rvs
Graszaad vertrouwens kommissies.
ook voor U?
H,
Onkruidbestrijding in
aardappelen
met
VrV
E en belangrijk onderdeel van de nieuwe algemene kon-
traktvoorwaarden voor zaaizaden wordt een reglement
over de samenstelling en de taken van de diverse vertrou
wens kommissies. De vaststelling van de uit te betalen
telersprijs is de voornaamste taak, die onder de verant
woordelijkheid van deze kommissie zal vallen. Via een
accountantsonderzoek wordt deze prijs in de praktijk for
meel gekontroleerd.
E erst wil ik graag nog even stilstaan bij de in totaal genomen
gunstige situatie van de pootgoedsektor op 1 april 1979. Op die
datum was de totale plombering in dit seizoen gekomen op bijna
625.000 ton, aldus de becijfering van de landelijke NAK. De
stand van de export was op dat moment ongeveer 400.000 ton,
terwijl bij de Stopa zo'n 13.000 ton overschotten waren ingele
verd. Als we dan tevens bedenken dat over de gehele linie bezien
de prijzen op een redelijk niveau lagen gedurende het gehele
verkoopseizoen, dan kunnen we niet ontevreden zijn. Dan
kunnen we nog steeds spreken van een redelijk evenwicht tussen
vraag en aanbod.
Wintertarwe voorjaar 1979
Stopa-aardappelen blauw kleuren?
Ir. J.A.H. Haenen
A. Vermeer
Zaaizadenkommissie Landbouwschap
Vroeger was de vertrouwens kommissie vooral een klank
bord voor de firma's om de mening van de telers te peilen
over veelal technische zaken. De firma's gaven vanuit de
"vertrouwelijke" sfeer 'n toelichting op en een verklaring
van het kommerciële beleid. Van echte inspraak in en
beïnvloeding van dit beleid was echter geen sprake. Gelei
delijk echter wint het inzicht terrein dat deze kommissie
leden zitting nemen namens de telers (direkt of indirekt
gekozen) en dan ook alleen het telersbelang dienen te
behartigen. Het is daarbij niet verstandig om alleen als
pressiegroep op te treden maar vooral duidelijk de telers
belangen formuleren en verdedigen in het overleg met de
direktie van de firma.
B innen de firma's heeft men naast de telerskommissie de
ondernemingsraad. Hierin is het personeel rechtstreeks verte
genwoordigd. Verder zijn vertegenwoordigd de buitendienst
(bestaande uit de regionale teelt-vertegenwoordigers); de ver
koopafdeling en de financiers, die ook direkt de direktie zullen
trachten te beïnvloeden. De teler is door de participatie-kon-
traktvorm rechtstreeks betrokken bij het reilen en zeilen binnen
de firma. Dit maakt de taak van een vertrouwenskommissie
bepaald niet eenvoudig.
De direktie die dagelijks bezig is met het graszaad zal in de
praktijk snel een kommissie kunnen "inpakken" door een vaak
grotere kennis van zaken en veelal ook door een betere verga
dertechniek.
Belangrijk is dat de kommissieleden zelf aktief informatie ver
zamelen in hun gebied. Een andere voorwaarde voor het goed
funktioneren is dat de leden onderling van gedachten wisselen
en hun standpunten bespreken. De groep kan dan een gelij
kluidend standpunt innemen en afspraken maken over wie wat
zegt. Om dit te bereiken is het houden van een voorvergadering
beslist onontbeerlijk. Niets is meer frustrerend als tijdens de
vergadering de mening van de ene teler door een afwijkende
visie van een kollega onder tafel wordt gewerkt.
De zaaizadenkommissie heeft al enige jaren geleden het initia
tief genomen om al de bestaande vertrouwenskommissie: te
bundelen in een landelijke kommissie en wel de zogenaamde
koördinatiekommissie. Voornaamste doel: de leden beter in
formeren over de veelal gekompliceerde graszaad zaken. Dit
streven stuitte op veel weerstand bij de firma's en ook indivi
duele telers stonden aanvankelijk kritisch ten aanzien van deze
ontwikkeling. Gestimuleerd door regionale groepen (bijvoor
beeld werkgroep Tholen) en de algemeen groeiende behoefte
naar meer openheid is er nu een eerste aanzet gegeven tot de
verwezenlijking van het gestelde doel. Door gebrek aan man
kracht bij het Landbouwschap staan de aktiviteiten nog steeds
op een laag pitje.
Na vervulling van de vakature bij de Hoofdafdeling Akkerbouw
hopen wij dit werk meer te aktiveren.
