De gezondheidsdienst voor dieren
in Zeeland na de reorganisatie!
Streng optreden tegen illegale runderimport!
E
P er 1 januari is de gezondheidszorg voor pluimvee gereorga
niseerd. Er is nu een rayon West-Nederland ontstaan, een van
de zes in Nederland. In deze centra zal tenminste een full-time
specialist aanwezig zijn. In de pluimveecentra zullen pluimvee
administratie, de sekties en het laboratoriumonderzoek worden
verricht, vooralsnog zal dit ook in Utrecht, Alkmaar en Goes
gebeuren, omdat de pluimveedichtheid in het westen gering is,
zal er voor het westen maar één pluimveespecialist worden
aangesteld met als standplaats Gouda. De pluimveegezond
heidszorg is uit het takenpakket van de Gezondheidsdienst voor
Dieren in Noord-Holland, Utrecht en Zeeland geschrapt en dat
betekent een verminderde bijdrage ad 54.860 voor Zeeland!
Voor de Zeeuwse pluimveehouders betekent een en ander dat ze
met hun bedrijfsproblemen in feite niet meer in Goes terecht
kunnen doch in de eerste plaats naar hun dierenarts moeten
gaan en, als er dan nog problemen blijven, naar Gouda.
I n Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland is, in vergelijking
met het Oosten en Zuiden van Nederland, een dunne varkens
bezetting aanwezig waarbij komt dat de omvang van de var
kensbedrijven veelal kleiner is dan bijvoorbeeld in Brabant of
Limburg.
T ijdens
D,
62 doe het zelf inseminators
1 ijdens de Algemene vergadering van de Stichting Gezondheidsdienst voor Dieren in Zeeland werd door Dr. J. Tesink
uitvoerig ingegaan op de reorganisatie Westelijke Gezondheidsdiensten tot één Gezondheidsdienst "West-Nederland".
De noodzaak hiertoe kwam duidelijk aan het licht na de bekendmaking van de resultaten van een onderzoek door het
Efïiciencyburo Berenschot. De vier westelijke gezondheidsdiensten stelden toen een overleg en samenwerkingskom-
missie de z.g. (W.O.S.C.) in, die na moest gaan op welke wijze aan de verlangde samenwerking in het westen gestalte zou
kunnen worden gegeven. Er werden twee plannen ontwikkeld waarvan uiteindelijk het z.g. plan B werd uitverkoren.
Hiermede zou een bedrag van 2,3 miljoen gulden bespaard kunnen worden. Later besloot Utrecht om het plan af te
wijzen, maar er werd toegezegd dat wel medewerking verleend zou worden wanneer voor plan A gekozen werd. Later
besloot Utrecht echter geheel uit de onderhandelingen te stappen, en verder niet meer mee te doen. Noord- en
Zuid-Holland en Zeeland besloten nu verder met zijn drieën plan B verder uit te werken.
Centralisatie
P lan B gaat uit van een zo groot mogelijke centralisering op
het gebied van de uitvoering van de werkzaamheden met een
daarbij passende organisatiestruktuur. Gelet op de eis dat het
kwalitatieve niveau van de werkzaamheden geen schade mag
ondervinden is de W.O.S.C. van oordeel dat dit inhoudt dat
vanuit 3 plaatsen in het Westen service moet kunnen worden
verleend, te weten, Alkmaar, Gouda en Goes. Gouda is daarbij
als hoofdlaboratorium aan te merken, Goes en Alkmaar als
steun laboratoria - ook wel dependances genoemd.
De werkzaamheden van een Gezondheidsdienst voor Dieren
kunnen als volgt worden opgedeeld (in willekeurige volgorde):
1. Gezondheidszorg Pluimvee; 2. Gezondheidszorg Varkens; 3.
Gezondheidszorg Rundvee en overige taken; 4. Laboratorium; 5.
Administratie; 6. Identifikatie en Registratie.
