Vervolg Vergadering Ledenraad
TUINBOUW
AKKERBOUW
VEEHOUDERIJ
D
G,
I n het akkerbouwoverzicht maakte de heer H.C. van der Maas
melding van het feit dat er in de laatste 140 jaar nimmer zoveel
regen viel in de vergelijkbare periode van drie maanden. Dat
alles heeft tot gevolg dat er op de akkers sprake is van een
sombere aktueel praktische situatie, zei hij. De achterstand in de
ontwikkeling van de gewassen is erg groot. Noodzakelijke ver-
plegingswerkzaamheden kunnen niet of nauwelijks worden
uitgevoerd. Er dreigen onkruidproblemen te ontstaan of zijn
hier en daar al aan de orde.
D e problematiek van de akkerbouw schuilt voor een deel in
een grote specialisatie en mechanisatie. Naar de mening van de
ledenraad zal hieraan meer aandacht moeten worden besteed.
Ook het produkt vlas kan bijdragen tot een verbreding van het
bouwplan. Voortgegaan moet worden met het zoeken naar
mogelijkheden (zaad en vezel) om de vlasteelt aantrekkelijk te
maken.
H,
Provinciaal krijgen de gedachten over een mini-SER steeds
meer vorm. Het gaat hierbij om een overlegorgaan op sociaal-
ekonomisch gebied, waarbij overheid, bedrijfsleven, zowel
werkgevers als werknemers, de Raad van Arbeidsmarkt en het
E.T.I. samenwerken. Een dergelijk overlegorgaan bestaat bin
nen de landbouw reeds 25 jaar in het Landbouwschap en in
samenwerking met de Provinciale Raad voor de Bedrijfsont
wikkeling is de bereidheid zonder meer aanwezig om informatie
te verschaffen over de ontwikkeling en de werkgelegenheid in
de landbouw. Hiermee wordt ook duidelijk dat het Landbouw
schap in velerlei opzichten aan zijn doel beantwoordt, dat geldt
niet alleen landelijk maar zeker ook provinciaal. Als land
bouworganisatie willen wij graag onze waardering uitspreken
voor het werk dat in Noord-Brabant en Zeeland voor de land
bouw wordt gedaan.
Tegenstrijdig lijkt op dit moment het oordeel van het Dagelijks
Bestuur van het Landbouwschap en dat van de Technologische
Dienst voor de Waterzuivering in Zeeland voor het gebruik van
zuiveringsslib voor de landbouw. Wij willen slechts tot voor
zichtigheid manen en alleen tot gebruik overgaan als er vol
doende waarborgen zijn voor de samenstelling. Voor ons is het
geen vaststaand feit, dat in alle gevallen dit slib gebruikt kan
worden zonder dat zich problemen voordoen. Nu het in de
bedoeling ligt om het gebruik van drijfmest op grotere afstand
van het overschotgebied te stimuleren verdient het gebruik na
dere aandacht. Dit is een positieve zaak, zowel voor de inten
sieve veehouderij als voor de akkerbouw. Bekeken moet worden
of er in bepaalde gebieden voldoende animo is om gezamenlijke
voorzieningen te treffen voor een tussenopslag.
Het onderzoek dat op verzoek van de Kommissie Zoetwater
voorziening door verschillende diensten wordt uitgevoerd vor
dert gestaag. Een tussentijds rapport zal half juni worden uitge
bracht. Per 1 juni komt een extra kracht in dienst, die beschik
baar is gesteld door Provinciale Waterstaat. Deze funktionaris
zal in samenwerking met de Kommissie Waterbeheersing en
Ontzilting, Landinrichting en Bedrijfsontwikkeling speciale
aandacht besteden aan het hoe en waar zoetwater geinfiltreerd
kan worden in de polders en van welke kwaliteit het water dient
te zijn. Na de toezegging van de minister is er de mogelijkheid
om bodemonderzoek te verrichten en meer inzicht te verkrijgen
in de mogelijkheden van de bouwplanverruiming nadat zoet
water beschikbaar is.