Een landelijke stimulans voor de vertrouwenskommissie-leden
is nuttig, maar de teler kan zelf ook zijn steentje bijdragen. Hij
dient niet alleen direkt of indirekt de vertegenwoordiger in zijn
gebied te leveren. Een vertegenwoordiger met een slapende
achterban zal ondanks allegoede voornemens van nature zelf
ook verslappen.
Naar onze mening zullen telers en firma's de komende jaren alle
kreativiteit nodig hebben om de graszaadteelt in Nederland met
sukses en in voldoende mate te kontinueren.
Aktualiteiten:
et Produktschap van de Landbouwzaaizaden subsidieert
door middel van het graszaadfonds aktiviteiten op gebied van het
teeltonderzoek; rassenonderzoek en dergelijke.
Door verschuiving van de onderzoekkapaciteit naar andere ge
wassen; door de biologisch dynamische richting en onder invloed
van bestek '81 dreigde het teeltonderzoek naar een onaanvaard
baar laag niveau te zakken. Door hogere eigen bijdragen aan
nieuwe onderzoekprojekten voor bijvoorbeeld de bestrijding van
schimmelziekten, de schade van de veldbeemd-galmug en met
handhaving van het bestaande programma hopen wij dit gevaar*te
keren.
Op het gebied van de koilektieve afzetbevordering is ook een
nieuw initiatief genomen. Het oude programma van advertenties
in buitenlandse vakbladen is vanwege weinig sukses beëindigd.
Voor een proefperiode van twee jaar zal er een marktverkenner
worden aangetrokken. Verre gebieden en landen die moeilijk
door een firma benaderd kunnen worden vanwege het politieke
systeem kunnen nu worden benaderd (bijvoorbeeld de Oostblok
landen, China, Japan, Korea etc.). De eventuele kommerciële
aktiviteiten na de marktverkenning zullen door de Nederlandse
firma's gezamenlijk worden uitgevoerd.
Op zichzelf is het al een uniek gebeuren dat de firma's zich
kontraktueel tot eenheid in afzet verplichten. De bekende krui
wagen met kikkers is beslist niet alleen van toepassing op de
boeren. Het Ministerie van Landbouw heeft volledige medewer
king toegezegd.
A± en hoort nogal eens klachten over het blauw kleuren
van Stopa-aardappelen die de voersektor ingaan. Misschien
wel goed om nu, waar we volop bezig zijn om pootaardap-
pelrestanten via de Stopa over te nemen, één an ander nog
eens toe te lichten.
Gunstige situatie
Stopa overschotten
H oewel de overschotten tot nu toe relatief klein zijn en dat
ook stellig zullen blijven zijn toch telers en handel volop bezig
opruiming te houden, met name onder die rassen waarvoor de
markt definitief voorbij is. Voor een aantal andere rassen blijft
nog steeds belangstelling met sterk fluktuerende dagprijzen.
De afgelopen weken is opnieuw gebleken hoe sommige fa-
brieks- en konsumptietelers het wagen om met de aankoop van
pootaardappelen tot het laatst te wachten. Een riskante zaak.
Ook is gebleken dat een aantal akkerbouwers op het laatste
moment hun bouwplan nog kunnen veranderen en meer aard
appels kunnen opnemen. Het natte, koude voorjaar maakt laat
zaaien van zomergranen of uien weinig aantrekkelijk. En als
men dan nog switchen kan!
En zo gaat het ook met landen om ons heen, die ook met het
slechte voorjaar te maken hebben en/of met uitgevroren win
tergraan. Dat speelt de pootgoedsektor wat in de kaart en be
perkt stellig ook de Stopa overschotten, waardoor opnieuw de
aanspraken op onze fondsen beperkt zullen blijven. Bovendien
is een hoge totaal-plombering niet alleen gunstig voor NAK en
keuringsdiensten, maar tevens voor het totaal aan heffingen ten
behoeve van de Stopa-fondsen (ruim 0,70 per 100 kg).
Het kleuren
A. lie pootaardappelen die via de Stopa hun weg vinden naar
de markt, worden met een kleurloos kiemremmingsmiddel be
handeld op aanwijzing van en onder toezicht van de NAK-
Met betrekking tot het wegvallen van tarweplantjes heeft
de afgelopen winter vrijwel geen schade veroorzaakt. Bij
plantentellingen is gebleken dat maksimaal niet meer dan
10% van de tarweplanten is verdwenen en op veel percelen
ligt het percentage uitval zelfs aanmerkelijk lager. De
ontwikkeling van het tarwegewas ligt momenteel in verge
lijking met die in voorgaande jaren wel erg ver achter.