De veterinaire en andere technische aspekten van de reorgani
satie dienen uiterlijk eind 1981 gerealiseerd te worden.
Gezondheidszorg pluimvee
Voor hen valt te hopen dat de pluimveespecialist op tijd het in
moeilijkheden verkerende bedrijf kan bezoeken.
Ook het proefbedrijf in Wissenkerke komt rechtstreeks onder
Gouda te vallen.
Naar valt aan te nemen zal op het uitgiftedepot van Marekse
entstof in Goes aanwezig blijven.
De werkzaamheden in de 6 rayons zullen, waar mogelijk, wor
den begeleid door een zogenoemde koördinator. Deze taak zal
worden waargenomen door één van de direkteuren van de Ge
zondheidsdienst voor Pluimvee te Doorn. De taken van Doorn
zullen, zeer kort samengevat, vooral komen te liggen op het
gebied van onderzoek, onderwijs en administratie van de
N.C.D. entingen.
Gezondheidszorg Varkens
Eén en ander betekent dat de praktizerende dierenartsen, ver
houdingsgewijs gesproken, minder met varkens van doen heb
ben dan hun kollegae in de zojuist genoemde provincies en zich
daardoor - in het algemeen - op het gebied van de varkensge
zondheidszorg minder hebben kunnen ontwikkelen. Een volle
dige begeleiding van de vermeerderingsbedrijven en de mest-
bedrijven door praktizerende dierenartsen, zoals het rapport
Varkensgezondheidszorg aangeeft, valt, mede daardoor, niet in
een snel tempo te verwezenlijken.
Het Westen is van mening dat deze bedrijven tenminste lx per
jaar door de Gezondheidsdienst moeten worden bezocht.
De fokbedrijven, opfokbedrijven en die vermeerderingsbedrij
ven welke daarvoor destijds hebben gekozen, zullen vooralsnog
6x per jaar bezocht worden, te weten 2x per jaar door de prak
tizerende dierenarts en 4x per jaar door de Gezondheidsdienst.
Het Westen is tot de konklusie gekomen dat voor zijn werkge
bied voor de varkensgezondheidszorg nodig zijn: Noord-Hol
land 0,40 m.e. dierenarts; Zuid-Holland 1 m.e. dierenarts; Zee
land 0,27 m.e. dierenarts; samen 1,67 m.e. dierenarts.
Aan overig personeel: Noord-Holland 0,30 me.; Zuid-Holland
2,01 m.e.; Zeeland 0,04 m.e.; samen 2,35 m.e.
(m.e.= Man Eenheid).
Yoor direktietaken is 0,15 m.e. voorzien. In totaal dus 4,17 m.e.
voor de toekomstige varkensgezondheidszorg in West-Neder
land.
Sekties en aansluitend eenvoudig laboratoriumonderzoek blij
ven op de dependances mogelijk.
Ten aanzien van de administratie wordt gedacht aan een - voor
die onderdelen van de varkensgezondheidszorg welke zich
daarvoor lenen- verwerking op een centraal punt (Gouda).
Gezondheidszorg Rundvee en overige taken
O nder overige taken vallen werkzaamheden ten behoeve van
de schapengezondheidszorg, de paardengezondheidszorg, de
veterinaire milieuproblematiek en werkzaamheden in diverse
provinciale en landelijke kommissies.
Aangezien alleen inzake de pluimveegezondheidszorg, de var
kensgezondheidszorg, de laboratoriumwerkzaamheden en de
identifikatie en registratie van rundvee rapporten zijn uitge
bracht, heeft het Westen zelf tot een analyse moeten overgaan
voor wat betreft de direktietaken in het algemeen, alsook van de
taken van de wetenschappelijke medewerkers in de sektor ge
zondheidszorg rundvee en overige taken.
Het Westen meent dat de personeelsbezetting voor dit onder
deel van het takenpakket voor zijn gehele werkgebied tenminste
zou moeten bestaan uit 15,6 man eenheid, waarvan 4,6 man
eenheid wetenschappelijk personeel. Voor Goes Zi dierenarts en
2 man eenheid overig personeel.
