25% Nederlandse
appeloogst kreeg geen
konsumptieve bestemming
f] TUIN
KLAN
M*
i~' Rnnw ï.'iXJ—
REN
Nog altijd opletten met spuiten!
Verplichte eenmalige verpakking
voor bepaalde variëteiten
hardfruit op komst
Vrij veel hagelschade op midden
Z.-Beveland
AKTIEVEN EN NIET-AKTIEVEN
verpakking worden
maat
65 mm en op
70 mm en op
65 mm en op
70 mm en op
65 mm en op
70 mm en op
70 mm en op
65 mm en op
65 mm en op
65 mm eri op
maat
60 mm en op
60 mm en op
55 mm en op
65 mm en op
55 mm en op
in het seizoen 1979/80 zal eenmalige
voorgeschreven voor de:
appelvariëteiten
Cox's Orange Pippin
Rode Goudreinette
Lombartscalville
Melrose
Gloster
Jonagold
Karmijn de Sonnaville
Elstar
Discovery
Spartan
en voor de:
perevariëteiten
Triomphe de Vienne
Beurré Hardy
Conference (na 1 november)
Doyenné du Cornice
Bonne Louise
het voorschrift zal gelden voor zowel klasse I als klasse II
het voorschrift zal voorlopig beperkt zijn tot het komende
seizoen, zodat t.z.t. op grond van de ervaringen bekeken
moet worden of het voorschrift moet worden aangepast
het voorschrift zal uitsluitend gelden voor hardfruit van
Nederlandse origine
er zal worden voorzien in een mogelijkheid dat de voorzitter
bij uitvoeringsbesluit per ras een einddatum bepaalt, waarna
het betrokken fruit niet meer in eenmalige emballage be
hoeft te worden verpakt.
De bedoeling van het voorschrift is de afzet van kwaliteitsfruit te
bevorderen door een goede presentatie. Er zal dan ook een
brede medewerking en een intensieve kontrole nodig zijn om
zeker te stellen dat kwaliteit en presentatie daadwerkelijk leiden
tot de verbetering van de afzet, waar de Nederlandse fruitteelt
zoveel behoefte aan heeft.
Aan het bedrijfsleven wordt de nadere uitwerking overgelaten.
Er wordt bijvoorbeeld niet omschreven dat een eenmalig kratje
of dat een doos wordt gebruikt. Bij het Centraal Bureau worden
de plannen voor de veilingverkoop nog verder uitgewerkt, maar
de uiteenzettingen van die zijde werden in het algemeen gunstig
ontvangen.
De bespreking werd bijgewoond door vertegenwoordigers van
het Centraal Bureau, de Nederlandse Fruittelers Organisatie, de
Bond van de Binnenlandse Groothandel, de Bond van de Ver-
zendhandel, de Bond van Exporteurs, de Bond van Fruitpach-
ters, de detailhandel en het Centraal Bureau Levensmiddelen-
bedrijf.
(MARKT-INFO PGF)
telers ons goed moeten realiseren, en onze kennis vermeerderen
in wat wij gaan spuiten, om niet in grote fouten te geraken. Men
mag zeker niet altijd de verantwoording afschuiven op de loon-
spuiter, maar zelfleren meedenken in wat nodig en nuttig is. In
zekere zin blijft het altijd een moeilijke materie, want bijna
iedere jaar komen er weer nieuwe middelen aan de markt,
waarvan men de totale werking niet altijd precies weet. De lang
aanhoudende regen heeft echter ook schade gebracht aan de
gelichte platglasslabonen, met schimmelziekten die funest voor
de produktie zijn geweest. Op plaatsen waar flink hagel is ge
vallen, hebben de vollegronds aardbeien ook flink geleden. Het
is altijd triest, wanneer men met een goed verzorgd gewas, dat
bijna aan het oogsttijdstip toe is, dan door weersinvloeden soms
ineens van flinke schade kan spreken, öat dit betreft blijft men
in ons vak toch altijd kwetsbaar, omdat buitenteelten aan alles
onderhevig blijven. Slechts in kwaliteitsprodukten kan meestal
wat verdiend worden en plantenteelt is nog steeds geen fa
briekswerk. Hopelijk dat de konsument, door middel van voor
lichting van Z.L.M.-zijde, ook nog eens tot wat meer-mzicht over
deze dingen mag geraken.