Met voldoening mogen wij vaststellen dat onderzoek en voor
lichting extra aandacht besteden aan het Zuidwesten. In de
Raad voor de Bedrijfsontwikkeling is de vlasteelt aan de orde
geweest, waarbij de konklusie is getrokken, dat de vlaskern in
Noord-Beveland bij haar verdere initiatieven extra ondersteu
ning verdient.
Eigen organisatie
ebleken is, dat onze organisatievorm het mogelijk maakt
dat de stem van de achterban duidelijk doorklinkt. Wij zijn daar
bijzonder gelukkig mee, aldus de voorzitter. Dit is gebleken uit
de reaktie van minister Van der Stee, die tot gevolg heeft gehad
dat een informeel gesprek met de minister heeft plaatsgevon
den. Het ledental groeit rustig verder, nadat in de vorige leden
raadsvergadering het 8000ste lid werd verwelkomd. De speciale
aandacht, die hier toen aan werd besteed, is volledig verant
woord geweest.
Door het scholenprojekt staat de Z.L.M. extra in de belangstel
ling. Doordat het scholenprojekt ook bij de scholen goed aan
slaat kan worden gekonstateerd dat een en ander een goede zaak
is.
De voorbereiding van het vraagpunt "afzet", dat in het seizoen
1979-1980 aan de orde zal komen, verloopt goed. Studenten van
de Hogere Landbouwschool te Dordrecht zijn hierbij ingescha
keld en de samenwerking is erg plezierig. Zowel voor de stu
denten als voor de Z.L.M. blijkt dit erg nuttig te zijn. In het
algemeen is wat extra betrokkenheid van oilze organisatie bij de
H.L.S. van het K.N.L.C. een goede zaak.
De financiële positie van de Z.L.M. is gunstig. Bij het Dagelijks
Bestuur worden er daarom plannen uitgewerkt om de dien
stenverlening verder uit te breiden. De voorzitter besloot zijn
openingswoord met dank uit te spreken aan allen die er aan
hebben'meegewerkt om de Z.L.M. te laten funktioneren op de
positieve wijze zoals vastgesteld.
1 n het tuinbouwoverzicht zei de heer J. Vogelaar o.a. dat de
glasteelt afgelopen winter te kampen had met zeer hoge stook
kosten. Bij de groenten hebben de sla en de andijvie hoge prij
zen gemaakt terwijl ook de komkommers en de tomaten duur
der zijn dan vorig jaar; zodat in deze sektor nog redelijke resul
taten zijn bereikt tot dusver.
De bloemenprijzen hadden daarentegen te lijden door het
wegvallen van de belangrijke straathandel voor dit produkt.
Hoewel er op het ogenblik weer redelijke prijzen behaald wor
den, is het nog zeker niet zo, dat deze teelt de gevolgen van de
winter al te boven is.
Bedenkelijk en onverdiend voor beide energie-afhankelijke
teelten is het "Brusselse" standpunt zei Vogelaar. Dit komt er op
neer. dat men onze teelten ziet als energie-slorpers, die produk-
ten voortbrengen, die evengoed zuidelijker kunnen groeien.
Men is zelfs niet bereid energiebesparende methoden door
middel van subsidie in deze sektoren te stimuleren. Hetgeen
wellicht ook verklaart de wel zeer soepele toetreding van Grie
kenland tot de E.E.G.
Ook de prijs van bolbloemen stond onder druk. Momenteel is er
een rustige markt met redelijke prijzen. De aanstaande oogst die
er aanvankelijk niet zo best uitzag profiteert van het huidige
weer.
De gevolgen van de winter zijn voor de prei, de spruiten en de
winterbloemkool fataal geweest. Deze slag is voor verschillende
telers toch zeer hard aangekomen. Ook de veiling Middelburg
leidt hierdoor een omzet-verlies van 500.000,— Opvallend is
de grote belangstelling voor de preiteelt zei Vogelaar. Ook de
witlof ondergaat sterke uitbreiding. Volgens deskundigen is er
door inkrimping in België wel plaats voor. mits een goede kwa
liteit wordt geleverd.
