0
Ekstra zorg bij het oogsten
Een drukke tijd.
Winteruien komen boven!
Eind goed al goed?
Hoop op een goede nazomer!
^)OB S QHj£
l'v-
Mc
D ijna ongemerkt zijn we nu in de herfst 1979 aangeland. Er
vallen al bladeren van de bomen en met de dag neemt het aantal
lege percelen toe. Vooral door de achterstand in de graanoogst
zijn de stoppels te laat vrij gekomen met als gevolg, dat een
heleboel werkzaamheden naar een later tijdstip zijn verschoven.
Met oktober voor de deur zal er nog heel wat werk ingehaald
moeten worden, maar bij goed weer kan dat ook, want er zijn
genoeg pk's op de bedrijven aanwezig. De meeste bietentelers
hebben nog geen haast om vroeg te leveren, want 3.75 kan
men in deze tijd maar nauwelijks premie noemen. Wie nog
gezonde bieten heeft welke nog goed aan de groei zijn, kan beter
daar van profiteren. De laatste twee maanden is weer overdui
delijk gebleken, dat hakvruchten in een kort poosje enorm
kunnen groeien. Dit is mede de oorzaak, dat wij (en meerdere)
in onze omgeving te laat de aardappels hebben doodgespoten.
Met het opbrengen van wat meer geduld is dit beslist geen ramp,
want bij goed weer betekent het rooien van een perceel aard
appelen ook niet zo veel meer. Van enkele collega's vernamen
we de klacht, dat bij wat vroeger doodspuiten één keer spuiten
soms te weinig resultaat gaf. Het loof ging minder goed dood, de
knollen lieten slecht los en een bepaald percentage van de
knollen bleek minder huidvast. Het gehele proces verliep te
traag en het duurde te lang eer het gewas goed rooibaar was.
Doodspuiten met veel water en het liefst in de avond bleek de
beste resultaten te geven. Een aardappel welke men lang wil
W
Bij het begin van de laatste week van september moeten er op
Schouwen Duiveland nog veel aardappelen gerooid worden,
vele uienpercelen staan nog vast, de bruine bonen staan nog op
de ruiters en maar zeer weinig suikerbieten zijn er gerooid. Het
is dus begrijpelijk dat het weer zich in de komende periode t.a.v.
genoemde werkzaamheden wel gunstig moet houden. Momen
teel is het eigenlijk plaatselijk wat droog.
Vanwege het late tijdstip komt de drang om toch te rooien in
ongunstige grond naar voren. In ons land is het weerrisiko groot,
men kan dan ook niet blijven wachten. Probeer daar waar de
kans op rooibeschadiging aanwezig is, (door kluiten) zodanig te
werken, dat beschadiging minimaal blijft.
Misschien ten overvloede nog eens het volgende t.a.v. de aard
appelen. In het algemeen is het niet gewenst direkt nadat de
aardappelen in de bewaarplaats zijn gebracht met ventileren te
beginnen. Komen de aardappelen evenwel nat en met aankle
vende grond binnen, dan dient men ze zo spoedig mogelijk
droog te draaien. Dit volhouden tot de aardappelen goed droog
zijn. T.a.v. de toepassing van kiemremmingsmiddelen is het
wenselijk (noodzakelijk) om eerst het produkt droog te draaien
en daarna het kiemremmingsmiddel toe te passen.
Met de suikerbietenoogst is een begin gemaakt. Ongunstige
omstandigheden (te droog) bij het rooien zijn des te meer een
reden om serieus te letten op verschillende belangrijke punten,
om zodoende het bietverlies binnen de perken te houden. Want
kopverlies rooiverlies bietverlies. O.a. snel rijden met de
rooimachine is uit den boze. Niet alleen hierdoor wordt de
kwaliteit van het machinaal kopwerk onregelmatig omdat de
taster en het kopmes dan nooit snel genoeg op het hoogstever-
schil van de ontbladerde bieten kunnen reargeren, maar
bovendien krijgen we dan te maken met ekstra puntverlies: zorg
er ook voor dat het kopmes scherp is en ook scherp blijft. Verder
is het nodig dat de lichtscharen juist afgesteld zijn. T.a.v. de nog
te oogsten zaaiuien is het wenselijk te werken naar de korte
veldperioden en dan gebruik te maken van verwarmde ventila
tielucht.
