M,
T enslotte is de post opslagkosten mager melkpoeder door het
Parlement met 277 miljoen verlaagd omdat de teruggelopen
voorraden dat toelaten. Een voorstel van Dankert om tegelijk
met deze bezuinigingen aanzienlijk meer BTW vanuit de na
tionale hoofdsteden naar Brussel te gaan beschikbaar stellen
werd afgewezen. De beruchte 1%-grens wil het Parlement
voorlopig niet verruimen. Zodat de financiering van de Brus
selse activiteiten dus nog wel even problematisch zal blijven.
Al deze besluiten vielen vorige week woensdag tegen de avond
in Straatsburg na een debat over de begroting-1980 dat drie
lange dagen had geduurd en waarbij de landbouwpolitiek nogal
centraal stond. Als algemeen rapporteur van het Parlement voor
de begroting had de Nederlandse socialist Dankert een strategie
ontwikkeld die beoogde om de landbouw wat minder en andere
posten (sociaal en regionaal beleid) meer toe te stoppen. Dit
omdat die landbouw onder de huidige omstandigheden (zui-
velberg) een toenemend aandeeel van dë uitgaven vraagt.
D ankert kreeg bij de stemmingen verrassend grote bijval. Een
uur tevoren durfde nog niemand te voorspellen hoe de volks
vertegenwoordigers zich zouden opstellen. Het was maandag
avond nadat bij het begin van het debat Dankert en wat later
Harry Notenboom van het Nederlandse CDA hadden gespro
ken al wel duidelijk dat behalve de sociaal-democraten ook de
christen-democraten massaal achter de voorstellen stonden. Dit
op basis van een compromis waaraan de twee genoemde Ne
derlanders en ook .Tolman CDA) hadden gewerkt. De christen
democraten kregen van Dankert gedaan dat de 750 miljoen
die naar de reservepot gingen te zijner tijd ten behoeve van de
landbouw besteed zullen worden.
T egelijk besloot de meerderheid van het Parlement om volgend
jaar meer geld beschikbaar te stellen voor nieuwe projecten van
Brussel zoals het sociaal en regionaal beleid, de sanering van
verlieslijdende industrietakken, energiepolitiek en andere soort
gelijke modieuze projecten. Vermelden we tenslotte dat land
bouwcommissaris Gundelach zich hier in Straatsburg tijdens het
debat duidelijk uitsprak ten gunste van een algemene melkhef
fing met zo weinig mogelijk uitzonderingen voor de kleinere en
middelgrote bedrijven. Gundelach kondigde op korte termijn
voorstellen aan voor de suikersector.
NEEUWS UIT BIRU
Schapevlees en wijn hielden
ministers twee dagen bezig
Hogere melkheffing en
minder geld voor landbouw
M,
Problemen Europese schapenhouderij dichter bij oplossing
D e ministers hebben veel tijd besteed aan het overleg rond de
schapenhouderij en de wijnbouwsector. De drie centrale proble
men in het beraad over een regeling voor de schapenhouderij
(buitenlands beleid, steun aan de prijsvorming en kostenverde
ling) kwamen deze week weer wat dichter bij een oplossing,. De
Nederlandse directeur-generaal ir. A. de Zeeuw vertelde de
journalisten dat Fransen en Ieren nu wel af willen van hun eis om
rond de Euro-markt een extra hoge tolmuur voor schapevlees te
leggen. In plaats daarvan zou de Europese Commissie liever met
de grote leveranciers (Nieuw-Zeeland en andere landen) willen
onderhandelen over een vrijwillige beperking van hun export.
I
H et Europees Parlement aanvaardt in meerderheid de
voorstellen van de Nederlander Piet Dankert voor een
andere financiering van de EG in 1980. Globaal wordt
bijna 750 miljoen aldus onttrokken aan het Garantie
fonds voor de Landbouw. Dit geld gaat naar een reserve
fonds. Tegelijk worden de ministers van Landbouw uitge
nodigd de melkheffing van 0,5 naar 2,5% te verhogen.
