"Gewasbescherming bij chrysanten
Z owel bij buitenchrysanten als bij chrysanten onder glas
kunnen allerlei ziekten en problemen optreden waarvan we
er bij enkelen willen stilstaan.
W e strooien 300 gram Temik 10 G per are en regenen dat in.
D eze gevreesde ziekte komen we de laatste jaren ook in ons
gebied ook op enkele bedrijven tegen.
M agnesiufngebrek komt vrij veel voor. Het kenmerkt zich
door geelverkleuring van de oudere bladeren, waarbij de grote
nerven groen blijven. Het blad is dik en kraakt bij aanraking.
Spuiten met 500-1000 gr bitterzout per 100 1 water. Niet spuiten
met zonnig weer.
Goed fruitteeltrapport van
Tuinbouwkommissie
Benoeming direkteur laboratorium voor
bloembollenonderzoek
In mei 1979 meer tomaten en minder
komkommers aangeplant
Fruittelers moeten veiling
steunen!
De oogst is weer begonnen
B. Baijense
Op Zuid-Beveland is het in de klein-fruit sektor nu topdrukte.
Vooral deze week zal de aanvoer van frambozen en rode bessen
een hoogtepunt bereiken. Tot het moment dat we dit schrijven
werd de oogst begunstigd door prima weer. Een groot verschil
met vorig jaar, toen het weken lang elke dag regende. De buit is
echter nog niet binnen en nog steeds kan een weersverandering
ook dit seizoen nog enorm veel nadeel berokkenen. Hoe dan
ook, het begin was goed. Het komt de kwaliteit van het produkt
ook ten goede, hoewel dat niet in de prijs tot uitdrukking komt.
Voorlopig valt speciaal de prijs van frambozen voor de industrie
flink tegen. Misschien door een te klein aanbod? Dan zou het
deze week beter worden. Ook de rode bessen noteren aanzien
lijk lager dan voorgaande jaren. Een (herstel zit er nauwelijks in.
Het weer werkt dus tot nu toe mee, maar het prijsverloop is
enigszins teleurstellend. Dat te meer omdat de bramen straks
weinig goed kunnen maken, gezien de matige oogstverwachtin-
gen.
Voor het harde fruit zijn inmiddels de ramingen voor de EEG
bekend gemaakt. Wat eigenlijk vrijwel iedereen waarschijnlijk
al wist werd nu bevestigd; speciaal bij de appels moeten we
rekenen op een grote oogst, aanmerkelijk groter dan vorig jaar,
toen er in Nederland en België toch al enorme afzetproblemen
waren. Persoonlijk vinden we het juist dat er niet om heen wordt
gedraaid en niet wordt geprobeerd om te verdoezelen dat we
weer (te) veel fruit kunnen verwachten. De handel om de tuin
leiden is een illusie en men bereikt daar niets mee. Naar onze
mening moet men nuchter onder ogen zien dat er zeker een
miljard kg appels te veel in de EEG geproduceerd zal worden en
proberen daar maatregelen tegen te treffen. Vooral door pré-
interventie moet er direkt na de oogst een grote hoeveelheid uit
de markt worden genomen, zodat er wat lucht komt. Met name
Frankrijk zal daar zeker aan mee willen werken. Juist nu Italië
en Frankrijk - in tegenstelling met vorig seizoen - ook afzetpro
blemen kunnen verwachten bestaan er goede mogelijkheden
om gezamenlijk de zaak aan te pakken. Best mogelijk dat het
verloop daardoor uiteindelijk straks gunstiger zal zijn dan in het
laatste seizoen. Toen stonden Nederland en België alleen met
hun problemen.
Met veel waardering hebben we kennis genomen van het
ZLM-rapport betreffende de fruitteelt. Het is een goed stuk dat
op praktisch alle punten aansluit bij de wensen en verlangens
van andere instanties. De door het Landbouwschap en de NFO
bepleitte premie voor vernieuwing van de plantopstanden wordt
met kracht ondersteund. De wensen bij de afzet komen groten
deels overeen bij hetgeen de laatste weken door de diverse
besturen van de CVZ veilingen naar voren werd gebracht, o.a.
wat betreft verdergaande samenwerking en aanbodconcentra
tie, beschikbaarstélling van 20% van de produktie, gebruik van
éénmalig fust, enz. Opvallend is wel dat de Tuinbouwkommissie
de Golden Delicious als enige ras wil uitzonderen van het ver
plichte gebruik van eenmalig fust, terwijl bij die appel de kon-
kurrentie met Frankrijk juist zo scherp is en velen dit wijten aan
de presentatie. Immers, volgens een smaakproef van het Proef
station voor de Fruitteelt is de Nederlandse Golden lekkerder
dan de Franse Golden. Met een heleboel fantasie kun je daaruit
zelf afleiden dat we de Fransen op hun eigen binnenlandse
markt kunnen bestoken. Overigens zien we nogal wat proble
men om in een jaar met waarschijnlijk weer vrij lage prijzen het
duurdere eenmalige fust te introduceren. Zou de bekende doös
daardoor vorig jaar ook niet de mist zijn ingegaan?
