar bij
herhaling is de regen de spelbreker. Een paar weken zon met
veel wind zou ons machtig gelegen komen, want daarmede
zouden nog heel wat goede wensen in vervulling gaan.
Bij slecht weer op dit tijdstip nog met trekkers, machines en
wagens in het land zitten is een foute zaak. Struktuurverval is
daarvan het gevolg en daar gaan dikwijls een paar jaar overheen
eer dat weer hersteld is. Eind oktober moeten al de hakvruchten
gerooid zijn en dan nog een weekje ploegen en klaar is Kees. Als
dat ons streven is, dan loopt dat soms nog iets uit, maar dan is
het werk op het land ook op tijd gebeurd. Door de geringe
mankracht zit tegenwoordig alles zeer nauw aan elkaar vast. De
betonplaat voor de bieten ligt langs en voor de schuur en zolang
er nog aardappels in de grond zitten is deze stortplaats niet vrij
voor de bieten. Terecht heeft onze algemeen voorzitter de
waarschuwende vinger opgestoken, dat een najaar als dat van
1979 tot de grote uitzonderingen behoort. In de herfst mogen we
geen grote risiko's nemen en van belang is, dat we de kalender
goed in de gaten houden. Een boer met veel zware grond waarop
vrije produkten normaal geteeld worden kwam dit najaar al in
de problemen door de droogte. Het is een groot verschil hoe
zwaar de grond is waarop men boert. Toch hebben we dit jaar
wel geleerd, dat men aardappels gerust laat kan poten. Eigenlijk
is het recept, dat men net zolang moet wachten tot de grond goed
droog is. Met de moderne apparatuur weten we veelal niet wat
we onderin de grond kunnen bederven. Zelfs op lichte grond
zijn afgelopen voorjaar fouten gemaakt en dat heeft opbrengst
gekost.
N og een poosje en we kunnen weer naar Amsterdam voor een
bezoek aan de R.A.I. Als leden van de mechanisatieklub zijn we
Produktiekosten blijven stijgen
Weet de bietenteler waar hij aan
toe is?
Het werk is klaar rond Sint
Nicolaas tijd
Wintertarwe komt goed voor de
dag
Toch meer uien dan verwacht
West-Zeeuws Vlaanderen heeft de laatste 6 a 7 weken bijzonder
veel neerslag te verwerken gekregen. Sinds 4 oktober is op de
meeste plaatsen al ver over de 200 mm regen gevallen. Toch
konden op een paar percelen aardappelen en uien na, deze
gewassen over het algemeen goed worden geborgen. Zeker nu
de prijs hiervan ook nog redelijk genoemd mag worden is dit
alvast een grote geruststelling. Anders is het gesteld met de oogst
van bieten en knolselderij. De voortdurende neerslag geeft een
grote vertraging te zien in de oogst. Daarbij komt nog dat een
aantal rooiers veelal maar matig werk leveren en nogal eens
voor reparaties stil staan. In een dergelijke situatie heeft men
dan nog te kampen met soms ernstige structuurbeschadiging
van de grond en zijn tarracijfers navenant. Ook bij knolselderij
horen we van zeer hoge tarracijfers; overwegend echter veroor
zaakt door uitwendige en inwendige gebreken. Wat de kg-op-
brengst betreft leek het een goed gewas, maar nu dreigen de te
behalen saldi toch weer aan de lage kant uit te zullen vallen.
Knolselderij, een produkt waar de markt gauw van vol is en wat
dan door de afnemer met hogere tarracijfers weer wordt bijge
schaafd. De kontraktteler heeft dan, zo blijkt weer, vrijwel geen
inbreng. Een onbevredigende gang van zaken. Een achterstand
in het veld is er ook met het op wintervoorploegen en de tar-
weïnzaai.