Verbod legbatterijen zeer zorgvuldig bestuderen
Raming varkensaanbod in de
Gemeenschap
Britse blokkade in Brussel al begonnen
Jan Werts/Brussel
Als de Britten niet knorrig blijven kunnen de ministers
van Landbouw in hun december-vergadering twee slepende
problemen uit de weg ruimen. Dinsdag zijn ze in Brussel al
ver gevorderd met het op poten zetten van een Europese
regeling ten behoeve van de schapenhouderij. Verder
groeide in het twee dagen durende beraad overeenstem
ming over het grootste actie-programma 1979/85 tot sa
nering van de wijnbouwsector.
De Britten hebben echter laten weten dat zij noch bij het schaap
en evenmin bij de wijn tot enigerlei financiële toezegging te
bewegen zijn. Dit omdat ze de afloop van de komende topcon
ferentie van EG-regeringsleiders in Dublin niet kennen. Die
houding gaf de zitting van deze week wel een aardig politiek
cachet.
Een Duitse krant sprak alweer van de beruchte "lege-stoel-EG",
aldus herinnerend aan 1966 toen president De Gaulle zijn mi
nisters maandenlang verbood om aan de besprekingen in Brus
sel en Luxemburg deel te nemen. Zo is toen de Europese Ge
meenschap lam gelegd. Dit recept zou "IJzeren Maggie", zoals
de Britse regeringsleider zichzelf eens heeft genoemd, ook kun
nen toepassen wanneer zij in Dublin geen genoegdoening krijgt.
De kansen op de door de Britten verlangde overeenstemming
over hun contributie aan de EG bij het komende overleg in
Dublin zijn niet groot. Zoals bekend meent het Verenigd Ko
ninkrijk veel te veel te moeten betalen aan de Brusselse instel
lingen. Volgend jaar gaat Londen iedere werkdag 12 miljoen
bijpassen. Inderdaad een gigantisch bedrag, zeker als het opge
bracht moet worden door een land dat zich in het kader van deze
discussie als arm laat aanduiden.
Toontje lager
L evrouw Thatcher heeft bovendien de fout begaan zich tij
dens een rede in Luxemburg vast te leggen op een accoord in
Dublin hoe-dan-ook. Was dat politiek spel of de uitlating van een
Brits politicus die daarmee bewijst niets te begrijpen van de gang
van zaken in Brussel? Waarschijnlijk van beiden wat. Hoe dan
ook, mevrouw Thatcher zal een toontje lager moeten zingen. In
EG-verband zit men nu eenmaal altijd met zijn negenen aan tafel.
Dat maakt het vinden van snelle oplossingen voor grote proble
men per definitie onmogelijk.
In de Britse Times heeft Euro-president Jenkins mevrouw
Thatcher deze week dan ook gezegd dat zij te veel ineens wil.
Dublin kan hoogstens de vage omtrekken van het later te vinden
definitief accoord opleveren. De Europese Commissie deed de
ze week een waaier suggesties die ertoe kunnen leiden dat de
Britten minder gaan betalen. Dat varieert van 250 miljoen tot
2.500 miljoen gulden. Waarbij wij moeten bedenken dat
iedere gulden die Londen minder gaat bijdragen door de andere
acht partners moeten worden opgebracht.
Tijdens de vergadering van de ministers publiceerde de Euro
pese Commissie haar jaarverslag overl978 van het EG-garan-
tie-oriëntatiefonds voor de Landbouw.
Vorig jaar kregen de agrariërs slechts een prijsverhoging van
2,1%. Dat is aanzienlij^ minder dan de inflatie van ruimschoots
het dubbele die zij moesten verwerken. Ondanks deze Brusselse
zuinigheid gingen de uitgaven in de sector garanties landbouw
omhoog van bijna 19 miljard in 1977 naar ruim 24 miljard
vorig jaar. Een stijging van meer dan een kwart in één enkel jaar.
Het aandeel van de zuivelsector in het geheel van de land
bouwuitgaven liep op tot 46%.
Nog geen actieplan voor zuivelsector
Verder komt er een premiestelsel ten behoeve van de producent
dat volgens de jongste berekeningen per jaar ongeveer 450
miljoen gaat kosten. Zakt de marktprijs door een tevoren vast te
stellen vloer dan zou het verschil worden bijgepast, echter wel
aflopend zodat die compensatie over vijf jaar vanzelf ophoudt.
In het algemeen denkt men verder in de richting van het open
stellen van particuliere koelhuizen op kosten van de EG, Fran
sen, Ieren en ook Belgen zouden nog verder willen gaan en een
compleet interventiestelsel ontwikkelen.