Niettemin, er moet wat gebeuren op afzetgebied, anders is de
fruitteelt in ons vaderland ten ondergang gedoemd. Daarom is
het goed dat dit in het ZLM-rapport wordt beklemtoond.
Het ligt in het voornemen dr. E.B. van Julsingha per 1 augustus
1979 te benoemen tot direkteur van het Laboratorium voor
Bloembollenonderzoek te Lisse.
De heer Van Julsingha studeerde in 1968 af aan de Rijksuni
versiteit te Groningen (biologie) en promoveerde in 1976 te
Utrecht in de wiskunde en natuurwetenschappen.
In de periode van 1968 tot 1976 was hij werkzaam als hoofd van
de afdeling Reproduktie Toxikologie bij een farmaceutische
industrie. Sinds 1976 is hij in dienst van het ministerie van
volksgezondheid en milieuhygiëne als Inspekteur i.a.d. van de
Volksgezondheid, belast met het toezicht op de hygiëne van het
milieu.
In mei 1979 werden 252 ha tomaten aangeplant tegen 203 ha in
mei 1978 24%). Dit blijkt uit een mededeling van het C.B.S.
Op I juni 1979 bedroeg de aanwezige oppervlakte tomaten 2.291
ha. Dit is 30 ha of 1% minder dan op 1 juni 1978.
Komkommers
In mei 1979 werden 75 ha komkommers aangeplant. In verge
lijking met vorig jaar, toen in de overeenkomstige maand 104 ha
werden aangeplant, betekent dit een vermindering met 28%.
Per 1 juni 1979 was de aanwezige oppervlakte 787 ha. Dit is 31
ha of 4% minder dan vorig jaar.
Op Schouwen-Duiveland is de vakantiedrukte in volle gang. In
een periode van ongeveer 8 weken wordt ons inwoneraantal
tijdelijk verzesvoudigd. Het grootste deel vindt zijn plekje in de
Schouwse Westhoek, maar ook de rest van ons gebied krijgt hoe
langer hoe meer met de komende en gaande vreemdeling te
maken. Door de dienstverlenende bedrijven moet in korte tijd
heel wat werk verzet worden om alles gesmeerd te laten verlo
pen, toch kunnen ook dan nog wachttijden voorkomen.
Het is ook een periode waarin veel stedelingen in kontakt ko
men met de landbouw of op enige afstand een romantisch beeld
proberen te vormen van de boer uit het land waar het leven zo
goed is. Om aan dit beeld te kunnen voldoen zoeken ze graag
een vorm van agrarische bedrijfsvoering uit van minstens 25-30
jaar geleden. De moderne land- en tuinbouw methoden worden
te vaak in de sfeer van milieuvervuiling en overpröduktie ge
zien. Bij het kontakt met deze mensen is het opvallend dat zij de
natuur; de voedselproduktie en de boer en tuinder op een zo
andere wijze bezien dan de plattelander. Wanneer de gewassen
geoogst worden is voor velen onbekend. Reklame, import, ver
vroegen en verlaten van sommige teelten zijn er de oorzaak van
dat het onbekend is wanneer de produkten op zijn goedkoopst
zijn en de kwaliteit op zijn beste is. Goede voorlichting door de
Nederlandse tuinbouw is hiervoor nodig om zodoende verder
geen terrein aan het buitenlandse produkt te verliezen.
Ook het Centraal Bureau van Tuinbouwveilingen probeert voor
het Nederlandse fruit een vernieuwd marketing plan te presen
teren. Het getuigt van moed en vasthoudendheid om met ver
nieuwde kracht een plan te ontwikkelen voor verbetering van
presentatie en afzet.
De laatste jaren verliezen we een steeds groter deel van de markt
aan importfruit uit andere landen. Het achter ons liggende sei
zoen heeft duidelijk gemaakt dat het importfruit een steeds
belangrijker aandeel van de markt verovert ondanks de grote
Nederlandse oogst en de lage prijzen voor ons produkt.
