W e gingen naar St. Jansteen naar de geitenmelkerij annex
kaasmakerij "De Pint" van dhr. v. Dorsselaer. Deze man ver
telde op zijn eigen, bijzonder geestige wijze (en in Vlaams dia-
lekt!) over zijn manier van geitenhouderij. Hoe het begon toen
hij bij het trouwen een geitje kreeg als huwelijkskado, hoe zij in
verwachting geraakte en hoe hij nu zo'n 70 geiten bij elkaar
heeft.
W,
Zekluza op verkenning in Zeeuws Vlaanderen!
T evreden bedankten wij alle mensen die hadden meegewerkt
aan het slagen van deze dag. De chauffeur, Ko Scheele, die voor
zijn diensten als reisleider een boek over Brabant kreeg aange
boden en zijn vrouw die een boeket bloemen kreeg en natuurlijk
de organisatoren van deze reis.
Erf
en
akker
N aast het kerkje van de hervormde gemeente te Bladel
staat het gebouwtje "De Dissel" waar 's zondags na de
dienst de koffie klaar staat.
INGEZONDEN
Afscheid dhr A.v Oosten
"Bladel" op bezoek in
"Schouwen-Duiveland"
Li aterdag 15 september j.l. vertrok om klokke 8 uit Ze
venbergen een autobus, volgeladen met Zekluza-leden en
hun echtgenotes, richting Zeeuws-Vlaanderen. Een zonni
ge dag en 'n goed humeur waren er borg voor dat deze dag
een echte uitgaansdag zou worden.
Via de pont Kruiningen-Perkpolder bereikten we Kloos-
terzande waar gestopt werd om op de eerste stoel in de bus
te laten plaatsnemen: de heer Jac. Scheele, kringvoorzitter
en hoofdbestuurslid van de Z.L.M. Immers, een tocht door
Zeeuws-Vlaanderen zonder Jac. Scheele als gids zou zeker
mislukken.
Geiten
De afzet van de kaas die van de melk van deze geiten gemaakt
wordt verliep in de eerste periode (zo'n vijf jaar geleden) echter
niet zo vlot. De meeste kaas ging naar de Belgische vrouwen. Z'n
opmerking: "De Belg proeft met z'n tong maar de Hollander
met z'n portemonnee" deed de lachspieren werken. De kaas
makerij werd bezichtigd en bij het proeven bleek dat zijn kaas
heerlijk was en dat de Brabanders toch wel een kaasje konden
gebruiken.
Na, als dank, de kaasmaker een "Bok"-"Ma" te hebben aange
boden en zijn vrouw een doos bonbons vertrokken we weer.
Men had gezien en gehoord hoe een jong gezin, vol durf, moed
en doorzettingsvermogen zichzelf een tevreden bestaan tracht te
veroveren. Wij hadden daar veel respekt voor.
Vandaar gingen we via prachtige binnenwegen door de polder
naar het grenskantoor waar we ingeklaard werden door een naar
Heineken ruikende douane en toen.... op naar de peuzelkroeg
"De Roste Muis" wat een belevenis apart was met z'n klap
deurtjestoilet en z'n kleine, maar gezellige en propere eetkamer.
De maaltijd daar smaakte ons goed en de rekening, (hoe kan het
in België ook anders: op bierviltjes geschreven) was voor de
penningmeester.
Vlas
Het deed menig voormalig vlasteler deugd dat er nog zulke
enthousiaste "Vlasmensen" zijn als de heer Roelants. Daarna
werden we in de nog in opbouw zijnde toonzalen teogelaten en
daar kwamen vooral de dames onder ons goed aan hun trekken.
Vele echt linnen theedoeken, overhemden en kleedjes wer
den later bij de geitekaas in de bagagerekken gelegd.
Het volgende raadseltje is hier dan ook wel toepasselijk:
'Toen üc was jong en schoon
droeg ik een blauwe kroon.
Toen ik was oud en stijf
kreeg ik een band om 't lijf
Toen werd ik gerukt, gedrukt en geslagen
en door koningen en vorsten gedragen."
Onder de indruk van wat we in Koewacht hadden gezien, ge
hoord én gekocht reden we via Hulst en Graauw naar hotel "In
de Linde" te Kloosterzande waar ons het klapstuk van de dag
wachtte: het Westerscheldediner! De visrestjes werden met wijn
weggespoeld en 'n koud Igloprodukt voltooide deze voortreffe
lijke maaltijd.