De Fransen hebben dinsdag aangedrongen op een extra verga
dering van de landbouwministers in de laatste week van no
vember. Zij zitten duidelijk te springen om een accoord dat hen
in staat stelt met goed fatsoen ten opzichte van de eigen agrari
sche bevolking de grenzen open te stellen voor het goedkopere
Britse vlees. Groot-Brittannië weigerde echter aan zo'n extra
beraad mee te werken onder het motto: eerst Dublin, daarna
zien wij wel verder.
Margarine
n de marge van het landbouwberaad is ook nog gesproken
over versoberingen die het Europees Parlement vorige week in
de landbouwbegroting 1980 aanbracht. Behalve de Franse re
gering die vanuit het Elysée in Parijs onmiddellijk kil afwijzend
reageerde kwam nu ook de Belgische minister van Landbouw
Lavens met forse kritiek.
Volgens Lavens heeft het Parlement het de ministers moeilijk
gemaakt om een evenwichtig beleid te voeren, door op deze wijze
zijn wil door te drijven. Hij mist in de voorstellen van Straatsburg
een heffing op de invoer van bepaalde veevoeders (soja) en op de
grondstoffen voor de margarine-fabricage.
MelkhefTing
elden we tenslotte dat het presidium van het COPA (land
bouworganisaties EG) er vrijdag niet in is geslaagd om een
gedetailleerd plan van actie op te stellen voor de zuivelsector.
Wel koos men gezamenlijk de melkheffing als zijnde het minst
kwade instrument om in te grijpen. De concrete voorstellen van
Gundelach voor suiker en zuivel worden nu eerstdaags ver
wacht. Het COPA is tegen een verlaging van de uitgaven ten
behoeve van de landbouw in Europees verband. Dit geldt te
meer wanneer zo'n bezuiniging erop gericht zou zijn om elders
nieuw Europees beleid buiten de sector land- en tuinbouw te
ontwikkelen.
Europees Parlement aanvaardt plan-Dankert
Dat laatste gaat de Europese veehouders op jaarbasis ruwweg
ongeveer 800 miljoen gulden kosten. Bij vorenstaande ope
ratie heeft het jonge Parlement in Straatsburg voor het eerst na
de verkiezingen zijn rechten tot op de bodem aangesproken.
Gevolg is dat de ministers juridisch verplicht zijn om de ont
trekkingvan driekwart miljard gulden aan de landbouw te rea
liseren. Alleen wanneer zij zich bijna unaniem daartegen zou
den verzetten gaat het niet door. Maar daarop is geen kans
gezien de politiek van de regeerders in Londen en Rome.
Veel bijval
Niettemin zag het er drie dagen lang naar uit datconservatie
ven, communisten, liberalen en gaullistenn vorenstaand
rooms-rood compromis niet zouden volgen. Bij de stemmingen
kozen de meeste liberalen dus een flink deel van de andere
genoemde twijfelaars echter toch voor de voorstellen-Dankert,
die aldus volgens waarnemers als een knap overwinnaar uit de
strijd kwam. Dat beeld kreeg extra reliëf toen alle Franse par
tijen aangevoerd door woedende gaullisten in hun ijver om de
Europese volksvertegenwoordigers zoveel mogelijk te kleineren
besloten tegen te stenmen. Maar dat hielp kennelijk niet meer.
Het aan de Europese Commissie opgedragen onderzoek naar
huisvestingssystemen voor legkippen in de toekomst heeft in
pluimveekringen verontwaardiging en verwarring gewekt. Het
bestuur van het Landbouwschap is van mening dat een verbod
van legbatterijen in de huidige vorm niet aan de orde mag zijn
voordat dit wetenschappelijk onderbouwd is en voordat het be
treffende onderzoek in Brussel geheel afgerond is.
In de openbare bestuursvergadering van het Landbouwschap
vorige week woensdag, is gesproken over het aangekondigde
verbod van legbatterijen. De afdeling Pluimveehouderij van het
Landbouwschap heeft zich eerder over de Brusselse stappen
gebogen.
Het Landbouwschap meent dat meer duidelijkheid inzake het
aan de Europese Commissie opgedragen onderzoek geboden is..
De pluimveesektor is allerminst gediend met onzekerheid en
verwarring. Op 3 oktober jl. heeft het Landbouwschap over deze
zaak met de minister van Landbouw gesproken.