De werkzaamheden hebben tot op heden op Walcheren een vlot
verloop. Het rooien van de aardappelen werd op de vroegste
percelen door de droge weersomstandigheden afgeremd. De
kans op beschadiging is te groot. Na de regenval in de afgelopen
week zal dit bezwaar nu veel minder groot zijn. Overigens zijn er
nog veel percelen waar het rooien pas tegen eind september
mogelijk is, gezien het tijdstip van doodspuiten. De verwachting
is dan ook dat er in oktober nog wat aardappelen gerooid zullen
worden. Het oogsten van de uien wordt op diverse percelen
eveneens weer een late aangelegenheid. In andere gebieden, o.a.
de N.O.P. gaat men er steeds meer toe over het loof te klappen
en na een korte veldperiode binnen te halen. Nadrogen met
verwarmde lucht is dan wel noodzakelijk. Het risico van kwali
teitsachteruitgang is dan wel veel kleiner.
De bruine bonen zijn weer aan de ruiter gezet. Het dorsen zal op
niet te lange termijn plaatsvinden. Dorsbeschadiging waardoor
halve of gebarsten bonen voorkomen moet worden vermeden.
We verwachten wel sterk uitéénlopende opbrengsten. Ook de
suikerbietenoogst is weer op gaang gekomen. De eerste percelen
zijn weer gerooid. De bieten zijn nog maar matig van stok. We
zijn benieuwd naar de kg-opbrengst en het suikergehalte. Bij
velen zijn de verwachtingen niet erg hoog. Toch dachten we dat
er nogal wat percelen zijn met een gezond gewas waarvan nog
een redelijk goede opbrengst kon worden verkregen. Soms me
nen we wel eens een wat gelaten stemming waar te nemen bij
sommige bietentelers, zo van "al die extra suiker wordt je toch
niet voor betaald". Wij betwijfelen of dit nu wel een juiste
verhouding is. Al met al is het een drukke tijd, maar die bij
gunstige weersomstandigheden en een goede werkorganisatie
ook weer vlug achter de rug kan zijn. Op veel bedrijven zien we
een goede samenwerking, vooral bij het rooien van aardappelen
en het vervoer van uien bij het binnenhalen. Zonder deze sa
menwerking van arbeid en materiaal zou er veel minder effi
ciënt gewerkt moeten worden. Het bouwplan van de vruchtwis
seling vraagt nu weer de aandacht in verband met de omvang
van het wintertarweareaal op onze bedrijven. Ook de rassen-
keuze zal weer moeten worden bekeken. We hebben de indruk
dat vooral Arminda en Okapi weer favoriet zullen zijn. Wat
spreiding in rassen is zeker gewenst. Ook het gebruik van bo
demherbiciden voor onkruidbestrijding zal kritisch moeten
worden bekeken.
In sommige gevallen, o.a. bij het voorkomen van duist zal een
bestrijding in wintertarwe beslist noodzakelijk zijn. Komt dit
onkruid niet voor, dan is te overwegen om de bestrijding van het
onkruid tot het volgend voorjaar uit te stellen. Ook voor een
voorjaarsbestrijding fijn er goede middelen. De kans van slagen
van een groenbemestingsgewas is dan ook groter. Zo ziet u
maar, het één zit aan het ander vast.
Het laatste stro zal deze week wel verdwenen zijn op Noord-
Beveland.
Het ging overigens moeizaam. De prijs is slecht te noemen.
De aardappelrooiers zullen deze week volop aan het werk ge
gaan. Met die 16 mm. regen tot nu toe is het bovenop wat
malser. Gelukkig maar, scherpe kluiten beschadigen de aard
appelen. We moeten op de kwaliteit letten, want zonder export
wordt het niets met de prijs. Er schijnen nogal wat aardappelen
voorverkocht te zijn vanachter de rooier. Voor hen die niet
voldoende opslagkapaciteit hebben, is 16 cent geen gekke prijs.
Met tussenopslag zou hier 20 cent gemaakt kunnen worden. Ik
vind dit het overwegen zeker waard.
De uien beginnen te strijken. Het zal erg laat worden, wat meer
risiko's meebrengt. Velen zullen zeker eerst de aardappeloogst
kunnen afmaken.De oude uien zijn nog niet gerooid, of de
nieuwe staan alweer boven. U fronst misschien de wenkbrau
wen, maar het is waar. Overigens heb ik nog maar één perceel
winteruien gezien. Veel ha. zullen er niet bijkomen, want veel
vordt kunnen ze niet verdragen en risiko's lopen we toch al
genoeg bij uien.
Het wordt een erg drukke maand oktober. Aardappelen uien en
bieten rooien. Het zaaivoor ploegen niet te vergeten en daarna
nog tarwe zaaien. Als het weer meezit lukt dit allemaal wel,
maar wanneer het fout zit komen er problemen. We zijn twee
weken achter door het late voorjaar.
Voor de tarweuitzaai zijn er 3 rassen die opvallen door goede
opbrengsten, t.w. Arminda, Okapi en Nautica .Zij gaven de
hoogste opbrengst deze zomer. Arminda is bladarm en geschikt
als dekvrucht. Okapi is bladrijk en geschikt voot gronden met
laatkiemend onkruid. Nautica is familie van Manella en komt in
aanmerking voor late zaai. Op vele percelen tarwestoppel doen
de groenbemesters het goed. Meer klaver dan voorgaande jaren.