Dachten wij nu enige tijd geleden in ons Thoolse gebied, dat dan
eindelijk de zomer was begonnen, zo hebben wij dan in de
tweede week van juni, nog een ekstra beetje regen nagekregen,
met een hoeveelheid die ons lang zal heugen. Wanneer men in
deze maand aanhoudend water af moet laten, komt dit de
struktuur van de grond niet ten goede. In zekere zin ontstond er
een achterstand in het onderhoudswerk van de gewassen. Het is
echter wel een feit dat ondanks dat, het onkruid toch niet de
overhand verkreeg, op een enkele uitzonderheid dan daargela
ten. De onkruidbestrijdingsmiddelen hebben wel dermate hun
werk gedaan, dat het ons voorkomt, dat het op enkele percelen
wel wat te straf heeft gewerkt. Overwegend wordt wel aange
nomen dat het koude voorjaar groeivertragend heeft gewerkt,
en voor een groot deel is dat ook zo het geval. Toch menen wij,
dat in zonderheid op heel lichte grond, sommige onkruidbe
strijdingsmiddelen wat te straf hebben gewerkt. Vooral is dat het
geval in sommige soorten bloemzaden en wat zwakkere varitei-
ten onder de stamslabonen. Men kan daar nu heel duidelijk de
ontstane schade in konstateren, in een minder goede hergroei en
bladverkleuring, ondanks de nu toch betere temperaturen. Men
is echter tegenwoordig wel genoodzaakt, om in bijna alle ge
wassen met spuiten het onkruid de baas te blijven, ondanks de
toch meestal te verwachten groeiremming. Met de lange hak
mag men nog wat nazorg in het wieden verrichten, want de korte
schrepel is straks nog te bezichtigen in ons streekmuseum, want
de laatste fabrikant is vorig jaar gesaneerd. Toch zullen wij als
Op 21 juni j.l. vond een bespreking plaats onder leiding van
de voorzitter van het produktschap over het verzoek van
het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen om een
verplichte eenmalige .verpakking voor de grote maten van
een aantal appel- en perenvariëteiten in te voeren.
Overeengekomen werd, dat in de bestuursvergadering van
het produktschap van 12 juli a.s. een ontwerp-verordening
ter vaststelling zal worden voorgelegd, waarin het volgende
wordt bepaald:
Op Zuid-Beveland is op 15 juni vrij veel schade aan het fruit
berokkend door hagel. Een strook werd getroffen die van 's
Heer Arendskerke via Goes - Kloetinge - Kattendijke tot We-
meldinge liep. Ook Kapelle en Biezelinge kwamen er niet on
geschonden van af, doch hier is de schade minder erg. De ha
gelstenen vielen zo dicht dat soms op de vruchtjes van de James
Grieve 20-30 "inslagen" te tellen zijn. Lang niet iedereen was
verzekerd, waardoor zo'n tegenslag natuurlijk des te harder
aankomt.
Bij de peren zal de beschadiging wellicht later vervagen. Als je
ziet hoe de Conference kort na de bloei zo ruw wordt dat de
vruchtjes scheuren en hoe het dan later meevalt, dan blijkt wel
dat een peer in deze tijd van het jaar nog wel een stootje kan
velen. Maar bij o.a. de James Grieve is dat anders. Daar zien we
heel wat in de kroet terecht komen. Bij de meeste andere rassen
wordt het een kwestie van littekens, die sorteren op klasse I
onmogelijk maken.
Opvallend is dat ook de vruchtjes van de rode bessen flink
nadeel opliepen. Vooral waar zomersnoei was toegepast (vooral
ook nodig tegen botrytis) kan worden gesproken van aanzien
lijke schade. Verder valt op te merken dat de Golden er bij de
appels naar verhouding redelijk goed van af gekomen is en dat
daarentegen de Triomphe de Vienne bij de peren extra te lijden
had. -
Volgens een overzicht' van de N.F.O. kunnen we in Zeeland een
redelijke appeloogst en een kleine pere-oogst verwachten. Psy
chologisch een goede bijdrage voor het moreel van de fruittelers.
