RIVMOP
Oppassen voor kontraktteelt bloembollen
w anneer er een kontraktprijs is afgesproken per "afgelever
de leverbare bol"' dan moet de oogstgrootte vlak voor het rooien
worden vastgesteld. Dit moet nauwkeurig door onpartijdige
personen gebeuren. Immers, van de resultaten, van het zoge
naamde proefrooien hangt uw opbrengst af.
D e laatste tijd neemt de kontraktteelt van bloembollen en alles wat hieronder wordt verstaan, duidelijk toe. De betere
prijzen voor onder andere de tulpen en de minder goede prijzen van akkerbouwgewassen zijn hier mede de oorzaak van.
In dit artikel willen we een paar zaken noemen die belangrijk zijn bij het aangaan van een bloembollenkontrakt.
Sommigen menen namelijk' dat kontrakteren van bloembollen zoiets is als, planten en nog wat lichte werkzaamheden
tijdens het groeiseizoen en af is de kous. Het rooien wordt door een loonwerker gedaan, rest alleen nog het innen van de
overeengekomen prijs. Zo eenvoudig is het echter niet, met als gevolg dat in een aantal gevallen duidelijk sprake is van
teleurstelling.
D eze uitspraak lijkt misschien wat vreemd, maar toch is het
zo. Wanneer bloembollenplantgoed voor een bepaalde prijs
wordt gekocht en de oogst direkt na het rooien aan dezelfde man
wordt verkocht, is dit geen kontraktteelt. De partij is dan van de
koper. Wanneer zo'n partij bijvoorbeeld wegens teveel virus,
door de ambtenaren van de P.D. wordt afgekeurd, is die partij
wel voor de koper en dat is de teler. Er wordt in zo'n geval wel
over kontraktteelt gesproken, maar het is in feite "heen en weer
koop". Bij dergelijke transakties is het dus goed, om duidelijke
afspraken te maken over de kwaliteits- en gezondheidseisen
waaraan het plantgoed moet voldoen.
W anneer er wit- en geelbloeiende rassen in het kontrakt zijn
opgenomen, dan kan er veel werk in zitten, omdat deze partijen
veelal een hoger percentage virusplanten bevatten. Deze aan
getaste planten moeten op last van de Plantenziektenkundige
Dienst worden verwijderd. Ook dieven en andere afwijkingen,
zoals dwalingen, vragen aandacht. Omschrijf dus welke werk
zaamheden u voor uw rekening gaat nemen en welke niet.
D e kommissionairs van de veilingen kunnen de kontraktteelt
voor u verzorgen. Deze mensen kennen de mogelijkheden en
moeilijkheden. Het is ook in hun belang dat er goede kontrakten
worden afgesloten. Daarnaast is het zo, dat de veilingen ook
zekerheid bieden inzake de financiële afwikkeling en dat mag
zeker niet worden vergeten.
|1 Het hoogste i f i
GEZONDE UIEN na
BEWARING
\0/&
Meer aandacht voor de
chemische middelen
Niet alle kontraktteelt is kontraktteelt
Kwaliteit van het plantgoed
Selektiewerkzaamheden kunnen veel tijd
vragen
Wie is aansprakelijk bij vermenging van
de partij
Vaststelling van het aantal bollen
Wie verzorgt de oogstwerkzaamheden?
Veilingen zorgen voor kontrakt
Hulp bij rampen in landbouw
Pt* i -
i
,7 iUien
ff Rijnsburger \\v
ROYAL SLUIS
Beschadiging van bollen is voor Uw
rekening
Zuurklausule
Pootaardappelen
W
M
I
M.BAKKER (uit: Aspekten van de landbouw, C.A.R. IJssel meerpolders)
Kontraktteelt van bloembollen is geen zaak van "planten, rooien
en geld vangen."
B ij het aangaan van welk kontrakt ook, is het een goede zaak
om de kwaliteit van het te leveren; plantgoed te omschrijven.
Immers, wanneer het plantgoed niet zuiver is, dan moet er
tijdens het groeiseizoen extra geselekteerd worden. Die arbeid
kost geld en moet beschikbaar zijn.
Maak daarom afspraken in het kontrakt omtrent het maximaal
toegestane percentage dwalingen, dieven en virusplanten.
H et kan gebeuren dat u allemaal mooie rode bloemen ver-
wacht en dat er tijdens de bloei ook witte bloemen tevoorschijn
komen. De partij is dan vermengd. De kontraktgever geeft dan
veelal de planter de schuld, door te stellen dat hij de partijen
apart heeft afgeleverd en de teler deze ook apart had moeten
opplanten. Met vermengde partijen is weinig te beginnen; het
plantgoed is waardeloos en voor wie is dan de scjiade?