Normaal is in onze streek eind november het werk in het land
vrijwel gepasseerd. Nu moet nog veel worden geploegd. Het
onderploegen van de groenbemesters gaat over het algemeen
nog wel maar we weten dat het beter is, deze gewassen onder
droge omstandigheden onder te ploegen, omdat dan de verte
ring vlotter geschiedt. Van de grasgroenbemesters wordt er
steeds meer enige dagen voor het ploegen doodgespoten. De
ervaring leert dat deze extra kosten door een beter gewas het jaar
erna dik terugbetaald worden. Vooral op de ingezaaide tarwe-
percelen waar de structuur of de ontwatering niet in orde is zijn
al regelmatig plassen gesignaleerd. Wij hebben de indruk dat de
meeste tarwe er lang over heeft gedaan om boven te komen. De
bodemtemperatuur is vast aan de lage kant. Zoals reeds gesteld
moet nog veel wintertarwe worden gezaaid. Enkelen zijn er zelfs
nog niet aan toegekomen. Van wat nu is gezaaid is zeker 80%
van de rassen Arminda en Okapi. Uiteraard veel meer Arminda.
Tijdens een ploegdemonstratie onlangs gehouden op zware
grond onder Sluis konden zo'n 130 belangstellenden constateren
dat, wanneer de ploeg goed is afgesteld ook het onderploegen
van een grasgroenbemester goed mogelijk is; of het nu een 2-3
of 4- schaarploeg is.
Gezien de hoge investeringsbijdragen in trekker en ploeg vraag
je je wel af of we dit in de toekomst wel zullen kunnen blijven
betalen, als we de eerste jaren van Brussel geen prijverhogingen
meer hoeven te verwachten. En dan te weten dat volgend jaar de
te maken kosten per ha alleen al voor brandstof, kunstmest en
chem. bestrijdingsmiddelen met zo'n 100 gulden zullen stijgen.
Schreven we vorige week vanuit "Tholen en St.
Philipsland" dat de werkzaamheden vlot verliepen dank zij het
goede weer, dan kunnen we nu terug zien op een periode waarin
Pluvius ons rijkelijk voorzag van z'n gave. Niets bijzonders
uiteraard om deze tijd van het jaar, maar we hadden toch liever
eerst het veldwerk afgerond.
Hier en daar moet toch nog al wat tarwe gezaaid worden in
bietenland en dat zal nu toch moeilijk worden.Zeker daar waar
de bieten nog op het veld staan.
Het bietenrooien vordert maar matig en gaat steeds moeilijker.
Alle bieten begin nov. aan de hoop hebben is toch makkelijker
gezegd dan gedaan.
De meeste telers vinden het bezwaarlijk om half Okt. reeds
bieten te rooien die in Dec. geleverd moeten worden. Dat is ook
wel begrijpelijk. Om echter tijdig klaar te zijn zullen we vroeger
op voorraad moeten gaan rooien al hoorden we ook van telers
die graag hadden gerooid maar dat de rooier niet beschikbaar
was.
Punten voor een zinvol overleg binnen de rooicombinaties deze
winter dunkt ons.
De meesten van ons zullen het bouwplan voor 1980 grotendeels
gereed hebben. De vraag blijft echter hoeveel land bestemd
voor bieten moeten we inzaaien met gerst.
Een dwaze vraag zal Uw eerste reaktie zijn.
Maar is dat wel zo?
Zult U, voorjaar '80, weten hoeveel bieten en tegen welke prijs,
U kunt leveren? Vast niet. Er wordt nu al gepraat over een
regeling waarbij we in ieder geval ook in '80 ons huidige A en B
quotum vol moeten telen willen we in '81 niet extra gekort
worden.
Dat betekent dat we bij onze planning er van uit moeten gaan
dat we deze hoeveelheid halen ook bij tegenvallende oogst. Met
andere woorden dan zult U onder normale omstandigheden
zo'n 10% C suiker telen. Suiker waar dik geld bij moet en
waarvan de teelt onverantwoord is.
We verwachten dan ook dat onze organisaties zich sterk zullen
maken om tot een regeling te komen, waarbinnen de individuele
teler zijn beslissing kan nemen zonder daarbij bang te hoeven zijn
in de toekomst uit de boot te worden gewerkt door de onverant
woorde teelt van z'n collega's.
Bij het opmaken van mijn kopie voor uw rubriek vanuit Alte-
na-Biesbosch is ook juist sinterklaas in ons dorp gearriveerd.
Dit houdt in dat het jaar 1979 met rasse schreden ten einde
loopt, hetwelk ook wel te zien is als men de velden bekijkt.