Verreweg de meeste peretelers zullen vergenoegd konstateren
dat ze zelf vrij goed zitten en dus tevreden kunnen zijn. Welis
waar geeft de Doyenné du Cornice dikwijls maar een matige
produktie en was de rui van de Conference soms wat sterker dan
gewenst was voor een optimale produktie. Maar als de gemid
delde oogst van de peren in Zeeland slecht genoemd kan wor
den, komen de meeste telers op Zuid Beveland aan een aan
merkelijk hogere waardering. We hebben de indruk dat de
kwalifikatie "vrij goed" zelfs op zijn plaats is.
In 't algemeen was de rui bij de peren zwaar maar achteraf
bezien kan men daar blij mee zijn. Dunnen is een tijdrovend
karwei als het met de hand moet gebeuren en bovendien dun je
bij een zware vruchtbezetting bijna altijd te weinig. De natuur
doet het vaak beter dan we het zelf durven doen. Je bent al gauw
geneigd om minstens een peertje per vruchttros te sparen en bij
een rijke bloei en goede aanslag is dat nog de helft te veel. -
Bij de peren valt het dunwerk dus mee. Maar er blijft genoeg te
doen bij de appels. Die ruien opvallend weinig. Bij een ras als
James Grieve duurde vorig jaar de junival welhaast tot de pluk
en nu blijft alles er aan. Ook bij de meeste andere appelrassen
zet de rui niet door. Het wordt een enorme opgave om in de
komende weken alles op tijd te dunnen. We zijn bang dat me
nigeen er niet in zal slagen. Toch is het dringend nodig, want al
Wanneer peren in dit stadtium hagelschade krijgen is de kwali
teit verloren.
wordt er dan geen topoogst verwacht, moeten we er toch wel op
rekenen dat er voor kleine maten weer geen goede prijs betaald
zal worden.
We hebben nog niets gehoord over verkoop op stam. Waar
schijnlijk zal de handel zich voorzichtig opstellen na het debacle
van dit voorjaar. We lazen dat op de CVZ in de week van 5 tot 8
juni in totaal 544 ton appels waren verhandeld tegen gemiddeld
35 cent per kg en in de week van 12 tot 15 juni 830 ton tegen
slechts 32 cent per kg. Ook elders in ons land is het slecht. In
laatstgenoemde week was de middenprijs van de Golden op
veiling ZHZ 52 cent per kg, in de West-Betuwe 48 cent op
veiling Utrecht 38 cent Wat hoger dan in Zeeland, maar het
verschil is niet groot en we menen uit de berichten af te leiden
dat bij de veiling Geldermalsen het interventiefruit niet is mee
gerekend. Zo wordt een scheef beeld van de werkelijkheid ge
geven.
Maar het is logisch dat het buitengewoon lage prijspeil de ko
pers op 't hout tot nadenken zal stemmen, speciaal wat de appels
betreft. Het nieuwe seizoen kan echter een totaal ander afzet-
beeld geven. Het is nog niet dikwijls twee jaar achtereen erg
slecht geweest.
De oogst van het kleine fruit staat weer voor de deur als begin
van het nieuwe fruitseizoen. Zeer binnenkort komt de aanvoer
van frambozen en rode bessen op gang. We hopen dat het de
start zal zijn van een seizoen met goede fruitprijzen.
De afzet van hardfruit met name appelen is het bijna afgelopen
seizoen niet zonder moeite verlopen. Dit geldt speciaal voor de
Beneluxlanden waar een grote oogst de prijzen tot een diepte
punt deed dalen. In België was de oogst 10% groter dan normaal.
Van het ras Golden Delicious was er veel geplukt. De kwaliteit
was over het algemeen niet best terwijl de maten te wensen
overlieten. Gevolg is dat er een rekordhoeveelheid de interven
tie in is gegaan (30' a 35.000 ton). De gemiddelde prijs zal dit
seizoen luttele franken boven de interventieprijs komen te lig
gen.
De Nederlandse appelteler kreeg van hetzelfde laken een pak.
Voor hem is het een slecht seizoen. De gemiddelde prijs ligt op
39 ct/kg (vj 94). De oorzaak ligt voornamelijk bij de Golden
Delicious waarvan de afzet stroef verliep. Per 1 juni was er reeds^
82.000 ton appelen uit de markt genomen en nu de interventie-
periode tot juli is verlengd kan verwacht worden dat een klein
kwart van de Nederlandse appelproduktie 1978/79 geen kon
sumptieve bestemming zal krijgen.