De bramen hebben erg door de vorst geleden, 50% is bevroren.
Als men bedenkt dat de kleinfruitteelt rond Kapelle voor onge
veer de helft van zijn inkomsten van de braam afhankelijk is,
zeker geen kleinigheid.
De fruitteelt maakt na een redelijk oogstjaar 1977 voor wat de
appelen betreft een zeer diepe krisis door. Deze is de kosten
stijging in aanmerking genomen, ernstiger dan die in de periode
welke wij als de fruitteeltkrisis plachten te betitelen.
Grote hoeveelheden Golden, en zelfs Winston, tot vorig jaar
nog een sterke troef in het zuid-westen, verdwijnen in de inter
ventie. En dit alles bij een grote, maar zeker geen West-Euro-
pese top-oogst.
Ook van de Goudreinette en de Cox-prijs valt weinig goeds te
vertellen. Alleen de echte rode Goudreinetten en de grove Cox
en enkele nieuwe rassen lagen goed in de markt. De invloed
hiervan op de middenprijs is echter zeer gering. Dit alles doet
ekstra zeer, als we zien dat bijvoorbeeld in Frankrijk de rekon-
ventiepremie reeds wordt uitbetaald, de hagelverzekering al
gedurende vele jaren gesubsidieerd wordt, en nog vele regionale
subsidies worden gegeven. Het enige suksesje wat hier geboekt
is, zei Vogelaar, is een zekere importregulering van de appels uit
het Zuidelijk Halfrond," wat tot op heden nog maar van zeer
weinig invloed op onze appelprijzen geweest is.
Het past hier, om ook de hand in eigen boezem te steken. Wij
slagen er maar zeer moeizaam in om enig afzet-beleid te voeren.
Ondanks ruime subsidiemogelijkheden voor fusies van veilin
gen. De mislukking van de Centraal Buro dozen is hier ook een
voorbeeld van. Al- met al voor de appeltelers een zeeMeleur-
stellend seizoen.
De peren hebben het gelukkig veel beter gedaan met redelijker
prijzen. Dit is des te meer hoopgevend omdat we op het punt
van kwaliteit speciaal in het zuid-westen zeker kunnen wedij
veren met de andere Europese produktie-gebieden.
Hoewel het nog erg vroeg is, lijkt de komende oogst goed te
kunnen worden zei Vogelaar tot slot.
Nabespreking tuinbouw
B ij de afzet van fruit dient meer aandacht aan de kwaliteit
te worden besteed. Voor een aantal hoofdrassen worden
voorstellen uitgewerkt om tot uniformere en betere kwaliteit
te komen, die beter zal worden gepresenteerd. Tot nog toe
lijkt een vrijwillige regeling bij de telers niet te werken.
Mogelijk kan een publiekrechtelijke regeling het gewenste
resultaat hebben, waardoor een slechte kwaliteit uit de
markt wordt genomen ter voorkoming van prijsbederf van
de totale afzet.
Van der Maas zei dat vanaf 1 maart tot eind mei de akkerbou
wer die afhankelijk is van een mechanische uitvoering van het
werk slechts drie weken effektief in het land bezig is kunnen
zijn. In dit verband vroeg van der Maas zich af hoe sommigen
dan durven beweren dat de akkerbouwer te weinig rendabele
uren maakt en dit als een van de hoofdoorzaken aanwijzen voor
het chronisch te lage inkomen. Gebonden aan de wisselende
weersomstandigheden zoals een akkerbouwer toch is, moeten
die deskundigen dan maar eens precies uitleggen op welke ma
nier het aantal rendabele uren opgevoerd kan worden!
Van der Maas liet zich eveneens somber uit over het land
bouwbeleid in zijn algemeenheid maar ook in detail. Als voor
beelden noemde hij o.a. de uitgestelde E.E.G.-prijzenronde die
tot gevolg zal hebben dat het z.g. Brusselse prijzengat alleen
maar groter zal worden.