De gewassen zijn allen nagenoeg geoogst, behalve hier en daar
nog wat bieten en knolselderij, maar wanneer u dit artikeltje
leest, zullen ook deze wel geoogst zijn, dit is dan ook aan te
raden, daar de natuur in dit jaargetij onverwachts flink kan
toeslaan, hetzij met regen, maar ook vorst of sneeuw en dat kan
dan veel moeilijkheden geven met grote financiële gevolgen.
De najaarswerkzaamheden zijn echter zeer voorspoedig verlo
pen. De aardappels zijn onder zeer goede omstandigheden ge
oogst, al was het soms misschien wat te droog; ook de bieten-
oogst verliep zeer gunstig hetwelk de tarra-bepaling
zeker ten goede is gekomen en de uitslagen van suiker
gehalte de verwachtingen zeker heeft overtroffen. De winter
tarwe is ook al weer aan moeder-aarde toevertrouwd, al leek het
in het begin wat droog, de neerslag hierna heeft ook dit weer
goed gemaakt. Ook het land op wintervoorploegen is toch zeker
voor 70% al uitgevoerd en zal het meeste werk op 5 december
wel zijn uitgevoerd, zodat men met het gezin in een wat rustiger
sfeer sinterklaas zal kunnen vieren.
Het vergaderseizoen gaat echter beginnen en vraagt dan ook
weer uw aandacht en stel de organisatoren niet teleur en geef
door uw aanwezigheid te kennen dat u haar werk en moeite zeer
op prijs stelt.
Hoewel 1979 nog niet helemaal is afgelopen, toch meen ik te
mogen stellen dat het de landbouwer wel matig tevreden heeft
gesteld, de opbrengsten waren toch wel matig tot goed (zij het
dat het geen topopbrengsten zijn zoals in 1978).
De prijzen van de vrije produkten bv. aardappels en uien zijn
zeker goed te noemen, alleen de knolselderij laat het sterk af
weten. Wat dit laatste betreft zijn ook diegenen die dit produkt
gekontrakteerd hadden zeer teleurgesteld, nl. deze worden be
dreigd met afkeuring. Deze zaak is echter nog in onderzoek in
hoeverre de teler daarvoor aansprakelijk is. Zou misschien het
marktverloop daar ook nog een rol bij spelen?
Laten wij tot slot hopen dat dit probleem toch op een bevredi
gende wijze opgelost zal worden.
De voorgaande weken heel wat regen in Zuid Beveland gehad.
Een aantal dagen achtereen is er toen niet zo veel in 't land
gebeurd. Dit geldt zowel voor het bietenrooien, het tarwe zaaien
als het op wintervoor ploegen.
Na zoveel regen wordt dikwijls duidelijker nagegaan wat er al
klaar is en wat voor werk er nog moet gebeuren. Daarbij bleek
dat er toch nog al wat suikerbieten in de grond zaten. De laatste
week is er weer wat gerooid. Toch is er voor de tijd van het jaar
-19 nov.- de oppervlakte in de grond staande nog te groot.
Langzaam maar zeker gaat het er toch op lijken dat de kg-op-
brengst minder zal tegenvallen als eerder werd verwacht. We
komen toch wel rond de 45.000 kg per ha gemiddeld. Het sui
kergehalte is nog steeds goed. "Tonnen" bieten zijn belangrijk,
maar voor het financiële resultaat zijn "tienden van procenten"
suiker misschien nog veel belangrijker.
Door de vele regen is het wintertarwe zaaien nu een eindweegs
tot stilstand gekomen. Op reeds eerder geploegde grond werd
het zaaien wat minder gemakkelijk uitvoerbaar. Het gaat wel
prima over vers geploegde grond. Nu na half novenber -'t is toch
wel vrij laat- beginnen toch de eerste percelen wintertarwe re
delijk goed- soms wat dun en ijl tot goed voor de dag te komen.
De ontwikkeling is om hiernede de winter in te kunnen gaan nog
beperkt.
Het op wintervoorploegen vordert goed. Sommige bedrijven
zijn al een heel eind, andere zijn nog maar net begonnen, 't Is
wel jammer om nu al de groenbemesters onder te ploegen, maar
het goed verweren van de ploegsneden is voor het volgende
gewas of dit nu aardappelen of suikerbieten zijn van grote be
tekenis. Het uitstellen van het op wintervoor ploegen is dan ook
ongewenst.