Hoewel de Westduitse oogst van normale omvang was, waren de
voorraden per 1 mei jl. belangrijk groter dan in andere jaren
(26.000 ton tegen vorig jaar 16.000 ton). De groothandelsprijs
voor de Golden Delicious van eigen bodem lag 25% beneden het
gemiddelde van een aantal jaren. Franse Golden brachten 11%
minder op en de Italiaanse 50%. De prijs van de overzeese
appelen was rond 50% hoger dan die van het Europese produkt.
In totaal is er 18.000 ton aan Westduitse appelen de interventie
ingegaan.
Frankrijk had met 1,8 min ton een normale oogst. Het percen
tage kleine maten was ook in dit land groter dan gemiddeld. De
export is goed verlopen (in totaal meer dan 700.000 ton). Begin
juni was er nog een voorraad van 150.000 ton voornamelijk
kleine maten die moeilijk te verkopen zijn. Interventie: 65.000
ton. Italië had in 1978 een even grote oogst als in het jaar ervoor
maar de afzet van dit fruit verliep slecht, zeker naarmate het
seizoen vorderde. Was aan het begin van dit jaar de voorraad
appelen ongeveer gelijk aan die per 1 januari 1978, begin mei
1979 lag er 40% meer opgeslagen dan een jaar tevoren. Aan het
begin van het seizoen moesten er veel appelen uit buurlanden
worden ingevoerd. Na januari is de uitvoer pas op gang geko
men. Tot mei werd er 373.000 ton (vj 300') uitgevoerd,
fn Denemarken was de oogst redelijk, maar de kwaliteit slecht
en men oogstte veel kleine maten. Gevolg was dat 40-45% van
de appelen een industriële bestemming kreeg, de voorraden
vroeg uitgeput en de prijzen teleurstellend waren.
Engeland en Ierland hadden geen grote oogst, waardoor goede
prijzen werden verkregen, er bijna geen voorraden meer aan
wezig zijn en veel uit Frankrijk geïmporteerd moest worden. De
OESO-leden van het Zuidelijk Halfrond. Australië en Nieuw-
Zeeland hebben geen best jaar. De produktie valt tegen; van
wege het droge weer zijn er veel kleine maten. In Nieuw-Zee-
land heeft men veel last gehad van "bitterpit" (stip).
Het aantal niet-aktieven is in de periode 1971-1976 met gemid
deld 93.000 per jaar gestegen en heeft inmiddels de 1,3 miljoen
overschreden. Het gaat hier om personen van 15 t/m 64 jaar. die
werkloos, ziek, arbeidsongeschikt en/of bijstand-ontvangend
zijn, dan wel aangepaste werkzaamheden verrichten op bijv. een
sociale werkplaats.
Het aantal studerenden in de voornoemde leeftijdskategorie
nam in de periode 1971-1976 met 55.000 per jaar toe. Het aantal
aktieven daarentegen nam af met gemiddeld 22.000 manjaren
per jaar; dit aantal is de resultante van een afname met 46.000
per jaar in de partikuliere sektor en een toename met 24.000 per
jaar in de quartaire of (semi-) kollektieve sektor.
Deze aantallen worden genoemd in het Statistisch Cahier nr. 20,"
"Aktieven en niet-aktieven, een analyse van trends in de periode
1960-1976", samengesteld door de Stafafdeling Statistiek van
het ministerie van CRM. Deze publikatie, waarin cijfermate
riaal uit een groot aantal bronnen is bijeengebracht en geana
lyseerd, geeft een kwantitatieve illustratie van een aantal kern
punten uit de memorie van toelichting bij de CRM-begroting
voor 1979. Met name gaat het hier om de verhouding aktie-
ven/niet-aktieven, de verdeling van arbeid en de relatie
werk/arbeid. Het gepresenteerde harde cijfermateriaal geeft
aan deze vraagstukken meer reliëf voor de vele beleidsvoerders,
die er vrijwel dagelijks mee gekonfronteerd worden, zowel bin
nen als buiten het ministerie.
Het Statistisch Cahier nr. 20 "Aktieven en niet-aktieven'is
verkrijgbaar bij de Staatsuitgeverij, Chr. Plantijnstraat 1 te Den
Haag en bij de boekhandel. De prijs is 9,50 1,70 ver
zendkosten). Zie verder CRM-persbericht nr. 1991 23/79.
(C.R.M.).
15
