Eenmalige verpakking voor fruit
verplicht
Ongunstig eerste halfjaar
1979 voor fruitveilingen
Tuinbouwjournaal
Overheidssteun voor de fruitteelt
Het bestuur van het Produktschap voor Groenten en Fruit heeft
in een kortgeleden gehouden vergadering besloten eenmalige
verpakking verplicht te stellen.
Voor de volgende appelrassen: Cox's Orange Pippin (65 mm),
Rode Goudreinette (70 mm), Lombarts Calville (65 mm), Mel
rose (70 mm). Gloster (65 mm), Jonagold (70 mm), Karmijn de
Sonnaville (70 mm), Elstar (65 mm). Discovery (65 mm) en
Spartan (65 mm). De Golden Delicious valt niet onder de ver
ordening. Eenmalige verpakking is eveneens verplicht voorge
schreven voor de pererassen: Triomphe de Vienne (60 mm),
Beurré Hardy (60 mm), Conference, na 1 november (55 mm),
Dovenné du Cornice (65 mm) en Bonne Louise (55 mm). Het
gaat zowel bij peren als bij appelen om de klassen Extra, I en II.
Het schap heeft niet vastgesteld welk type eenmalig fust gehan
teerd zal worden. Elk type fust mits "schoon, solide en niet
eerder gebruikt" komt volgens de verordening in aanmerking.
Voor de peer stelt men van producentenzijde een krat voor en
voor de appel een krat of een doos. Na de goedkeuring doofde
Minister krijgt de verordening kracht van wet. Dit betekent dat
overtreding een ekonomisch delikt inhoudt.
Doos of krat
Het Centraal Bureau Tuinbouwveilingen die de zaak bij het
PGF, zoals bekend, aanhangig maakte, ziet daarmee zijn ver
zoek tot verplichte invoering van eenmalige verpakking geho
noreerd. De heer mr. J.W.H. Huyts, CBT-voorzitter, gaf toe dat
het CBT er vorig seizoen niet in geslaagd is een eenmalige
verpakking op vrijwillige basis te bereiken. Het marketingplan
werd een mislukking. Het CBT gaf toen en geeft nog steeds de
voorkeur aan een doos, omdat deze verpakking werkelijk een
malig is. De uitgifteprijs daarvan zal dankzij subsidiëring naar
verwachting neerkomen op 90 tot 100 cent. Op welke doos de
keus gaat vallen is nog niet duidelijk. De doos is in principe
bestemd voor appelen. Inhoud: 10 kilo. De krat leent zich voor
hergebruik. Zij het dat bij het allereerste gebruik alleen de
voorgeschreven rassen, klassen en maten daarin verpakt mogen
worden. De uitgifteprijs zou 160 centen bedragen en de inna-
meprijs 90 centen. Men wil trachten de circulatie tot één seizoen
te beperken. Elke veiling zal alleen de eigen kratten terugne
men. De inhoud van de krat is bepaald op 12 tot 13 kilo appelen
en 15 kilo peren. De bodemmaat voor zowel de doos als de krat
is bepaald op 50 x 30 cm.
Aarzeling
Het besluit de eenmalige verpakking voor de bovengenoemde
rassen in te voeren is door de handelsvertegenwoordigers in het
schap zeer aarzelend genomen. De termijn om de zaak goed te
bestuderen is eigenlijk te kort, zo stelde de heer B. Boon, namens
de binnenlandse groothandel.
De heer mr. P.L. Schenderling, namens de export, voorzag
enerzijds sympathieke aspekten aan de verordening ten opzichte
van de exporthandel. De exporteurs blijven namelijk vrij in de
keuze van de eenmalige verpakking. De heer Schenderling sloot
zich anderzijds aan bij de bezwaren van de binnenlandse groot-
en detailhandel, maar toonde begrip voor hét feit dat uitstel erg
moeilijk is. Er is echter uitdrukkelijk afgesproken dat de vinger
aan de pols wordt gehouden.
De heer L.J. Nijsten, namens de fruittelers, erkende dat de
situatie in de fruitteelt niet alleen met een verbetering van de
presentatie opgelost kan worden. "Maar, we moeten ergens be
ginnen met de konkurrentiestrijd". En: "Het is zeker een expe
riment". Bij de appelen betreft het slechts 15 tot 20% van de
aanvoer".
Handel niet enthousiast?
In het Vakblad voor de handel in aardappelen, groenten en fruit
is het resultaat weergegeven van een snelle en zeer onvolledige
enquête bij een aantal handelaren.