Laboratoriumwerkzaamheden
I_J itgangspunt is: service-verlening vanuit 3 plaatsen in het
Westen, waarbij zoveel mogelijk laboratoriumwerkzaamheden
worden gecentraliseerd zonder echter de dienstverlening te
schaden.
Het materiaal dat de Gezondheidsdiensten wordt aangeboden
voor onderzoek kan worden ingedeeld in twee groepen, name
lijk:
1. materiaal dat per post of op andere wijze naar de Gezond
heidsdienst wordt ingezonden.'
2. materiaal dat wordt gebracht door praktizerende dierenart
sen, veehouders, pluimveehouders, varkenshouders en door
de eigen medewerkers.
In principe kan worden gesteld dat het onder punt 1 genoemde
materiaal centraal kan worden onderzocht. Het maakt voor de
inzender geen verschil of het te onderzoeken materiaal decen
traal of centraal wordt onderzocht, gemeten naar de verzend-
duur.
Gelet op de onderzoeksduur kan het centraal onderzoeken zelfs
een pré hebben, gezien de beter te benutten outillage, in ieder
geval behoeft de onderzoeksduur niet langer te zijn, zodat mag
worden gesteld dat de dienstverlening geen schade ondervindt
van een centralisering van een aantal laboratoriumwerkzaam
heden.
Van het onder punt 2 genoemde materiaal is een deel dat ook
had kunnen worden ingezonden, maar door bepaalde omstan
digheden wordt gebracht. Deze omstandigheden kunnen o.a.
zijn: dichtbij wonen van de genoemde personen/instanties en
het materiaal ingebracht door de eigen medewerkers. Deze
mogelijkheid om materiaal te brengen moet ook in de toekomst
aanwezig blijven, omdat dit een onderdeel vormt van de we
zenlijke dienstverlening.
In de dependances moeten de volgende werkzaamheden verricht
kunnen blijven:
1. sekties met aansluitend eenvoudig laboratoriumonderzoek.
2. melkonderzoek (mastitisbestrijding).
3. spermaonderzoek.
4. kwaliteitsonderzoek van melk (Goes); in het algemeen dus
onderzoek voor derden.
5. onderzoek van materiaal dat wegens beperkte houdbaarheid
niet kan worden opgezonden naar het centraal laboratorium
in Gouda.
Voor de dependance Goes heeft het Westen de volgende perso
nele bezetting berekend: 0,4 man eenheid dierenarts en 5 man
eenheid overig personeel. Voor het Westen in totaal rond 21 man
personeel waaronder ongeveer 2 man eenheid dierenarts (exklu-
sief pluimvee).
Personeelsvoorziening
en groot deel van de administratie kan worden gecentrali
seerd, maar ook in de dependances zal een deel van de admi
nistratie worden verricht. Wanneer de leiding van de depen
dances en de representaties binnen de provincie ook tot de
administratie worden gerekend, dan komt het Westen voor
Goes tot 0,6 dierenarts en 2 man eenheden overig personeel. Het
Westen heeft in plan B totaal 69 formatieplaatsen, waaronder 12
dierenartsen. Voor Goes is voorzien in 2 dierenartsen en 9 man
overig personeel Een en ander is echter nog niet definitief. De
reorganisatie,zal in totaal aan 20 mensen de werkgelegenheid
kosten.
de algemene vergadering van de Stichting Ge
zondheidsdienst voor Dieren in Zeeland, zei Dr. J. Tesink,
direkteur, dat er nog steeds een zeer levendige handel
plaatsvindt van illegaal ingevoerde runderen. Via de Bel
gische grens vindt import plaats van vooral mannelijke
runderen, met een leeftijd van 3-6 maanden, bestemd voor
de mesterij. Dr. Tesink, zei dat het aantal van deze dieren
mogelijk meer dan 10.000 bedraagt. De vraag naar deze
buitenlandse vleesrassen is zo groot omdat de slachtop-
brengst hoger ligt dan bij de eigen rassen. Eveneens wordt
voor de buitenlandse rassen een hogere vleesprijs uitbe
taald.
onze eigen gezonde rundveestapel aantasten. Om een dergelijke
besmetting dan weer uit te bannen kost enorm veel geld. Perso
nen die illegaal vrouwelijk rundvee de grens overbrengen die
nen zonder pardon gestraft te worden, zei Dr. Tesink.