De tijd van de vele vergaderingen is weer aangebroken. Soms
zoveel, dat soms problemen ontstaan door het organiseren van
meerdere vergaderingen op één en het zelfde tijdstip. Om dit te
voorkomen zou toch hier of daar - hetzij na één instantie of via
één persoon - de mogelijkheid aanwezig moeten zijn om als
vereniging geïnformeerd te kunnen worden of de voorgestelde
datum voor een vergadering al niet door een andere vergadering
is vastgelegd. Daar zou iedere vereniging mee gebaat kunnen
zijn.
De Nederlandse zaai-uien'oogst 1979 blijkt toch nog ruim 5,5%
groter geweest te zijn dan het CBS aanvankelijk dacht. Men
komt nu op 456.850 ton, tegen 522.000 in 1978 en 590.000 in
1977.
De opwaardering betreft zowel de geoogste oppervlakte als de
oogst per ha.
In plaats van 10.552 ha blijkt er nu 10.806 ha geweest te zijn (vj
11.912; wj 13.070) en i.p.v. 41 ton/ha werd er 42,3 ton/ha
geoogst (43,8 en 45,5). Dat is resp. 2,4% en 3,7% meer dan de
voorlopige raming; samen geeft dat, zoals gezegd, een ruim 5,5%
grotere oogst dan we dachten.
Overigens blijft het feit bestaan dat er minder zaai-uien geoogst
worden dan voorgaande jaren. Vergeleken met verleden jaar
wordt het nu 12,5% minder (was -17) en t.o.v. eerverleden jaar
22,5% minder (was -27%).
ons reeds nu aan het beraden hoe een boereninventaris er over
vijfjaar uit moet zien. Tevens hebben we ons de vraag gesteld
wat we hoognodig al moeten vernieuwen en wat de kosten
daarvan zijn. Als ieder zijn eigen lijstje aan werktuigen eens
opmaakt en dat eerlijk in de klub in discussie brengt, dan gaan
we weer gemotiveerd naar de R.A.I. Niet alleen de werktuigen
verouderen snel, maar de boer zelf evenzo. Als je zo tegen de
zestig gaat, dan moetje een koers uit gaan zetten van of je hele
verdere leven blijven werken bij je zoon of wat anders.
Links en rechts in de buurt zien we buiten onze branche
geregeld diverse nog flinke mensen de harp aan de wilgen han
gen. Vervroegde uittreding heet dat met een modern woord en
met de buren zitten we er op te studeren of er voor de wat ouder
wordende boer ook wat valt te versieren. Dit is natuurlijk niet
het goede woord, maar op de eerste afdelingsvergadering willen
we deze vraag toch wel eens stellen. Meer boeren weten in de
regel meer dan één.
3 EN 5 DECEMBER
Sinterklaas mijn beste man,
Luister als het even kan.
De Europese schatkist is leeg,
en het Europese Parlement dat zweeg.
De bodem van het landbouwfonds kwam dra in zicht,
Toen de kraan in Brussel was gedicht.
Bepaald twijfelen wij niet aan de goede trouw,
van hen die nu ambtelijk zitten in 7 nauw.
Toch zijn we als boeren zeer bevreesd,
dat wij er van zullen lijden het meest.
Een open conflict wordt in die kringen reeds voorspeld,
van de Raad van Ministers met het Europese Parlement.
De oplossing komt misschien half december pas in zicht.
Parlementair is dit een zaak van groot evenwicht.
Een boer kan met die spanning heel slecht leven.
Geregeld komt hij vele nieuwe problemen tegen.
Onze Minister moet er in BRUSSEL flink tegen aan.
Hij mag zijn boeren niet in de kou laten staan.
Op 3 december gaan we luisteren naar de Heer Luteijn,
welke dan de vervanger van onze minister wilt zijn.
Uit ervaring weten we uit welk vaatje hij tapt.
We zijn erg gerust, dat hij het nu ook weer lapt.
De zelfstandige boer zijn plaats staat op het spel.
Dat weet de Commissie in BR USSEL bepaald ook wel.
Een spoeddebat er aan wijden en naar oplossingen speuren,
dat is het minste toch wat er nu moet gebeuren.
Boer zijn en boer blijven dat is onze leus.
We hebben als boer ook geen andere keus.
Het is toch te gek en 7 is toch te dwaas,
als wij moeten spelen voor SINTERKLAAS.
7