Om ongeveer half tien stapten we dan, vermoeid maar met de
wetenschap dat deze dag welbesteed was, uit op de plaats waar we
's morgens gestart waren. p GroenBWBge||
e konden er nu weer tegen en trokken naar Koewacht,
waar we in hotel "De Vlaskam" werden opgewacht door de heer
Roelants, hoofd van de vlasverwerkende industrie "Arolin". We
luisterden met grote aandacht naar zijn woordenvloed waarna
hij een filmpje vertoonde over de vlasverwerking.
"Zeeuws-Vlaanderen met haar vlasteelt!"
"Lekkere boer legt 't
'tls er dan toch van gekomen dat er in de toekomst een verbod
komt op legbatterijen voor kippen. We kunnen ons voorstellen dat
de groep die zich steeds weer laat afspiegelen als de aardse Messias
der dieren, daar blij mee is. We vragen ons echter ook opnieuw af,
hoe groot die groep wel is. We vermoeden dat hun aantal gering is,
al hun luid geschreeuw ten spijt. De landbouw heeft de kop gebo
gen en heeft nu één vinger gegeven. Het zal niet lang duren of men
vraagt om onze hand, net zo lang en met een bewonderenswaardig
geduld, tot ze onze kop bloedig van het hakblok laten rollen.
Onder druk van de publieke opinie, heet het dan, is men in land-
bouwkringen gezwicht voor de argumenten om een einde te maken
aan het "kiponwaardig" bestaan in legbatterijen. Waar zijn wij in
de landbouw eigenlijk mee bezig? Hebben we onze trots en strijd
vaardigheid verloren? Het lijkt er alleszins op. De boer is terug
getrokken van het strijdtoneel en hij verliest terrein op alle fron
ten? Geen legbatterijen meer en straks geen moderne varkens
houderij meer. Dat alles wordt uitgemaakt over onze hoofden
heen. Niemand heeft aan de kippenhouders gevraagd of zij het er
mee eens waren. A Is een verkapt diktaat komt het bericht uit de
hemel gevallen. Goed we zijn het allemaal eens met het idee om er
voor te zorgen dat onze dieren het zo aangenaam mogelijk hebben.
Er is geen enkele ondernemer te vinden die zijn levende have zal
verwaarlozen, want dat kost hem alleen maar geld en dergelijke
lieden zullen ook vrij snel niet meer tot het ondernemers gilde
behoren. De vraag is altijd geweest of die arme kippen, zoals dat
arglistig wordt voorgesteld, het werkelijk zo slecht hebben. Men
weet het antwoord niet. Maar dat is voor de fanatici geen enkel
probleem, zij hebben geen belang bij een antwoord, alleen hun
gelijk moet en zal gelden. Er is zelfs een instelling die zich nu op
staatskosten bezig houdt met het onderzoek naar het welzijn van
de dieren. Geleerde heren buigen zich dagelijks over het doen en
laten van o.a. de kippen. Maar hoe zal hun antwoord luiden?
Wellicht zoals ze het zelf willen laten klinken, want een kip kan
niet praten, mensen wel, maar die praten dan vaak als een kip
zonder kop. Landbouw laat zich in de luren leggen. Ja maar de
konsument is machtig en die zullen ons onder druk zetten en een
kopersstaking organiseren en nog meer van dat geklets! Dat doet
die konsument niet. Die heeft maar bij één ding belang, goedkoop
en lekker eten. Men heeft met veel sterkere argumenten gepro
beerd om de konsument af te houden van het kopen van Outspan
sinaasappelen, Chileense appelen en Angolese koffie. Een stel
idealisten, vage neurotici en warrige zielen zijn er even op in
gegaan, maar 't is al weer voorbij. Wij moeten de zogenaamde
publieke opinie omtrent deze zaken maar eens flink aan de laars
lappen en er gewoon het schijt aan hebben! Die konsument, die wij
overigens zeer waarderen, is geen heilige herder, maar iemand die
knokt voor één tientje en in staking gaat en desnoods heel de
ekonomie naar de bliksem laat draaien. Die konsument is ook de
keurige ambtenaar die tot aan zijn nek in de hypothekaire aflos
singen zit en iedere week precies zoveel eitjes kan konsumeren, en
niet meer, omdat er anders geen benzinegeld voor zijn vehikel is.
Maar wie helpen dan toch die verhalen in de wereld over de akelige
toestanden die er in de "bio-industrie" zouden heersen? Wanneer
dat nauwkeurig geanalyseerd zou worden, zou men zich niet
moeten verbazen dat het hier gaat om een groepje lieden, die men
waarschijnlijk op de vingers van twee handen kan tellen. Toch
spelen ze het iedere keer klaar om de tongen los te krijgen.