Tijdens de bestuursvergadering van het Landbouwschap is ge
wezen op een in 1975 verschenen rapport van de TNO-com-
missie Veehouderij-Welzijn Dieren. Uit het rapport blijkt niet
dat het welzijn van kippen in zogenaamde batterijkooien min
der is dan het kippenwelzijn bij het grondsysteem (met schar
relruimte).
Het Landbouwschap staat erop dat het onderzoek van de Eu
ropese Commissie geheel afgerond wordt voordat er maatrege
len getroffen kunnen worden. De pluimveehouders willen bij dit
onderzoek worden betrokken. De ethische beoordeling van
produktiemethoden is zeker ook een zaak van de producent. Dat
blijkt uit het onderzoek, dat op velerlei terreinen is opgezet. Het
onderzoek van de Europese Commissie dient zich dan ook te
richten op diverse huisvestingsmethoden voor legkippen, maa
tregelen ten aanzien van de huidige legbatterijen en zo nodig
overgangsmaatregelen die de pluimveesektor voldoende gele
genheid laten in te spelen op eventueel nieuwe systemen.
Het Landbouwschap onderstreept daarbij dat elke EG-regeling
op het gebied van produktie van eieren ook moet gelden voor de
eierinvoer uit derde landen. De wensen en standpunten van hef
bestuur van het Landbouwschap zullen opnieuw onder de aan
dacht van Landbouwminister Van der Stee worden gebracht.
In het oogstjaar lopende van augustus 1979 tot en met juli 1980
wordt in de Gemeenschap van de Zes een aanbod aan slacht
rijpe varkens verwacht dat ongeveer 1% groter zal zijn dan in het
voorgaande jaar.
Voor de Gemeenschap van de Negen wordt een toeneming
geraamd van 2%. Deze raming berust op de tellingscijfers die de
Europese Commissie begin augustus verstrekte.
Uit deze cijfers blijkt, aldus een nota van het Produktschap voor
Vee en Vlees, dat het varkensbestand in alle lidstaten kleiner
was dan een jaar daarvoor, behalve in Nederland en Denemar
ken.
Dat gold ook voor de aantallen biggen en zeugen, al dan niet
drachtig. Reeds in 1976 was er van een mééraanbod aan slacht
rijpe varkens sprake, vergeleken met het jaar daarvoor, een
situatie die zich ook in 1977, 1978 en 1979 voordeed. Wat 1979
betreft zal dat in afnemende mate tot aan het eind van het jaar
voortduren.
Voor het eerste halfjaar van 1980 verwacht men evenwel een
aanbod dat in de EG van de Zes wat lager zal liggen dan een jaar
daarvoor, maar in de EG van de Negen iets hoger.
Verwachtingen. In het vierde kwartaal van 1979 zal er in alle
lidstaten van de EG nog een mééraanbod zijn, behalve in
Duitsland en Italië.
In het eerste halfjaar van 1980 zal het aantal landen met een
mééraanbod dalen. Dat zal niet het geval zijn in Nederland de
BLEU, Denemarken en Engeland. In Denemarken zelfs aan
zienlijk meer.
Het geraamde aanbod in Nederland in het vierde kwartaal wijkt
sterk af van tot voor kort werd vermeld. Er is namelijk een aftrek
toegepast voor de vrij omvangrijke uitvoer van biggen, die se
dert maart en met name in de zomermaanden heeft plaats ge
had.
Het CBS heeft bij de opstelling van de raming van het aanbod
aan slachtrijpe varkens in het eerste en tweede kwartaal reeds
rekening gehouden met de biggenuitvoer.
Prijsontwikkeling. Het mééraanbod aan slachtvarkens in de
Gemeenschap was in het eerste halfjaar nogal wat hoger dan een
jaar daarvoor.
Dat leidde ertoe dat de prijzen duidelijk lager waren dan in de
eerste hejft van 1978, toen ook reeds van een groot aanbod
sprake was. In het tweede halfjaar en met name in het vierde
kwartaal is het mééraanbod sterk gedaald in de Gemeenschap
van de Zes. lè
Dat heeft weer geleid.^ot een aantreklc^i^y^l d'e'prijzen.
In de Gemeenschap waren per half 6ktober de prijzen 0,26
hoger dan in jurti; ïir Nederland was dat zelfs 0,31vdw
11