De in wintertarwe voorkomende schade is grotendeels toe te
schrijven aan wateroverlast. Deze komt pleksgewijs ondermeer
voor daar waar in voorgaande jaren meerdere percelen tot één
groot perceel zijn samengevoegd.
Bij inspektie van tarwepercelen begin maart kon men plaatselijk
platliggende wintertarweplanten aantreffen met door opvrie
zing en/of wateroverlast (kwakkeldooi en neerslag) blootges-
poelde kiemwortels (zie foto 1). Bij hun verdere ontwikkeling
zijn deze platliggende tarweplantjes zich suksessievelijk gaan
oprichten en zijn ze kroonwortels gaan vormen waarmee ze zich
in de bodem vastzetten (zie foto 2).
Op tarwepercelen, waaraan iets mankeert, is het in het algemeen
raadzaam om op dé open plekken voor bouwvoorverbetering en
ter voorkoming van onkruid een groenbemestingsgewas in te
zaaien.
kontroleur die dit namens de Stopa doet. Stopa-aardappelen
kunnen dus nimmer opnieuw in de pootgoedsektor terecht ko
men.
Het éénvoudigste zou het zijn als alle Stopa-aardappelen één
richting uitgingen b.v. naar de veevoedersektor. Maar in de
praktijk blijkt dat er grote verschillen in restwaarde, in restk-
waliteit zijn tussen het ene ras en het andere, tussen de ene partij
en de andere. En daarom is het nodig dat we onderscheid aan
brengen en met name die aardappelen die voor veevoederdoe
leinden worden aangewend met een volkomen onschuldig
kleurmiddel laten behandelen, naast de kiemremmingsmidde-
len. Aardappelen die een hogere prijs opbrengen dan de vee-
voerprijs kunnen dan ongekleurd blijven, ten bate van de fond
sen en ten bate van het systeem.
Stel dat we niet zouden kleuren en voor alle Stopa-aardappelen
een veevoerprijs vaststellen. Dan zou blijken hoe vindingrijk de
praktijk zou zijn. Er zouden dan toch doeleinden gevonden
worden met een hogere tegenwaarde, waardoor een hogere ga
rantieprijs zou worden bereikt en waardoor het te aantrekkelijk
zou worden om poters bij de Stopa aan te bieden. Niet alleen ten
nadele van de fondsen, maar bovendien zou er sprake zijn van
ongelijke kansen van de aanbieders. En dat willen we in ieder
geval proberen te voorkomen.
Het Stopa-systeem berust op'een toeslagstelsel. Middels dit
stelsel wordt getracht de restwaarde, die heel verschillend is,
zodanig vast te stellen dat elke aanbieder in de gelegenheid is of
komt de in vooruitzicht gestelde garantieprijs te maken.
Slechts bij die omstandigheden in de markt, wa,arbij voeraar-
dappelen en andere aardappelen een gelijke prijs opbrengen,
kan kleuren achterwege blijven. En die jaren zijn er gelukkig
niet zoveel.
Tenslotte
H oewel we weten dat zowel de aanbieders als ook NAK-
kontroleurs, transportbedrijven en klanten in de veevoeder
sektor een hekel hebben aan het kleuren (kleding, handen)
hopen we dat er enig begrip blijft bestaan voor de problemen
Zevenbergen, april 1979.
om een goed funktionerend minimumprijssysteem goed te
laten blijven funktioneren. Tot nu toe heeft het Stopa-bes-
tuur geen betere oplossing kunnen vinden, hoe gaarne men
ook van het kleuren zou willen afstappen...
Swifterbant
300.000 AMERIKAANSE MAIS VOOR SOVJETS
De Sovjet-Unie heeft 300.000 ton Amerikaanse mais aangekocht, nog dit
jaar te leveren, zo is meegedeeld door het Amerikaanse ministerie van
Landbouw. Het betekent dat in het oogstjaar oktober 1978 t/m sep
tember de Sovjet-Unie reeds 5,1 miljoen ton graan in de Verenigde
Staten heeft gekocht, te weten 3,6 miljoen ton mais en 1,5 miljoen ton
tarwe.
De Sovjet-Unie en de Verenigde Staten zijn overeengekomen dat in een
periode van vijfjaar vanaf oktober 1976, de Sovjet-Unie jaarlijks 6 tot 8
miljoen ton aan granen in de Verenigde Staten zal mogen aankopen.
BAYER