Nu we de eerste voorlopige oogstverwachting van dit jaar weer
onder ogen krijgen zijn we als fruittelers beducht voor de te
verwachten prijsontwikkeling. Stemming, veroorzaakt door
achterliggend seizoen is de belangrijkste voedingsbodem. Nu
staat gelukkig iedere oogst en elk jaar volledig op zichzelf en
oogstramingen worden soms met 10-15% aangepast zodat een
bij voorbaat zwartgallige stemming onnodig is. Wel is het onze
taak om als telers onze veilingen te steunen bij het zoeken naar
wegen voor een verbetering van de afzet. Het bekende stok
paard van éénmalig fust loopt weer vooraan met dit verschil dat
dit waarschijnlijk een bindend karakter krijgt. Voor een aantal
rassen. Het zal echter toch in de eerste plaats om de kwaliteit
draaien van ons produkt waar bij deze nieuwe verpakking alleen
een gunstig neveneffekt kan betekenen. We zullen meer de
moeite moeten nemen om klasse I te sorteren waar dit maar
enigszins mogelijk is en niet voor de gemakkelijkste weg te
kiezen van een goede klasse II. Onze buitenlandse kollega's
kunnen wel aan de vraag naar klasse I voldoen en wij zullen hier
beslist het aanbod van moeten vergroten om anders niet de
naam te krijgen van de leverancier van goedkoop maar geen
best fruit. Een voorstel om de klasse II kruis in blok te veilen met
een minimale koop van 5 ton is een uitstekende poging om deze
kwaliteit voor verse konsumptie te weren. Een groter verschil
tussen interventieprijs en minimale verkoopprijs zou ons inziens
ook bij kunnen dragen tot verbetering van ons verkochte pro
dukt en verhoging van het prijspeil. Het "kleven" tegen de
interventieprijs is een ongezonde zaak.
Bij het verschijnen van dit blad zal het Centraal bureau een
beslissing genomen hebben over deze hier eerder genoemde
voorstellen. We kunnen alleen maar hopen dat we als fruittelers
gezamenlijk onze schouders zullen zetten onder deze voorstel
len.
Er is nog beslist voldoende goed fruit en vakmanschap aanwe
zig.
Probeer met belangstelling de voorstellen van de veilingen te
volgen. Praat en denk mee! Dit geldt ook voor de verkopers op
het hout. Ook hun produkt komt meestal op een veiling terecht.
Laten we met zijn allen proberen een goede oogst op de beste
manier te verhandelen.
Ook in de Thoolse vollegrondstuinbouw kon weer met de oogst
van de vroegste produkten worden begonnen. Enkele soorten
winterbloemzaden zijn alweer gemaaid en gedorsen, en wordt
alweer met enige spanning de schoningsuitslag tegemoetgezien.
Voor redelijk goede percelen plantuien wordt reeds een aardig
roegeld geboden met het oogstwerk voor rekening koper. Toch
moet men zichzelf afvragen wat of een redelijk roegeld is, want
men zal er toch altijd vanuit moeten gaan, wat het totale on-
kostenpakket, van de teler vraagt. Bovendien mag en moet, de
teler toch ook nog zoiets hebben als ondernemerswinst. Hier
mede zijn de ondernemers in ons beroep niet altijd goed be
deeld, en is men noodgedwongen al tevreden, als men er een
uurloon in verdient. Om echter een bedrijf gezond te houden,
zal er toch echter steeds zo mogelijk iets gereserveerd moeten
worden. De afzet van de vroege aardappelen is nu ook goed op
gang gekomen en gaan de dagaanvoeren via de veilingen gere
geld omhoog. Jammer dat de gemiddelde weekprijzen eigenlijk
een paar dubbeltjes te vroeg naar beneden gaan. Het beschot
beweegt zich wel in stijgende lijn, maar is en blijft nog steeds
achter op vorige jaren. Nog steeds wreekt zich het verlate en te
natte koude voorjaar. Met de gelukkig verlegde rooidatum tot
12 juli, is echter nog door verschillende telers hiervan gebruik
gemaakt. Het is juist de vroegste aardappelgrond waar deze
primeurteelt zich het best voor leent, en waarmee men meestal
het beste rendement van zijn teelt heeft. Juist het kleinere be-
drijfstype heeft deze intensieve aardappelteelt nodig, omdat het
niet alleen vroeg, maar ook dikwijls een gunstig bedrijfsresultaat
geeft. Dank zij de medewerking van het landbouwschap is spe
ciaal voor de Thoolse vroege aardappeltelers de rooidatum naar
een redelijk aanvaardbaar tijdstip verlegd. Via de ontvangen
jaarverslagen van het Landbouwschap, heeft men ook weer wat
meer kennis kunnen opdoen naar wat deze instelling voor het
agrarisch volksdeel verricht. Misschien dat er door tevelen in het
verleden met een scheel oog naar het Landbouwschap is geke
ken. Door goede voorlichting heeft ieder van ons zich wel beter
kunnen oriënteren naar het doen en laten van deze instelling.