Om veel narigheid te voorkomen is het verstandig om bij aan
leveren van elke partij een monster te laten trekken door de
"Correspondent van het Scheidsgerecht".
Het is dus wel van belang te weten of ook de verdere verwerking
en behandeling goed geregeld is, anders kunnen er later nog
teleurstellingen komen.
Wie belangstelling heeft voor de kontraktteelt van bloembollen,
doet er goed aan kontakt op te nemen met een kommissionair
van de bloembollenveiling en tevens het bovenstaande bij het
opstellen van het kontrakt goed in gedachten te houden.
Het zal u wellicht duidelijk zijn geworden, dat de kontraktteelt
van bloembollen niet een zaak is van "planten, rooien en geld
vangen."
Niet alleen Frankrijk, maar ook Italië en België hebben een
nationaal gericht fonds dat hulp verstrekt nadat zich rampen in
de landbouw hebben voorgedaan. Een en ander blijkt uit gege
vens die de Commissie heeft verstrekt aan de liberale Belg
André Damseaux.
Deze parlementariër had gewezen op het Fonds National de
Garantie des Calamités Agricoles (nationaal garantiefonds voor
rampen in de landbouwsector) dat de Fransen kennen.
In Italië wordt een in 1970 opgericht nationaal solidariteitsfonds
uit begrotingsmiddelen gefinancierd. De steun bestaat met na
me in het toekennen van goedkope leningen over vijfjaar.
In België is in 1976 een nationaal rampenfonds voor de land
bouw opgericht. Dit wordt gefinancierd uit de opbrengst van
een extra-belasting op verzekeringspremies of uit bijdragen
voor risico's in verband met rampen in de landbouw en even
tueel uit andere middelen, met name de begroting. Het fonds
keert een herstelvergoeding uit en neemt de rentelast en de
kosten op zich voor herstelwerkzaamheden die erkende kredie
tinstellingen tegen verlaagde rente toestaan. Hiervoor verleent
het fonds een staatsgarantie.
Luxemburg kent een solidariteitsfonds voor de wijnbouw en in
bepaalde Lander van de Duitse bondsrepubliek zijn voorzie
ningen getroffen voor het geval zich rampen in de landbouw
voordoen.
Alternatieven
O,
-o
POSTBUS 22-ENKHUIZEN
.A. Is de bollen rijp zijn om te rooien, dan moet dit ook gebeu
ren. We kunnen het rooien dan niet een week of langer uitstel
len. Als de teler geen rooimachine heeft, moeten er afspraken
met een loonwerker worden gemaakt. Het is dan wel van belang
te weten, hoeveel hij moet rooien bij anderen. Tulpen moeten
niet lang in de grond zitten o.a. in verband met toenemende
kans op ziekten, zodat de loonwerker, als u hem nodig heeft ook
werkelijk snel moet komen.
Alleen op de lichte zavelgronden kan machinaal gerooid wor
den en dan moet het ook nog beter weer zijn dan in 1978. Op
zwaardere gronden is alleen uitploegen en oprapen met behulp
van scholieren mogelijk. Dit kost nogal wat extra aan arbeid en
organisatie.
U zult bij het rooien op moeten letten dat de bollen niet
worden beschadigd. Beschadigde bollen worden tijdens het tar
reren namelijk uitgesorteerd en dat is verlies. Beschadigde bol
len worden ook gemakkelijk aangetast door de schimmel die het
"zuur" veroorzaakt en de door zuur aangetaste bollen zijn ook
voor uw rekening.
E r worden altijd afspraken gemaakt over de "reklame" we
gens zuuraantasting. Meestal wordt er in het kontrakt opgeno
men dat zure bollen aan de teler teruggezonden mogen worden
tot 1 oktober. In dat geval blijft de teler, ook tijdens de verwer
king en bewaring van de bollen bij derden aansprakelijk.
A. Vermeer
Swifterbant
e gebruiken zo langzamerhand in land- en tuinbouw een
groot aantal chemische middelen. Ze zijn onmisbaar geworden
bij de productie. Er komen steeds nieuwe middelen bij; soms
vallen bestaande af. Besteden we vanuit de organisaties wel vol
doende aandacht aan dat opkomen en verdwijnen?
ndanks het feit dat we enorm zijn ingenomen met al deze
middelen, met al deze mogelijkheden zullen we tegelijkertijd
toch intensief moeten blijven speuren naar alternatieven. Aan
de éne kant is dat noodzakelijk om een zo economisch mogelijke
teelt te bereiken en aan de andere kant om meer begrip te tonen
voor het milieubeheer.