Wanneer de smokkel mannelijke dieren betreft en dat vee dan
uitsluitend terecht komt op mestbedrijven en deze runderen niet
buiten komen is het gevaar van besmetting stukken minder.
Wanneer op dergelijke bedrijven echter ook ander rundvee
wordt gehouden is de kans op besmetting groot. Nog erger
wordt het wanneer iemand zo'n mannelijk dier aan kollega's ter
beschikking stelt om vrouwelijk vee te bevruchten. Dr. Tesink
zei dat veterinair technisch gezien een vrije - dus toegestane
aanvoer - van meststieren zonder "papieren" alleen aanvaard
baar is voor z.g. gesloten mestbedrijven. Een voortdurende
kontrole op deze bedrijven is onmisbaar.
eze illegale praktijken brengen echter de gezondheid van
ons eigen vee in gevaar. Lang niet al de gesmokkelde runderen
worden geslacht. De kans is groot dat dieren worden gebruikt
voor fokdoeleinden. Dat zo'n rund besmet is met t.b.c. of abor
tus-bang is niet uitgesloten. Deze besmettelijke ziekten kunnen
'r. Tesink noemde verder nog dat er vanuit Zeeland een
levendige export van rundvee plaats vindt. In 1978 bedroeg het
aantal 5.311 stuks.
Mond- en klauwzeer kwam in Zeeland niet voor. Het tarief voor
de komende entperiode bedraagt 5,20 per dier voor de eerste
50 geënte dieren 4,90 van het 51 ste tot en met het 100 ste dier
en 4,55 per dier boven de 100 dieren op één bedrijf. Door de
gezondheidsdienst wordt uit centrale middelen een subsidie van
2,— per geënt rund verstrekt. Deze subsidie geldt ook voor
meststieren die op de voorgeschreven leeftijd buiten de entpe
riode worden geënt.
In 1978 werden 95 bedrijven bezocht waar het vee kampte met
uierproblemen (mastitis). Hierbij werden 1835 melkmonsters
onderzocht op mastitisverwekkers. Dr. Tesink adviseerde de
veehouders tenminste tweemaal per jaar de melkmachine te
laten nakijken.
Het is gebruikelijk dat jaarlijks een derde van de zeeuwse
rundveestapel wordt onderzocht op t.b.c. In 1978 werd geen
enkel geval ontdekt. Eveneens werd in 1978 geen enkel geval
van abortus-bang ontdekt. Dit jaar is ook in België de bestrij
ding van abortus-bang verplicht gesteld en hiermee is het gevaar
van besmetting in de grensgebieden sterk verminderd!
Drs. J.J. Pekelder, zei dat er momenteel 62 varkens
houders in Zeeland zijn die zelf hun varkens mogen
insemineren. Een aantal jaren achtereen wordt er nu
een doe het zelf kursus varkensinseminatie gegeven,
waarvoor een ruime belangstelling bestaat!
Drs. O.J.H. Devos zei dat er op het laboratorium te Goes
zeer uiteenlopende onderzoeken worden verricht. Er
komen kadavers van grote huisdieren maar ook van
kanaries en woestijnratten. Het ingezonden materiaal
is afkomstig van runderen en varkens tot en met ont
lasting van zeeleeuwen en het speeksel van dolfijnen.
(Gezondheidsdienst voor Dieren in Zeeland)
9