Het bestuur van het Landbouwschap heeft besloten om de
areaalheffing op konsumptieaardappelen te verdubbelen om
daarmee meer aandacht aan de exportbevordering te kunnen
besteden. Bevordering van de afzet dat heeft onze volledige
instemming zei van der Maas, maar dat de Nederlandse over
heid verstek heeft laten gaan om daadwerkelijk een financiële
bijdrage hieraan te leveren is voor ons bijzonder teleurstellend.
Er komt een overheidsbijdrage van 50% in de keuringskosten en
dat is welkom, maar, zo zei Van der Maas, deze bijdrage is een
veel te geringe effektuering van de destijds door de minister
toegezegde bijdrage in de lastenverlichting.
Het Landbouwschapsbestuur heeft zich in tegenstelling tot
E.E.G.-landbouwkommissaris Gundelach, uitgesproken tegen
een eventuele mindering van de tapioca-invoer, zelfs is men
tegen een stabilisatie van die invoér. Deze uitspraak van het
Landbouwschap, zei van der Maas, is gezien in het licht van een
geraamde dreigende eindvoorraad van 150.000 ton tarwe van
Nederlandse oogst te kwalificeren als eenzijdig en denigrerend
voor de Nederlandse akkerbouw.
De nieuwe E.E.G.-partner Griekenland brengt vroege kon
sumptieaardappelen op de markt met behulp van nationale
subsidie die neerkomen op 11 cent per kg. Het momenteel
terugzakken tot een onaanvaardbaar laag prijs-nivo van onze
eigen oude aardappeloogst is mede hiervan een gevolg. Van der
Maas merkte daarbij bitter op dat ook de Nederlandse akker
bouw van de E.E.G.-uitbreiding klaarblijkelijk niets anders te
verwachten heeft dan windeieren.
Ten aanzien van de bevordering en instandhouding van de
vlasteelt was van der Maas van mening dat hierbij in de eerste
plaats gedacht moet worden aan onderzoek en ontwikkeling vafi
veldrepelmethodes. Stimuleringspremies en ontwikkelingssub
sidies zullen primair voor dit facet gevraagd dienen te worden.
In de zaaizaadwinning en de afzet daarvan ligt volgens van der
Maas de enig werkelijke kans om de vlasteelt voorlopig te kun
nen behouden.
De akkerbouwkommissie heeft zich beraden over de tot stand
koming van de aardappelprijsnoteringen op de Goese beurs
waarbij de mening van de Z.L.M.-voorzitter wordt gedeeld dat
het meest wenselijk zou zijn om te starten met de prijsnotering
naar maat (dus 35/50 en 50 op) met daarnaast handhaving van
een veldsgewasnotering. Deze veldsgewasnotering dient dan te
geschieden volgens dezelfde normen als de notering te Emme-
loord.
Tot slot ging van der Maas nog in op het suikerbietenkontrak-
tenstelsel zoals dat wordt voorgesteld voor 1980/81. In een dis-
kussienota van het Landbouwschap hierover, zag hij de vol
gende drie hoofdpunten:
1Als referentiebasis wordt gedacht aan de kg-geproduceerde
suiker per teler (dus terecht niet meer aan een kombinatie
van kilogrammen en hektares);
2. Als referertfie-periode wordt het wenselijk geacht om voor de
startreferentie (in het systeem van de voortschrijdende refe
rentie) de jaren 77/78 en 79 te hanteren, dus ook oogst 1978.
Volgens van der Maas zijn er geen redenen om zich vanuit
het zuid-westen hiertegen te verzetten;
3. Onze, vanaf het begin geuitte wens, dat het absoluut nood
zakelijk zal zijn om in een systeem van voortschrijdende
referentie de ondergrens in de eventuele terugloop van het
A-quotum (resp. B-quotum) per individuele teler te leggen
op 90% van het startquotum, is als diskussiepunt en in ver
scheidene nuances en alternatieve uitwerkingsmogelijkhe
den in de nota opgenomen zei van der Maas. Gezien echter
deze nuances zal het nog een hele kluif zijn om onze wens
ongeschonden geëffektueerd te krijgen, aldus besloot van
der Maas zijn akkerbouwoverzicht!