Want de kosten "liegen er niet om"! Wil iedere teler zijn reke
ning eens opmaken, wanneer hij het pootgoed heeft geplom
beerd? Wat het gekost heeft voor hij zover is gekomen? 't Is vaak
de gewoonste zaak geworden om 500,-/ha te besteden aan
grondontsmetting of 200 a 400/ha aan phytophtorabe-
strijding.
We zijn reeds op de goede weg, want er bestaan aardappel
moeheids resistente rassen en rassen meer resistent tegen phy-
tophtora, Y-virus, schurft enz. De afzetmogelijkheden zijn nog
xel eens de bekende factoren, maar 't is de moeite waard eens uit
te rekenen wat het ene ras aan kosten oplevert tegenover het
andere.
Ik pleit voor meer bestudering van de alternatieven en een
zuiniger gebruik van de middelen. Dan snijdt het mes van 2
kanten. Aan de ene kant komt het onze portemonnaie ten goede,
en aan de andere kant komen wedegenen die het milieu beheren
nog meer tegemoet.
Milieubeheer
^Expres zeg ik:"komen xe milieubeheerders nog meer tege
moet." Er is in onze land- en tuinbouw reeds een veel grotere
zorg bij het gebruik van de chemische middelen. Denk maar aan
het opbergen van de middelen, aan de vernietiging van de ver
pakking. Of aan het terug winnen van de kwik-restanten na
gebruik van de dompelbaden. Veel zorg èn moeite wordt daar
aan besteed.
En die zorg moet verder worden uitgebreid. Ten bate van ons
zelf en de medemens, 't Wordt bij ons niet altijd goed begrepen
wanneer verdere beperkingen worden opgelegd. Maar ik wil
pleiten voor de grootst mogelijke zorg, voor een wijs en des
kundig gebruik.
En als we praten over milieu-beheerders dan horen we daar zelf
op de eerste plaats bij. We moeten zelf voorop lopen in een wijze
zelfbeperking en een zorgvuldig leefklimaat bewerkstelligen.
Toelatingsbeleid
et name ook in de pootaardappelsector staan ons een groot
aantal middelen ten dienste om onze gewassen te beschermen
tegen ziekten en plagen. Het ontsmetten van de grond tegen
aaltjes is een revolutionair te noemen ontwikkeling die geleid
heeft tot maximaal te benutten mogelijkheden voor de omvang
van de teelt. Grondbehandeling tegen schurft en rhizoctonia
bracht uitkomst op bedrijven waar pootgoedteelt reeds voor
onmogelijk werd gehouden.
Knolontsmetting met sterk werkende kwikmiddelen tegen
schimmels heeft Nederland z'n reputatie van "uitnemende
knol-kwaliteit" laten behouden. De eens zo gevreesde "aardap
pelziekte" kon zelfs voor goed worden vergeten op goed geleide
bedrijven, zelfs onder moeilijke omstandigheden en voor zeer
vatbare en gevoelige rassen.
Luisdodende middelen en het gebruik daarvan brachten uit
komst op één van de zwakste plekken van de pootgoedteelt in
Nederland, de virusbestrijding. Het lijkt er op, dat er thans op
het terrein van virusbestrijding nog verdere mogelijkheden lig
gen, dank zij intensief onderzoek (minerale oliën). Knolbehan
deling met thiaben dazol (t.b.z.) gaat nieuwe perspectieven bie
den voor het beheer van bewaarziekten.
n Nederland is een streng toelatingsbeleid voor de chemische
middelen. Jarenlange intensieve toetsing kan pas leiden tot de
toelating van nieuwe middelen. Van sommige bestaande mid
delen bestaat een "zwarte lijst" om in de toekomst verboden te
worden.
Het moment van toelaten en verbieden kan voor onze economie
essentieel zijn, vooral omdat het vaak samenhangt met een
kompetitie met anderen! Zo af en toe trekken we vanuit de
organisatie eens aan de bel. Eigenlijk zouden we daar veel
regelmatiger meer bezig moeten zijn'
Een speciaal groepje mensen van land- en tuinbouwbouwers
zou regelmatig in kontakt moeten zijn met diegenen die de
sleutels tot gebruik en toelating in handen hebben. Economie en
toelating of een beperking daarvan zijn belangrijke onderwer
pen.
Tenslotte
Ik pleit voor een nog zuiniger gebruik en een nog beter beheer
van de gewasbeschermingsmiddelen. We zullen zelf als boeren
en tuinders als milieu-beheerders moeten optreden. Samen met
"anderen" moeten we dagelijks de problematiek rond het ge
bruik bestuderen en beheren.
6