Zolang in Nederland zich drie verschillende landbouworgani
saties blijven handhaven, blijft een overkoepelend orgaan als
het Landbouwschap gewenst, om handelend namens de gehele
agrarische bevolking, bij de bevoegde instanties aan te kloppen.
Slechts in gebundelde kracht is er dan iets te bereiken voor onze
dikwijls ten achtergestelde bedrijfsuitvoeringen. Ondanks dat er
in elk overkoepelend orgaan dikwijls een verwijdering veroor
zaakt wordt tussen het individu en de top, dienen wij ons in
deze sterk veranderende maatschappij aan te passen aan ver
nieuwde denkwijzen, en niet als een slak zich veilig te wanen in
het oude vertrouwde, eigen kleine huisje.
Dierlijke parasieten
We doen dit aan het begin van de teelt en herhalen dat nog een
keer na 3-6 weken. Het is een goede bestrijding tegen bladaalt
jes, bladluizen e.d. Bovengenoemd middel is niet afdoende
tegen een aantal rupsensoorten. Deze bestrijden we met o.a.
Ambush. De eerste keer spuiten we met 75 cc per 1001 water, de
volgende keren met 50 cc per 100 1 water. Spint kunnen we het
beste bestrijden met Pentac; 100 gram per 100 1 water met
toevoeging van 30 ml Agral L.N. als uitvloeier.
Aardrupsen kunnen vooral bij vollegrondschrysanten net boven
de grond een ring van de bast vreten, waardoor de planten
verwelken. Is men nog niet begonnen met de oogst, dan kan men
eventueel nog wat Abate-, Jebo- terra- of Dursbankorrels
strooien. Van eerstgenoemde twee middelen gebruiken we 150
gram en van laatstgenoemd middel 500 gram per are.
Japanse roest
We zien aan de bovenkant van het blad kleine lichtgroene in
gezonken vlekken en aan de onderzijde witvuile sporenhoopjes.
We kunnen de ziekte bestrijden met Plantvax 75 gr of Calirus
200 gr per 100 liter. Bij het laatstgenoemde middel moet 50 cc
uitvloeier worden toegevoegd. De rassen Cremon, Japanerin,
Horim en Bonnie Jean zijn gevoelig voor Plantvax (bladrand-
schade). De rassen Marble, Westland en Louis Germ zijn ge
voelig voor Calirus (bladstippen).
Bij pleksgewijze besmetting aangetaste planten voorzichtig ver
wijderen en vernietigen. Niet op een open vuilnishoop of in
open containers deponeren.
Stengelrot
B otrytis, Sclerotinia en andere schimmels kunnen bladeren en
stengels weg doen rotten. Onder glas stoken we het gewas 's
nachts wat bij zodat het droog blijft en luchten flink. Beregenen
doen we bij voorkeur bij drogende omstandigheden. Verder
kunnen we onder het gewas doorspuiten met 100 gr Topsin M
per 100 1 water of roken met Termil H tabletten onder glas, 1
tablet per 100 m2.
f f
Gebreksverschijnselen
Bij Mangaangebrek verkleuren de jonge bladeren geel waarbij
de kleine nerfjes groen blijven. Spuiten met 200 gr Maneb of 100
gr Mangaansulfaat per 100 1 water.
Buitenchrysanten gaan wel eens geel staan na sterke regenval.
Soms pleksgewijs. Een overbemesting met b.v. 3 kg kalksalpeter
is dan nodig. Liefst inregenen.
Een goede gewasbescherming is een zeer belangrijk onderdeel
van een teelt, ook bij chrysanten. Aan de teler de taak om daar
veel aandacht aan te schenken. Een door ziekten of andere
kwalen beschadigde bos bloemen is niet gewild bij de afnemer.
Zorg er dus voor dat u alleen een gaaf produkt aan de veiling
brengt.
Konsulentschap Zuidwest Nederland
15