In het algemeen werd het besluit van het Produktschap niet met
veel geestdrift ontvangen. Vooral Nico de Jong B.V. uit Bunnik
reageerde als volgt nogal negatief: Voor de export heeft het
wellicht nog zin, al blijft het de koper die bij ons beslist. Wan
neer de maatregel bestemd is voor de binnenlandse markt, dan
is dat pure kolder. Het werkt kostenverhogend en de eenmalige
verpakking wordt niet in de winkel gepresenteerd. De super
markten passen trouwens kleinverpakking toe. De kontrole op
de krat is een heel moeilijke zaak. Straks is er meer te verdienen
aan de krat dan aan de appelen. Bovendien is altijd de stevig
heid van de krat of de doos in het geding. Volgens ons wordt de
verkoop buiten de veiling om door deze Produktschapsveror-
dening gestimuleerd. De Nederlandse teler moet op een goede
maat gaan telen; de kleintjes mogen zo wie zo niet bewaard
worden; er is plaats voor een alternatief van de Granny en de
Franse Golden. In deze hele affaire moeten we niet vergeten dat
de Nederlandse Golden het van de Franse verloren heeft op
kwaliteitsgebied.
Vijf andere firma's maakten ook voorbehoud voor een deel met
dezelfde argumenten als de Jong, doch meer genuanceerd.
Daarentegen kwam van Albert Heyn, waar men toch ook geen
fruit in kisten, dozen of kratten in de winkel ziet, de volgende
gunstige reaktie: Wij staan in principe positief tegenover een
malige verpakking, mits deze ook 100% eenmalig is. Het zou dus
Minister Van der Stee heeft steun toegezegd voor gebruik van
eenmalig fust
een doos moeten worden. Bij de krat komen weer de problemen
van meermalig fust, opslag, schoonmaken, stijgende transport
kosten etcetera. De inhoud van de doos zou echter hoger moeten
liggen dan 10 kilo. Bij bijvoorbeeld 15 kilo liggen de kosten per
handeling voor ons toch lager. Maar wij werken graag mee naar
de meest akseptabele oplossing.
Goede zaak
Het is moeilijk om het voor en tegen van het verplicht voor
schrijven van éénmalig fust volledig af te meten. In de praktijk
zal moeten blijken hoe één en ander uitpakt. Niettemin is het
een goede zaak dat men probeert, met steun van de overheid, de
afzet nieuwe impulsen te geven door een betere presentatie van
het fruit. Wel is het jammer dat er voor een mengvorm van doos
en krat is gekozen. In een zwakke krat wordt het fruit bij vervoer
beschadigd. Een stevige krat is vrij duur en wordt mede daar
door al vlug meermalig gebruikt waarbij het "schoon en fris"
verloren gaat. Maar wellicht valt dat mee?
Vorig jaar werd de CB doos (gebruik niet verplicht) een mis
lukking. Het nieuwe marketing plan is beter onderbouwd en
verdient aller steun.
Overigens zal ieder het eens zijn met de opmerking van de heer
Spithoven, voorzitter van het Produktschap, dat het een experi
ment is en slechts één aspekt van een veel groter vraagstuk.
Kwaliteitsverbetering moet voorop staan, in de doos of krat
moet fruit komen dat aan de hoge eisen van de konsument
voldoet. De vlag moet de lading dekken.
Minister Van der Stee heeft in fruitteeltkringen waardering ge
oogst in verband met toegezegde tegemoetkoming aan een
aantal wensen van het Landbouwschap.
Overeenstemming werd o.a. bereikt over de volgende punten:
verhoging minimummaat in de klassering van vers fruit
het weren van onrijp fruit
versterking van onderzoek naar objectieve rijpheidscriteria,
stabiele oogsten, marktonderzoek
beperkte uitgifte van grond voor de fruitteelt in de IJssel-
meerpolders ter verbetering van de structuur van de fruit
teelt elders
intensivering van de voorlichting over beharing van fruit.
Hagelpremie
Erg blij was men algemeen met de bereidverklaring van de
minister om gedurende een periode van 5 jaar mee te werken
aan het verminderen van abnormale hagelrisiko's. De overheid
Van de Nederlandse groenten- en fruitveilingen zijn kortgele
den de gegevens bekend gemaakt over de omzet in het eerste
halfjaar van 1979. Landelijk gezien was er een toename van
83 miljoen vergeleken met het eerste halfjaar van 1978, wat
neerkomt op een "groei" van 6-7%. Die toename zat echter in
hoofdzaak in de hoge prijs van bewaarkool en verder in de
glasprodukten. Veilingen met veel fruit hadden wel zeer grote
aanvoeren te verwerken, maar tegen zeer lage prijzen. Daardoor
bleef deze sektor flink achter.