Waarom toch? Lijden we in die landbouw dan aan een zeker
schuldgevoel. Of zijn we nog steeds behept met een valse vorm van
ijdelheid waarbij we alleen maar gelukkig kunnen leven wanneer
er geen "smaad" op onze naam wordt gesmeten? Toch gaat de
landbouw opnieuw terrein verliezen. De legbatterij wordt afge
schaft. Wie de leefbatterijen van de mens in de steden ziet, zou de
neiging krijgen het voor deze ongelukkigen op te nemen, met al
hun zorgen, vreugden en verdriet en al hun kleinburgerlijke be
zigheden. Zij hebben op de kippen dit grote voordeel dat ze hun
noden kunnen uiten. Zolang wij een kip genoeglijk haar voer zien
pikken en op tijd een ei zien leggen dan is er toch maar weinig
ernstigs aan de hand. Een kippenleven is niet lang, maar mis
schien, vindt zo'n kip het toch een hele tijd. In ieder geval ligt de
gemiddelde leeftijd van een produktiekip niet veel hoger dan an
derhalfjaar. Volgens onze menselijke maatstaven lijkt het leven
van die kip vrij saai. Maar van een deskundige die zegt het te
weten, kletsen die kakelende kippen tijdens hun bestaan heel wat
af en zouden ze eigenlijk niet anders willen. Wie het tegendeel
beweert moet dat maar eens bewijzen. Misschien zou het een idee
zijn om de batterijkippen na hun produktieperiode eerst nog een
grote vakantie te gunnen alvorens ze naar het slachthuis te bren
gen. We nemen aan dat men vooralsnog niet van plan is om die
kippen eerst allen van ouderdom te laten sterven. Zo'n vakan
tieoord zou dan een aardige tussenoplossing kunnen zijn. De kip
pen krijgen een periode van zeg maar zo 'n dag of veertien de tijd
om zich geheel en al de geneugten, als die er tenminste zijn, van de
scharrelkip te gaan permitteren. Grote open rennen, met flink wat
strooisel, voldoende wormen en ander voer, steeds pikkensgereed
voor de snavel. Heerlijk rotzooien in weer en wind. Laat ze maar
lekker genieten zouden we zeggen, geeft niks. We hebben er in het
geheel geen bezwaar tegen dat men dan op iedere tien kippen een
krachtige jonge haan in de arena werpt. We leven toch in de jaren
van de seksuele vrijheid, dan moeten we die kippen op het scheiden
van de markt ook nog een verzetje gunnen. Misschien hebben ze
eerst nog wat voorlichting nodig. Mogelijk kunnen de mannen van
het welzijnsonderzoek daar nog eens een handleiding voor sa
menstellen.
Vrijdag 28 sept j.l. werd in de "Caisson" te Kapelle-Biezelinge
door het Z.L.M. bestuur een afscheidsreceptie aangeboden aan
dhr v. Oosten.
Wie een beetje op de hoogte is met de loopbaan van dhr v
Oosten, weet, vrij uitvoerig beschreven in een van de vorige
Z.L.M. nummers, dat hij behalve in Nederland ook over de
grenzen grote bekendheid genoot. Ik schrijf genoot, omdat hij
zich bij de Z.L.M. de laatste jaren niet meer zo met de fruit
teeltpraktijk bemoeide. Ik meen echter dat dhr v Oosten voor
alles een praktijkman was, die zijn vleugels wijd uitsloeg en er
zich thuis voelde als een vis in het water. Hij bemoeide zich in
die jaren intensief voor een moderner en rationeler opzet van de
fruitteeltbedrijven in het Zuid-Westen en in latér jaren in de
N.O.P.. Mede door zijn aandeel werden deze gebieden een
trekpleister voor telers uit alle windhoeken van de aardbol.
Veelvuldig waren zijn lezingen en talrijk de publicaties die van
zijn hand verschenen.
Het is verheugend dat de Z.L.M. zo'n "Fruitman" een af
scheidsreceptie aanbiedt, maar het is verbazingwekkend en van
onvoldoende inzicht getuigend dit nu juist in deze drukke
oogstperiode te doen, waardoor meerderen verstek moesten la
ten gaan. Het Z.L.M. bestuur had naar mijn mening subtieler te
werk moeten gaan door dit afscheid op een later tijdstip vast te
stellen. Meer telers zouden dan de gelegenheid gehad hebben
om van dhr v Oosten een verdiend afscheid te nemen. Krab-
bendijke 2/10/79 A.Th. Vogelaar.