Ook hier en daar blasramanas, wat begin september gezaaid is.
Op Noord-Beveland wordt er met de kippemest erbij, zeer zeker
aandacht aan de organische stof voorziening besteed.
Deze week zijn de eerste bieten per schip afgevoerd, 3.75
premie is eigenlijk te weinig. Ze laten staan geeft zeker meer
rendement, maar er is geen grens. De arbeidsverdeling en de
opslagkapaciteit op de bedrijven moeten in de gaten worden
gehouden. Daarnaast moet de fabriek kunnen blijven draaien
en ook weer op tijd klaar zijn. Dus beginnen maar. De ver
wachte 47 ton zal dan op meerdere bedrijven gemiddeld niet
gehaald kunnen worden, maar tarwe kan dan weer wel op tijd
gezaaid worden.
De tweede bijeenkomst inspraak streekplan Midden Zeeland is
deze week weer geweest. Men noemt het inspraak, maar ik vind
dat het niets met inspraak te maken heeft. Ér wordt van te voren
bepaald waar wel en waar niet over gediskussieerd zal worden.
Van de genoemde stellingen wordt een uiteenzetting gegeven,
waarin het antwoord al verwerkt is. Toch is het zaak,, dat onze
deelnemers blijven gaan naar deze bijeenkomst, anders zullen
we weer een veer moeten laten in de richting van natuur, milieu
en of rekreatie. Volgens minister v.d. Stee kan dat wel, want land
en tuinbouw hebben goed geboerd, las ik in de krant. Waar onze
minister die verkeerde berekeningen vandaan heeft weet ik niet,
maar ik kijk al een hele tijd tegen de bodem van mijn porto-
monee aan. Veel tegenstrijdigheid en onzekerheid dus. De
praktijk zal het leren.
De graanoogst behoort in "Altena-Biesbosch" ook al weer tot
het verleden en is men na enkele spannende weken thans in wat
rustiger voorwater gekomen men is met het rooien van aardap
pels hier en daar begonnen maar men is over het algemeen zeer
voorzichtig omdat de grond zeer droog is en men zeer bang is
voor beschadiging, wat meer neerslag zou veel twijfel doen weg
nemen.
De opbrengsten van aardappels voor zover gerooid vallen niet
tegen men spreekt van van 45 a 50 ton per ha wat de opbrengst
van graan betreft is men over het algemeen redelijk tevreden en
hebben de drogerijen niet veel te doen gehad en heeft de natuur
er aan meegewerkt dat de granen niet te vroeg geoogst zijn en tot
volledige groei en afrijping zijn gekomen en is weer eens temeer
bewezen dat de mens zich vaak te ongerust maakt. De eerste
suikerbieten zijn ook in Altena Biesbosch gerooid en zoals het
zich laat aanzien zullen de niet hooggestelde verwachtingen
bewaarheid worden. Vele percelen bieten laten het wat de groei
betreft al af weten en dus een slechte of matige opbrengst geven.
24 Sept. gaan bij de suikerfabrieken de poorten open en zal daar
voor enkele maanden een grote bedrijvigheid zijn waar te ne
men, laten wij hopendat ook dait tot een goed resultaat voor de
telers van suikerbieten zal bijdragen.
Steeds meerdere bietentelers zijn echter bepaald niet erg en
thousiast om bieten te telen gezien de zeer grote onkosten van
bespuitingen enz. maar voor de vruchtwisseling is men het haast
wel verplicht.Men zal echter met het maken van een bouwplan
voor 1980 nu al een aanvang moeten maken en de begroting
voor 1980 moeten vaststellen. Dat dit laatste niet altijd even
gemakkelijk is hebben wij deze week ook weer kunnen verne
men van onze regering bij de troonrede en de miljoenennota.
Een begroting maken dat gaat nog weimaar er zijn vaak zo veel
onvoorziene factoren die mede bepalend zijn voor het eindre
sultaat dat dit dikwijls onze verwachting teleurstelt.
Met het einde van 1979 in het zicht gaan wij rustiger verder met
de hoop dat wij dan kunnen zeggen, eind goed al goed.
Na een aarzelend begin is het aardappelenrooien nu goed op
gang gekomen in deWesthoek. 't Is wel laat en we hopen echt,
dat de weergoden óns gunstig gezind blijven. In 't algemeen valt
de opbrengst toch nog tegen. Vooral de bonken zijn niet in grote
getalen gegroeid. De termijnmarkt laat dit ook duidelijk zien.