Dat komt ook tot uiting in de veilinggegeven. Zo boekte Lan-
gedijk (bewaarkool) een omzet groei van niet minder dan 167%.
De twee grootste Limburgse veilingen VGV en CVV deden het
wat bescheidener met een omzetstijging van resp. 28 en 15 Vi%.
Westland Zuid ging ook ruim 14% vooruit.
Daarentegen ging KZY (De IJsselmeerpolders) met zijn vele
fruit 18.9% achteruit, op de voet gevolgd door de Zeeuwse CVZ
met 18.7% daling. Om voor ons onverklaarbare redenen ging
daarentegen Geldermalsen 3.1% vooruit en wist Zwaag zelfs
16% stijging te behalen.
Voor wie van konkrete cijfers houdt nog wat nadere gegevens
over de genoemde veilingen, die overigens slechts een keuze
betekenen uit een veel groter aantal.
Omzet in miljoenen guldens
le halfjaar '78 le halfjaar '79 stijging of daling
Langedijk 10.7 milj. 28.6 milj. 167.3%
V.G.V. (Limb.) 24.9 milj. 31.9 milj. +28.3%
C.V.V. (Limb.) 97.0 milj. 112.2 milj. 15.6%
Westland-Zuid 89.5 milj. 102.2 milj. 14.2%
K.Z.Y. 29.0 milj. 23.5 milj. - 18.9%
C.V.Z. 16.0 milj. 13.0 milj. - 18.7%
Geldermalsen 16.1 milj. 16.6 milj. 5.1%
Zwaag 10.0 milj. 11.6 milj. 16.0%
wil 75% van het herverzekerde risiko voor zijn rekening nemen.
De uitleg hiervan is nogal onduidelijk. Veelal neemt men aan
dat het voor de praktijk er op neer komt n dat de normaal door
de teler te betalen premie met 10-20% kan worden verlaagd.
Tevens dat er nu een garantie is dat najaren met abnormaal veel
hagelschade geen forse premieverhoging nodig is.
Waarschijnlijk is dus de bijdrage niet zo groot als velen hadden
gehoopt, maar is wel bereikt dat het risiko van aanzienlijke pre.
mieverhogingen kan worden verkleind.
Eenmalig fust en herinplant
De minister verklaarde zich bereid opnieuw j" 400.000, on
dersteuning te geven voor proeven op praktijkschaal met één
malig fust. Een welkome steun voor het marketing plan van het
C.B.T.
Verder wil de minister bevorderen dat het O. en S. fonds de
herinplant van appels en peren in het rentesubsidiebeleid op
neemt.
Hier kan muziek inzitten als de voorwaarden redelijk soepel
worden gesteld. Als de voorwaarde wordt gesteld dat alleen
bedrijven met een ontwikkelingsplan in aanmerking komen zal
er echter weinig uitkomen. Tenzij met standaardnormen wordt
gewerkt in de geest van: "elk levensvatbaar fruitbedrijf dat 1 ha
of meer rooit en herinplant wordt als ontwikkelingsbedrijf ge
rekend".
Al met al is de minister er in geslaagd om goodwill te kweken
met beperkte financiële steun, want in 't algemeen gaat het niet
om miljoenen, doch om honderdduizenden guldens. Morele
steun telt echter ook mee en dat speelt zeker een rol bij de
eerdergenoemde waardering.
Kwekersrecht LANDBOUWSCHAP
Een beladen woord bij velen. Toch is een redelijke vergoeding
voor gecfane kwekersarbeid niet onredelijk. Wat is dan redelijk
of onredelijk? Er komen steeds meer produkten onder het kwe
kersrecht. Dat behoeft niet slecht te zijn voor de gebruikers van
deze nieuwigheden als het tevens maar een verbetering van de
kwaliteit inhoudt. De nieuwe variëteiten moeten bovendien in
voldoende mate voorhanden zijn en tegen redelijke voorwaar
den. Zie daar de problematiek waarvoor nadere regels moeten
worden gesteld bij de in de maak zijnde wijziging van de Zaai
zaad- en Plantgoedwet, aldus diverse organen van het Land
bouwschap.