Het was nog herfst toen de afd. de Kempen van de Z.L.M.
daar op een avond bijeen kwam om te vergaderen.
In deze vergadering werd besloten om een uitwisseling te
organiseren en al spoedig was het voor elkaar: we zouden
uitwisselen met Schouwen Duiveland.
Op 27 juni, een mooie zomerdag, moesten wij Brabanders al
vroeg uit de veren want voor we naar de bus gingen (die al om
acht uur zou vertrekken!) moesten toch eerst de koeien gemol
ken zijn. We waren allen op tijd en vertrokken uit Bladel met als
eerste bestemming de Grevelingendam waar we vriendelijk en
gastvrij werden ontvangen door de heer Klompe. Deze zou ons
de gehele dag vergezellen als onze gids. Van de Grevelingendam
gingen we naar Dreischor, een mooi oud plaatsje waar je de
stilte hoorde. Daar werd ons een welkomstwoord toegesproken
en koffie met een echte Zeeuwse koek aangeboden.
Daarna konden we genieten van een rondwandeling door het
dorp waar de huizen in een kring rond de kerk staan en je nog
van die keurige oude gevels zag.
Vervolgens bezochten we een museum waarin oude bóeren-
werktuigen ondergebracht waren waar we veel handwerktuigen
zagen waarmee onze vroegere kollega's geploeterd hebben.
Vandaar gingen we naar onze gastgezinnen waar wij erg vrien
delijk werden ontvangen met een heerlijke maaltijd die ons goed
deed.
Vlak achter het mooie huis van ons gastgezin lag een blok bieten
die er goed bij stond. Ook de andere gewassen stonden er trou
wens goed bij. De Zeeuwse klei is vruchtbaar! 's Middags wer
den wij teruggebracht naar de Grevelingen waar we op een boot
gingen van Staatsbosbeheer en een fijne tocht naar "De Plaat"
maakten waar een van de boeren nog wat vee had lopen. We
zagen echter geen enkel beest!
In Brouwershaven hebben we de thee gebruikt waarna we een
prachtige rondrit maakten over Schouwen Duiveland, waarvan
we om acht uur weer terug waren in Dreischor waar de boter
ham en koffie ons goed smaakte.
Onze voorzitter bedankte voor alles wat de Zeeuwen ons had
den geboden en nodigde hen uit voor een tegenbezoek aan ons
Kempenland. Via de Zeelandbrug gingen we weer naar huis, we
hadden een mooi stukje van Nederland gezien.
M.J. Vervoort-van Wezel
We draven door, 't wordt te gek, want we leven ons al helemaal in
met die kippenorgie, en dat kan niet, want een kip is een kip en
geen mens. En wij mensen zijn er altijd nog om de dieren in ónze
dienst te stellen. Intussen is er niemand buiten onze eigen kring die
zich werkelijk zorgen maakt over het welzijn van de boer. A an hem
wordt niks gevraagd, alleen zijn vrijheden worden steeds verder
ingedamd, 't Ergste van alles is dat hij het nog slikt ook. Nou ja 't
past geheel in 't beeld van de broekriemmentaliteit. Buigen oj
barsten, wel dan maar buigen, want wat moet je anders? Is het
boerenleven ooit iets anders geweest dan een zich berustend over
geven aan de krachten die van buitenaf op hem werden losgelaten?
Zijn wij eigenlijk niet het "vee" van de konsument, dat moet
sjouwen en zwoegen om hém aan een goedkoop voedselpakket te
helpen? Zijn we niet door hém opgezweept tot die hogere en effi
ciëntere produktie, omdat iedere keer weer op een andere, meer
geniepige en slinkse manier, aan ons inkomen werd geknabbeld?
Aan dat alles wordt gemakshalve voorbijgegaan door de geheim
zinnige krachten die achter deze hetzen tegen de agrariërs schuil
gaan. Niet wij, maar zij behoren in de beklaagdenbank te worden
gesmeten, 't Is ergerniswekkend, dat wij, de voedselproducenten
aan de basis, nu weer een beslissing over ons, maar zonder ons,
moeten ondergaan. Niemand heeft het lef gehad om echt fel protest
aan te tekenen tegen de snode plannen. Een veeg teken aan de
wand, want zij die zwegen, verstomden niet in het belang van ons,
maar in dat van henzelf, uit valse schaamte, bang om met de vinger
te worden nagewezen. Het wachten is nu op wat komen gaat in
deze demokratie die met diktaten aan elkaar wordt gemetseld.
Waar blijft onze aktiegroep "Lekkere Boer"? Wie zal haar het
licht doen zien? Schrijfkouter
19