Nu we weer zo laat hebben doodgespoten is de verleiding soms
groot om te vroeg met het rooien te beginnen. De termijn van 14
dagen is echter altijd noodzakelijk. Meestal is dat zelfs niet
voldoende en moeten we nog langer wachten om te beginnen.
't Zijn spannende weken voor de boer! Hij weet drommels goed
wat hem te doen staat en zodra het maar even kan moet er flink
aan getrokken worden. Na de aardappelen staan de bieten er
ook nog. De eerste indruk van de bieten is maar zeer matig. De
voorspellingen wezen trouwens ook in die richting. De bieten
kunnen nog wel behoorlijk groeien. Een vereiste is dan echter
wel, dat ze niet geel moeten staan. Is dat het geval, dan is er niet
veel meer te verwachten van opbrengstverhoging, 't Is maar
gelukkig, dat we de bieten machinaal kunnen rooien want bij
het rooien van de hoeken ontdekten we dat de bieten erg vast
staan. Ook zijn ze behoorlijk vertakt. Ondanks bepaalde
verwachtingen is iedere boer toch altijd weer benieuwd wanneer
hij aan een nieuw perceel begint of zijn taxaties juist zijn ge
weest. Het geoefende oog ontdekt dan al spoedig hoe het zit.
We staan nog voor een drukke periode er moet nog veel gebeu
ren. Hopelijk rollen we van 't ene werk in het andere. Evenals
altijd in de boerderij, speelt het weer de hoofdrol. Met goed weer
kunnen we alles en hebben we in korte tijd toch weer een hoop
ingehaald. Zit het weer tegen dan hebben we in het seizoen heus
niet meer mee, en wanneer het helemaal nat is kan het lang, ja
soms voortdurend nat, blijven. We zullen toch maar proberen de
moed erin te houden. Op het moment, dat we dit schrijven is
daar alle reden toe. Laten we hopen op nog een mooie nazomer,
zelfs al neemt de zomertijd afscheid van ons, dan behoeft dit niet
te betekenen, dat het mooie weer stopt. We hebben in '79 nog
niet al teveel van de zon genoten wat extra in september en
oktober is ons bijzonder welkom.
"V:r>
Si
bewaren en waarmede men wil speculeren mag totaal geen
rooibeschadiging hebben. Voorzichtig rooien, transporteren en
opslaan is daarom geboden wil men de aardappel nog schitte
rend blank op de tafel van de consument krijgen.
- enig voorjaar worden we geconfronteerd met de last van
aardappelopslag. Een erfenis van voorgaande jaren bezorgt ons
dan een boel narigheid. Ondanks een langdurige winter bleven
we er niet van verschoond. Op zulke momenten stelt men vast,
dat er maar één oplossing is en dat is de kneuzer. Een mens
vergeet echter weer gauw, maar half augustus ondekten we met
vreugde, dat alle aardappeloogst in de andere gewassen door
sporen van het bekende "kwaad" is aangetast. Moeder Natuur
komt ons met de juiste schimmel te hulp en wat valt voor ons
daaruit te leren? Als we zo blijven rooien zoals we het nu doen,
dan blijven we in dezelfde cirkel ronddraaien en komen we er
niet uit. Toch geloven we, dat er voor de doe-het-zelvers hier of
mechanisch of chemisch een groot terrein braak ligt Enkele
jaren geleden was er een prijzenpot en wie weet zit er misschien
nog wel een groot bedrag in.
at ons opviel deze derde week van september was, dat er
nog geen proefveld resultaten bekend waren. Voor de rassen-
keuze van de wintergranen geven thans meerdere zaaizaadhan
delaren in woord en geschrift die voorlichting waarop de telers
zitten te wachten. Vele verhalen doen de ronde en bij de buren
worden zeer hoge tarweopbrengsten genoemd. Tien ton per ha
hebben we nog nergens horen noemen, maar dit wordt toch ons
streven voor het a.s. jaar. Dikker zaaien, vroeger zaaien, een
nauwere rijenafstand, een tijdige voetziekte bestrijding, een
hogere stikstofgift, een gespreide versteviging en een juiste
schimmelbestrijding hebben momenteel onze aandacht. Al deze
punten gaan we op een rijtje zetten en zo proberen we louter
topopbrengsten te creëren. Ook de chemische onkruidbestrij
ding wordt in dit bestek 1980 opgenomen. In opbrengst gaf de
tarweoogst 1979 nog te veel grote verschillen te zien. Buurman
heeft meer dan 8 ton gedorsen en hij noemt het stom om met
minder genoegen te nemen.
Dagelijks je gewas inspekteren is zijn leuze en daar zit misschien
wel wat in. Volgend jaar heeft hij tarwe achter de dijk en dan
zullen we hem niet meer horen, want daar groeit gewoon geen
goed gewas tarwe. Of zal buurman bij de huidige mogelijkheden
toch gelijk krijgen?
5