Nabespreking akkerbouw
De plannen voor de toewijzing voor de teelt van suikerbieten in
de komende jaren worden voorbereid en vormen in de komende
maanden onderdeel van uitgebreid overleg.
Mogelijk kan ook dierlijke veredeling op een aantal bedrijven
een plaats krijgen. Elders in het werkgebied wordt een deel van
deze produktie verzorgd door niet-agrariërs, die ook door ak
kerbouwers kan worden gedaan.
Grondgebruik
oewel de prijzen van de grond zich wat lijken te stabiliseren
is het niveau veel te hoog. De Grondbank moet de aktiviteiten
wegens gebrek aan financiële middelen opschorten. Mogelijk
kan een terugkooprecht voor een verkoper de financieringspro
blemen van de Grondbank verlichten. De standpunten van de
kant van de fiscus m.b.t.' grond geeft aanleiding tot grote zorg.
Zowel de waardering bij de bedrijfsoverdrachten van vader op
zoon als bij de vervreemding van verpachte grond dreigen fis
cale claims, die een normale bedrijfsvoortzetting bedreigen.
Maatregelen zijn noodzakelijk om de speciale positie van grond
in een landbouwbedrijf te'handhaven.
e voorzitter van de veehouderijkommissie de heer W. van
Veldhuizen zei, dat gezien de natte omstandigheden en de tem
peratuur het gras nu wel moét groeien. Eerst kon het vee niet
naar buiten vanwege de trage grasgroei, nu is het oppassen
geblazen want anders grazen de koeien snel in te lang gras. Er is
nog maar weinig gras gekuild zei van Veldhuizen en daarvan is
het weer de oorzaak, tocö zal in de nu komende weken op de
veehouderijbedrijven het grootste deel van de wintervoervoor-
raad gewonnen moeten worden.
De vrij hoge temperaturen van de laatste dagen is bijzonder
gunstig voor de snij maïs. Dit gewas werd reeds laat gezaaid in
veelal koude natte grond, waardoor het zich maar traag ont
wikkelde.
Nog steeds is men er in Brussel niet toe gekomen om wat aan de
nieuwe landbouwprijzen te doen. Van Veldhuizen vroeg zich af
of men de diskussie hierover wil uitstellen tot de dag voor de
vakantie, zodat men toch al popelend om naar huis te gaan, dan
snel een besluit er door zal drukken. De oplossingen die worden
aangedragen tot het wegwerken van het zuivelprobleem zijn
weliswaar goedbedoeld zei van Veldhuizen maar missen toch de
nodige realiteit want men zal moeten willen inzien dat het on
mogelijk is om zowel de kool als de geit te sparen.
Een verhoging van bijv. 10 cent per kg van de melk zou gepaard
moeten gaan met een niet te realiseren produktiedaling. Zo
effektief mogelijk produceren, rendabele bedrijfsvoering en vrij
ondernemerschap zijn niet onder één noemer te rangschikken,
vond van Veldhuizen.
Hij was echter van mening dat het een goede zaak is om te
blijven studeren op en te zoeken naar een zo goed mogelijke
oplossing. Een regeling waarbij een premie wordt gegeven op
het leveren van minder melk naast de thans geldende regeling
van omschakeling en beëindiging is zeker het beproeven waard.
Ten aanzien van de Identifikatie en Registratieregeling voor
varkens is nog niet iedereen daarmee ingenomen, toch vond van
Veldhuizen dat het systeem een goede zaak is voor de totale
varkenshouderij in Nederland. De situatie in de varkenshoude
rij is momenteel van dien aard zei van Veldhuizen, dat men
moeilijk rendabel in deze sektor zal kunnen investeren. Met de
Zuidelijke Zuivelindustrie gaat het ook beter in vergelijking met
cijfers van 1977.
Vervolg op pog. 14