Uitstel WIR-toeslagen energiebesparing
In juni heeft de Tweede Kamer de regering gevraagd om tot het
verplicht voorschrijven van energiebesparing te komen. Een
prachtig uitgangspunt. Het is evenwel jammer dat men niet de
daad bij het woord heeft gevoegd door nog vóór het zomerreces
de voorstellen van de regering tot invoering van de WIR-toe
slagen voor de energiebesparing tot wet te verheffen. Nu wordt
het pas veel later. Vele ondernemers in de tuinbouw gaan mis
schien zelfs dit hele jaar missen, omdat de investeringsaktiviteit
in de glastuinbouw seizoengebonden is. Jammer! De tuinbouw
en andere sektoren blijven nog weer in de kou zitten.
Beleidsprogramma fruitteelt
Het eerste officiële gesprek met de minister van Landbouw over
het beleidsprogramma fruitteelt heeft plaatsgevonden. Inmid
dels zijn op vele punten uit het beleidsprogramma aktiviteiten
ondernomen. Het Produktschap voor Groenten en Fruit, het
Kontróle Bureau, het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilin
gen (CB), de Nederlandse Fruitteelt Organisatie (NFO) werken
aan een of meer punten. Een belangrijk aspekt van het beleids
programma is de verbetering van de afzetsituatie en vooral de
gekoördineerde en gezamenlijke aanpak van de afzet, gebaseerd
op onder andere de kwaliteit van het fruit. Hierover zullen CB,
NFO en Landbouwschap binnenkort nader van gedachten wis
selen.
H andelsvoorwaarden witlofwortelen
Op verzoek van de NTS houdt een werkgroep van de afdeling
Groenteteelt zich bezig met het samenstellen van algemene
handelsvoorwaarden voor witlofwortelen en het daarbij beho
rende kontrakt. De werkgroep is daarmee in een ver gevorderd
stadium en denkt in augustus een advies aan de afdeling
Groenteteelt en de hoofdafdeling Akkerbouw te kunnen uit
brengen. Er wordt naar gestreefd de voorwaarden en het kon
trakt in september voor teler en tuinder beschikbaar te hebben.
Olieprijzen in Duitsland
Zoals overal elders stijgen de olieprijzen voor de verbruikers ook
in Duitsland. Deze stijging treft onze Duitse kollega's wel zeer
hard. De huidige prijs voor lichte olie (bij ons HBO) ligt al rond
50-60 pfennig per liter in Duitsland. Met zo'n prijs de winter in
te moeten gaan valt niet mee.
De lichte olieprijs in Duitsland volgt de wereldmarktprijs zeer
vlot. Duitsland wil geen maximum prijsbeleid zoals in België,
Frankrijk en Nederland het geval is. Het is overigens zeer
merkwaardig dat de benzineprijs in Duitsland laag is; de laagste
in West-Europa zelfs. Veel lager dan de wereldmarktprijs. Hoe
kan dat dan bij een vrije prijsvorming? Wordt de auto en de
auto-industrie in Duitsland ontzien door het afwentelen van de
noodzakelijke verhogingen op andere soorten brandstof? Een
dergelijk beleid kost onze kollega's dan wel erg veel geld en het
kan ook ons geld kosten.
Bestemmingsheffing champignons 1979
Ook dit*jaar zal het Landbouwschap weer een belangrijke bij
drage gaan leveren aan het Proefstation voor de Champignon
kuituur te Horst. Het Landbouwschap heeft dit bedrag voor
1979 op maximaal 690.000,— vastgesteld. Gelet op de meer
intensieve benutting van de teeltoppërvlakte bij gebruik van
doorgroeide kompost, is in overleg met de CNC besloten deze
oppervlakte extra te belasten.
Dompelbaden in de bloembollenteelt
Een belangrijke techniek van ziektebestrijding in de bloembol
lenteelt is onderdompeling van de bollen (met name plantgoed)
in de vloeistof die het bestrijdingsmiddel bevat. Dit gebeurt in
zogenaamde dompelbaden. Er bestaan bezwaren tegen het in de
grond brengen van de restanten van de dompelvloeistoffen. De
afdeling Bloembollenteelt is van mening dat de techniek van de
dompelbaden niet gemist kan worden zó lang er geen voor de
praktijk bruikbare en verantwoorde alternatieven zijn. Het
eventueel verontreinigende effekt is bovendien zeer beperkt en
valt binnen aanvaardbare normen. Ondanks dit is het Labora
torium voor Bloembollenonderzoek gevraagd in deze richting
onderzoek te verrichten en hieraan prioriteit te geven.
13
